[PWC-MEDIA] [NOVA-perslijst2] Leidse studenten brengen met dwergsterren de Melkweg in kaart
- From: "Baan, Marieke" <H.M.Baan@xxxxxx>
- To: "<nova-perslijst1@xxxxxxxxxxx>" <nova-perslijst1@xxxxxxxxxxx>, "<nova-perslijst2@xxxxxxxxxxx>" <nova-perslijst2@xxxxxxxxxxx>, "<nova-astronomen@xxxxxxxxxxx>" <nova-astronomen@xxxxxxxxxxx>
- Date: Wed, 16 Mar 2016 12:53:24 +0000
P E R S B E R I C H T
Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA)
---------------------------------------------------------------------------------------------------
16 maart 2016
Leidse studenten brengen met dwergsterren de Melkweg in kaart
Twee sterrenkundestudenten van de Universiteit Leiden hebben voor het eerst de
hele Melkweg in kaart gebracht door dwergsterren te tellen. Ze ontdekten er in
totaal 58 miljard. Zeven procent daarvan blijkt zich in de buitengebieden van
onze Melkweg te bevinden. Het resultaat is het meest complete model voor de
verdeling van dit soort sterren. Hun bevindingen zijn vandaag gepubliceerd in
het vaktijdschrift Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.
De Melkweg bestaat uit een prominente, relatief platte schijf met dicht op
elkaar staande heldere sterren, en een halo, een bol van sterren met een veel
lagere dichtheid, daaromheen. Sterrenkundigen denken dat de halo het restant is
van de eerste sterrenstelseltjes die ooit zijn samengesmolten om de Melkweg te
vormen.
Om erachter te komen hoe de Melkweg er precies uitziet, tellen sterrenkundigen
al langer sterren. Ook de Leidse sterrenkundestudenten Isabel van Vledder (21)
en Dieuwertje van der Vlugt (22) deden dat in hun onderzoek. Ze gebruikten
hiervoor echter geen gegevens van heldere sterren, maar die van 274
dwergsterren (zogeheten M-klasse-sterren) die per toeval door de
Hubble-ruimtelescoop werden waargenomen terwijl die op zoek was naar de verste
sterrenstelsels uit het vroege heelal.
Dwergsterren zijn ondermaatse sterren, vaak zonder waterstoffusie, die zo koud
en lichtzwak zijn dat ze alleen te zien zijn met nabij-infraroodcamera’s. Van
Vledder: “Sterrenkundigen nemen aan dat er heel veel van dit soort sterren
zijn. Dat maakt ze eigenlijk heel geschikt om de Melkweg in kaart te brengen
ook al zijn ze zo moeilijk te vinden.”
De studenten legden de gegevens van de 274 M-dwergen naast drie
dichtheidsmodellen waarmee astronomen de platte schijf of de halo beschrijven
of deze combineren. Om te berekenen welk model het beste de structuur van de
Melkweg beschrijft, pasten de studenten vervolgens de Markov Chain Monte
Carlo-methode toe. Van der Vlugt: “Je laat een rekenprogramma van iedere
parameter van je model alle mogelijke waarden langslopen, alsof je heel veel
mensen in een diepe kuil naar het laagste punt laat zoeken. Vervolgens stelt
het programma vast welke waarde het beste met de data overeenkomt.”
Het model dat zowel de schijf als de halo beschrijft, bleek de perfecte match
te zijn. Hiermee konden Van Vledder en Van der Vlugt uit de posities van de 274
M-dwergen het bestaan van 58 miljard M-dwergen afleiden. Ook was het mogelijk
om een nauwkeurige schatting te geven van het aantal M-dwergsterren in de halo.
Ze kwamen uit op zeven procent, een hoger percentage dan tot nu toe door
sterrenkundigen was berekend.
De resultaten van de studenten zijn belangrijk voor toekomstig onderzoek met de
Euclid-ruimtetelescoop van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA. Net als
Hubble gaat Euclid nabij-infraroodopnames maken van de hele hemel. Van Vledder:
“Met ons onderzoek kunnen sterrenkundigen nu beter inschatten of ze te maken
hebben met een ver sterrenstelsel of met een dwergster uit ons eigen
melkwegstelsel.” De studenten verwachten dat de Euclid-waarnemingen een nog
nauwkeuriger beeld van de Melkweg zullen opleveren.
Van der Vlugt en Van Vledder deden het onderzoek voor hun bachelor Sterrenkunde
aan de Universiteit Leiden. Ze werkten onder supervisie van de Leidse
sterrenkundigen Benne Holwerda, Matthew Kenworthy en Rychard Bouwens.
E I N D E P E R S B E R I C H T
---------------------------------------------------------------------------------------------------
Meer informatie
Contact: Dr. Benne Holwerda (Sterrewacht Leiden, Universiteit Leiden)
Tel. +31 (0)6-13678597
E-mail:
holwerda@xxxxxxxxxxxxxxxxxx<mailto:holwerda@xxxxxxxxxxxxxxxxxx>;
benne.holwerda@xxxxxxxxx
Artikel: The Size and Shape of the Milky Way Disk and Halo from M- type Brown
Dwarfs in the BoRG survey, MNRAS.
http://adsabs.harvard.edu/doi/10.1093/mnras/stw258
Online artikel:
http://mnras.oxfordjournals.org/content/early/2016/02/23/mnras.stw258
PDF:
http://mnras.oxfordjournals.org/content/early/2016/02/23/mnras.stw258.full.pdf
Afb.1 Waarneemvelden van de Hubble-ruimtetelescoop waarin M-dwergsterren zijn
gevonden. In elk veld werden slechts een paar dwergsterren gevonden. Door deze
met elkaar te combineren kon een nauwkeurig model van de Melkweg worden
afgeleid. Credit: Van Vledder et al.
Afb.2 Opname van de hemel voor de 2MASS-infraroodsurvey, vergelijkbaar met
Hubble-waarnemingen van de hele hemel in kleur (nabij-infrarood). De hier
zichtbare sterren zijn merendeels heldere reuzensterren. Credit: Two-micron all
sky survey (2MASS)
Afb.3 De Leidse sterrenkundestudenten Dieuwertje van der Vlugt en Isabel van
Vledder
Opgemaakt persbericht op www.astronomie.nl/
---------------------------------------------------------------------------------------------------
Met vriendelijke groet,
Marieke Baan
Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA)
NOVA Informatie Centrum
Science Park 904
1098 XH Amsterdam
T +31(0)20-5257480
F +31(0)20-5257484
M +31(0)6-14322627
www.astronomie.nl
[cid:CFB2307E-B835-483E-88FC-7CF289CE86A0@wireless.uva.nl][cid:3905110A-B3AD-483F-9A4F-90DDB01CC160@wireless.uva.nl][cid:DAA6A19C-9052-4BF1-BF7C-B694F23D82D6@wireless.uva.nl]
NOVA-perslijst2 mailing list
NOVA-perslijst2@xxxxxxxxxxx
https://list.uva.nl/mailman/listinfo/nova-perslijst2
Other related posts:
- » [PWC-MEDIA] [NOVA-perslijst2] Leidse studenten brengen met dwergsterren de Melkweg in kaart - Baan, Marieke
