Χρήστο αξίζει τον κόπο. --Κώστας-- ----- Original Message ----- From: "Χρηστος Χατζης" <hatzishr@xxxxxxxxx> To: "λιστα όραση" <orasi@xxxxxxxxxxxxx> Sent: Thursday, December 23, 2010 10:05 AM Subject: [orasi] γνώση > είναι εκτεταγμένο, αλλά έχει ενδιαφέρον«Η Μερική Έκλειψη του Ήλιου» > Ημερομηνία: Τετάρτη, 22 Δεκεμβρίου 2010 2:33 μμ > Aθήνα, Τρίτη 20 Δεκεμβρίου 2010 > > ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ > 4 Ιανουαρίου 2011 > «Η Μερική Έκλειψη του Ήλιου» > > > Παραθέτουμε κείμενο του Διευθυντή του Πλανηταρίου κ. Διονύση Π. > Σιμόπουλου σχετικά με την Μερική Έκλειψη του Ήλιου στις 4 Ιανουαρίου > 2011. Οι συντάκτες σας μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα στοιχεία του > κειμένου με την παράκληση να αναφέρουν την πηγή. > Σημειώνεται επίσης, ότι την Τρίτη 4 Ιανουαρίου 2011 από τις 9:00 π.μ., > (εφόσον οι καιρικές συνθήκες το επιτρέπουν), στην είσοδο του Ψηφιακού > Πλανηταρίου του Ιδρύματος Ευγενίδου (οδός Πεντέλης 11, Π. Φάληρο), θα > εγκατασταθούν τηλεσκόπια της Ελληνικής Αστρονομικής Ένωσης, ενώ > Ερασιτέχνες Αστρονόμοι θα βοηθούν τους ενδιαφερόμενους να δουν την > μερική έκλειψη του Ήλιου μέσα από το τηλεσκόπιο και βέβαια θα > μοιράζονται τις γνώσεις και την εμπειρία τους με όλους. > Η Μερική Έκλειψη του Ήλιου > του Διονύση Π. Σιμόπουλου > Με την έναρξη σχεδόν του 2011 μας έρχεται και η πρώτη μερική έκλειψη > του Ήλιου στις 4 Ιανουαρίου, οπότε από την Ελλάδα θα δούμε μόνο τα 2/3 > του Ηλιακού δίσκου να καλύπτονται από τη Σελήνη. Κι αυτό στη μέγιστη > φάση της έκλειψης στις 10:23 π.μ. (ώρα Ελλάδος) και φυσικά εφ’ > όσον δεν υπάρχουν σύννεφα στον ουρανό. Σχεδόν 12 ώρες νωρίτερα η Γη θα > βρίσκεται στο περιήλιο της, στη πλησιέστερη δηλαδή απόστασή της από > τον Ήλιο (147.105.721 χλμ.). Η έκλειψη αυτή θα αρχίσει στη 8:40 π.μ. > στη Βόρεια Αλγερία, και θα είναι ορατή από την Βόρεια Αφρική, το > μεγαλύτερο τμήμα της Ευρώπης και την Κεντρική Ασία. > Οι ηλιακές εκλείψεις συμβαίνουν όταν η Σελήνη περνάει μπροστά από τον > δίσκο του Ήλιου και τον καλύπτει είτε μερικώς είτε ολικώς. Έτσι > μπορούμε να πούμε ότι αιτία των ηλιακών εκλείψεων είναι η περιφορά της > Σελήνης γύρω από τη Γη και η σκιά που αφήνει πάνω στον πλανήτη μας. Η > σκιά αυτή αποτελείται από δύο διαφορετικές περιοχές: έναν εσωτερικό > κώνο πλήρους σκιάς, που λέγεται κύρια σκιά και μια περιοχή μερικής > σκιάς, που λέγεται παρασκιά. > Όταν παρατηρούμε μια έκλειψη του Ήλιου από μια περιοχή της Γης στην > οποία πέφτει η παρασκιά, η Σελήνη καλύπτει ένα μόνο τμήμα του Ήλιου > και τότε λέμε ότι πρόκειται για μια μερική έκλειψη του Ήλιου. Όταν > όμως κοιτάζουμε τον Ήλιο από μια περιοχή που καλύπτει η πλήρης σκιά > της Σελήνης, ο Ήλιος είναι τελείως αθέατος και τότε η έκλειψη του > Ήλιου είναι ολική. Η απόσταση όμως της Σελήνης δεν παραμένει πάντα > ίδια αφού στη διάρκεια ενός μήνα άλλες φορές μας πλησιάζει και άλλοτε > απομακρύνεται από ‘μας. > Το φαινόμενο μέγεθός της Σελήνης κυμαίνεται από 91-106% του φαινομένου > μεγέθους του Ήλιου. Οπότε στις περιπτώσεις που το φαινόμενο μέγεθος > της Σελήνης είναι από 100-106% μεγαλύτερο από το φαινόμενο μέγεθος του > Ήλιου τότε έχουμε ολική έκλειψη του Ήλιου, ενώ όταν είναι μικρότερο > (από 91-100%) ο σκοτεινός της δίσκος δεν τον καλύπτει πλήρως αφήνοντας > γύρω του ένα φωτεινό δαχτυλίδι. Αυτή είναι η λεγόμενη δακτυλιοειδής > έκλειψη του Ήλιου, αν και ορισμένες φορές μία έκλειψη μπορεί να > αρχίσει ως ολική και με την πάροδο του χρόνου να εξελιχτεί σε > δακτυλιοειδή και το αντίθετο. > Παρ’ όλο, λοιπόν, που η Σελήνη περιφέρεται γύρω από τη Γη μία > σχεδόν φορά το μήνα, δεν έχουμε εκλείψεις κάθε μήνα. Για να > κατανοήσουμε γιατί συμβαίνει κάτι τέτοιο ας υποθέσουμε ότι μία ευθεία > γραμμή περνάει από το κέντρο του Ήλιου και της Γης και εκτείνεται στην > άλλη της πλευρά. Αν η Σελήνη στη διαδρομή της γύρω από τη Γη περνούσε > ακριβώς πάνω στη γραμμή θα είχαμε εκλείψεις κάθε μήνα και ηλιακές και > σεληνιακές. Η Σελήνη όμως δεν ταξιδεύει με αυτό τον τρόπο, αλλά > αντίθετα, στην περιφορά της γύρω από την Γη, περνάει είτε πιο πάνω, > είτε πιο κάτω από την υποθετική αυτή γραμμή. Όταν τα τρία αυτά σώματα > δεν βρίσκονται στην ίδια ευθεία, οι σκιές και της Γης και της Σελήνης > χάνονται στο διάστημα και δε γίνονται εκλείψεις. > Το σπουδαίο είναι ότι μια ολική έκλειψη του Ήλιου μπορεί να φανεί μόνο > από τη Γη αφού από κανένα άλλο ουράνιο σώμα του Ηλιακού μας Συστήματος > δεν παρατηρούνται ολικές ηλιακές εκλείψεις και αυτό λόγω μιας απλής > ουράνιας σύμπτωσης που έχει να κάνει με το πως φαίνονται ο Ήλιος και η > Σελήνη από την επιφάνεια του πλανήτη μας. Γιατί παρ’ όλο που η > διάμετρος του Ήλιου είναι 400 περίπου φορές μεγαλύτερη από τη διάμετρο > της Σελήνης, από τη Γη μας φαίνεται ότι τα δύο αυτά σώματα έχουν το > ίδιο σχεδόν φαινόμενο μέγεθος επειδή ο Ήλιος είναι 400 περίπου φορές > πιο μακριά μας απ' ότι η Σελήνη. Γι’ αυτό αν η Σελήνη ήταν είτε > λίγο μικρότερη είτε βρίσκονταν λίγο πιο μακριά μας δεν θα μπορούσαμε > να παρατηρήσουμε ποτέ μια ολική ηλιακή έκλειψη. > Ο Αριθμός και η Διάρκεια των Εκλείψεων > Ο μεγαλύτερος αριθμός σεληνιακών και ηλιακών εκλείψεων που μπορεί να > παρατηρηθούν στη διάρκεια ενός χρόνου είναι 7 και ο μικρότερος 2 > (οπότε και οι δύο θα είναι οπωσδήποτε ηλιακές). Ο μεγαλύτερος αριθμός > σεληνιακών εκλείψεων στη διάρκεια ενός ημερολογιακού έτους δεν > υπερβαίνει τις τρεις. Αντίθετα ο μέγιστος αριθμός των ηλιακών > εκλείψεων μπορεί να φτάσει τους πέντε. Παρ’ όλα αυτά η > παρατήρηση μιας ολικής ηλιακής έκλειψης από μία δεδομένη γεωγραφική > περιοχή είναι αρκετά σπάνια και φτάνει κατά μέσον όρο τα 360 χρόνια. > Όσον αφορά τώρα την μέγιστη δυνατή διάρκεια της ολικής φάσης των > ηλιακών εκλείψεων αυτή δεν μπορεί να ξεπεράσει τα 7 λεπτά και 31 > δευτερόλεπτα (θεωρητικά τουλάχιστον), διάρκεια που όμως δεν έχει > παρατηρηθεί ποτέ μέχρι τώρα, ενώ η μέγιστη παρατηρηθείσα διάρκεια στα > τελευταία 1.200 χρόνια ήταν αυτή της 20ης Ιουνίου του 1955 από τις > Φιλιππίνες και η οποία έφτασε τα 7 λεπτά και 8 δευτερόλεπτα. Οι > εκλείψεις του 1937 και του 1973 ξεπέρασαν επίσης τα 7 λεπτά γεγονός > που δεν πρόκειται να ξανασυμβεί μέχρι το έτος 2150. Παρεμπιπτόντως ας > σημειωθεί επίσης ότι η διάρκεια των δακτυλιοειδών εκλείψεων είναι > μεγαλύτερη και φτάνει τα 12 λεπτά και 24 δευτερόλεπτα. > Παρ’ όλα αυτά υπάρχουν σήμερα αστρονόμοι που κατόρθωσαν να > παρατηρήσουν την ολική φάση μιας ηλιακής έκλειψης επί 74 λεπτά! Το > γεγονός αυτό έγινε στη διάρκεια της έκλειψης της 30ης Ιουνίου 1973 με > τη βοήθεια ενός αεροπλάνου «Κονκόρντ» που ήταν ειδικά εξοπλισμένο για > να μελετήσει τον Ήλιο και πετούσε κατά μήκος του διαδρόμου της > σεληνιακής σκιάς! Δεν πρέπει τέλος να ξεχνάμε ότι η όλη διάρκεια μιας > ηλιακής έκλειψης είναι πολύ μεγαλύτερη απ’ ότι η ολική της φάση > και συνολικά ξεπερνάει (από την έναρξη της μερικής φάσεώς της μέχρι το > τέλος της σ’ ένα συγκεκριμένο τόπο) τις δύο ώρες. > Η Πρόβλεψη των Εκλείψεων > Ο υπολογισμός των λεπτομερειών μιας έκλειψης γίνεται σήμερα με μεγάλη > ακρίβεια αν και η βασική τους πρόβλεψη δεν είναι κάτι το πρόσφατο και > ανάγεται στην αρχαιότητα όταν ανακαλύφτηκε για πρώτη φορά η > περιοδικότητά τους που ονομάστηκε Σάρος. Η περίοδος αυτή, των 18 ετών > και 11 ημερών, βοηθάει πολύ στην πρόβλεψη των σεληνιακών εκλείψεων όχι > όμως και στην ακριβή πρόβλεψη των ηλιακών λόγω της γεωγραφικής τους > μετατόπισης. > Υπολογισμοί που έγιναν τον περασμένο αιώνα διαπίστωσαν ότι η μέση > διάρκεια της περιοδικότητας μιας σειράς εκλείψεων διαρκεί 1.315 χρόνια > που σημαίνει ότι η σειρά των ηλιακών εκλείψεων που διανύουμε τώρα θα > τελειώσει με την μερική ηλιακή έκλειψη της 21 Μαρτίου του 2452. > Υπολογίζεται ότι κάθε αιώνα συμβαίνουν κατά μέσον όρο 238 ηλιακές > εκλείψεις εκ των οποίων οι 84 (35%) είναι μερικές, οι 77 (32%) είναι > δακτυλιοειδείς, οι 11 (5%) είναι μικτοί δακτυλιοειδείς και ολικοί και > οι 66 (28%) είναι ολικές. > Από την Ελλάδα κατά την διάρκεια του 20ου αιώνα παρατηρήθηκε μία μόνο > ολική ηλιακή έκλειψη στις 19 Ιουνίου του 1936 και δύο δακτυλιοειδείς > στις 21 Μαΐου του 1966 και στις 29 Απριλίου του 1976. Στη διάρκεια του > 21ου αιώνα στην Ελλάδα έχουμε δύο ολικές εκλείψεις (στις 29 Μαρτίου > του 2006 στο Καστελόριζο μόνο, και στις 21 Απριλίου του 2088 σε > περισσότερες περιοχές) και μία δακτυλιοειδή (την 1 Ιουνίου του 2030). > Συνολικά πάντως και σε όλες τις περιοχές της Γης στον 21ο αιώνα θα > συμβούν 226 ηλιακές εκλείψεις εκ των οποίων οι 74 θα είναι (για τμήμα > τουλάχιστον της διάρκειάς τους) ολικές, ενώ την ίδια περίοδο από τις > 144 σεληνιακές εκλείψεις οι 86 θα είναι ολικές. > Εκλείψεις και Επιστήμη > Από τα μέσα περίπου του περασμένου αιώνα οι μελέτες που έγιναν στη > διάρκεια ολικών ηλιακών εκλείψεων προσέφεραν σπουδαίες ανακαλύψεις στη > μελέτη του Ήλιου μας και την συμπεριφορά παρόμοιων με αυτόν άστρων. > Στη διάρκεια της έκλειψης του 1868, για παράδειγμα, ανακαλύφτηκε στην > ηλιακή ατμόσφαιρα η ύπαρξη ενός άγνωστου μέχρι τότε χημικού στοιχείου > που ως εκ τούτου ονομάστηκε ήλιο, ενώ μόλις το 1895 η ύπαρξη του > στοιχείου αυτού επιβεβαιώθηκε και πάνω στον πλανήτη μας. Το σπουδαίο > είναι ότι το ήλιο είναι το δεύτερο, μετά το υδρογόνο, πιο διαδεδομένο > στοιχείο και αποτελεί το 24% περίπου των παρατηρούμενων υλικών του > Σύμπαντος. > Οι παρατηρήσεις που έγιναν στη διάρκεια της έκλειψης του 1919 > αποτέλεσαν την θεαματική επιβεβαίωση της νεο-παρουσιασμένης τότε > Γενικής Θεωρίας της Σχετικότητας του Άλμπερτ Αϊνστάιν. Τα πειράματα > που έγιναν απέδειξαν περίτρανα για πρώτη φορά την πρόβλεψη της θεωρίας > ότι η ύπαρξη μεγάλων μαζών δημιουργεί βαρυτικά «πηγάδια» τα οποία > αναγκάζουν το φως των απόμακρων άστρων να «καμπυλωθεί» όταν περνάει > δίπλα τους. > Σήμερα, φυσικά, η επιστημονική μελέτη του Ήλιου και των > χαρακτηριστικών του που παρατηρούνταν μόνο κατά την διάρκεια των > ολικών εκλείψεων γίνεται πλέον καθημερινά από τα ειδικά ηλιακά > αστεροσκοπεία και κυρίως με τη βοήθεια των διαστημικών τηλεσκοπίων και > των πολύπλοκων οργάνων τους. Γι’ αυτό και το κυνήγι των ολικών > εκλείψεων από τους ειδικούς επιστήμονες σε απρόσιτες περιοχές και > τόπους έχει από καιρό πια ατονήσει. > Το θέαμα όμως που προσφέρει το υπέροχο αυτό φαινόμενο συνεχίζει να > είναι όπως πάντα ιδιαίτερα ελκυστικό για όλους μας αφού στην > πραγματικότητα δεν έχει στη φύση κανέναν ισάξιο αντίζηλο. Γι’ > αυτό θα υπάρχουν πάντα χιλιάδες πιστοί που θα ταξιδεύουν σε αποστάσεις > εκατοντάδων χιλιομέτρων, σε ξηρά ή σε θάλασσα, για να βρεθούν, έστω > και για μερικές μόνο δεκάδες δευτερόλεπτα, για πρώτη ή και για > πολλοστή φορά κάτω από τη σκιά της Σελήνης. > Εκλείψεις στην Ιστορία > Από την αρχαιότητα ακόμη οι ολικές ηλιακές εκλείψεις γοήτευαν πάντοτε > τους κατοίκους της Γης μας που αντιδρούσαν με δεισιδαίμονες αντιλήψεις > και φόβους χτυπώντας τα τύμπανά τους σε μια απεγνωσμένη και μάταιη > προσπάθεια να αποτρέψουν τον «σκοτεινό δράκο» να καταπιεί τελείως το > ζωοδότη φωτεινό δίσκο του Ήλιου. Λέγεται μάλιστα ότι, στη διάρκεια > της έκλειψης του 840 μ. Χ., ο αυτοκράτορας Λουδοβίκος της Βαυαρίας και > γιος του Καρλομάγνου πέθανε από τον φόβο του, με αποτέλεσμα οι τρεις > γιοι του να πολεμήσουν μεταξύ τους διαχωρίζοντας τελικά την > αυτοκρατορία σε τρία τμήματα που αποτελούν σήμερα τη Γαλλία, τη > Γερμανία και την Ιταλία! > Η αρχαιότερη αναφορά μιας ολικής ηλιακής έκλειψης προέρχεται από την > Κίνα και ανάγεται στο έτος 2138 π.Χ. αν και ορισμένοι ερευνητές > πιστεύουν ότι πρόκειται για μύθο. Η αναφορά αυτή αφορά τους αυλικούς > Χσι και Χο που ήσαν αστρονόμοι του αυτοκράτορα της Κίνας και οι οποίοι > αποκεφαλίστηκαν επειδή δεν κατόρθωσαν να προβλέψουν την έκλειψη > εκείνη. Η επόμενη αναφορά καταγράφηκε και πάλι από Κινέζους και > σχετίζεται με την έκλειψη της 3ης Μαΐου του 1375 π.Χ. ενώ μία ακόμη > Κινέζικη αναφορά είναι καταγραμμένη πάνω σε οστά των οποίων η > χρονολόγηση κυμαίνεται μεταξύ των ετών 1353 και 1281 π.Χ. Ορισμένοι > μάλιστα ερευνητές θεωρούν ότι μία αναφορά στην Οδύσσεια του Ομήρου > (20, 355) ίσως να σχετίζεται με την ηλιακή έκλειψη της 16ης Απριλίου > του 1178 π.Χ. > Στα Ασσυριακά Χρονικά αναφέρεται η έκλειψη της 15ης Ιουνίου του 763 > π.Χ. η οποία έχει χρησιμοποιηθεί ευρέως για τον ακριβή προσδιορισμό > διαφόρων ιστορικών γεγονότων σε συνδυασμό με τους καταλόγους διαφόρων > βασιλέων και των περιόδων βασιλείας τους. Η έκλειψη μάλιστα αυτή > αναφέρεται και στην Παλαιά Διαθήκη (Άμμος, 8/9). Αρκετές είναι επίσης > και οι Βαβυλωνιακές αναφορές αν και για ‘μας τους Έλληνες > σημαντική είναι η αναφορά του ποιητή Αρχίλοχου (680-640 π.Χ.) για την > έκλειψη της 6ης Απριλίου του 648 π. Χ. . Ακόμη όμως πιο σημαντική > είναι και η αναφορά του Ηρόδοτου (485-420 π.Χ.) στην Ιστορία του > (Ι,74), και του Πλίνιου στο έργο του Naturalis Historia (II,53), όπου > περιγράφεται η πρόβλεψη που έκανε ο Θαλής ο Μιλήσιος για την ηλιακή > έκλειψη της 28ης Μαΐου του 585 π.Χ. και η οποία είχε σαν αποτέλεσμα το > τέλος του εξαετούς πολέμου μεταξύ των Μήδων και των Λυδών. > Δύο χιλιάδες σχεδόν χρόνια αργότερα η ανακοίνωση μιας επικείμενης > έκλειψης είχε τα αντίθετα αποτελέσματα. Το 1560 μ. Χ. στη Γαλλία η > αναμονή της έκλειψης πανικόβαλε τους κατοίκους σε τέτοιο βαθμό ώστε > τσακώνονταν για το ποιος θα εξομολογηθεί πρώτος. Για να ηρεμήσει, > λοιπόν, τα πνεύματα ένας ιερέας ανακοίνωσε ότι «η έκλειψη αναβάλλεται > για δύο εβδομάδες» έτσι ώστε όλοι οι πιστοί να προφτάσουν να > εξομολογηθούν! > Για να γυρίσουμε όμως και πάλι στα δικά μας δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι > ο Ίππαρχος, που θεωρείται και πατέρας της Αστρονομίας, από δύο > παρατηρήσεις της έκλειψης του 130 π.Χ. κατόρθωσε να υπολογίσει την > απόσταση της Σελήνης από τη Γη. Με τη βοήθεια της τριγωνομετρίας > υπολόγισε ότι η Σελήνη πρέπει να βρίσκεται σε απόσταση 62 περίπου > γήινων ακτίνων, όταν η σημερινή επακριβώς μετρημένη τιμή της απόστασης > αυτής είναι 60,27 γήινες ακτίνες! > Αργότερα ο χρονικογράφος Λέων ήταν ο πρώτος που περιέγραψε την > εμφάνιση του στέμματος στην διάρκεια της έκλειψης της 22ας Δεκεμβρίου > του 968 μ. Χ. που την είχε παρατηρήσει από την Κωνσταντινούπολη (άλλοι > αναφέρουν την Κέρκυρα). Ορισμένοι άλλοι ερευνητές υποστηρίζουν ότι η > πρωτιά αυτή ανήκει στον Πλούταρχο με την περιγραφή της έκλειψης του 71 > μ.Χ. Παρ’ όλα αυτά νεώτεροι ερευνητές υποστηρίζουν ότι η > περιγραφή του Πλουτάρχου δεν είναι παρά μία τελείως > φανταστική-λογοτεχνική περιγραφή και όχι αποτέλεσμα πραγματικής > παρατήρησης. > Το στέμμα περιέγραψε επίσης και ο αστρονόμος Κλάβιος στην έκλειψη της > 9ης Απριλίου του 1567, δεν είχε όμως κατανοήσει την πραγματική του > φύση, όπως και ο Κέπλερ ο οποίος θεώρησε ότι το στέμμα ήταν η > ατμόσφαιρα της Σελήνης. Η εκτίμηση αυτή αποκλείστηκε, φυσικά, με την > έκλειψη της 16ης Ιουνίου 1806 όταν οι μετρήσεις που έγιναν απέδειξαν > ότι η σεληνιακή ατμόσφαιρα δεν θα μπορούσε να είναι 50 φορές > μεγαλύτερη από τη γήινη. Η τελική διαπίστωση πάντως ότι το στέμμα και > οι προεξοχές ανήκαν στον Ήλιο, έγινε μετά από προσεχτικές μελέτες στη > διάρκεια των εκλείψεων του 1842 και της 28ης Ιουλίου 1851 όταν για > πρώτη φορά φωτογραφήθηκαν το στέμμα και οι προεξοχές. > Διάφοροι πάντως συγγραφείς και ιστορικοί των περασμένων αιώνων > κατέγραψαν με αρκετές λεπτομέρειες την εμφάνιση του υπέροχου αυτού > φαινομένου. Οι αναφορές αυτές είναι σημαντικές για την ιστορία της > επιστήμης αλλά και για τον ακριβή εντοπισμό ορισμένων ιστορικών > γεγονότων αν και πολλές από τις αναφορές αυτές δεν είναι απολύτως > σωστές. Από τις αναφορές αυτές αξιοσημείωτες είναι αυτές που συναντάμε > στους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς: >  6 Απριλίου 648 π. Χ. (Ηλίου) Αρχίλοχος (122) >  19 Μαίου 557 π.Χ. (Ηλίου) Ξενοφώντος «Ανάβασις» (ΙΙΙ, 4) >  2 Οκτωβρίου 480 π.Χ. (Ηλίου) Ηροδότου «Ιστοριών» (ΙΧ, 10) >  17 Φεβρουαρίου 478 π.Χ. (Ηλίου) Ηροδότου «Ιστοριών» (VII, > 37), Αριστείδης (ΙΙΙ, 581) >  30 Απριλίου 463 π.Χ. (Ηλίου) Πίνδαρ «Θηβαίοις εις Ισμήνιον» (142) >  3 Αυγούστου 431 π.Χ. (Ηλίου) Θουκυδίδου «Ξυγγραφή» (ΙΙ, 28), > Πλουτάρχου «Βίοι Παράλληλοι, Περικλής» (35) >  9 Οκτωβρίου 425 π.Χ. (Σελήνης) Αριστοφάνους «Νεφέλες» >  21 Μαρτίου 424 π.Χ. (Ηλίου) Θουκυδίδου «Ξυγγραφή» (ΙV, 52) >  27 Αυγούστου 413 π.Χ. (Σελήνης) Θουκυδίδου «Ξυγγραφή» (VΙΙ, > 50), Πλουτάρχου «Βίοι Παράλληλοι, Νικίας» (22-23-28), Πολυβίου > «Ιστοριών Πρώτη» (9,19) >  15 Απριλίου 406 π.Χ. (Σελήνης) Ξενοφώντος «Ελληνικά» (Ι,6,1) >  3 Σεπτεμβρίου 404 π.Χ. (Ηλίου) Ξενοφώντος «Ελληνικά» (ΙΙ,3,2) >  14 Αυγούστου 394 π.Χ. (Ηλίου) Ξενοφώντος «Ελληνικά» > (IV,3,10), Πλουτάρχου «Βίοι Παράλληλοι, Αγησίλαος» (17) >  13 Ιουνίου 364 π.Χ. (Ηλίου) Διοδώρου «Ιστορική Βιβλιοθήκη» > (XV, 80), Πλουτάρχου «Βίοι Παράλληλοι, Πελοπίδας» (31) >  12 Μαίου 361 π.Χ. (Ηλίου) Πλουτάρχου «Βίοι Παράλληλοι, Διόν» (19) >  9 Αυγούστου 357 π.Χ. (Σελήνης) Πλουτάρχου «Βίοι Παράλληλοι, > Νικίας» (23), Πλουτάρχου «Βίοι Παράλληλοι, Διόν» (23-24) >  20 Σεπτεμβρίου 331 π.Χ. (Σελήνης) Πλουτάρχου «Βίοι > Παράλληλοι, Αλέξανδρος» (19), Αριανού «Αλεξάνδρου Ανάβασις» (ΙΙΙ, > 7.6), Πτολεμαίου «Γεωγραφία» (Ι, 4) >  15 Αυγούστου 310 π.Χ. (Ηλίου) Διοδώρου «Ιστορική Βιβλιοθήκη» (XΧ, > 5) >  20 Μαρτίου 219 π.Χ. (Σελήνης) Πολυβίου «Ιστοριών τα Σωζόμενα» > (V, 78, 1) >  19 Οκτωβρίου 202 π.Χ. (Ηλίου) Ζοναράς (ΙΧ, 14) >  21 Ιουνίου 168 π.Χ. (Σελήνης) Πολυβίου «Ιστοριών τα Σωζόμενα» > (ΧΧΙΧ, 16), Πλουτάρχου «Βίοι Παράλληλοι, Αιμίλιος» (16-17), Διογένης > Λαέρτιος (ΙV) Καρνεάδης (64) > > > Γραφείο Τύπου - Ίδρυμα Ευγενίδου > Λία Πανταζοπούλου : email: liap@xxxxxxxxxxxxxxxxx, τηλ.:210 9469684 > > > > > > _____________________ > > orasi mailing list > διαβάστε για αυτή την λίστα και τα θέματα που συζητά στο > //www.freelists.org/webpage/orasi > > Για να στείλετε ένα μήνυμα και να το δουν όλοι οι συνδρομητές της λίστας > στείλτε email στην διεύθυνση > orasi@xxxxxxxxxxxxx > > Για να διαγραφείτε από αυτή την λίστα μπορείτε οποιαδήποτε στιγμή να > στείλετε email στην διεύθυνση > orasi-request@xxxxxxxxxxxxx > και στο θέμα γράψτε unsubscribe. > > Το αρχείο της λίστας βρίσκεται στο > //www.freelists.org/archives/orasi > > ______________ > > > > _____________________ orasi mailing list διαβάστε για αυτή την λίστα και τα θέματα που συζητά στο //www.freelists.org/webpage/orasi Για να στείλετε ένα μήνυμα και να το δουν όλοι οι συνδρομητές της λίστας στείλτε email στην διεύθυνση orasi@xxxxxxxxxxxxx Για να διαγραφείτε από αυτή την λίστα μπορείτε οποιαδήποτε στιγμή να στείλετε email στην διεύθυνση orasi-request@xxxxxxxxxxxxx και στο θέμα γράψτε unsubscribe. Το αρχείο της λίστας βρίσκεται στο //www.freelists.org/archives/orasi ______________