[orasi] Re: Βιβλιοθήκες:Ηιστορία τουθεσμούκαι η κοινήπορείατου μετιςΚοινωνικέςΕξελίξεις
- From: Ανδρέας Χριστοφόρου <axionna@xxxxxxxxxxxxxx>
- To: <orasi@xxxxxxxxxxxxx>
- Date: Sun, 30 Mar 2008 22:28:49 +0300
Αγαπητέ λίσταρχε,
Το κείμενο όσου όσο και αυτό του Σπύρου τιμούν τη λίστα μας και βοηθούν
όλους εμάς. Ευχαριστώ και τους 2.
----- Original Message -----
From: "kostas theodoropoulos" <ksteo@xxxxxxxx>
To: <orasi@xxxxxxxxxxxxx>
Sent: Sunday, March 30, 2008 10:16 PM
Subject: [orasi] Βιβλιοθήκες: Ηιστορία του θεσμούκαι η κοινή πορείατου με
τιςΚοινωνικέςΕξελίξεις
> Οι Βιβλιοθήκες στη Νεότερη Ελλάδα
> Το Νοέμβριο του 1824 η κοινότητα Αθηνών εξέδωσε εγκύκλιο ότι επρόκειτο να
λειτουργήσει μία δημόσια βιβλιοθήκη στο τζαμί της Κολώνας. Πέντε χρόνια
αργότερα,
> ο Ι. Καποδίστριας προσπαθώντας να περισώσει τα χειρόγραφα που είχαν
απομείνει, θα θελήσει να τα συγκεντρώσει στη βιβλιοθήκη του Πρότυπου &
Κεντρικού Σχολείου
> στην Αίγινα, που ο ίδιος είχε ιδρύσει. Επρόκειτο για τις πρώτες, πρώιμες
προσπάθειες. Το γεγονός ότι μέσα στα πρώτα 50 χρόνια από το 1821 είχαν
ιδρυθεί
> οι μεγαλύτερες ελληνικές βιβλιοθήκες όπως τις γνωρίζουμε σήμερα,
υποδεικνύει ότι το νεοσυσταθέν ελληνικό κράτος επιδίωξε να διεκδικήσει την
ανεξαρτησία
> του και μέσα από θεσμούς των γραμμάτων και του πολιτισμού, όπως είναι οι
βιβλιοθήκες: Εθνική Βιβλιοθήκη Ελλάδος (1829 στην Αίγινα από τον Ι.
Καποδίστρια,
> η οποία μεταφέρεται από τον Όθωνα στην Αθήνα το 1834) και Βιβλιοθήκη της
Βουλής των Ελλήνων (1845)? πλάι σε αυτές, οι δημόσιες βιβλιοθήκες
Ανδρίτσαινας
> (1838), Σάμου (1863), Αργοστολίου (1887) και οι δημοτικές Αθηνών (1836)
και Πειραιώς (1874).
> Από το 2ο μισό του 19ου αι., ως τι αρχές του 20ου το ενδιαφέρον θα στραφεί
στη σύσταση των λεγόμενων ειδικών βιβλιοθηκών όπως π.χ., της Αρχαιολογικής
Εταιρείας
> (1858), της Ακαδημίας Αθηνών (1865) και η Γεννάδιος (1921)? στην ίδια
κατηγορία εντάσσονται οι βιβλιοθήκες μουσείων, ξένων αρχαιολογικών εταιρειών
και
> των επιστημονικών ιδρυμάτων, επίσης της ίδια περιόδου. Οι βιβλιοθήκες των
Πανεπιστημιακών ιδρυμάτων ακολουθούν τα βήματα εμφάνισης των αντίστοιχων
Σχολών
> π.χ. στην Αθήνα το 1838 και στη Θεσσαλονίκη το 1939. Σύμφωνα με σχετική
απογραφή της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας για το έτος 2006, στη χώρα μας
λειτουργούν
> συνολικά 686 λαϊκές βιβλιοθήκες, ένας αριθμός σαφώς αυξημένος σε σχέση με
τις 587 της απογραφής του 2002. Οι βιβλιοθήκες διακρίνονται με βάση διαφόρων
> ειδών κριτήρια, όπως το περιεχόμενο τους, τη νομική τους σύσταση, αν είναι
κινητές ή σταθερές, είτε ακόμη από τη βαθμίδα του εκπαιδευτικού
ιδρύματος-φορέα,
> υπό του οποίου τη στέγη λειτουργούν. Το ανθρώπινο δυναμικό των βιβλιοθηκών
προέρχεται κυρίως από τις Σχολές Βιβλιοθηκονομίας (ΑΕΙ και ΤΕΙ) που υπάρχουν
> στη χώρα μας.
> Η ταξινόμηση των βιβλίων έχει βέβαια τεχνικά εξελιχθεί πολύ σε σχέση τις
πρώτες εκείνες πινακίδες από άργιλο, αλλά η πρακτική παραμένει η ίδια:
επικολλούνται
> ετικέτες στη ράχη των βιβλίων με σύμβολα αντίστοιχα του συστήματος
ταξινόμησης που χρησιμοποιείται στην εκάστοτε βιβλιοθήκη. Τα δύο ευρέως
αποδεκτά συστήματα
> ταξινόμησης διεθνώς είναι, το προτιμώμενο στη χώρα μας Δεκαδικό Σύστημα
Dewey (DDC) και, το Σύστημα της Βιβλιοθήκης του Κογκρέσου? και τα δύο
βασίζονται
> στη θεματική διάκριση του υλικού. Έκπληξη προκαλεί το γεγονός ότι μερικές
δεκάδες βιβλιοθήκες στην Ελλάδα δε χρησιμοποιούν κανενός είδους σύστημα
ταξινόμησης.1
> Είναι ίσως ένας από τους πολλούς παράγοντες που έχουν ως αποτέλεσμα την
περιορισμένη αξιοποίηση των πλεονεκτημάτων που προσφέρει η σύγχρονη
τεχνολογία
> και το διαδίκτυο, όπως το σύστημα διαδανεισμού (στην Ελλάδα από το Εθνικό
Κέντρο Βιβλίου το 1994, σε περιορισμένη ακόμη κλίμακα).
> Κάποιες αξιόλογες προσπάθειες έχουν γίνει, προκειμένου να δημιουργηθούν
βάσεις δεδομένων, μέσα από τις οποίες ο χρήστης έχει τη δυνατότητα
αναζήτησης στη
> συλλογή ορισμένων βιβλιοθηκών, αφ' ενός χωρίς να μετακινηθεί από το σπίτι
του, αφ' ετέρου ελαχιστοποιώντας το χρόνο αναζήτησης που απαιτούσαν οι
παλαιές
> καρτελοθήκες. Ενδεικτικά ας αναφερθούν οι ακόλουθες:
> Βάση Δεδομένων 'Αργώ': http://argo.ekt.gr/
> Βάση Δεδομένων 'Ζέφυρος': http://zephyr.libh.uoc.gr/
> Δημόσιος Κατάλογος της Εθνικής Βιβλιοθήκης: http://www.nlg.gr/opac.htm
> Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών: http://www.unioncatalog.gr/ucportal/index.php
> Ακόμη βέβαια δε μπορεί να αιτηθεί κάποιος βιβλίο μέσω του διαδικτύου και η
διαδικασία γίνεται με την παραδοσιακή συμπλήρωση εντύπων στην ίδια τη
βιβλιοθήκη.
> Μόνο θετικά όμως μπορεί να χαιρετιστεί αυτή η πρώτη κίνηση.
> Η Παγκόσμια Βιβλιοθήκη
> Η εμφάνιση του παγκόσμιου ιστού επέφερε μεταξύ άλλων καθοριστικές αλλαγές
στο τρόπο διακίνησης των γνώσεων και τη μορφή των βιβλιοθηκών εισάγοντας
κατ'
> αρχάς την έννοια του υπέρ-κειμένου. Ο όρος διατυπώθηκε για πρώτη φορά το
1965 από τον T. H. Nelson, αλλά οι προβληματισμοί για το συγκεκριμένο
ζήτημα,
> είχαν ξεκινήσει ήδη από το 1945. Κατ' αρχάς χρησιμοποιούνται ειδικά
προγράμματα (επεξεργαστές κειμένου) ώστε το τυπωμένο κείμενο να
μετασχηματιστεί σε
> ηλεκτρονικό κείμενο, το οποίο στη συνέχεια αποθηκεύεται στη μνήμη του Η/Υ
και διοχετεύεται ξανά σε παγκόσμια κλίμακα μέσα από τα δίκτυα υπολογιστών.
Ταυτόχρονα
> όμως, μετασκευάζεται σε υπερκείμενο, δηλαδή, επιτρέπει την άμεση, μη
γραμμική προσπέλαση των πληροφοριών του σε αντίθεση με το παραδοσιακό βιβλίο
από το
> οποίο προήλθε, που απαιτούσε από τον αναγνώστη να ακολουθήσει τη γραμμική
ροή του κειμένου. Μπορούμε να διακρίνουμε είδη υπερκειμένου: το στατικό και
το
> δυναμικό στο οποίο ο χρήστης μπορεί να παρεμβαίνει κα να τροποποιεί την
παρεχόμενη πληροφορία. Αν στο υπερκείμενο αυτό ενσωματωθούν και άλλα
στοιχεία όπως
> ήχος, κινούμενη εικόνα κλπ., τότε κάνουμε λόγο για υπέρ-μέσο.
> Η τυπογραφία τον 16ο αιώνα, περίοδο Αναγέννησης για τη Δύση είχε
διαφοροποιήσει όχι μόνο τον τρόπο παραγωγής και συλλογής βιβλίων, αλλά και
πεποιθήσεις,
> όπως επίσης τον τρόπο με τον οποίο ο νους τους ανθρώπου αντιλαμβάνεται τα
πράγματα σε μία γραμμική ακολουθία, με αναπόφευκτες συνέπειες σε όλους τους
τομείς
> του επιστητού. Όμοια και τώρα, ο προγραμματισμός θεωρείται το
μετά-τυπογραφικό γράφειν (όπου συνακόλουθα 'αναλφάβητοι' θεωρούνται όσοι δε
γνωρίζουν κώδικα,
> δηλαδή τη γλώσσα των Η/Υ) και σίγουρα οι αλλαγές που θα επιφέρει η νέα
τεχνική θα γίνουν αναπόφευκτα ορατές στα επόμενα χρόνια.2
> Πέρα από ακραίες πεποιθήσεις, το διαδίκτυο είναι μία μη αναστρέψιμη
υπαρκτή συνθήκη κι' εφόσον οι παρεχόμενες πληροφορίες φιλτράρονται από την
κριτική ικανότητα
> του χρήστη, μπορούν να του ανοίξουν το δρόμο σε άπειρα μονοπάτια έρευνας
και μελέτης. Μία τέτοια περίπτωση αποτελούν οι βιβλιοθήκες του διαδικτύου:
βιβλία
> τα οποία έχουν μετατραπεί σε υπερκείμενο με τη διαδικασία που
προαναφέρθηκε, καταχωρούνται σε έναν ιστότοπο, όπως περίπου θα ήταν
καταχωρημένα σε μία συμβατή
> βιβλιοθήκη. Ο χρήστης πληκτρολογεί το όνομα του συγγραφέα ή το τίτλο του
βιβλίου και μπορεί να το διαβάσει ολόκληρο μέσα από τον υπολογιστή του ή,
(καλύτερα
> για τη μη καταπόνηση της όρασης) να το τυπώσει.
> Κάποιες, όπως η γνωστή στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό Project Gutenberg
(http://www.gutenberg.org/wiki/Main_Page) αλλά και διάφορες άλλες όπως η
Bibliomania
> (http://www.bibliomania.com/) είναι δωρεάν. Η μηχανή αναζήτησης Google
παρέχει παρόμοια υπηρεσία (http://books.google.com/).
> Στην ίδια κατηγορία ανήκουν
> και οι ελληνικές:
> Μικρός Απόπολους (http://www.mikrosapoplous.gr/)
> e-Alexandria
> (http://www.e-alexandria.gr/) και
> Μυριόβολος (http://www.myriobiblos.gr/texts/index_gen_all.html).
> Σε άλλες πάλι απαιτείται η καταβολή ενός αντιτίμου, όπως στην ευρέως
διαδεδομένη Questia (http://www.questia.com/Index.jsp).
> Πάντοτε στην ολοένα διευρυνόμενη διακίνηση της γνώσης, την άλλη πλευρά της
ζυγαριάς θα βαραίνει το ζήτημα των πνευματικών δικαιωμάτων -ένα πρόβλημα το
οποίο
> έχει οξυνθεί με τη χρήση των νέων μέσων, που πρέπει να ορισθούν και να
περιληφθούν στην προϋπάρχουσα νομοθεσία.3 Ο Λυκούργος που το 330 π.Χ.
θεσμοθέτησε
> τους πρώτους νόμους περί πνευματικής ιδιοκτησίας ώστε να προστατεύσει τα
έργα των τραγικών ποιητών, πιθανώς θα σήκωνε τους ώμους που τόσα χρόνια μετά
το
> πρόβλημα δεν έχει λυθεί οριστικά. Πέρα από τους νόμους που πλαισιώνουν τις
δραστηριότητες των κοινωνιών, δυστυχώς ή ευτυχώς, είναι εν τέλει σε μεγάλο
βαθμό,
> ζήτημα προσωπικού ήθους και ευρύτερης αγωγής του κάθε ανθρώπου.
> Βιβλιοθήκες & Πολίτες με Αναπηρίες
> Σε παγκόσμιο επίπεδο τα στοιχεία της Διεθνούς Ομοσπονδίας Ενώσεων
Βιβλιοθηκών και Ινστιτούτων (IFLA) είναι αποκαρδιωτικά: ενώ με τη χρήση
κατάλληλου περιβάλλοντος/εξοπλισμού,
> το έντυπο υλικό που διακινείται θα ήταν δυνατό να καταστεί σχεδόν
ολοκληρωτικά προσπελάσιμο από τους πολίτες με αναπηρία, αυτή τη στιγμή μόλις
το 5% που
> δημοσιεύεται είναι προσιτό. Η έλλειψη επαφής με το περιβάλλον και η
δυσκολία σωστής λήψης πληροφοριών από αυτό, είναι τα σημεία αιχμής του
προβλήματος,
> είτε το περιβάλλον αυτό είναι πραγματικό όπως το κτίριο μίας βιβλιοθήκης,
είτε εικονικό.4 Αν και με το διαδίκτυο η πρόσβαση θα μπορούσε να είναι
ομαλή,
> δεν υφίσταται συμμόρφωση των ιστότοπων προς τις οδηγίες σχετικών διεθνών
κοινοπραξιών, που σαφώς προβλέπουν την ύπαρξη ιστοσελίδων με βάση
συγκεκριμένο
> κατασκευαστικό πρότυπο, ώστε να διευκολύνονται οι πολίτες με αναπηρία.
(Στη χώρα μας το ανάλογο παράρτημα τέτοιας διεθνούς κοινοπραξίας είναι το
W3C Hellas,
> το οποίο εδρεύει στο Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας στο Ηράκλειο Κρήτης.)
Εξαίρεση αποτελούν η Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και η
Βιβλιοθήκη
> του ΤΕΙ Σερρών.
> Το γεγονός ότι η ανωτέρω πράξη καταδικάζεται ως μορφή κοινωνικού
αποκλεισμού υποδεικνύει παράλληλα, τις πραγματικές διαστάσεις του φαινομένου
'βιβλιοθήκη',
> ανεξαρτήτως μορφής, όπως ακριβώς τέθηκε στην εισαγωγή του παρόντος άρθρου:
ποτέ δεν ήταν απλώς ζήτημα συγκέντρωσης αντικειμένων. Στους πρώτους
πολιτισμούς
> αποτελούσε κέντρο ελέγχου των τεράστιων αυτοκρατοριών μέσα από απογραφικά
στοιχεία. Στην αρχαία Ελλάδα εξυπηρετούσε τη διάδοση ιδεών και την
ισχυροποίηση
> των Σχολών, ενώ στους ελληνιστικούς χρόνους εξασφάλιζε πλούτο στο τόπο που
είχε ιδρυθεί. Συντηρούσε την καλή φήμη του αυτοκράτορα στη Ρώμη και στήριξε
> το Βυζάντιο στα πρώτα του βήματα, ενώ όταν ο αυτοκράτορας ήθελε να
επιβάλει απολυταρχικού τύπου απόψεις, στις βιβλιοθήκες εναντιώθηκε. Στη
Τουρκοκρατία
> αποτέλεσε το θερμοκήπιο της ελεύθερης συνείδησης των Ελλήνων, μέσα από τη
διατήρηση της γλώσσας και της μνήμης. Στην ψηφιακή εποχή ο αγώνας για την
πολιτιστική
> επικράτηση συνεχίζεται με αμείωτη δύναμη και μεταφράζεται σε σειρά
προτεραιότητας εμφάνισης των ιστοσελίδων στις μηχανές αναζήτησης.
> Ο όγκος των παρεχόμενων σήμερα πληροφοριών μοιάζει τρομακτικός, αλλά το
ταξίδι στη γνώση καμία διαφορά δεν έχει από οποιοδήποτε άλλη διαδρομή έχουμε
κάνει
> στη ζωή μας, είτε περπατάμε λίγα μέτρα, είτε αποφασίζουμε να ταξιδέψουμε
ολόκληρα χιλιόμετρα. Οι οδηγίες πλεύσης στο θαυμαστό, γιγάντιο πλέον κόσμο
των
> βιβλιοθηκών είναι ακριβώς οι ίδιες: επιλέγεις το μέρος που θα πας ανάμεσα
σε πολλά άλλα, σχεδιάζεις τη βασική διαδρομή αναλόγως επιθυμιών ή
δυνατοτήτων
> κι' ακόμη καλύτερα, η πορεία να μην είναι μοναχική.
> Ναυσικά Τσιμά*
> http://www.avgi.gr
>
> _____________________
>
> orasi mailing list
> διαβάστε για αυτή την λίστα και τα θέματα που συζητά στο
> //www.freelists.org/webpage/orasi
>
> Για να στείλετε ένα μήνυμα και να το δουν όλοι οι συνδρομητές της λίστας
στείλτε email στην διεύθυνση
> orasi@xxxxxxxxxxxxx
>
> Για να διαγραφείτε από αυτή την λίστα μπορείτε οποιαδήποτε στιγμή να
στείλετε email στην διεύθυνση
> orasi-request@xxxxxxxxxxxxx
> και στο θέμα γράψτε unsubscribe.
>
> Το αρχείο της λίστας βρίσκεται στο
> //www.freelists.org/archives/orasi
>
> ______________
>
>
>
>
_____________________
orasi mailing list
διαβάστε για αυτή την λίστα και τα θέματα που συζητά στο
//www.freelists.org/webpage/orasi
Για να στείλετε ένα μήνυμα και να το δουν όλοι οι συνδρομητές της λίστας
στείλτε email στην διεύθυνση
orasi@xxxxxxxxxxxxx
Για να διαγραφείτε από αυτή την λίστα μπορείτε οποιαδήποτε στιγμή να στείλετε
email στην διεύθυνση
orasi-request@xxxxxxxxxxxxx
και στο θέμα γράψτε unsubscribe.
Το αρχείο της λίστας βρίσκεται στο
//www.freelists.org/archives/orasi
______________
Other related posts:
