3 januari 2017
Pijnstilling zonder high te zijn
Onderzoekers van de Universiteit Leiden onder leiding van Mario van der Stelt
(Leids Instituut voor de Chemie) wijzen ‘gouden standaarden’ aan om nieuwe
pijnstillers te ontwikkelen die gebaseerd zijn op de medicinale werking van
cannabis. Publicatie in Nature Communications.
Medicinale marihuana
Medicinale marihuana wordt vaak gebruikt als pijnstiller, maar de psychoactieve
bijwerkingen worden als een groot nadeel ervaren. De farmaceutische industrie
is dan ook naarstig op zoek naar synthetische cannabis die wel ontstekingen
remt en pijnstillend werkt, maar waarvan je niet high wordt. Leidse
onderzoekers brengen de ontwikkeling van deze medicijnen nu een stap
dichterbij. Zij hebben ‘gouden standaarden’ aangewezen voor het gebruik van
referentiestoffen, zodat proeven met synthetische cannabis beter verlopen.
Tot nu toe zijn veel klinische trials met synthetische cannabis mislukt: er is
vooralsnog geen effect aangetoond in patiënten. Een van de oorzaken van deze
mislukkingen kan worden gevonden tijdens de proefdierstudies. Daar worden vaak
stoffen als standaard gebruikt die nooit goed gekarakteriseerd zijn op hun
biochemische en moleculair-farmacologische werking. Dat leidt tot veel
tegenstrijdige publicaties met niet-reproduceerbare resultaten, terwijl het
grote impact heeft op de besteding van onderzoeksgeld, het gebruik van
proefdieren en het blootstellen van patiënten aan niet-werkzame stoffen.
Internationaal en publiek-private samenwerking
Marjolein Soethoudt – promovendus in de onderzoeksgroep van Van der Stelt –
onderzocht samen met 12 internationale academische groepen, het National
Institute of Health (VS) en het farmaceutisch bedrijf Hoffman-LaRoche
(Zwitserland), de 18 meest gebruikte referentiestoffen, waaronder de
psychoactieve stof in marihuana, Δ9-THC. Dat deden zij onder gestandaardiseerde
condities in 36 verschillende testen, om de moleculaire farmacologische
eigenschappen van de stoffen in kaart te brengen. Zo hoopten zij de meest
geschikte referentiestoffen voor het onderzoek naar synthetische cannabis te
achterhalen. Het onderzoek heeft geleid tot het aanwijzen van drie ‘gouden
standaarden’, die het mogelijk moeten maken om de ontwikkeling van nieuwe
pijnstillers en ontstekingsremmers een impuls te geven.
Cannabinoid CB2 receptor
Δ9-THC bindt aan twee type eiwitten in het menselijk lichaam: de cannabinoïde
CB1-receptor in de hersenen en de cannabinoïde CB2-receptor in het
immuunsysteem. Activatie van de CB1-receptor in het brein leidt tot het high
worden, terwijl activatie van de CB2-receptor een ontstekingsremmende functie
heeft. De drie ‘gouden standaarden’ zijn moleculen die zeer selectief alleen de
CB2-receptor activeren en de CB1-receptor ongemoeid laten. De drie gouden
standaarden bleken de minste bijwerkingen te vertonen en muizen werden niet
high van deze drie stoffen. Eerdere studies hebben aangetoond dat deze stoffen
wel een pijnstillende en ontstekingsremmende werking hebben. De onderzoekers
raden aan om voortaan deze drie gouden standaarden te gebruiken voor het
onderzoek naar nieuwe geneesmiddelen die de activatie van de cannabinoïde
CB2-receptor als werkingsmechanisme hebben.
Het onderzoek wordt gepubliceerd in Nature Communications en is mede
gefinancierd door een ECHO-STIP subsidie van NWO Chemische Wetenschappen.
Artikel Nature.com [http://www.nature.com/articles/ncomms13958]
Leiden Institute of Chemistry
[http://www.universiteitleiden.nl/en/science/chemistry]
Onderzoeksgroep Molecular Physiology
[http://www.universiteitleiden.nl/en/science/chemistry/molphys]
Profileringsprogramma [http://endocannabinoids.leidenuniv.nl]
Noot voor de pers, niet voor publicatie
Voor meer informatie:
Mario van der Stelt
071 527 4768 | [m.van.der.stelt@xxxxxxxxxxxxxxxxxx]
Miranda Jansen, adviseur wetenschapscommunicatie
071 527 3282 | [m.j.jansen@xxxxxxxxxxxxxxxx]
Over de Universiteit Leiden
De Universiteit Leiden is een internationaal georiënteerde
onderzoeksuniversiteit. De universiteit biedt hoogwaardig onderzoek en
academisch onderwijs in het alfa- gamma- en bètadomein. De Universiteit Leiden
[http://www.leidenuniv.nl] heeft 5.500 mensen in dienst en leidt 25.800 ;
studenten op.
Volg ons
Aanmelden voor de nieuwsbrief
[http://www.nieuwsbrief.leidenuniv.nl/contact/adres.html]
Afmelden voor persberichten van de Universiteit Leiden
http://persberichten.cmail20.com/t/d-u-dukukhk-ttiidiuyu-o/
Meer nieuws- en persberichten vindt u op onze nieuwspagina
[http://www.nieuws.leidenuniv.nl/].
