Mechanisme achter het ontstaan van virusvarianten ontrafeld
Een internationaal consortium, onder leiding van de TU Delft en de University
of North Carolina, is er voor het eerst in geslaagd de moleculaire oorsprong
van recombinatie in virussen te bekijken en doorgronden. Door haperingen
tijdens het replicatieproces van virussen vindt recombinatie plaats: de
uitwisseling van stukjes RNA. Hoewel dit kan leiden tot het ontstaan van nieuwe
virusvarianten, kan het mechanisme ook worden uitgebuit om virussen af te
breken. Het onderzoek is vrijdag gepubliceerd in Molecular
Cell<https://www.cell.com/molecular-cell/fulltext/S1097-2765(21)00832-7>.
Het onderzoek, onder leiding van de onderzoeksgroep van hoogleraar Nynke
Dekker, maakt op molecuulniveau duidelijk hoe nieuwe virusvarianten kunnen
ontstaan: bij een hapering in het replicatieproces springt het molecule
kopieerapparaat (ook wel bekend als polymerase) over naar een andere RNA streng
en gaat daar verder met kopiëren. Dit zorgt voor recombinatie, de geproduceerde
RNA-streng is een combinatie van verschillende RNA-strengen.
Nynke Dekker: "We zagen de haperingen in het kopieerproces voor het eerst op
molecuulniveau in het lab, vervolgens zagen we de gevolgen van de haperingen
ook in cellen en uiteindelijk in muizen. Het is echt mooi dat we dankzij de
samenwerkingen met andere instituten dit mechanisme hebben weten te
doorgronden."
[https://d2k0ddhflgrk1i.cloudfront.net/News/2021/10_Oktober/TU%20Delft/recombinatie.JPG]
Het onderzoek onthulde het onderliggende moleculaire mechanisme en de triggers
van het overspringen van polymerase tussen verschillende ouderlijke
virusgenomen tijdens RNA-replicatie, wat kan resulteren in recombinatie en de
daarmee gepaard gaande nieuwe genetische combinaties.
Zoektocht naar virusremmers
Zoals we tijdens de coronapandemie hebben gezien, kunnen nieuwe virusvarianten
desastreuze gevolgen hebben. Het is daarom van groot belang dat er onderzoek
wordt gedaan naar manieren om niet alleen bestaande virussen te stoppen, maar
ook nieuwe varianten voor te blijven. De onderzoekers zagen dat de werking van
het replicatiemechanisme en het ontstaan van recombinatie kan worden beïnvloed
door een nieuwe soort virusremmers dat zich specifiek richt op dit
kopieermechanisme.
Hier blijkt sprake van een belangrijke afweging: bij de inzet van voldoende
virusremmers springt het replicatiemechanisme zo vaak over, dat de RNA strengen
te verknipt raken en het virus zich niet verder kan verspreiden. De keerzijde
van deze impact tekent zich ook af: te lage hoeveelheden van de virusremmer
kunnen het replicatiemechanisme op zo'n manier doen haperen, dat dit juist kan
leiden tot gevaarlijke recombinatie en het ontstaan van nieuwe virusvarianten.
Postdoc Richard Janissen: 'Nu we weten dat we het replicatieproces en het
ontstaan van recombinatie kunnen beïnvloeden, moeten we uitzoeken hoe we door
middel van virusremmers virussen kunnen afbreken en tegelijkertijd het ontstaan
van nieuwe varianten kunnen voorkomen.'
Waakzaam
Meer onderzoek naar het replicatiemechanisme is nodig om vast te stellen dat
het een effectieve route is om virussen te stoppen. Nynke Dekker: 'Het enzym
polymerase dat verantwoordelijk is voor de replicatie van het genoom, lijkt
zonder duidelijke aanleiding over te kunnen springen naar een andere RNA
streng. Virusremmers hebben invloed op dat overspringen, maar het ontstaan van
nieuwe virusvarianten ligt op de loer. Dit onderzoek geeft aan dat we waakzaam
moeten zijn en goed moeten kijken naar de moleculaire effecten van nieuwe
virusremmers.'
Meer informatie
Publicatie: "Induced intra- and intermolecular template switching as a
therapeutic mechanism against RNA
viruses"<https://www.cell.com/molecular-cell/fulltext/S1097-2765(21)00832-7>,
Molecular Cell.
Contact
Prof. Nynke Dekker, N.H.Dekker@xxxxxxxxxx<mailto:N.H.Dekker@xxxxxxxxxx>, +31 15
2783219
Dr. Richard Janissen, R.Janissen@xxxxxxxxxx<mailto:R.Janissen@xxxxxxxxxx>, +31
616148336
Dimmy van Ruiten, persvoorlichter,
D.M.vanRuiten@xxxxxxxxxx<mailto:D.M.vanRuiten@xxxxxxxxxx>, +31 15 2781588