Bekijk de online versie in uw
browser<http://mailchi.mp/530072d837cb/persbericht-spidermantactiek-veroorzaakt-immuunziekte?e=0375a31669>
[Radboudumc]
Persbericht
Nijmegen, 3 november 2017
Spidermantactiek veroorzaakt immuunziekte
Nieuw mechanisme beschreven voor ontstaan SLE
Een witte bloedcel die net als Spiderman een kleverig net uitgooit om
ziekteverwekkers te vangen. Onderzoeker Elmar Pieterse van het Radboudumc
ontdekte dat deze afweertruc een belangrijke rol speelt bij het ontstaan van de
zeldzame immuunziekte Systemische Lupus Erythematose (SLE). Dit inzicht biedt
extra mogelijkheden voor diagnostiek en behandeling. Op 6 november promoveert
Pieterse in Nijmegen.
Neutrofielen zijn de meest voorkomende witte bloedcellen in ons lichaam en
spelen een belangrijke rol in het afweersysteem. Ze vormen een eerste
verdedigingslinie door ziekteverwekkers, bijvoorbeeld bacteriën ‘op te eten’.
Maar als dat niet lukt, bijvoorbeeld omdat de bacterie te groot is, gooit de
neutrofiel een kleverig net van DNA-slierten naar buiten. Bacteriën blijven in
deze zogenaamde Neutrophil Extracellular Traps (NETs) plakken, waarna speciale
enzymen in de netten de ziekteverwekkers stuk knippen. Daarna worden de NETs
weer opgeruimd.
Kapot knippen
Elmar Pieterse vond in het bloed van patiënten met de immuunziekte Systemische
Lupus Erythematose (SLE) afvalstoffen die neutrofielen aanzetten tot het maken
van NETs. Vooral in de nieren zorgt dit voor problemen: “De SLE-patiënten maken
teveel NETs aan en hebben problemen met het afbreken ervan. Het overschot aan
DNA-materiaal komt uiteindelijk in de nieren terecht. Daar ontstaat veel
schade. De enzymen in de NETs die normaal gesproken bacteriën kapot knippen,
gaan nu cellen in het nierweefsel kapot knippen. Door de gaten in de
nierfilters lekken vervolgens eiwitten naar de urine.”
Opblazen
Een mogelijke oplossing kan zijn om de enzymen in de NETs te remmen met
medicijnen. Alleen werkt dat niet bij alle patiënten even goed. Pieterse: “Dat
komt omdat er meerdere manieren zijn waarop NETs kunnen ontstaan. De neutrofiel
kan daarbij in leven blijven, maar kan zichzelf ook als het ware opblazen. Als
dat laatste gebeurt, zitten er meer enzymen in de netten. Alleen dan heeft
behandeling met een enzymremmer dus zin. We hebben nu een techniek ontwikkeld
om NETs uit het bloed van patiënten te filteren en te karakteriseren. Zodra we
weten welke variant de neutrofiel kiest, kunnen we gaan nadenken over de
ontwikkeling van therapieën.”
Celonderdelen
SLE is een zeldzame auto-immuunziekte die bij ongeveer 6.000 patiënten in
Nederland voorkomt. De ziekte leidt behalve tot nierklachten ook tot
gewrichtsontstekingen, huidklachten en haaruitval. Deze klachten ontstaan omdat
het afweersysteem zich richt tegen lichaamseigen celonderdelen, zoals stukjes
van het DNA. Deze onderdelen komen vrij door verstoringen in de afbraak van
cellen. Van SLE is bekend dat dit proces van geprogrammeerde celdood te sterk
is en de opruiming van vrijgekomen celonderdelen te laag.
Aanvullende verklaring
Pieterse vond eiwitten die een afweerreactie oproepen ook in de NETs van
SLE-patiënten. Deze zijn bij de patiënten anders van samenstelling dan bij
gezonde mensen, waardoor het afweersysteem ze niet als lichaamseigen herkent.
Hij vond hiermee een aanvullende verklaring voor het ontstaan van de ziekte.
Pieterse: “Mijn onderzoek laat duidelijk zien dat NETs een rol spelen bij het
ontstaan van SLE. Maar ook dit geldt niet voor iedere patiënt. Uiteindelijk
moeten we naar een model waarbij we alle processen die een rol spelen bij het
ontstaan van SLE kunnen inschatten.”
[Divider]
Dit onderzoek vond plaats binnen het Radboud Institute for Molecular Life
Sciences.
Noten voor de redactie - niet voor publicatie
Elmar
Pieterse<https://radboudumc.us15.list-manage.com/track/click?u=0fcbb36e305ebb23335c5b0cf&id=6e99359f23&e=0375a31669>
(1992) begon in 2010 aan zijn studie geneeskunde aan de Radboud Universiteit.
Hij combineerde zijn co-schappen met de uitvoering van wetenschappelijk
onderzoek bij de afdeling Nierziekten van het Radboudumc. In december van dit
jaar rondt hij zijn artsexamen af.
Persvoorlichters bij het Radboudumc: 06-21105433 (Marcel Wortel), buiten
kantooruren 06 - 51291446.
E-mailadres voor de media: nieuws@xxxxxxxxxxxxx<mailto:nieuws@xxxxxxxxxxxxx>
Volg ons ook op
twitter<https://radboudumc.us15.list-manage.com/track/click?u=0fcbb36e305ebb23335c5b0cf&id=d15e71c6bf&e=0375a31669>.
Klik
hier<https://radboudumc.us15.list-manage.com/track/click?u=0fcbb36e305ebb23335c5b0cf&id=476eb7a5ac&e=0375a31669>
voor meer persberichten van het Radboudumc.
[Divider]
© Radboudumc Postbus 9101 6500 HB, Nijmegen Netherlands
Klik hier als u geen persberichten meer wilt
ontvangen.<https://radboudumc.us15.list-manage.com/unsubscribe?u=0fcbb36e305ebb23335c5b0cf&id=77a036043b&e=0375a31669&c=e963b7aeb8>
[Radboudumc wapen]
[Facebook]<https://radboudumc.us15.list-manage.com/track/click?u=0fcbb36e305ebb23335c5b0cf&id=35b4e2abd2&e=0375a31669>
[Twitter]<https://radboudumc.us15.list-manage.com/track/click?u=0fcbb36e305ebb23335c5b0cf&id=e88848a072&e=0375a31669>
[Youtube]<https://radboudumc.us15.list-manage.com/track/click?u=0fcbb36e305ebb23335c5b0cf&id=ce3e07e1cc&e=0375a31669>
[Email Marketing Powered by
MailChimp]<http://www.mailchimp.com/monkey-rewards/?utm_source=freemium_newsletter&utm_medium=email&utm_campaign=monkey_rewards&aid=0fcbb36e305ebb23335c5b0cf&afl=1>
Het Radboudumc staat geregistreerd bij de Kamer van Koophandel in het
handelsregister onder nummer 41055629.
The Radboud university medical center is listed in the Commercial Register of
the Chamber of Commerce under file number 41055629.
