Nieuwsbrief Rijksuniversiteit Groningen Nieuwsbrief Rijksuniversiteit Groningen / nummer 37 / 3 november 2010 Opinie 'Werkgevers onderschatten de gevolgen van vergrijzing' Door de vergrijzing neemt de beroepsbevolking de komende dertig jaar met tien tot vijftien procent af. In 2040 leidt dat tot een tekort van 700.000 werknemers, zo blijkt uit berekeningen van de Commissie Arbeidsparticipatie. 'Werkgevers onderschatten het probleem', stelt hoogleraar regionale arbeidsmarktanalyse Jouke van Dijk. 'Het is hoog tijd om de vergrijzing opnieuw op de agenda te zetten.' > lees verder Contact: Jouke van Dijk, tel. 050-363 3897, e-mail: jouke.van.dijk@xxxxxx -------------------------------------------------------------------------- Promoties Steeds meer artrose en fibromyalgie op de werkvloer Doordat we met zijn allen steeds ouder worden, krijgen steeds meer mensen last van aandoeningen als artrose van heup en knie en fibromyalgie. Deze ziekten hebben verschillende oorzaken maar hun symptomen lijken op elkaar: chronische pijn en stijfheid in het spierskeletstelsel, in bindweefsels en vermoeidheid. Zeker als de pensioenleeftijd stijgt, kunnen deze aandoeningen ook op de werkvloer steeds meer problemen veroorzaken. Een deel van de mensen met heup- en/of knieklachten kan mogelijk geen werk meer doen dat fysiek licht belastend is. Ook voor vrijetijdsbestedingen heeft de aandoening consequenties. Promovenda Miriam van Ittersum onderzocht de invloed van artrose en fibromyalgie op de werkplek. De manier waarop patiënten denken over hun ziekte, heeft grote invloed op de gezondheidsbeleving van mensen met deze aandoeningen. Van Ittersum vindt dat zorgverleners hier ruim aandacht aan moeten besteden. Voor een complexe aandoening als fibromyalgie is behandeling door een multidisciplinair samengesteld team waarschijnlijk het beste. Om in kaart te brengen hoeveel werk patiënten aankunnen, is een onderzoek naar de functionele capaciteiten niet voldoende, zo stelt de onderzoekster verder. Er moet ook werkplekonderzoek plaatsvinden en onderzoek naar de manier waarop de patiënt zijn of haar ziekte ervaart. Om toenemende arbeidsongeschiktheid door artrose en fibromyalgie te voorkomen, zal er meer aandacht moeten komen voor gerichte behandeling, aanpassing in het werk en vroegtijdig signaleren van risicogroepen en -factoren, aldus Van Ittersum. > lees verder Contact: via de persvoorlichters van het UMCG, tel. 050-361 2200, e-mail: voorlichting@xxxxxxxxxxx Door China gelauwerde promovenda presenteert computerprogramma voor systeemgenetisch onderzoek Waarom slaat een medicijn bij de een wel en bij de ander niet aan? En waarom hebben ziekteverwekkers ook niet bij iedereen hetzelfde effect? Achter deze vragen ligt een uiterst complexe biologische puzzel waarbij het DNA een grote rol speelt. Yang Li presenteert in haar proefschrift een nieuw computer programma voor het zo goed mogelijk ontwerpen van zogenaamde Generalized genetical genomics (GGG) experimenten. GGG is een methode op het gebied van de systeemgenetica, dat de analyse van genetische variatie combineert met variatie in moleculaire eigenschappen op populatieniveau, in verschillende omgevingen. Dit met als doel inzicht te krijgen in de interacties tussen genotype en omgevingsinvloeden. Yang Li ontving in juli 2010 op de Chinese ambassade in Den Haag de Chinese Government Award for Outstanding Student Abroad en werd samen met haar promotor Ritsert Jansen geïnterviewd door Xinhua News Agency, het grootste en officiële nieuwsjournaal van China. > lees verder Contact: mw. Yang Li, tel: 050 363 5198, e-mail: yang.li@xxxxxx Fructanen als probiotica in voedingsmiddelenindustrie Melkzuurbacteriën komen veel voor in onze dagelijkse voedingsmiddelen en ze leveren een belangrijke bijdrage aan een gezonde bacteriële microflora van onder andere slijmvliezen en maag-darmkanaal (probiotica). Munir Anwar bestudeerde de enzymatische fructanproductie van probiotische melkzuurbacteriën. Zijn onderzoek betekent een belangrijke stap voorwaarts in het ontwerpen en maken van fructanen met een bepaalde keten lengte voor doelgerichte toepassingen, met name in de voedingsmiddelenindustrie. > lees verder Contact: Munir Anwar, tel: 050-363 7831, e-mail: m.a.anwar@xxxxxx Rol van koud gas in zwarte gaten onderzocht De meeste, zo niet alle, sterrenstelsels hebben een superzwaar zwart gat in hun centrum, met massa's die oplopen tot enkele miljarden keer de massa van de zon. In sommige gevallen bereikt gas en materie afkomstig van grote afstanden (>3000 lichtjaar) het circumnucleaire gebied (< enkele lichtjaren) en voedt daar het zwarte gat. Zulke zwarte gaten worden "Actieve Galactische Kernen" (AGN) genoemd. Het proefschrift van Christian Struve behandelt de rol van koud gas in AGN host sterrenstelsels. Hij concludeert dat gasrijke interacties waarschijnlijk niet het belangrijkste mechanisme is dat zorgt voor radioactiviteit. > lees verder Contact: Christian Struve, tel: 050 363 7053, e-mail: struve@xxxxxxxxxxxx Peroxisomaal eiwit Pex3 betrokken bij afbraak organel Een karakteristieke eigenschap van eukaryote cellen is de aanwezigheid van celorganellen. Gisten zijn geschikte modelorganismen voor onderzoek aan fundamentele celbiologische processen zoals organelvorming en afbraak. Deze ééncellige eukaryoten hebben een groot aantal experimentele voordelen, waaronder het gemak waarmee genetische modificaties kunnen worden aangebracht. Het onderzoek van Tim van Zutphen richt zich op de vorming en afbraak van peroxisomen in de gist Hansenula polymorpha. > lees verder Contact: Tim van Zutphen, tel: 06 15031580, e-mail: timvzutphen@xxxxxxxxxxx Over amplificatie van chiraliteit Het onderzoek van Jongejan gaat over amplificatie van chiraliteit. Dit houdt in dat een chiraal molecuul (een spiegelbeeldvorm) meerdere omliggende niet chirale moleculen kan beïnvloeden zodat het systeem op grote schaal chiraal wordt. In haar onderzoek zijn de gebruikte chirale moleculen zogenaamde moleculaire motoren. Door deze moleculen toe te voegen aan vloeibare kristallijne fasen wordt een vingerafdrukpatroon waargenomen met behulp van een microscoop. Door bestraling met UV licht kan de fase roteren. Haar onderzoek toont onder meer aan dat een computermodel dit gedrag kan voorspellen. > lees verder Contact: mw. Mathild Jongejan, tel: 06 50977422, e-mail: m.g.m.jongejan@xxxxxx Nader inzicht in samenhang tussen HSCR en MEN2 Promovenda Maria Manuela Moreira Alves verrichtte genetische en functionele proeven die moeten leiden tot een beter begrip van de eiwit-netwerken die verstoord zijn in patiënten met De ziekte van Hirschsprung (HSCR) en Multiple Endocriene Neoplasieën type 2 (MEN2). > lees verder Contact: via de persvoorlichters van het UMCG, tel. 050-361 2200, e-mail: voorlichting@xxxxxxxxxxx Magnetoelektrische koppelingsmechanismen Het promotieonderzoek van Johan Buurma tracht inzicht te krijgen in magnetoelektrische koppelingsmechanismen en ferromagnetisme van gallium gedoteerde verbindingen. > lees verder Contact: Johan Buurma, tel: 06 2700 0332, e-mail: a.j.c.buurma@xxxxxx -------------------------------------------------------------------------- Agenda Oratie Sip Jan Pijl Inclusief onderwijs: anders omgaan met verschillen 9 november 2010 De laatste jaren is het de bedoeling dat leerlingen met een beperking en/of gedragsprobleem niet meer worden verwezen naar een aparte school voor speciaal onderwijs, maar dat ze in het reguliere onderwijs blijven. Dit heet 'inclusief' onderwijs. In de praktijk is het nog niet zo eenvoudig scholen inclusiever te maken. Alhoewel er veel voorbeelden van inclusief onderwijs in Nederland zijn, kiezen veel scholen ervoor om juist steeds meer leerlingen te verwijzen. Het nadeel daarvan is dat deze leerlingen uit hun lokale samenleving gehaald worden. De gewone school geeft kinderen met beperkingen en/of gedragsproblemen de mogelijkheid sociale relaties op te bouwen met andere kinderen uit de buurt. Het hebben (en houden) van vriendschappen is een belangrijk doel van inclusief onderwijs. Hoogleraar Sip Jan Pijl heeft onderzocht of dat ook lukt. In zijn oratie bespreekt hij de resultaten, die laten zien dat ongeveer een kwart van de leerlingen met beperkingen en/of gedragsproblemen geen of erg weinig vrienden heeft. De rest redt zich in sociaal opzicht goed. Pijl vindt dat niet direct een reden om leerlingen naar het speciaal onderwijs te sturen. De vraag is wel hoe leerlingen ondersteund kunnen worden in het verwerven van vriendschappen. Verder kan het volgens Pijl voor een deel van de leerlingen met beperkingen en/of gedragsproblemen goed zijn (tijdelijk) in (part-time) tussenvormen van gewoon en speciaal onderwijs les te krijgen. > lees verder De tekst van de rede is onder embargo verkrijgbaar bij de afdeling Communicatie, tel. 050-363 4444, e-mail: communicatie@xxxxxx Studium Generale Groningen ism. PPO en VIP Mindfulness - Anne Speckens 8 november 2010 > lees verder Studium Generale:De tredmolen van de Tijd Andere tijden voor werk - Tanja van der Lippe 9 november 2010 > lees verder Studium Generale: Door het oog van de filosofie Marjolein Februari - Aan statistiek ten onder 10 november 2010 > lees verder Meer evenementen: > Universitaire agenda -------------------------------------------------------------------------- Redactie Afdeling Communicatie / Postbus 72, 9700 AB Groningen / 050-363 4444 / communicatie@xxxxxx / www.rug.nl Afmelden Nieuwsbrief E-mail: communicatie@xxxxxx Rijksuniversiteit Groningen De Rijksuniversiteit Groningen behoort tot de top van de Europese research-universiteiten en is internationaal georiënteerd. De universiteit is maatschappelijk actief en voelt zich betrokken bij haar omgeving. Talent, ambitie en prestatie van de 27.000 studenten en 5.500 medewerkers worden waar mogelijk gehonoreerd.