P E R S B E R I C H T
Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA) en
hemel.waarnemen.com<http://hemel.waarnemen.com>
---------------------------------------------------------------------------------------------------
7 december 2021
Bijzonder veel meteoren bij Geminiden-sterrenregen in de nacht van 13 op 14
december
In de nacht van maandag 13 op dinsdag 14 december vindt het maximum plaats
van de meteorenzwerm Geminiden. Dit is de op een na grootste jaarlijkse
meteorenzwerm aan de sterrenhemel. Volgens sterrenkundige Marc van der Sluys
van hemel.waarnemen.com<http://hemel.waarnemen.com> zijn de astronomische
omstandigheden dit jaar bijzonder gunstig en zijn er in de nacht van maandag op
dinsdag bij helder weer met het blote oog tot wel 110 'vallende sterren' per
uur te zien.
De Geminiden zijn genoemd naar het sterrenbeeld Tweelingen (Gemini), waar de
meteoren vandaan lijken te komen. Dit sterrenbeeld staat bij ons in december
's avonds boven de oostelijke en 's ochtends boven de westelijke horizon. De
meteorenzwerm bestaat uit achtergelaten puin van de planetoïde (en mogelijk
uitgedoofde komeet) Phaethon. Doordat de aarde in zijn baan om de zon door de
puinwolk beweegt, zien wij deze meteorenzwerm ieder jaar rond dezelfde datum.
De Geminiden kenmerken zich door hun grote aantallen, hun helderheid, hun
gelige kleur en de korte sporen die ze achterlaten.
Vallende sterren zijn lichtflitsen die af en toe aan de sterrenhemel
verschijnen. De flitsen hebben echter niets met sterren te maken. Ze worden
veroorzaakt door ruimtepuin, vaak niet groter dan een zandkorrel, dat ongeveer
100 kilometer boven ons hoofd in de aardatmosfeer terechtkomt. Door de hoge
snelheden van het ruimtepuin wordt de lucht vóór zo’n gruisdeeltje
gecomprimeerd, verhit en aan het gloeien gebracht, wat wij zien als een
flitsje. De snelheden van de Geminiden zijn met zo’n 125.000 km/uur gemiddeld.
De piek van de Geminiden is met minder dan 24 uur vrij kort, waardoor het
maximum regelmatig ongunstig valt. Doordat de piek dit jaar 's ochtends rond 5
uur plaatsvindt en de maan dan net onder is zijn de omstandigheden erg gunstig.
Volgens hemel.waarnemen.com<http://hemel.waarnemen.com> neemt het aantal
meteoren gedurende de nacht toe van 25-40 per uur rond middernacht (wanneer de
maan nog stoort; kijk naar het oosten) tot 100-120 per uur rond 4 uur (in het
zuidwesten), nog iets meer dan vorig jaar. De laatste keer dat de piek in onze
streken zo hoog viel was in 2009, de volgende keer is volgens Van der Sluys pas
in 2064 (al komen 2044 en 2063 daar dichtbij).
Om de meteoren waar te nemen is geen speciale apparatuur nodig; het blote oog,
een heldere hemel en warme kleding volstaan. Door een donkere plaats op te
zoeken kunnen ook de zwakkere meteoren worden waargenomen.
---------------------------------------------------------------------------------
E I N D E P E R S B E R I C H T
Meer informatie
Contact:
Dr. Marc van der Sluys
E: hemel.waarnemen@xxxxxxxxx<mailto:hemel.waarnemen@xxxxxxxxx>
<mailto:hemel.waarnemen@xxxxxxxxx>
T: +31 (0)6 4024 0864
Beeld
Kaartje: Het kaartje toont de sterrenhemel in zuidwestelijke richting op 14
december om 3:45 uur, wanneer de meeste Geminiden te zien zijn. De (groene)
balk onderin is de horizon. De (gele) cirkel geeft het punt aan de hemel aan
waar de meteoren vandaan lijken te komen; de sporen stellen meteoren voor
(schematisch). De figuurtjes zijn de sterrenbeelden; de naam is in het
sterrenbeeld vermeld. Op de website zijn de kaartjes in zwart-wit en/of
PDF/vectorformaat beschikbaar. Credit:
hemel.waarnemen.com<http://hemel.waarnemen.com>
Foto: De foto is een opname van een zeer heldere meteoor tijdens de
meteorenzwerm Leoniden in november 2009. Credit: Ed Sweeney, Santa Cruz, USA
(gebruiker Navicore op Wikipedia). Bron:
https://en.wikipedia.org/wiki/File:Leonid_Meteor.jpg
Opgemaakt persbericht en meer informatie en kaartjes, en een grotere versie van
de foto op https://hemel.waarnemen.com/pers/20211205/ en ;
www.astronomie.nl<http://www.astronomie.nl>.
Over hemel.waarnemen.com<http://hemel.waarnemen.com>
hemel.waarnemen.com<http://hemel.waarnemen.com> is een niet-commerciële website
met hemelverschijnselen die met eenvoudige middelen (blote oog, verrekijker,
amateurtelescoop) zichtbaar zijn vanuit Nederland en Vlaanderen. Dr. Marc van
der Sluys is sterrenkundig onderzoeker in Nijmegen en redacteur van
hemel.waarnemen.com<http://hemel.waarnemen.com>.
Over NOVA / www.astronomie.nl<http://www.astronomie.nl>
De Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA) is het
samenwerkingsverband van de sterrenkundige instituten van de universiteiten van
Amsterdam, Groningen, Leiden en Nijmegen. Toponderzoekschool NOVA heeft als
missie het uitvoeren van baanbrekend sterrenkundig onderzoek, het opleiden van
jonge astronomen op het hoogste internationale niveau en het delen van nieuwe
ontdekkingen met de samenleving. De NOVA-laboratoria zijn gespecialiseerd in
het bouwen van state-of-the-art optische/infrarood- en
submillimeter-instrumentatie voor de grootste telescopen op aarde.
E I N D E P E R S B E R I C H T
---------------------------------------------------------------------------------------------------
Met vriendelijke groet,
Marieke Baan
Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA)
NOVA Informatie Centrum
Science Park 904
1098 XH Amsterdam
T: 020-5257480
M: 0614322627
www.astronomie.nl<http://www.astronomie.nl>
@mariekebaan
[cid:32BDA7CD-12A8-4C85-89C8-7CCB8ABDA4E9][cid:FB844809-901C-44A0-A642-766B684357AD]