[http://app.meltwaterpress.com/mpress/uploadedimages/2016/7/22/2419961469180936401.png]
[http://app.meltwaterpress.com/mpress/uploadedimages/2016/8/17/2419961471442020389.jpg]
Yerseke en Nijmegen, 18 augustus 2016
Mossels versnellen kwelderherstel na langdurige droogte
Mossels zijn bekende en belangrijke bewoners van de diepere getijdenplaten en
geulen in de Nederlandse kustwateren. In de VS zoeken de mossels het graag
hogerop en groeien ze tussen de planten. Onderzoek laat nu zien dat ze daar
een belangrijke rol vervullen: ze zorgen ervoor dat begroeide getijdenplaten
langs de kust – ook wel kwelders of schorren genoemd – beter in staat zijn de
gevolgen van de langdurige droogte te weerstaan. Een internationaal team van
wetenschappers, onder andere van het NIOZ en de Radboud Universiteit,
rapporteert hierover in Nature Communications.
Nog veel meer dan Nederlandse kwelders, ondervinden de Amerikaanse kwelders de
gevolgen van klimaatverandering. Als gevolg van langdurige droogte sterft
Amerikaans slijkgras, de belangrijkste plantensoort, massaal af, waardoor de
kwelders in een lappendeken van kale en nog begroeide stukken veranderen. Na
zo’n droogte blijken kleine kolonies van mossels – heuveltjes van ongeveer een
halve meter doorsnee – essentieel voor het herstel van de afgestorven gebieden.
Op deze heuveltjes blijft de vegetatie gezond, omdat de mossels kleine gaatjes
in de bodem maken waarin water blijft staan, waardoor het zoutgehalte in de
bodem lager blijft. Hierdoor kan het slijkgras tussen de mossels de droogte
overleven, terwijl de rest van de kwelder door extreem hoge zoutgehaltes in de
bodem afsterft. “De eilandjes met vegetatie zijn een opvallende verschijning”,
zegt Christine Angelini van de Universiteit van Florida, de Amerikaanse leider
van het project. “Maar ze blijken ook essentieel voor het herstel van de
kwelders na langdurige droogte; de vegetatie koloniseert de afgestorven delen
opnieuw vanuit deze mossel-slijkgras eilandjes”.
Wiskundig model
“Om het belang van de eilandjes voor het herstel van de kwelders te begrijpen,
hebben we een wiskundig model gemaakt voor de Amerikaanse kwelders”, zegt Johan
van de Koppel van het NIOZ. “Dit model laat zien dat het herstel van een
afgestorven kwelder door de mossel-slijkgras eilandjes een orde van grootte
sneller gaat: de kwelders herstelden zich dan in ongeveer 10 jaar, terwijl het
zonder mosselen meer dan 100 jaar zou duren”.
Betekenis voor Nederland
“In Nederland vinden we geen mossels op kwelders en schorren”, gaat Johan
verder, “en de resultaten zijn daardoor niet direct te vertalen naar de
Nederlandse situatie. Maar opvallend is dat, ondanks het belang van mossels
voor zowel de Nederlandse economie als voor de biodiversiteit, we nauwelijks
weten wat het belang is van mossels en andere rif-vormende soorten voor de
veerkracht van de Waddenzee in relatie tot klimaatverandering". Tjisse van der
Heide van de Radboud Universiteit vult aan: “Wereldwijd is er echter veel
onderzoek dat het belang van samenwerkingen tussen soorten zoals die tussen de
mossels en slijkgras voor de biodiversiteit aantoont. Mossel- en oesterbedden
zijn de koraalriffen van de Nederlandse kust, en zij vormen een belangrijke
hoeksteen voor de biodiversiteit van de Nederlandse kustwateren.”
[http://app.meltwaterpress.com/mpress/uploadedimages/2016/8/17/2419961471441371751.jpg]
Foto’s: V.l.n.r.: Overzicht van een gedeeltelijk afgestorven kweldervegetatie
met een eenzame pol slijkgras daarvoor. Inzoomend blijkt deze pol zowel
slijkgras als mosselen te bevatten. Foto's Christine Angelini
De losse foto’s zijn op verzoek in een hogere resolutie te verkrijgen bij Jan
Boon
Volledige referentie artikel:
Angelini, Christine, John N. Griffin, Johan van de Koppel, Leon P. M. Lamers,
Alfons J. P. Smolders, Marlous Derksen-Hooijberg, Tjisse van der Heide, Brian
R. Silliman, 2016. A keystone mutualism underpins resilience of a coastal
ecosystem to drought. Nature
Communications<http://www.nature.com/naturecommunications>, Doi:
10.1038/NCOMMS12473
/////
Meer informatie:
* Prof. Johan van de Koppel, NIOZ, E:
johan.van.de.koppel@xxxxxxx<mailto:johan.van.de.koppel@xxxxxxx>, M: +31(0)6
15402485<tel:%2B31%280%296%2015402485>
* Dr. Tjisse van der Heide, RU, E:
t.vanderheide@xxxxxxxxxxxxx<mailto:t.vanderheide@xxxxxxxxxxxxx>, T:
+31(0)334194531<tel:%2B31%280%29334194531>
* Jan Boon, NIOZ Communicatie, jan.boon@xxxxxxx<mailto:jan.boon@xxxxxxx>,
T: +31(0)222 369 466<tel:%2B31%280%29222%20369%20466>; M: +31(0)6 2096 3097
* Iris Kruijen, Onderzoekvoorlichter RU, E:
i.kruijen@xxxxx<mailto:i.kruijen@xxxxx>, T: 024 361 1498
Het NIOZ Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee, met
vestigingen op Texel en in Yerseke, is het nationale oceanografische instituut
van Nederland. Het NIOZ is een instituut van de Nederlandse Organisatie voor
Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Er werken ongeveer 280 mensen en het
jaarbudget bedraagt ca. € 33 miljoen. www.nioz.nl<http://www.nioz.nl/>
