[orasi] Άρθρο απότοΑνθρωποκεντρικά

  • From: Pwlina Papanikolaou <pwlinaki@xxxxxxxxx>
  • To: Orasi <orasi@xxxxxxxxxxxxx>
  • Date: Sun, 26 Jun 2011 16:45:10 +0300

http://anthrwpokentrika.wordpress.com/2011/06/26/%CF%83%CE%BA%CE%BB%CE%B7%CF%81%CE%AD%CF%82-%CE%B5%CF%80%CE%BF%CF%87%CE%AD%CF%82%E2%80%A6-%CF%80%CE%B9%CE%BF-%CF%83%CE%BA%CE%BB%CE%B7%CF%81%CE%AD%CF%82-%CF%8C%CE%BC%CF%89%CF%82-%CE%BF%CE%B9-%CE%B1/

Σκληρές εποχές… πιο σκληρές όμως οι αντιφάσεις τους….

Ιδρύματα Φωτό 6117E964ADCAF5FF92BA0F124FE37439

Πιο επίπονη από την διαδικασία διαμόρφωσης ενός ορισμού αποδεκτού, 
ανθρωποκεντρικού και εντοπισμένου στην πραγματιστική θεώρηση της 
Ισοτιμίας ή της Ισότητας εμφαίνεται η προσπάθεια, που οφείλει μεθύστερα 
κανείς/μία να καταβάλει όχι τόσο στο να πείσει για την νοηματοδότηση των 
φαινομένων, αντικειμένων και ζωτικών καταστάσεων, που ορολογικά 
συστήνει, όσο στο να προτρέψει την Κοινωνία στο σύνολο και με όλους τους 
συσχετισμούς της να στρέψει το βλέμμα στο προσήκων και όχι στο ιδεατό, ή 
μάλλον ορθότερα, στο να εστιάσει στο κατάλληλο σημείο…
Μία κοινωνία, που στρέφει το βλέμμα… κοιτάζει… στην ουσία πραγματώνει το 
πρώτο βήμα αντίληψης, συναντίληψης και κατανόησης.
Έχουν παρέλθει δέκα χρόνια μετά την πρώτη επίσημη κατοχύρωση του 
σύγχρονου Κοινωνιολογικού Προτύπου Μεταχείρισης των Ανθρώπων με Αναπηρία 
από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, στην 54η Παγκόσμια Διάσκεψη της στις 
22 Μαΐου του 2001, όπου και το υιοθέτησε κατόπιν ομόφωνης αποδοχής από 
όλα τα 191 συμμετέχοντα Κράτη-Μέλη και 5 χρόνια μετά την αναγωγή του σε 
νομικά δεσμευτικό εργαλείο κατανόησης σε όλα τα επίπεδα και σχεδιασμού 
πολιτικών, προγραμμάτων και παρεμβάσεων από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών 
στην υπογραφείσα και όχι κυρωθείσα δυστυχώς… ακόμη…. από την χώρα μας 
Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία τις 13ης 
Δεκεμβρίου 2006.
Ο δρόμος, που άνοιξε διεθνώς για την αναγκαιότητα μετάβασης από την 
ιατρό-κεντρική θεώρηση στην κοινωνική / κοινωνιολογική, από την 
μονοδιάστατη οπτική της προσέγγισης της αναπηρίας ως ασθένειας ή βλάβης, 
στην ολιστική της άρσης των εμποδίων, που τα περιβάλλοντα θέτουν με 
αποτέλεσμα τον αποκλεισμό της συμμετοχής σε ίση βάση στο κοινωνικό 
γίγνεσθαι των Ανθρώπων, που προέρχονται από την εν λόγω Ομάδα Κοινωνικού 
Αποκλεισμού είναι δύσβατος, παρά το γεγονός, ότι σοβαρές εξελίξεις 
γενικότερου ενδιαφέροντος στο πλαίσιο των ακολουθούμενων πολιτικών για 
την Υγεία, την Κοινωνική Προστασία και την Πρόνοια επέβαλαν την διάνοιξη 
του.
Το Συμβούλιο της Ευρώπης στην Σύσταση του REC (2006) 5 και ταυτόσημα στο 
Σχέδιο Δράσης για την προώθηση των Δικαιωμάτων και της πλήρους 
Συμμετοχής των Ατόμων με Αναπηρία στην Κοινωνία 2006-2015 τοποθετείται 
επί τους ζητήματος παραινετικά, με σκοπό την σύγκληση της εφαρμογής μιας 
συνεπούς πολιτικής από τα Κράτη – Μέλη:
«Έχουμε μετακινηθεί από το να βλέπουμε το άτομο με αναπηρία ως ασθενή 
που έχει ανάγκη από φροντίδα, το οποίο δεν συμβάλλει στην κοινωνία, στο 
να τον/την βλέπουμε ως άτομο που χρειάζεται να αρθούν τα παρόντα 
εμπόδια, προκειμένου να πάρει μια δικαιωματική θέση ως πλήρως 
συμμετοχικό μέλος της κοινωνίας. Τέτοια εμπόδια περιλαμβάνουν νοοτροπίες 
και κοινωνικά, νομικά και περιβαλλοντικά εμπόδια. Επομένως πρέπει να 
διευκολύνουμε περαιτέρω τη μετατόπιση του προτύπου, από το παλαιό 
ιατρικό πρότυπο της αναπηρίας, στο πρότυπο που είναι βασισμένο στα 
κοινωνικά και ανθρώπινα δικαιώματα. Έχουμε μετατοπίσει την εστίασή μας 
στο άτομο ως κεντρικό σημείο σε μια συνεπή, ολοκληρωμένη προσέγγιση που 
σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα, τις θεμελιώδεις ελευθερίες και την 
αξιοπρέπεια όλων των ατόμων με αναπηρία. Συνεπώς, υπήρξε μια μετατόπιση, 
σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες, στο να προωθήσουν ενεργές πολιτικές που 
εξουσιοδοτούν το μεμονωμένο άτομο με αναπηρία να ελέγχει τη ζωή του/της.»
Οι συναντόμενες αντιστάσεις αναφορικά με την ζητούμενη μετάβαση από το 
ιατρό-βιολογικό προς το κοινωνιολογικό Πρότυπο Κατανόησης εκρέουν από 
τρεις επιφάνειες: πρώτον, αυτήν της θεραπείας και της αυθεντίας της 
ιατρικής επιστήμης, δεύτερον της ιδρυματοποίησης και τρίτον της 
φιλανθρωπίας εμφανούς και υποκρύπτουσας.
Χθες έλαβε χώρα η τελετή έναρξης των Special Olympicsμ, της Διεθνούς 
Αθλητικής Διοργάνωσης για τους/τις Ανθρώπους με Νοητική Αναπηρία. 
Γράφτηκαν πολλά άρθρα και ασκήθηκε πολλαπλή κριτική.
Ο διάλογος εμποτίστηκε με επιχειρήματα επικαιρότητας περί υπέρογκου 
κόστους σε αντιδιαστολή με τις υπό εγκατάλειψη υπάρχουσες δομές…. Που 
τεκμηριώνουν μέσω της διαρκούς υποβάθμισης τους πολυποίκιλες ανυπαρξίες 
και εγγενείς αδυναμίες……. Συστημικά και κοινωνικά….
Η φιλανθρωπία υπηρετεί το μεγαλεπήβολο φαίνεσθαι μιας υποτυπώδους 
παρέμβασης εκ του αποτελέσματος, αδιαφορώντας ευθαρσώς για τα αίτια της 
πρόκλησης του.
Μία δεκαήμερη γιορτή ουδόλως σχετίζεται ούτε όμως και μπορεί να 
επουλώσει τις ανοιχτές πληγές της αόρατης / διαφανούς ζωής των Ανθρώπων 
με Αναπηρία στις Μονάδες Κοινωνικής Φροντίδας της χώρας μας.
Αντιγράφουμε αυτούσιο απόσπασμα από το δημοσιοποιούμενο στις 5 Απριλίου 
Πόρισμα του Συνηγόρου του Πολίτη για τις Συνθήκες Λειτουργίας στο Κέντρο 
Περίθαλψης Παίδων (ΚΕ.ΠΕ.Π.) Λεχαινών:
«…..Τα παιδιά ήταν μόνα στα κρεβάτια τους, ατενίζοντας το λευκό ταβάνι 
του δωματίου, για πολλές ώρες καθημερινά. Σύμφωνα με άτυπη ενημέρωση του 
προσωπικού χορηγούνταν κατασταλτικά φάρμακα. Μικρά παιδιά βρίσκονταν 
ξαπλωμένα σε παιδικά κρεβάτια τα οποία είχαν κουβέρτες γύρω-γύρω για 
προστασία από αυτοτραυματισμό και κάποια, αν και πολύ μικρής ηλικίας, 
ήταν δεμένα στο κρεβάτι τους με ύφασμα με αιτιολογία την αποφυγή 
αυτοτραυματισμού. Παιδιά με νοητικές αναπηρίες και αυτονομία βάδισης 
διαβίωναν σε ξύλινα κρεβάτια/κουβούκλια (ύψους περίπου 2 μέτρων) με 
πόρτα και κλειδαριά για πολλές ώρες κάθε ημέρα (περισσότερες το 
Σαββατοκύριακο), με την αιτιολογία ότι η χρήση τους επιβάλλεται 
προκειμένου να μην κινδυνεύουν να τραυματιστούν κινούμενα στο χώρο, 
δεδομένης της αδυναμίας εποπτείας τους7. Κάποια από αυτά ζητούσαν την 
προσοχή, τη σωματική επαφή και έδειχναν επιθυμία να βγουν από τα 
κρεβάτια τους, ενώ άλλα παρέμεναν αδιάφορα ή κινούνταν στερεοτυπικά. (εν 
υπήρχαν παιχνίδια δίπλα τους ή προσωπικά αντικείμενα καθώς θεωρούνταν 
επικίνδυνα λόγω πιθανότητας αυτοτραυματισμού πάντα με την αιτιολογία της 
αδυναμίας συνεχούς εποπτείας τους, λόγω της έλλειψης προσωπικού.
Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία φιλοξενούμενοι, όσοι ήταν κινητικά αυτόνομοι, 
περιφέρονταν στην κοινόχρηστη αίθουσα του ισογείου, χωρίς ερεθίσματα, 
χωρίς καθίσματα, με μία φθαρμένη μοκέτα. Οι περισσότεροι φορούσαν 
ομοιόμορφες ολόσωμες γκρίζες φόρμες. Οι φιλοξενούμενοι ταΐζονταν, με 
βιαστικό ρυθμό, μόνοι ή ανά δύο και όχι σε ομάδα λόγω της έλλειψης 
προσωπικού. Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία κινητικά αυτόνομοι διαβίωναν σε 
δωμάτια χωρισμένα στα δύο με ξύλινο κιγκλίδωμα και πόρτα με κλειδαριά, 
τα οποία θυμίζουν χώρο κράτησης, σε ατομικό χώρο περίπου 5 τ.µ , μόνοι 
πάνω σε ένα κρεβάτι, χωρίς τίποτα στο χώρο, για να μην ενοχλούνται 
μεταξύ τους. Σε κάποιες περιπτώσεις τα χέρια τους ήταν δεμένα στο 
κρεβάτι και κάποιοι κινούνταν στερεοτυπικά.
Στο χώρο, εκτός από αυτόν του ισογείου, υπήρχε μια έντονη οσμή από τη 
χρόνια μη έγκαιρη ικανοποίηση των αναγκών προσωπικής υγιεινής των 
φιλοξενούμενων, και παρά το γεγονός ότι τα παράθυρα ήταν διαρκώς 
ανοιχτά. Οι φιλοξενούμενοι με βαριά σωματική αναπηρία βρίσκονταν στο 
κρεβάτι διαρκώς όλο το 24ωρο. Τα κλινήρη παιδιά διαβίωναν μαζί με 
κλινήρεις ενήλικους σε δωμάτια με 2 έως 7 κρεβάτια. (εν υπήρχε χώρος 
ερεθισμάτων και χαλάρωσης (snoezelen room), όπως υπάρχει σε άλλα 
αντίστοιχα κέντρα, ούτε κατάλληλα διαμορφωμένος εσωτερικός χώρος 
ψυχαγωγίας, ούτε αντικείμενα ψυχαγωγίας πάνω από τα κρεβάτια των παιδιών 
(π.χ. οπτικά ερεθίσματα κρεμασμένα από το ταβάνι ). Υπήρχαν κάποιες 
τηλεοράσεις ανοιχτές στα δωμάτια οι οποίες δεν είχαν ρυθμιστεί. 
Αναφέρθηκε ότι μία μέρα τη βδομάδα ορισμένα παιδιά έβγαιναν έξω και 
υπήρχε ψυχαγωγία με τη βοήθεια εθελοντών.
Η ηλεκτρονική παρακολούθηση των υπνοδωματίων των φιλοξενούμενων είχε 
κριθεί απαραίτητη λόγω της έλλειψης επαρκούς νοσηλευτικού προσωπικού.
Η ψυχολογική κατάσταση των παιδιών, παρά τις ενδείξεις, δεν ήταν δυνατόν 
να εκτιμηθεί στο πλαίσιο της παρούσας διερεύνησης. Είναι σημαντικό να 
σημειωθεί ότι δεν τεκμαίρεται άνευ άλλου αδυναμία αντίληψης των 
καταστάσεων, των συμπεριφορών και της πραγματικότητας ή έλλειψη 
συναισθημάτων λόγω της βαριάς σωματικής ή νοητικής αναπηρίας ή της 
αδυναμίας έκφρασης ενός προσώπου. Προβλήματα υγείας και συμπεριφοράς που 
αποδίδονταν από το προσωπικό στην ατομική κατάσταση των παιδιών, μπορούν 
να αποδοθούν στην ιδρυματική περίθαλψη αυτού του τύπου, τον τρόπο 
διαβίωσης των παιδιών για χρόνια υπό τέτοιες συνθήκες και την έλλειψη 
δραστηριοτήτων και περιβαλλοντικών ερεθισμάτων8. Η ψυχολογική επιδείνωση 
λόγω μη κατάλληλης προσωπικής φροντίδας, η χειροτέρευση των 
http://www.0-18.gr/downloads/episkepseis-synigoroy-se-skaramagka-kai-lechaina-10-9-09
 
, Ετήσια Έκθεση 2009 Συνήγορος του Πολίτη, δικαιώματα του Παιδιού 
σελ.120-123. http://www.synigoros.gr/annual09/dikaiwmata_paidiou.pdf 8 
Πρόγραμμα «(Δάφνη» Ευρωπαϊκής Επιτροπής 
http://diktuo.files.wordpress.com/2008/10/paidi-stoidryma_1.pdf 
αγκυλώσεων στα σώματα των φιλοξενούμενων και της φυσικής τους κατάστασης 
λόγω έλλειψης αναγκαίας θεραπευτικής φροντίδας και η επιδείνωση της 
υγείας των δοντιών, αποτελούν ενδεχόμενες καταστάσεις τις οποίες ωστόσο 
ο Συνήγορος του Πολίτη δεν είχε την δυνατότητα να ερευνήσει, καθώς 
απαιτούσαν εξειδικευμένο επιστημονικό έλεγχο….»
Η αυτούσια δημοσιοποίηση εκ μέρους μας του ανωτέρω αποσπάσματος ουδόλως 
σκοπεί στην επαναθυματοποίηση ή τον στιγματισμό…. κάθε άλλο επιθυμεί να 
υπερτονίσει μια αντίφαση που πέρασε στα ψιλά γράμματα αυτές τις ημέρες.
Οι συνθήκες διαβίωσης στο ΚΕ.ΠΕ.Π. Λεχαινών συνιστούν έναν θλιβερό 
ενδείκτη μιας πραγματικότητας, που καθόλου δεν μας τιμά πολιτισμικά….
Βιώνουμε και επιβιώνουμε σε σκληρές εποχές… πιο σκληρές όμως…. οι 
αντιφάσεις τους…..

Αναφορές:

Πόρισμα του Συνηγόρου του Πολίτη για τις Συνθήκες Λειτουργίας στο 
ΚΕ.ΠΕ.Π. Λεχαινών.
Σχέδιο Δράσης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την προώθηση των 
δικαιωμάτων και της πλήρους συμμετοχής των Ατόμων με Αναπηρία στην 
κοινωνία 2006-2015.
Σύσταση του Συμβουλίου της Ευρώπης REC (2006) 5.
Διεθνής Σύμβαση του Ο.Η.Ε. για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία.
Special υποκρισία – Άρθρο της Μαρίας Κατσουνάκη δημοσιευμένο στην 
Καθημερινή: 
http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathpolitics_2_25/06/2011_1295596



_____________________

orasi mailing list
�������� ��� ���� ��� ����� ��� �� ������ ��� ������ ���
//www.freelists.org/webpage/orasi

��� �� �������� ��� ������ ��� �� �� ���� ���� ��  ����������� ��� ������ 
������� email ���� ���������
orasi@xxxxxxxxxxxxx

��� �� ����������� ��� ���� ��� ����� �������� ����������� ������ �� �������� 
email ���� ���������
orasi-request@xxxxxxxxxxxxx 
��� ��� ���� ������ unsubscribe.

�� ������ ��� ������ ��������� ���
//www.freelists.org/archives/orasi

______________



Other related posts: