[orasi] Re: ο ΚΑΒΑΦΗΣ ΣΤΟΦΩΣΚΑΙ ΣΤΗ ΣΚΙΑ - ΚΑΡΟΛΟΣ ΚΟΥΝ
- From: "Kostas Theodoropoulos" <ksteo@xxxxxxxxx>
- To: <orasi@xxxxxxxxxxxxx>
- Date: Mon, 14 Feb 2011 10:10:29 +0200
Το βρίσκω πολύ χρήσιμο να γνωρίζουμε ξανά και να συνειδητοποιούμε την
προσφορά αυτών των ανθρώπων.
καλημέρες
--Κώστας--
----- Original Message -----
From: "mlaspas" <mlaspas@xxxxxxxxx>
To: <orasi@xxxxxxxxxxxxx>
Sent: Monday, February 14, 2011 9:59 AM
Subject: [orasi] ο ΚΑΒΑΦΗΣ ΣΤΟ ΦΩΣΚΑΙ ΣΤΗ ΣΚΙΑ - ΚΑΡΟΛΟΣ ΚΟΥΝ
> Σαν Σήμερα το 1987: Πεθαίνει, σε ηλικία 76 ετών, ο θεατράνθρωπος Κάρολος
> Κουν.
> ο ΚΑΒΑΦΗΣ ΣΤΟ ΦΩΣ ΚΑΙ ΣΤΗ ΣΚΙΑ
>
> Αισθάνομαι μιά ιδιαίτερη συγκίνηση νά μιλήσω γιά τόν Καβάφη γιατί ό
> Καβάφης στάθηκε γιά μένα κάτι τό πολύ πολύτιμο. 'Έριξε φως σέ πάρα πολλά
> πράγματα της ζωής μου, ενα φως πολύ δυνατό γιατί δέν έμπαινε από παράθυρα
> αλλά από χαραμάδες, ενα φως πού μόνο μέ ήλιο μπορώ νά τό παρομοιάσω. Τά
> ποιήματα του Καβάφη είναι ενα από τά τρία βιβλία πού τους εχω δώσει μόνιμα
> μιά ξεχωριστή θέση στην βιβλιοθήκη μου. Μόνο στό διάστημα της Κατοχής
> έμεινα χωρίς τά ποιήματα του Καβάφη, γιατί τότε αναγκάστηκα νά πουλήσω όλα
> μου τά βιβλία, αλλά σχεδόν αμέσως μετά αγόρασα μιά καινούργια έκδοση, Τά
> τρία βιβλία πού εχω σέ ξεχωριστή θέση, γιατί κάθε φορά πού τά ξαναδιαβάζω
> έχουν μιά μαγεία γιά μένα, έστω κι αν τά ξέρω καλά (επειδή νομίζω πώς
> είναι τόσο μεγάλα πού δέν χάνουνε ποτέ τή δύναμη τους), είναι τά «Ταξίδια»
> του Κόντογλου, ενα βιβλίο μέ εικόνες του Θεόφιλου και τά ποιήματα του
> Καβάφη. Χρειάζεται νά προσθέσω πώς καί ό Κόντογλου επίσης μ' έχει
> επηρεάσει πάρα πολύ, ιδιαίτερα τά πρώτα μου χρόνια στην
> 'Αθήνα.
> Είναι πολλά τά ποιήματα του Καβάφη πού αισθάνομαι νά μ' έ'χουν επηρεάσει
> στην ζωή μου, έκεΤνα πού ξανά καί ξανά γυρίζουν μέσα μου, είναι τό «Che
> fece... il gran rifiuto» πού τό είχα πάντα σάν κάτι γραμμένο μπροστά στά
> μάτια μου πού έπρεπε νά τό ακολουθήσω, είναι «Τά άλογα του Άχιλλέως»
> (γιατί μιλά γι' αυτά τά μόνα ευγενικά ζώα έτσι δπως κι εγώ αγάπησα τά ζώα
> στή ζωή μου), είναι «Τά παράθυρα» πού όταν τ' ανοίξει κανείς δέν ξέρει τί
> καινούρια πράγματα θ' άντικρύσει, είναι τό «"Οσο μπορείς» πού κι αυτό
> στάθηκε κάτι σάν εμβλη-
> 146
> 1 1
> μα μου, μπορεί νά μήν θυμάμαι πιά τόσο καλά τους στίχους, αλλά τό
> περιεχόμενο τους διαρκώς τό σκέφτομαι και βαραίνει μέσα μου. Και χαίρομαι
> που κάθε χρόνο στις εισαγωγικές εξετάσεις της δραματικής μας σχολής
> κάποιος υποψήφιος σπουδαστής θ' απαγγείλει Καβάφη. (Θυμάμαι κάποια κοπέλα
> πού έπαιξε γιά λίγο στό θέατρο, γιατί αυτοκτόνησε μετά, κι είχε απαγγείλει
> πολύ ωραία στίς εισαγωγικές τήν «Πόλι»).
> Σέ ιδιαίτερη θέση, λοιπόν, μαζί μέ τά άλλα δύο βιβλία καί τά ποιήματα του
> Καβάφη, ιδιαίτερα τώρα πού ηλικιωμένος καί μέ δυσκολίες στό διάβασμα, θέλω
> νά-^ά αισθάνομαι κοντά μου, νά τ' αγγίζω κι δπως ξέρω καλά τό περιεχόμενο
> τους είναι σά νά τά διαβάζω κιόλας. Δεν μπορώ νά εξηγήσω αλλιώς τή μεγάλη
> αγάπη καί τήν προσήλωση μου στά βιβλία αυτά παρά μέ τό γεγονός ότι μου
> άποκαλύπτουνε πάντα τό βαθύτερο νόημα της ζωής. 'Όπως είπα καί στην αρχή,
> ό Καβάφης μπορεί νά μήν είναι τό άπλετο φώς, τό φως πού μπαίνει απ' τ'
> ανοιχτό παράθυρο, αλλά ακριβώς επειδή μπαίνει από μιά χαραμάδα, γιά μένα
> είναι πολύ πιο δυνατό, φωτίζει τά πράγματα μέ τρόπο πού δέν τά εξαφανίζει,
> αλλά τά επιτρέπει μέ τή σειρά τους νά φωτίζουν κι αυτά άλλα πράγματα. Κι
> αυτή ακριβώς είναι ή μαγεία του, τό παιχνίδι των φωτοσκιάσων δπως ακριβώς
> αισθάνεται κανείς νά συμβαίνει στή ζωή, έκεΤ πού πάει νά σκεφτεί κάτι
> βυθίζεται αυτό ξανά στή σιωπή. Τώρα δπως τά χρόνια περνάνε καί ολα γυρνάνε
> μέσα μου, γεγονότα, μορφές, εμπειρίες
> , δύσκολα νομίζω πώς περνά μέρα δίχως νά συλλογιστώ τόν Καβάφη.
> Τόν Καβάφη δέν τόν γνώρισα προσωπικά, αν καί ζοδσε τότε πού πρωτοδιάβασα
> τά ποιήματα του, Θά ήμουν εικοσιένα ή είκοσιδύο χρονών καί διάβαζα πολύ
> Προύστ. Δέν είχα διαγνώσει τό μέγεθος πού θά έπαιρνε κάποτε, ήξερα δμως
> πώς ήταν ενα πολύ μεγάλο ανάστημα. Δέ νομίζω πώς υπάρχει ενα του ποίημα, ή
> ένας του στίχος έστω, πού νά μ' αφήνει αδιάφορο. "Ισως νά οφείλεται στό
> γεγονός ότι ηθικά καί αισθητικά στάθηκε ένας επαναστάτης, άλλαξε τήν
> οπτική μας γιά τόν κόσμο καί τά πράγματα. Δέ νομίζω πώς υπήρξαν ποιητές
> πού τόν ακολούθησαν έπειτα, δέ βλέπω καμιά συγγένεια μέ τους
> μεταγενέστερους του. "Ισως νά υπάρχει στον Καβάφη καί σέ κατο-
> 14
> η
> πινους του ποιητές μια αγάπη για τα πράγματα, γιά τά αντικείμενα καί
> λιγο-πολύ νά τους έχει επηρεάσει όλους, αλλά στάθηκε μοναδικός γιατί έχει
> ενα όραμα πού έλειψε από δσους τόν μιμήθηκαν. "Ετσι αυτό πού συχνά λένε
> γιά τόν Καβάφη, ότι είναι καταραμένος ποιητής δεν τό καταλαβαίνω, γιατί
> είναι Ποιητής καί δέν του χρειάζεται καμιά άλλη έτικέττα. Τά ποιήματα του
> είναι καί γιά τους νέους, άλλα καί γιά τους γέρους γιά νά βλέπουν σωστά
> αυτά πού έχουν ζήσει. Μ' αρέσει πολύ καί ό Ελύτης καί ό Σεφέρης, άλλα
> κανείς δέν μου άνοιξε τους ορίζοντες πού μου άνοιξε ό Καβάφης, μέ τέτοια
> μάλιστα ευαισθησία. 'Αναλογιστείτε τους στίχους του μέ τόν καθρέπτη πού
> πιάνει μέσα του ενα δράμα, μια ζωγραφιά καί τήν κρατάει γιά πάντα. Αυτά
> ολα είναι ευαισθησίες πού γιά μένα είναι πολύ σημαντικές καί πολύ-πολύ,
> θάλεγα, οικείες, οικείες Γσως νά μήν είναι ή κατάλληλη λέξη, είναι
> πράγματα πού μ' άγγίζουνε τρομαχτικά καί γι' αυτό θά ήθελα νά τά εχω πεΓ
> εγώ. Ξεκινά άπό πράγματα πού φαίνονται ασήμαντα, άλλα επει
> δή έχει ενα δράμα αποκτούν καθολικότητα. Είναι τό κλίμα πού δημιουργεί πού
> είναι ώραΤο, δέν είναι τό ηθικό περιεχόμενο, ακόμη καί στά ερωτικά του
> ποιήματα μόνο σάν κλίμα οταν τά δει κανείς μπορεί νά τά εννοήσει καί νά τά
> χαρεί". Π.χ. οταν μιλά γιά ενα κρεβάτι πού σ' αυτό ήταν ξαπλωμένοι μ' έναν
> νέο κι έπειτα ήταν νά χωρίσουν γιά μια εβδομάδα καί ή εβδομάδα αυτή έγινε
> παντοτινή, είναι κάπου άλλου πού τό πάει τό πράγμα, είναι κάτιπιό καθολικό
> ολο μαζίτό θέμα, δέν είναι θέμα άπλα ερωτικό. Τό κάνει άπό ειδικό, θέμα
> καθολικό, γιά ολους τους ανθρώπους, γιατί τά Στοιχεία πού μ' αυτά τό
> πλάθει τά έ'χει βιώσει. 'Ακόμη τό πολύ γνωστό ποίημα του γιά κείνον πού
> πέθανε καί τόν πήρε πίσω του ή θρησκεία, τόν Μύρη, μπορεί νά φαίνεται πώς
> έχει κάτι τό ειδικό, άλλα έχει καί μιά καθολικότητα πού ξεπερνά τό κάθε
> ρεαλιστικό ή περιορισμένο όριο, τό περιστασιακό, δέν είναι περιστασιακά τά
> ποιήματα του ή γιά κάτι μόνο συγκεκριμένο. Μέσα άπό τά συγκεκριμένα
> βιώματα τά δικά του, πού βέβαια γιά νά είν
> αι γνήσια χρειάζεται νά είναι συγκεκριμένα, ξεπετάχτηκε, δημιούργησε κάτι
> μεγάλο και καθολικό. "Εσκαψε δηλαδή μέσα στον εαυτό του καί μεταχειρίστηκε
> δικές του πέτρες, άλλα τό δημιούργημα του αγγίζει όλους άκρι-
> 148
> ι,
> βώς γιατί είναι προσωπικό. Για νά είσαι γνήσιος, πρέπει νά βγαίνουν από
> σένα τά πράγματα, νά ψάξεις μέσα σου νά τά βρεις από δικές σου ευαισθησίες
> και οταν είναι βαθύ και σωστό τό ψάξιμο αυτό και βρεις πράγματα δικά σου,
> αυτά τά δικά σου στίς ρίζες αποτελούν ρίζες κοινές γιά ολους τους
> ανθρώπους καί μάλιστα ρίζες κοινές γιά αντίθετα πράγματα. Συλλογιστείτε
> πάλι αυτό τό ποίημα μέ τόν καθρέφτη. Τό έγραφε γιά ένα νέο, ήταν κάτι δικό
> του, αυτός τό είδε μέ δικά του μάτια, αλλά είναι κάτι πού μεταφέρεται
> παντου, μπορεί νά είναι νέος, νέα, παιδί, αντικείμενο, είναι τρομαχτικά
> δυνατή αυτή ή εικόνα, ένας καθρέφτης πού μπορεί νά πιάνει καί νά κρατά
> πράγματα. Έγώ φαντάζομαι πάντα έναν καθρέφτη σέ μια σκάλα πού κάποιος νέος
> καθρεφτίστηκε ανεβαίνοντας ή κατεβαίνοντας, δέν θυμάμαι τώρα αν είναι έτσι
> στο ποίημα.
>
> ("ΗΛέξη", τεύχος 23, Μάρτης-Αηρίλης, 1983)
>
> _____________________
>
> orasi mailing list
> διαβάστε για αυτή την λίστα και τα θέματα που συζητά στο
> //www.freelists.org/webpage/orasi
>
> Για να στείλετε ένα μήνυμα και να το δουν όλοι οι συνδρομητές της λίστας
> στείλτε email στην διεύθυνση
> orasi@xxxxxxxxxxxxx
>
> Για να διαγραφείτε από αυτή την λίστα μπορείτε οποιαδήποτε στιγμή να
> στείλετε email στην διεύθυνση
> orasi-request@xxxxxxxxxxxxx
> και στο θέμα γράψτε unsubscribe.
>
> Το αρχείο της λίστας βρίσκεται στο
> //www.freelists.org/archives/orasi
>
> ______________
>
>
>
>
_____________________
orasi mailing list
διαβάστε για αυτή την λίστα και τα θέματα που συζητά στο
//www.freelists.org/webpage/orasi
Για να στείλετε ένα μήνυμα και να το δουν όλοι οι συνδρομητές της λίστας
στείλτε email στην διεύθυνση
orasi@xxxxxxxxxxxxx
Για να διαγραφείτε από αυτή την λίστα μπορείτε οποιαδήποτε στιγμή να στείλετε
email στην διεύθυνση
orasi-request@xxxxxxxxxxxxx
και στο θέμα γράψτε unsubscribe.
Το αρχείο της λίστας βρίσκεται στο
//www.freelists.org/archives/orasi
______________
Other related posts:
