[orasi] ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΚΟΣοδηγός στονλαβύρινθο τηςμέσης
- From: Κούβαρης Κωνσταντίνος <COSTAS26@xxxxxxxxxxxxxxx>
- To: Λιστα Οραση <orasi@xxxxxxxxxxxxx>
- Date: Fri, 27 Jun 2008 00:35:52 +0300
Τεχνολογία
ΜΙΑ ΝΕΑ ΕΞΕΤΑΣΗ
ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΚΟΣ οδηγός στον λαβύρινθο της μέσης
Νέα μελέτη ελλήνων επιστημόνων καταδεικνύει τη χρησιμότητα της
απεικονιστικής εξέτασης SPECT στον εντοπισμό των σημείων που προκαλούν πόνο
στη μέση. H
διάδοση της μεθόδου (η οποία ήδη εφαρμόζεται σε πολλά κρατικά νοσοκομεία)
γλιτώνει τους ασθενείς από πόνο και περιττές ενέσεις, ενώ ταυτόχρονα
απαλλάσσει
το σύστημα υγείας από περιττή σπατάλη.
Φανταστείτε ένα ναρκοπέδιο το οποίο προσπαθεί κάποιος να διασχίσει
περπατώντας στα τυφλά. Φανταστείτε τώρα ο άνθρωπος αυτός να έχει «σύμμαχο»
προκειμένου
να φέρει εις πέρας την επικίνδυνη αποστολή του ένα μηχάνημα που του δείχνει
τα σημεία «υψηλού κινδύνου». Προφανώς δεν είναι δύσκολο να εννοήσετε ότι στη
δεύτερη περίπτωση η αποστολή μετατρέπεται σε μια πολύ πιο βατή διαδικασία.
Επιχειρήστε τώρα να μεταφέρετε αυτό το σκηνικό σε ένα... ορθοπαιδικό
ιατρείο.
Και φανταστείτε ότι η εικόνα έχει ως εξής: το ναρκοπέδιο δεν είναι άλλο από
την περιοχή της μέσης ενός ασθενούς που πονά φρικτά.
Εκείνος που προσπαθεί να το περάσει αλώβητος είναι ο γιατρός, ο οποίος
αναζητεί το ακριβές σημείο που αποτελεί τη «ρίζα του κακού» για την εμφάνιση
του
πόνου προκειμένου να το νικήσει με ενέσεις. Ο ειδικός έχει δύο εναλλακτικές:
η μία είναι να προχωρήσει στα τυφλά - όπως συνήθως συμβαίνει σήμερα - και
να εφαρμόσει τη θεραπεία κατά προσέγγιση η δεύτερη αφορά το να λάβει τη
«χείρα βοηθείας» μιας απεικονιστικής εξέτασης που ονομάζεται σπινθηρογράφημα
οστών
με SPECT (Single Photon Emission Computed Tomography, Υπολογιστική
Τομογραφία Εκπομπής Μονήρων Φωτονίων, όπως ονομάζεται επισήμως) και η οποία
δίνει τη
δυνατότητα «εξουδετέρωσης» των «ναρκών» που προκαλούν τους πόνους στη μέση.
H απεικονιστική αυτή μέθοδος δεν είναι νέα, υπάρχει στη «φαρέτρα» των
ειδικών εδώ και έτη, απλώς δεν χρησιμοποιείτο ως σήμερα για τη διάγνωση του
συγκεκριμένου
προβλήματος. Τώρα μια νέα μελέτη ελλήνων ειδικών δείχνει ότι η απεικόνιση με
SPECT μπορεί να αποτελέσει ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο για τον εντοπισμό των
σημείων που προκαλούν πόνους στη μέση σώζοντας τους ασθενείς από τον πόνο
και από άσκοπες ενέσεις αλλά και τα συστήματα υγείας από περιττά έξοδα. Οπως
προκύπτει από αυτήν, για να διασχίσει κάποιος ένα ναρκοπέδιο πρέπει πρώτα να
γνωρίζει καλά πού ακριβώς βρίσκονται οι νάρκες..
Οι πόνοι στην περιοχή της μέσης αποτελούν ένα ιατρικό πρόβλημα με βαρύ
κόστος - κυριολεκτικώς και μεταφορικώς. Και αυτό διότι καταστρέφουν τη ζωή
πολλών
ανθρώπων ενώ παράλληλα κοστίζουν στην κοινωνία και στα συστήματα υγείας.
Εκτιμάται ότι το 85% των ενηλίκων θα εμφανίσουν πόνους στη μέση κάποια
στιγμή
στη ζωή τους - εξ αυτών ένα ποσοστό της τάξεως του 10% θα καταλήξει με
χρόνιο πρόβλημα το οποίο απαιτεί συγκεκριμένη αντιμετώπιση.
Για να υπάρξει συγκεκριμένη αντιμετώπιση όμως πρέπει να εντοπιστεί και το
συγκεκριμένο αίτιο που οδηγεί στην εμφάνιση μιας πάθησης. Αυτό ακριβώς
επιχείρησαν
να ανακαλύψουν έλληνες ειδικοί με τη νέα μελέτη τους που «χαρτογραφεί» τα
σημεία που προκαλούν τους πόνους στη μέση.
H μελέτη διεξήχθη από ομάδα ειδικών της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου
Μπέιλορ με επικεφαλής τον κ. Σπ. Πνευματικό, νυν επίκουρο καθηγητή
Ορθοπαιδικής
του Πανεπιστημίου Αθηνών και επίκουρο καθηγητή του Πανεπιστημίου Μπέιλορ,
και την κυρία Σοφία Χατζηιωάννου, νυν επίκουρη καθηγήτρια Πυρηνικής Ιατρικής
του Πανεπιστημίου Αθηνών και επίκουρη καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Μπέιλορ.
Δημοσιεύθηκε στο τεύχος Φεβρουαρίου του εντύπου «Radiology» (2006, vol. 23,
σελ. 693-698).
Οπως εξήγησε στο «Βήμα» ο κ. Πνευματικός, ένα από τα αίτια για την πρόκληση
των χρόνιων πόνων της μέσης που δεν εκτείνονται στα κάτω άκρα είναι τα
προβλήματα
των δίσκων ή η δισκοπάθεια, όπως συνηθίζουμε να την αποκαλούμε. Ωστόσο
σημαντικό ρόλο φαίνεται να παίζουν και οι λεγόμενες μικρές ή οπίσθιες
αρθρώσεις
(facet joints, ζυγοαποφυσιακές αρθρώσεις) της σπονδυλικής στήλης. Οι ειδικοί
πιστεύουν ότι ο πόνος στη μέση μπορεί να οφείλεται κατά περίπου 80% στους
δίσκους και κατά 20% στις μικρές αρθρώσεις. Ωστόσο σε αρκετές περιπτώσεις
δεν μπορούν να ανακαλύψουν την αιτία του πόνου.
Στόχος της έρευνας που διεξήχθη στις ΗΠΑ ήταν να βρεθεί ένας ασφαλής τρόπος
διάγνωσης ενός ποσοστού των πασχόντων από χρόνιους πόνους στη μέση
προκειμένου
να αντιμετωπιστεί το πρόβλημά τους με ενέσεις. Οι ερευνητές επικεντρώθηκαν
στις μικρές αρθρώσεις και αναζήτησαν έναν άλλον τρόπο απεικόνισης θεωρώντας
ότι οι συμβατικές εξετάσεις - μαγνητική τομογραφία, αξονική τομογραφία,
ακτινογραφίες - δεν δίνουν την πιο άρτια εικόνα σχετικά με την κατάσταση.
Αναζήτησαν ένα τεστ πιο «δυναμικό», όπως το θέτει ο κ. Πνευματικός, που θα
δείχνει τη δραστηριότητα στην περιοχή, τη μη φυσιολογική δραστηριότητα των
κυττάρων
της σπονδυλικής στήλης. Κατέφυγαν έτσι στο σπινθηρογράφημα οστών με SPECT,
το οποίο αποτελεί εξέταση που διατίθεται από αρκετά δημόσια νοσοκομεία της
χώρας
μας (σημειώνεται ότι η απεικόνιση με SPECT είναι διαδεδομένη και για τη
διάγνωση άλλων ιατρικών προβλημάτων όπως τα προβλήματα καρδιάς, ωστόσο το
SPECT
οστών είναι εξειδικευμένο και αφορά μόνο προβλήματα του σκελετού).
Για τη διεξαγωγή της συγκεκριμένης εξέτασης γίνεται ενδοφλέβια έγχυση
ραδιοφαρμάκου το οποίο προσλαμβάνεται από τα σημεία που εμφανίζουν
δραστηριότητα.
Με μια ειδική κάμερα λαμβάνονται εικόνες της «επίμαχης» περιοχής για περίπου
30 λεπτά. Μέσω της εξέτασης ο ειδικός μπορεί να δει μια ενεργή περιοχή η
οποία
προκαλεί πόνο και να τη διαχωρίσει από μια άλλη που μπορεί μεν να είναι
παθολογική, δεν αποτελεί όμως την αιτία του πόνου τη δεδομένη στιγμή.
Οι ερευνητές επέλεξαν 47 ασθενείς (23 άνδρες και 24 γυναίκες) με μέση ηλικία
τα 44 έτη που εμφάνιζαν πόνο στη μέση και οι οποίοι με βάση τις συμβατικές
εξετάσεις είχε αποφασιστεί από τους γιατρούς τους ότι θα έπρεπε να λάβουν
ενέσεις στις μικρές αρθρώσεις.
Οι ασθενείς χωρίστηκαν σε δύο μεγάλες κατηγορίες με βάση τις εξετάσεις στις
οποίες υπεβλήθησαν: στην κατηγορία A εντάχθηκαν εθελοντές που υποβλήθηκαν σε
σπινθηρογράφημα SPECT και στην κατηγορία B ασθενείς που δεν υποβλήθηκαν σε
σπινθηρογράφημα SPECT αλλά σε όλες τις υπόλοιπες συμβατικές εξετάσεις. Στην
κατηγορία A (σε εκείνους, δηλαδή, που υποβλήθηκαν σε SPECT) υπήρξε περαιτέρω
διαχωρισμός: υποκατηγορία A1) ασθενείς με θετικό SPECT και υποκατηγορία A2)
ασθενείς με αρνητικό SPECT.
Στην ομάδα που δεν υποβλήθηκε σε SPECT έγινε εφαρμογή της ένεσης με βάση την
κρίση του θεράποντος ιατρού, ενώ το ίδιο συνέβη και στην ομάδα με αρνητικό
SPECT. Στην κατηγορία ασθενών με θετικό SPECT η έγχυση έγινε στο σημείο όπου
έδειξε η εξέταση και τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά καλύτερα από τις άλλες
δύο ομάδες.
Συγκεκριμένα, όπως προέκυψε από τη μελέτη, έναν μήνα μετά την υποβολή σε
ενέσεις, το 87% των ασθενών της ομάδας στην οποία η έγχυση βασίστηκε στα
ευρήματα
του σπινθηρογραφήματος SPECT έδειξε σημαντική βελτίωση του πόνου. Αντίστοιχη
βελτίωση εμφανίστηκε μόνο στο 13% της ομάδας με αρνητικό SPECT καθώς και στο
31% των ασθενών που δεν υπεβλήθησαν στη συγκεκριμένη εξέταση.
Παράλληλα στους ασθενείς με θετικό SPECT o αριθμός των σημείων στα οποία
έγινε ένεση έπεσε από 60 - αριθμός που αρχικώς είχε υποδείξει ο θεράπων
ιατρός
- σε μόλις 27. Είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι σε έξι ασθενείς αυτής της
ομάδας τα σημεία όπου έπρεπε να γίνει η ένεση ήταν εντελώς διαφορετικά από
εκείνα
που είχε υποδείξει ο θεράπων ιατρός.
Δύο είναι τα βασικά ευρήματα της μελέτης, σημειώνει ο κ. Πνευματικός: «Κατά
πρώτον, ένα θετικό SPECT μπορεί να δείξει στους γιατρούς από πού ακριβώς
πηγάζει
το σημείο του πόνου ενός ασθενούς και έτσι να το αντιμετωπίσουν κατάλληλα.
Κατά δεύτερον, ένα αρνητικό SPECT δείχνει στους ειδικούς ότι οι ενέσεις δεν
θα προσφέρουν τίποτε στον ασθενή και έτσι εκείνος σώζεται από την
ταλαιπωρία - οργανική και οικονομική».
Ο ερευνητής υπογραμμίζει ότι δεν διατείνεται πως ανακάλυψε την οριστική λύση
για τους πόνους στη μέση. Αυτό άλλωστε θα ήταν αδύνατον, συμπληρώνει, καθώς
το συγκεκριμένο ιατρικό πρόβλημα αποτελεί μια μεγάλη οντότητα η οποία
οφείλει τη «γέννησή» της σε διαφορετικούς παράγοντες. «Αν θεωρήσουμε όμως
ότι η κατάσταση
αυτή αποτελεί ένα μεγάλο παζλ, εμείς πιστεύουμε ότι ανακαλύψαμε ένα μικρό
αλλά χρήσιμο κομμάτι για την ολοκλήρωσή του. Ενα κομμάτι που σώζει από
άσκοπες
ιατρικές πράξεις, από άσκοπη ταλαιπωρία τους ασθενείς».
Ο κ. Πνευματικός αναφέρει ότι το SPECT, το οποίο δεν είναι ιδιαιτέρως
επιβαρυντικό (εκτιμάται ότι στοιχίζει μεταξύ 50 και 80 ευρώ και καλύπτεται
από τα
Ταμεία) και επεμβατικό ως εξέταση, φάνηκε, τουλάχιστον στις ΗΠΑ όπου
διεξήχθη η μελέτη, ότι γλιτώνει το σύστημα υγείας περί τα 300 δολάρια κατά
ασθενή.
«Και αυτό διότι οι γιατροί χωρίς το SPECT συνηθίζουν να κάνουν περισσότερες
ενέσεις στον κάθε ασθενή προκειμένου να έχουν αποτέλεσμα. Ακόμη και έτσι
όμως
σε αρκετές περιπτώσεις δεν βρίσκουν το σωστό σημείο που είναι υπαίτιο για
τον πόνο».
Ο έλληνας ερευνητής καταλήγει λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «δεν γιατρεύουμε
ακτινογραφίες, γιατρεύουμε ασθενείς». Και, ως φαίνεται, το SPECT βοηθά αυτήν
ακριβώς την αρχή να γίνει πραγματικότητα: να εφαρμόζονται θεραπείες μόνο
στους ασθενείς που θα ωφεληθούν από αυτές..
ΑΡΘΡΟ ΤΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΣ ΤΣΩΛΗ
από την εφημερίδα Το ΒΗΜΑ
_____________________
orasi mailing list
διαβάστε για αυτή την λίστα και τα θέματα που συζητά στο
//www.freelists.org/webpage/orasi
Για να στείλετε ένα μήνυμα και να το δουν όλοι οι συνδρομητές της λίστας
στείλτε email στην διεύθυνση
orasi@xxxxxxxxxxxxx
Για να διαγραφείτε από αυτή την λίστα μπορείτε οποιαδήποτε στιγμή να στείλετε
email στην διεύθυνση
orasi-request@xxxxxxxxxxxxx
και στο θέμα γράψτε unsubscribe.
Το αρχείο της λίστας βρίσκεται στο
//www.freelists.org/archives/orasi
______________
Other related posts:
