[PWC-MEDIA] Persbericht NWO: Opheldering afweersysteem tomatenplant biedt kansen voor tuinbouw
- From: "NWO_NIEUWS" <NWO_Nieuws@xxxxxx>
- To: "NWO_NIEUWS" <NWO_Nieuws@xxxxxx>
- Date: Wed, 30 Nov 2011 11:01:55 +0100
Dit bericht staat online op: http://www.nwo.nl/nwohome.nsf/pages/NWOP_8P4CVV
30 november 2011
Opheldering afweersysteem tomatenplant biedt kansen voor tuinbouw
Kweektomaten blijken bepaalde suikerverbindingen te missen die wilde tomaten
wel hebben. Wilde tomaten kunnen zich daarmee beschermen tegen de vraat door
insecten. Dat blijkt uit systeembiologisch onderzoek van dr. Kirsten Leiss en
promovendus Mohammad Mirnezhad. Met deze kennis kunnen veredelaars aan de slag
om eigenschappen van wilde tomaten weer terug te brengen in de
consumententomaat. Dat maakt de greep naar insecticiden in de toekomst mogelijk
overbodig. Op 30 november verdedigt Mirnezhad zijn proefschrift. Het onderzoek
werd gefinancierd door NWO.
Wilde tomaten komen van oorsprong uit het Andesgebergte in Zuid-Amerika. Ze
zijn klein, groen, onooglijk van vorm en smaken bitter. Plantenveredelaars
hebben er, om consumenten te behagen, grote rode vruchten met een lekkere smaak
van gemaakt. Hiermee verloor de tomaat echter zijn natuurlijke afweersysteem
tegen insecten en ziekteverwekkers. Om te achterhalen hoe het afweersysteem van
de tomatenplant werkt, pasten de onderzoekers metabolomics toe. Deze techniek
wordt gebruikt om sporen van stofwisselingsproducten zoals aminozuren en
glucosecellen in weefsels en organen te traceren. De techniek werd echter nog
niet eerder gebruikt voor onderzoek naar insectenresistentie bij planten.
Suiker vervangt insecticiden
Leiss bestelde zaden van wilde tomaten bij een kweekinstituut in Californië en
kweekte ze op, samen met planten van Nederlandse rassen. Doel was de
tomatenplanten testen op hun gevoeligheid voor plantenetende insecten en de
aanwezigheid van afweerstoffen tegen deze natuurlijke vijanden. Leiss en
Mirnezhad vonden in wilde tomaten acylsuikers; suikerverbindingen die de plant
weerbaar maken tegen insecten zoals trips en witte vlieg. Deze beestjes zuigen
plantencellen leeg en kunnen virussen overbrengen. Bij kweektomaten ontbreken
de acylsuikers. Om een volledig beeld te krijgen van het afweersysteem van
planten onderzocht promovendus Mirnezhad de tripsen (donderbeestjes) die een
gevaar vormen voor de tomatenplanten. Plaaginsecten kunnen immers net zo goed
resistent worden tegen de natuurlijke verdediging van planten als tegen
insecticiden.
Mirnezhad ontdekte dat tripsen op sla, prei en chrysanten genetisch afwijkend
zijn, hoewel ze behoren tot dezelfde soort. Die genetische variatie bleek niet
samen te hangen met verschillen in voedselvoorkeur. De tripsen lustten alle
geteste planten even graag, maar hadden wel een duidelijke voorkeur op welke
plant ze wilden paren. Hoe dit gedragsverschil valt te verklaren door de chemie
van de plant is een volgende stap in het onderzoek.
Leiss en Mirnezhad voerden hun onderzoek uit aan de Universiteit Leiden met
financiering van NWO en NGI (Netherlands Genomics Initiative). Dankzij dit
fundamentele onderzoek kan de vinding van Leiss en Mirnezhad in de praktijk
worden vertaald met een subsidie van de technologiestichting STW. Hiermee hoopt
onderzoekster Leiss een ‘metabolomics resistentietest’ te ontwikkelen.
Plantenveredelaars kunnen zo’n test gaan gebruiken om de resistentie van nieuwe
groenten en sierbloemen tegen insecten en ziekteverwekkers te voorspellen.
Uiteindelijk kan dit onderzoek zo bijdragen aan het duurzaamheidsaspect van de
topsectoren Tuinbouw en Agrofood.
Over NWO
De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) is de
onafhankelijke nationale wetenschapsfinancier en heeft tot taak het
wetenschappelijke onderzoek in Nederland te laten excelleren via nationale
competitie. Jaarlijks investeert NWO ruim 500 miljoen euro uit in toponderzoek
en toponderzoekers, vernieuwende instrumenten en apparatuur, en aan instituten
waar toponderzoek wordt bedreven. NWO financiert het onderzoek van ruim 5000
getalenteerde wetenschappers aan universiteiten en instellingen. Selectie door
middel van peer review is in handen van onafhankelijke deskundigen. NWO
bevordert de overdracht van kennis naar de maatschappij en het bedrijfsleven.
---
Meer informatie:
- NWO, Afdeling Voorlichting en Communicatie
- t.: +31 (0)70 344 07 13, voorlichting@xxxxxx <mailto:voorlichting@xxxxxx>
11-59
---
Perslijst: aanmelden
<http://www.nwo.nl/interact.nsf/pages/NWOA_78BDC3?OpenDocument> | afmelden
<http://www.nwo.nl/interact.nsf/pages/NWOA_78BDC3?opendocument&subfrm=Cancel>
Adreswijzigingen doorgeven via: nwo_nieuws@xxxxxx <mailto:nwo_nieuws@xxxxxx>
Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO)
Afdeling Voorlichting en Communicatie
Postbus 93138
2509 AC Den Haag
Persvoorlichters: nwo_nieuws@xxxxxx <mailto:nwo_nieuws@xxxxxx>
t.: +31 (0)70 344 07 29 (ook buiten kantooruren bereikbaar)
Other related posts:
- » [PWC-MEDIA] Persbericht NWO: Opheldering afweersysteem tomatenplant biedt kansen voor tuinbouw - NWO_NIEUWS
