[PWC-MEDIA] Persbericht Universiteit Leiden: Bonobo’s vol aandacht voor emoties

From: "Universiteit Leiden" <communicatie@xxxxxxxxxxxxx>
To: "pwc-media@xxxxxxxxxxxxx" <pwc-media@xxxxxxxxxxxxx>
Date: Tue, 15 Mar 2016 18:00:01 +1100

Bonobo's vol aandacht voor emoties

Bonobo's hebben net als mensen meer aandacht voor beelden waarop soortgenoten
emotioneel gedrag vertonen dan voor neutrale scenes. Anders dan mensen kijken
bonobo's echter het liefst naar positieve gedragingen: vlooien, seks en gapen.
Dat ontdekte de Leidse onderzoeker dr. Mariska Kret tijdens onderzoek in
Apenheul. Samen met collega's van de Universiteit van Amsterdam en Apenheul
publiceert ze hierover in het wetenschappelijk tijdschrift PNAS.

Nauwste verwanten van mens

Bonobo's zijn met chimpansees de nauwst levende verwanten van de mens.
Onderzoek naar hun emotionele gedrag kan daardoor ook inzicht opleveren in hoe
emoties bij mensen zijn ontstaan, aldus Kret. Dit type onderzoek bij bonobo's
is echter nog schaars.

Rozijn als beloning

In heel Europa en de Verenigde Staten leven maar tweehonderd bonobo's in
dierentuinen en Apenheul is met dertien dieren de enige Nederlandse dierentuin
met de soort. Kret en collega's leerden vier vrouwtjes uit deze groep
vaardigheden die nodig zijn voor de dot-probe-test, een taak die aandacht meet.
Hierbij neemt de bonobo plaats voor een touchscreen waarop links en rechts twee
afbeeldingen van andere, onbekende bonobo's verschijnen. Die vertonen positief,
neutraal of negatief gedrag. Kret: 'We laten telkens tegelijk een emotionele en
een neutrale gedraging zien. Vervolgens verschijnt er een stip op de plek van
een van de afbeeldingen, die de bonobo moet aanraken voor een beloning, een
stukje appel of een rozijn. Het idee is dat ze de stip sneller aanraakt als die
op de plek verschijnt van de gedraging waar ze net naar keek.'

Aandacht voor emoties

Uit de test blijkt dat de bonobo's voor drie verschillende gedragingen
duidelijk meer aandacht hebben dan voor neutraal gedrag: vlooien, seks en
gapen. Kret: 'De eerste twee zijn sociaal-emotioneel gedragingen, heel
belangrijk voor de onderlinge relaties in de groep. Gapen is ook een
interessante eigenschap. Het is bekend dat als de ene bonobo gaapt, een bonobo
die dat ziet vaak ook gaat gapen. We weten zelfs dat de kans groter is dat ze
ook gaan gapen als ze meer empathie hebben voor de aap die gaapt.'

Sociale band

De geteste bonobovrouwtjes letten niet duidelijk op negatieve afbeeldingen met
angstige en machogezichtsuitdrukkingen, constateert Kret. Mensen die de
dot-probe-test uitvoeren hebben juist voornamelijk aandacht voor negatief
gedrag, en voor chimpansees geldt dat waarschijnlijk ook. Kret: 'Het lijkt erop
dat bonobo's de meeste aandacht besteden aan gedragingen die de sociale band
bevorderen. Bonobo's zijn daar ontzettend goed in, ze voorkomen conflicten of
lossen ze meteen op.'

Positieve beloning

Uniek is volgens Kret dat zij en haar collega's de bonobo's tijdens de tests
niet afzonderden van de rest van de groep – Apenheul zet sociale dieren niet
graag apart. 'Dat heeft wel veel extra trainingstijd gekost, in totaal zeker
drie maanden. Maar met uitsluitend positieve beloning hebben we bereikt dat ze
vrijwillig achter die computer gingen zitten om de tests te maken.'

Nieuwe tests

Kret en collega's zijn inmiddels begonnen aan een tweede ronde tests, waarbij
de dieren behalve onbekende dieren ook afbeeldingen van bekende bonobo's
krijgen voorgeschoteld. Kret: 'De bonobo's stonden al klaar achter het scherm,
ze hadden er veel zin in. We zijn benieuwd hoe de extra factor van bekende
bonobo's uitwerkt in de resultaten.'

Bonobo's vol aandacht voor emoties
[https://www.universiteitleiden.nl/nieuws/2016/03/bonobos-vol-aandacht-voor-emoties]

Foto's in hoge resolutie

Noot voor de pers, niet voor publicatie

Artikel PNAS: Bonobos (Pan Paniscus) show an attentional bias towards
conspecifics' emotions

De foto's zijn onder voorwaarde van correcte bronvermelding vrij te gebruiken
en in hoge resolutie te downloaden via

Bonobo scherm
[http://www.leidenuniv.nl/nieuws/persberichten/foto/bonobo-scherm.png] ;(credit:
Grietje Grootenhuis)

Bonobo's touwen
[http://www.leidenuniv.nl/nieuws/persberichten/foto/bonobos-touwen.jpg] ;
(credit: Hugh Jansman)

Bonobo's vlooien
[http://www.leidenuniv.nl/nieuws/persberichten/foto/bonobos-vlooien.jpg] ;
(credit: Joke Kok)

Voor meer informatie:

Mariska Kret: 071-715276359 /  [m.e.kret@xxxxxxxxxxxxxxxxx]

Inès van Arkel, Adviseur wetenschapscommunicatie: 071-5273282 /
[i.van.arkel@xxxxxxxxxxxxxxxx].

Over de Universiteit Leiden

De Universiteit Leiden is een internationaal georiënteerde
onderzoeksuniversiteit. De universiteit biedt hoogwaardig onderzoek en
academisch onderwijs in het alfa- gamma- en bètadomein. De  Universiteit Leiden
[http://www.leidenuniv.nl] heeft 5.500 mensen in dienst en leidt 25.800 ;
studenten op.

Volg ons

Aanmelden voor de nieuwsbrief
[http://www.nieuwsbrief.leidenuniv.nl/contact/adres.html]

Afmelden http://persberichten.cmail20.com/t/d-u-jktkldl-jlkyurili-o/

Meer nieuws- en persberichten vindt u op onze  nieuwspagina
[http://www.nieuws.leidenuniv.nl/].

[PWC-MEDIA] Persbericht Universiteit Leiden: Bonobo’s vol aandacht voor emoties

Other related posts: