‘Fietsontwerpers staan op een kruispunt’ Met moderne engineering technieken kunnen fietsontwerpers veel beter en sneller inspelen op de specifieke wensen van de verschillende doelgroepen. Dat stelt Jodi Kooijman, die op dinsdag 18 september op dit onderwerp promoveert aan de TU Delft. Nieuw fietsontwerp ‘Fietsontwerpers staan op een kruispunt’, zegt ‘fietspromovendus’ Jodi Kooijman. ‘Aan de ene kant kunnen ze, zoals gebruikelijk, via langdurige trial and error proberen de huidige ontwerpen te verbeteren. Aan de andere kant kunnen ze de zaken op een veel structurelere manier aanpakken. Dit is tegenwoordig goed mogelijk door moderne engineering tools die de dynamica en besturing van fiets en berijder kunnen modelleren.’ ‘De tweede manier heeft mijn sterke voorkeur. Het kost minder tijd om een ontwerp op die manier te ontwikkelen en je kunt veel preciezer en handiger inspelen op verschillende wensen van verschillende types fietsers. Bijvoorbeeld op het gebied van stabiliteit van de fiets. Voor de ene groep is immers een grotere stabiliteit gewenst dan voor een andere.’ Traditioneel De markt van fietsfabrikanten is, mede door een grote versnippering, vrij ouderwets, stelt Kooijman. Fietsontwerpers doen volgens hem eigenlijk nooit iets echt nieuws, maar bouwen voort op traditionele inzichten, ook als die niet blijken te kloppen. Aan het basisontwerp van de fiets is dan ook al honderd jaar niets wezenlijks meer veranderd. ‘Wij proberen daar aan de TU Delft iets aan te veranderen. Met het door ons ontwikkelde model kunnen fabrikanten gericht sleutelen aan de stabiliteit van hun fietsen. Dat kan zeker ook interessant zijn voor ligfietsen, vouwfietsen en bakfietsen. Ook de Delftse recordfiets Velox2, die vorige week een wereldsnelheidsrecordpoging deed in het Amerikaanse Nevada, profiteert mee van de know how die aan de TU op dit gebied is verzameld.’ [Beschrijving: cid:image001.jpg@01CD94E3.02EE2160] Science Het promotie-onderzoek van Kooijman over fiets-stabiliteit leidde vorig jaar zelfs tot een artikel in het prestigieuze Science. Dat ging over de vraag: waarom is een fiets, boven een bepaalde snelheid, uit zichzelf stabiel? Je geeft een fiets snelheid en dan kun je hem zo maar een flinke zwieper geven, zonder dat hij omvalt. Men ging er altijd van uit dat die stabiliteit heel sterk te maken had met twee factoren. Ten eerste zouden de draaiende wielen van de fiets, via gyroscopische effecten, voor stabiliteit zorgen. En ten tweede dacht men dat de factor ‘naloop’ (in het Engels ‘trail’) een belangrijke rol speelde. Naloop is de mate waarin het voorwiel achter de stuuras aanloopt. De publicatie van de TU Delft in Science maakt aan dit oude idee definitief een einde. Gyroscopische effecten en naloop helpen wel, maar zijn niet noodzakelijk voor de stabiliteit. Dit werd niet alleen theoretisch maar ook experimenteel bewezen. Dit laatste gebeurde met de Two Mass Skate bicycle. Deze heeft geen noemenswaardig gyroscopisch effect door kleine en tegendraaiende wielen, en geen naloop. En toch blijft ook deze fiets stabiel. Noot voor de redactie Meer informatie over dit onderzoek: Jodi Kooijman, fietsonderzoeker TU Delft, tel. 06 523 40 939, e-mail j.d.g.kooijman@xxxxxxxxxx<mailto:j.d.g.kooijman@xxxxxxxxxx>. Meer over zijn onderzoek en het symposium dat morgen plaatsvindt: http://bicycle.tudelft.nl/Symposium2012/ Foto’s en filmpjes zijn hier te vinden: http://www.bicycle.tudelft.nl/stablebicycle/ Meer over de wereldrecordpoging van de Velox2 is hier te vinden: http://www.hptdelft.nl/nl/ Het ‘raadsel’ van de stabiele fiets staat 5 oktober ook op het podium van TEDxDelft: http://www.tedxdelft.nl/2012/08/performer-arend-schwab/ Wetenschapsvoorlichter TU Delft: Simone de Jong, tel. 015 278 8733, e-mail s.m.dejong@xxxxxxxxxx<mailto:s.m.dejong@xxxxxxxxxx> U ontvangt dit bericht via de PWC-medialijst. U kunt zich afmelden via www.platformwetenschapscommunicatie.nl<http://www.platformwetenschapscommunicatie.nl>. Dit bericht is afkomstig van de TU Delft, Marketing & Communicatie, Postbus 5, 2600 AA Delft, www.tudelft.nl.