[PWC-MEDIA] Persbericht NIOO: Voedertijd voor bodemschimmels

From: Rienks, Froukje <dmarc-noreply@xxxxxxxxxxxxx> (Redacted sender "F.Rienks" for DMARC)
To: "pwc-media@xxxxxxxxxxxxx" <pwc-media@xxxxxxxxxxxxx>
Date: Wed, 10 Feb 2021 13:47:54 +0000

Persbericht, 10 februari 2021
Voedertijd voor bodemschimmels:
hoe we ecologische gewasbescherming kunnen stimuleren

Zaagsel klinkt stoffig en nutteloos. Maar in de bodem kan het goede schimmels
stimuleren om te groeien en zo gewassen op een natuurlijke manier helpen
beschermen. Dat ontdekte bodemecologe Anna Clocchiatti van het Nederlands
Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW), die vanmiddag promoveert op haar
onderzoek. "Schimmels kunnen de landbouw verduurzamen, en houtresten zijn te
goed om te verbranden."

Houtresten zoals zaagsel kunnen goede diensten bewijzen in de landbouw als
voeding voor de bodem. Om precies te zijn: voor de voeding van een groep good
guys onder de bodemschimmels. Clocchiatti liet deze schimmels met zaagsel beter
groeien en zag daarna dat ze ziekteverwekkers op de wortels van gewassen
onderdrukten. Dat is een belangrijke vondst voor verduurzaming van ook de
intensieve landbouw. En voor de discussie rond biomassacentrales.

The good, the bad...
In de bodem komen van nature vele soorten schimmels voor. Meestal gaat het in
de landbouw over ziekteverwekkers, die enorme verliezen kunnen veroorzaken. Bij
haar onderzoek gebruikte Clocchiatti als voorbeeld van een bad guy een
Rhizoctonia-schimmel die jonge rode bieten laat rotten. Een tweede bekende
groep zijn de zogenaamde mycorrhiza, die een innige relatie aangaan met de
wortels van veel gewassen. Zij zorgen voor een efficiëntere opname van
voedingsstoffen plus meer weerbaarheid tegen 'plantenstress'.

Maar er is nog een derde belangrijke groep schimmels in de bodem van akkers
aanwezig: de saprotrofe schimmels. Zij eten dode organische materialen zoals
plantenresten. In de natuur zijn ze ruim vertegenwoordigd, ook vaak zichtbaar
als (kleine) paddenstoelen. En zij doen dus aan 'natuurlijke
ziekteonderdrukking'.

Te weinig te eten
Uit het onderzoek blijkt dat de biomassa van schimmels in bodems met intensieve
teelten laag is: 5 tot 10 keer lager dan in natuurlijke ecosystemen. "De
belangrijkste oorzaken zijn intensieve grondbewerking wat de schimmeldraden
verstoort, gebruik van bestrijdingsmiddelen en een tekort aan afbreekbare
organische stoffen om op te eten. Dat laatste blijkt de meeste impact te
hebben," legt Clocchiatti's begeleider en hoofdonderzoeker Wietse de Boer uit.
Gewassen en gewasresten worden afgevoerd, mest is veelvuldig mineraal
(kunstmest) in plaats van organisch en zo blijft er voor de schimmels niet veel
over om op te groeien. En dat is echt jammer.

De Boer vervolgt: "Die grote afname geldt niet voor de diversiteit: er zijn
gelukkig wel redelijk wat soorten van deze schimmels aanwezig in
landbouwbodems. Dat is dus een goede basis om deze schimmels te kunnen
stimuleren." Hoe doe je dat? Wat eten deze schimmels het liefste? Dat heeft
Clocchiatti uitgezocht! "Cellulose is de drijvende kracht achter het stimuleren
van saprotrofe schimmels," stelt ze. Ze testte verschillende cellulose-rijke
materialen zoals zaagsel en papierpulp. Die blijken het beste te werken voor
een 'schimmelboost'. Het geeft een snelle (< 2 weken) en blijvende (>8 weken)
stimulatie van saprotrofe schimmels. Vooral zaagsel.

Geen stikstofverlies
De cellulose moet wel goed toegankelijk zijn: kleine houtdeeltjes van zaagsel
of houtmeel voldoen veel beter dan houtsnippers. Ook de houtsoort is van
belang. Loofhout werkt over het algemeen goed, naaldhout maar heel beperkt.
Clocchiatti en De Boer werkten vooral met beukenzaagsel. De schimmels breiden
zich vanuit het zaagsel uit richting wortels van zaailingen en beschermen ze
zo. Ook nemen de schimmels die op zaagsel groeien stikstof op, die later weer
vrijkomt. "Dat is belangrijk om stikstofverliezen tegen te gaan in periodes van
overschot, zoals het begin van het groeiseizoen en na de oogst van gewassen."

Compost werkte veel minder goed, omdat het vaak al te ver afgebroken is. En
makkelijk afbreekbare plantenmaterialen zoals groenbemesters stimuleren alleen
maar kort. De onderzoekers testten ook nog twee andere vaak genoemde
materialen: chitine (gemalen garnalendoppen) en haarmeel. Deze stikstofrijke
materialen die geen cellulose bevatten, stimuleerden de schimmels maar weinig.

Het onderzoek is uitgevoerd met financiering van NWO (STW/TTW) binnen het
project Sapro-Feed: Increasing Crop Health by Managing Natural Microbial
Interactions<https://nioo.knaw.nl/en/sapro-feed-increasing-crop-health-managing-natural-microbial-interactions>.
Daar werkten naast het NIOO verschillende bedrijven en onderzoeksgroepen aan
mee: Bejo Zaden, Joordens Zaden, Ecostyle en Wageningen UR (Biointeracties &
Plantgezondheid). Het Centrum voor Bodemecologie (CSE), van NIOO en WUR samen,
speelde een belangrijke rol bij de coördinatie.
__________________________________________________________________________________________
Het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) is met ruim 300 medewerkers
en studenten een van de grootste onderzoeksinstituten van de Koninklijke
Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW). Het is gespecialiseerd in de
ecologie van het water en het land: hoe werkt de natuur? Sinds 2011 is het
gevestigd in een duurzaam gebouwd onderzoekspand in Wageningen. De historie van
het onderzoek gaat meer dan 65 jaar terug en loopt door ons hele land, en ver
daarbuiten. www.nioo.knaw.nl<http://www.nioo.knaw.nl>

Voor meer informatie:

* Onderzoeker Prof. Dr. Wietse de
Boer<https://nioo.knaw.nl/nl/employees/wietse-de-boer>, Afdeling Microbiële
ecologie, Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) & buitengewoon
hoogleraar Microbiële bodemecologie, Wageningen University & Research,
06-25366055, w.deboer@xxxxxxxxxxxx<mailto:w.deboer@xxxxxxxxxxxx>
* Hoofd wetenschapscommunicatie Froukje Rienks, Nederlands Instituut voor
Ecologie (NIOO-KNAW), tel. 06-10487481 / 0317-473400,
f.rienks@xxxxxxxxxxxx<mailto:f.rienks@xxxxxxxxxxxx>

Foto's: Zie dit bericht online voor
downloads<https://nioo.knaw.nl/nl/pers/voedertijd-voor-bodemschimmels>.
Bronnen: Wietse de Boer/NIOO-KNAW, Maria Hundscheid/NIOO-KNAW en Tijmen Bijker.
[cid:image001.jpg@01D6FFB8.53D37280]
Proefschrift: Bringing soil fungi into action - Options for forward-looking
agriculture. De promotie vindt vanmiddag plaats tussen 16.00 en 17.30 uur en is
online te volgen of terug te kijken via de website van Wageningen
UR<https://www.wur.nl/en/show/Bringing-soil-fungi-into-action-Options-for-forward-looking-agriculture.htm>.

Twitter: @niooknaw<https://twitter.com/niooknaw>
Website NIOO: www.nioo.knaw.nl<http://www.nioo.knaw.nl>

Als u dit persbericht ten onrechte ontvangt of geen persberichten meer wenst te
ontvangen, meld dat dan s.v.p. via
communicatie@xxxxxxxxxxxx<mailto:communicatie@xxxxxxxxxxxx>.

Froukje Rienks
Wetenschapscommunicator /Hoofd PR & Wetenschapscommunicatie
Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW)
Droevendaalsesteeg 10, 6708 PB Wageningen /Postbus 50, 6700 AB Wageningen
T 0317-473590 / M 06-10487481
f.rienks@xxxxxxxxxxxx<mailto:f.rienks@xxxxxxxxxxxx> /
www.nioo.knaw.nl<http://www.nioo.knaw.nl/> / @niooknaw
(Twitter)<twitter.com/niooknaw>
Het NIOO is het onderzoeksinstituut voor ecologie van de Koninklijke
Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW)

[PWC-MEDIA] Persbericht NIOO: Voedertijd voor bodemschimmels

Other related posts: