Persbericht Wageningen University, nr. 026, 9 maart 2016
http://www.wageningenur.nl/nl/nieuws/Minder-geraffineerde-ingredienten-maken-levensmiddelen-duurzamer.htm
Inauguratie prof. Van der Goot
Minder geraffineerde ingrediënten maken levensmiddelen duurzamer
Verduurzaming van de productie van onze dagelijkse levensmiddelen vergt een
omslag in de industrieel-technologische manier van grondstofgebruik. Granen,
aardappels en soja worden nu gescheiden in zo zuiver mogelijke fracties als
eiwitten en oliën. Gebruik van de minder zuivere fracties leidt zowel tot
minder energie- en grondstoffenverlies als tot gezondere producten. Die
gedachten deelt prof.dr. Atze Jan van der Goot donderdag 10 maart in zijn
inaugurele rede als persoonlijk hoogleraarschap Duurzame eiwitstructurering aan
Wageningen University.
In grote delen van de wereld is voedsel de afgelopen halve eeuw overvloediger,
veiliger, gevarieerder en betaalbaarder geworden, en overal beschikbaar.
Tegelijkertijd verleiden deze levensmiddelen vaak tot een minder gezond
eetpatroon, en kosten ze bovenal meer energie en grondstoffen om ze te maken.
Niet onlogisch want de voedingsmiddelenindustrie heeft zich kundig toegelegd op
het scheiden van agrarische producten als grondstof – zoals aardappels, tarwe
of sojabonen – in ingrediënten als eiwitten, oliën, vetten, koolhydraten en
restproducten. “Maar er zijn wel honderden ingrediënten in deze grondstoffen
aanwezig waarvan geen gebruik wordt gemaakt, terwijl hun complexere structuur
heel bruikbaar is”, zegt prof. Atze Jan van der Goot.
Energie
Naarmate de zuiverheid van het ingrediënt hoger is, zijn er intensievere
bewerkingen nodig, die veel energie en water kosten, legt prof. Van der Goot
uit. “Bovendien worden zo de afvalstromen groter, want hoe zuiverder het
eindproduct hoe meer grondstof er voor een kilogram nodig is.” Als voorbeeld
noemt hij het blad van suikerbieten. De zuiverheid van de eiwitten die uit dit
loof gewonnen worden is weliswaar 90 procent, maar slechts 6% van het eiwit dat
aanwezig is het blad kan op deze manier gewonnen worden. Voor veel
levensmiddelenproducten geldt dat de productie van ingrediënten de duurzaamheid
van het product grotendeels bepaalt, zegt de Wageningse hoogleraar.
Zuivere fracties onnodig
“Het maken van zuivere fracties is helemaal niet nodig”, beweert prof. Van der
Goot. “Ook met mildere scheidingstechnieken, waarbij meer oorspronkelijke
stoffen behouden blijven, zijn fracties te verkrijgen waarmee levensmiddelen
duurzamer te maken zijn.” In het algemeen geldt dat met het raffineren ook
micronutriënten zoals vitaminen en mineralen worden verwijderd. Uit analyses
blijkt dat zuiver zetmeel uit aardappelen nog nauwelijks voedingswaarde heeft,
terwijl minder zuiver (85 procent puur) aardappelzetmeel ook nog mineralen,
vitamines en vezels bevat die goed zijn voor de gezondheid.
Vleesvervangers
Hoewel technische optimalisatie van de huidige productiewijzen een belangrijke
vooruitgang betekent, is die onvoldoende om straks alle monden in de wereld te
kunnen voeden. Daarom zijn er andere slimme oplossingen nodig. Zo vergt de
productie van vlees veel energie en landoppervlak omdat de conversie van
planteiwit naar diereiwit inefficiënt is. Om dat effect te beperken moeten er
concurrerende alternatieven komen voor vlees. Als de structuur van de duurzame
alternatieven lijkt op die van vlees, dan zijn consumenten eerder geneigd deze
vleesvervangers te kopen. De groep van Atze Jan van der Goot forceerde met de
ontwikkelde vleesvervanger op basis van eiwitten uit soja, daarin inmiddels een
doorbraak. Opvallend is dat de beste resultaten zijn verkregen met een
sojafractie die niet helemaal gezuiverd wordt. Een sojafractie met veel
voedingsvezels blijkt een goed uitgangsmateriaal voor de vleesvervangers te
zijn en kan bovendien bijdragen aan een meer gebalanceerde voeding. Dus voor
zowel duurzaamheid, gezondheid en technologische functionaliteit lijkt het
gebruik van minder gezuiverde fracties uit plantenmateriaal de meest logische
optie.
NOOT VOOR DE REDACTIE
Dit bericht op onze
website<http://www.wageningenur.nl/nl/nieuws/Minder-geraffineerde-ingredienten-maken-levensmiddelen-duurzamer.htm>
Meer informatie bij prof.dr. Atze Jan van der Goot, hoogleraar Duurzame
eiwitstructurering aan Wageningen University, tel. 0317 80852,
atzejan.vandergoot@xxxxxx<mailto:atzejan.vandergoot@xxxxxx> of via Jac Niessen,
wetenschapsvoorlichter Wageningen UR, tel 0317 485003,
jac.niessen@xxxxxx<mailto:jac.niessen@xxxxxx>. De inauguratie is 11 maart om 16
uur in de Aula van Wageningen University, Gen Foulkesweg 1a, Wageningen, en
live te volgen via
WURtv<http://wurtv.wur.nl/p2gplayer/Player.aspx?source=LIVE&multimediaServer=http://mediaserver.wur.nl&presentationServer=https://wurtv.wur.nl/presentations/AULATV&publishingpoint=AULATV>.
Wageningen University maakt deel uit van Wageningen UR (University & Research
centre). De missie is 'To explore the potential of nature to improve the
quality of life'. Binnen Wageningen UR bundelen 9 gespecialiseerde
onderzoeksinstituten van stichting DLO en Wageningen University hun krachten om
bij te dragen aan de oplossing van belangrijke vragen in het domein van gezonde
voeding en leefomgeving. Met ongeveer 30 vestigingen, 6.000 medewerkers en
10.000 studenten behoort Wageningen UR wereldwijd tot de aansprekende
kennisinstellingen binnen haar domein. De integrale benadering van de
vraagstukken en de samenwerking tussen verschillende disciplines vormen het
hart van de unieke Wageningen aanpak.
