Je kunt vleermuizen een toontje lager laten zingen
Mensen leren spreken door spraakgeluiden na te bootsen. Zijn er andere
zoogdieren die geluiden kunnen leren door imitatie? Onderzoekers van het Max
Planck Instituut voor Psycholinguïstiek en de Ludwig Maximilian Universiteit in
München lieten zien dat volwassen vleermuizen hun sociale geluiden kunnen
veranderen door geluiden in het lab na te bootsen. Kennis over vocaal leren in
vleermuizen is belangrijk om meer inzicht te krijgen in de genetische en
biologische basis van menselijke gesproken taal.
Mensen kunnen leren spreken omdat we heel goed zijn in het imiteren van
geluiden (ook wel ‘vocaal leren’ genoemd). Maar in het dierenrijk is vocaal
leren uiterst zeldzaam. “Het is moeilijk te bestuderen in zoogdieren omdat de
weinige zoogdieren die het kunnen (walvissen, dolfijnen, zeehonden en
olifanten) niet makkelijk te onderzoeken zijn in neurobiologische en genetische
studies”, zegt Ella Lattenkamp van het Max Planck Instituut voor
Psycholinguïstiek (MPI) in Nijmegen. Volgens Lattenkamp en haar collega’s is
een diermodel van groot belang om de evolutie van vocaal leren te begrijpen.
Samen met senior onderzoekers Sonja Vernes (MPI) and Lutz Wiegrebe (Ludwig
Maximilian universiteit) besloot Lattenkamp om de bonte lansneusvleermuis te
onderzoeken, een sociaal diertje met een rijk repertoire aan sociale geluiden.
Zouden volwassen vleermuizen geluiden in een lab leren imiteren?
Geprakte banaan
De onderzoekers trainden zes bonte lansneusvleermuizen gedurende vier uur per
dag. De vleermuizen luisterden naar een bandje waarop vleermuisgeluiden werden
afgespeeld met lagere frequenties dan hun eigen geluiden. Als de vleermuizen de
nieuwe geluiden correct herhaalden kregen ze als belonging een hapje geprakte
banaan. Na dertig dagen training hadden alle vleermuizen geleerd om hun
geluiden lager te maken. Eén vleermuis imiteerde de geluiden ook zonder
belonging, wat nog beter bewijs is dat vleermuizen ‘op het gehoor’ kunnen leren.
Spraak- en taalstoornissen
Vleermuizen zijn dus in staat tot vocaal leren. Daarom gaat het team nu
onderzoeken hoe dit leervermogen eruit ziet in het vleermuisbrein – met behulp
van miscroscopische anatomie en neuroimaging technieken. “We kennen inmiddels
ook de genoomsequentie van deze vleermuis”, zegt Sonja Vernes. “En we zijn
bezig met genetische experimenten, waarbij we een gen als FoxP2 uitschakelen en
kijken welk gevolg dat heeft voor het vocaal leren van de vleermuizen.
Uiteindelijk hopen we dat dit onderzoek meer inzicht geeft in het ontstaan van
menselijke spraak en taal, en in wat er mis gaat bij genetische spraak- en
taalstoornissen”.
Publicatie
Ella Lattenkamp, Sonja Vernes & Lutz Wiegrebe (2020). “Vocal production
learning in the pale spear-nosed bat, Phyllostomus discolor” Biol. Lett. 16:
20190928. http://dx.doi.org/10.1098/rsbl.2019.0928
Vragen?
Sonja Vernes
Phone: +31 24 3521941
Email: sonja.vernes@xxxxxx
Marjolein Scherphuis (press officer)
Phone: +31 24 3521947
Email: marjolein.scherphuis@xxxxxx
Kind regards | Mit freundlichen Grüßen | Met vriendelijke groet,
Marjolein Scherphuis
Senior Communications Advisor | Press Officer
Max Planck Institute for Psycholinguistics
Wundtlaan 1 | 6525 XD Nijmegen | The Netherlands
Tel: +31-24-3521-947 | www.mpi.nl<http://www.mpi.nl/> | Twitter:
@MPI_NL<https://twitter.com/MPI_NL>
