---
| | | |
 _van bedrijfseconoom Ariëtte Dekker, die 2
juni op dit onderzoek promoveert aan de Rijksuniversiteit Groningen. De
biografie werpt daarnaast een nieuw licht op de bedrijvigheid in Nederland in
het begin van de 20e eeuw. Kröller was exemplarisch voor de metamorfose van
Nederland van handels- tot doorvoerland in en na de Eerste Wereldoorlog.**
De naam Anton Kröller zal in de geschiedenis wel vooral verbonden blijven aan
het museum en aan het Nationale Park ‘De Hoge Veluwe’ waarvan hij de
grondlegger was. Maar deze zoon van een eenvoudige Rotterdamse aannemer, was
in het begin van de vorige eeuw een van de machtigste en meest omstreden
zakenlieden van zijn tijd. Op de golven van een snel groeiende kapitaalmarkt
bouwde hij zijn bedrijf, dat begon als ijzerertshandel, uit tot een
wereldconcern, met graanbelangen in Rusland, Roemenië en Argentinië en
ijzerertsmijnen in Algerije, Zweden, Spanje en Frankrijk. Hij was van grote
betekenis voor de ontwikkeling van Rotterdam tot overslaghaven van massagoed
naar Duitsland.
**Leningen en vervalste cijfers**
De val kwam na de Eerste Wereldoorlog, toen bleek dat hij zijn snelle groei
had gefinancierd met leningen die hij niet kon terugbetalen. Zijn imperium kon
maar ternauwernood van een faillissement worden gered en hetzelfde gold voor
de Rotterdamsche Bank waar hij, met vervalste cijfers, moeiteloos kredieten
kreeg. Veel beleggers konden na deze val naar hun geld fluiten en Anton
Kröller zelf bleef berooid achter, met alleen nog zijn landhuis op de Veluwe.
_
Anton Kröller_
**Archief verbrand**
Kröller verbrandde vlak voor zijn dood zijn persoonlijke archief. Dat is
wellicht een van de redenen waarom er tot nu toe niet veel meer over hem
bekend is dan zijn opkomst en val als ondernemer. Voor Ariëtte Dekker was het
een aantrekkelijk verhaal om op te tekenen, want eerder schreef zij al de
biografie van scheepsbouwer Cornelis Verolme, die groot werd na de Tweede
Wereldoorlog: ‘Dit is een mooie voorloper van dat verhaal. Het zijn allebei
Rotterdammers en de twee sluiten in de tijd op elkaar aan. Het levensverhaal
van Kröller is om twee redenen interessant. Over zijn motieven en zijn
privéleven is heel weinig bekend omdat hij daar erg gesloten over was. En
daarnaast is hij exemplarisch voor de metamorfose van Nederland tot
doorvoerland. Het graan en het erts dat Kröller aan zowel de Duitsers als
Engelsen verkocht, was door hem al in hun opdracht ingekocht. Doorvoer dus, in
plaats van handel. Heel anders dan de traditionele stapelmarkten van toen.’
**Geen berouw**
Door Kröllers geslotenheid moet ook Dekker gissen naar de exacte motieven van
Kröller voor zijn destructieve vlucht vooruit: ‘Maar als ik alles optel wat ik
over hem weet, dan is het niet zozeer geldelijk gewin geweest, als wel macht
en bovenal aanzien. Daar had hij grote behoefte aan. En het deed hem niets dat
hij in zijn val zoveel mensen heeft meegesleurd, hij heeft nooit enig berouw
getoond.’
**Curriculum vitae**
Ariëtte Dekker (Vleuten-De Meern, 1964) studeerde Bedrijfseconomie aan de
Erasmus Universiteit Rotterdam en Nederlands recht aan de Universiteit van
Amsterdam. Ze verrichtte haar onderzoek vanaf 2010 aan het Biografie Instituut
van de Faculteit der Letteren. Haar promotores zijn prof.dr. Hans Renders en
prof.dr. Pim Kooij. Eerder verscheen al de biografie van Helene Kröller-
Müller door Eva Rovers. Het initiatief voor deze twee biografieën werd in 2005
genomen door het Biografie Instituut van de RUG, de Stichting Het Nationale
Park de Hoge Veluwe en de Stichting Kröller-Müller Museum. Het proefschrift
_Leven op krediet. Anton Kröller (1862-1941)_ verschijnt in handelseditie bij
Prometheus Bert Bakker en is verkrijgbaar vanaf 5 juni.
**Noot voor de pers**
Voor meer informatie: Ariëtte Dekker,
[ariettedekker@xxxxxxxxx](mailto:ariettedekker@xxxxxxxxx), 06-22 80 75 94
|
[](http://mail.smart.pr/wf/click?upn=6GI4zadZkZqqytvmiqek1RhX7S9rg1c8HZCYowBGeC8jHrb1icHv4GcVjY1Hvkdt_pL-2BXJ9rP5q-2BUaltF3BAu0APMIg3d2nFGiVcDnYlc5ZREwlljd9bP014zYWsoMJGFqKL36vYX8G5W10MJiMSb2UBTpbgbK4apZWVTdGHF1o0Owhp1Y98B9Sw6vwPfiRxZt34aXL38utWtyglVyJh-2BlbZsBfvorGbUPd5EzAXF7rs8-2B4CgjXBMb6mUXRxEGCLzVOvKzWkTVJ6b2hGyXQNVwaWGfTh56lmKxLbnUqzZ3Dr98SeqYbH5l9X9HcTbZeKHvIgQeEu6KjbpTryhykmeaw-3D-3D
west-1.amazonaws.com/40/e032f0039a11e5817ebf8049e303ce/Dekker-Kr_ller.jpg) | [
Dekker-Kr_ller.jpg](http://mail.smart.pr/wf/click?upn=6GI4zadZkZqqytvmiqek1RhX7S9rg1c8HZCYowBGeC8jHrb1icHv4GcVjY1Hvkdt_pL-2BXJ9rP5q-2BUaltF3BAu0APMIg3d2nFGiVcDnYlc5ZREwlljd9bP014zYWsoMJGFqKL36vYX8G5W10MJiMSb2UBTpbgbK4apZWVTdGHF1o0dIdlHvpNDeyCoIOYq7Pfpjl5uRO9OsqyQRploPa-2BT0a3maSpbguflKzFZkg43AtMh0SFCo5uZ58JYCXxPc-2FuHSMcer1kVR7nBinueoEvcLbRpaLtjI2vYPtGs7p-2Bvo7PM2YnK8TUpyOtQ4Ct5hcOtW01x2zeptpPRj4AcudaZtA-3D-3D
west-1.amazonaws.com/40/e032f0039a11e5817ebf8049e303ce/Dekker-Kr_ller.jpg)
**918kBs**
---|---
**Redactie**
Afdeling Communicatie / Postbus 72, 9700 AB Groningen / 050 363 4444 /
[communicatie@xxxxxx](mailto:communicatie@xxxxxx) /
[www.rug.nl](http://mail.smart.pr/wf/click?upn=gNiz8ZwLqUrfpO3v-2B6RNfizt1EbpMm6iS516oH9k8x0-3D_pL-2BXJ9rP5q-2BUaltF3BAu0APMIg3d2nFGiVcDnYlc5ZREwlljd9bP014zYWsoMJGFqKL36vYX8G5W10MJiMSb2UBTpbgbK4apZWVTdGHF1o2EHuCqO3l-2FIKlSECJwUzU2reFNFL9HNYkH1QdpJ5OKKxrhoj3vWuO9VG-2FWHwE7LABdK5V5ddR0oUuo8GgnPCzj9WM805Cs5AeLpURoiU9ADkxQ9Vy5FB8Ru0sB9baFTENKNE2CzhC6aLmEMqx6tthWqh0UcOYjd4nyh8pR2xL92Q-3D-3D
[
[](http://mail.smart.pr/wf/click?upn=zUNqN3Dwd0vyrbR0UWWHkdq1-2BBcB1xoBoM8MgEpYtsgIfyKsfLni991OM87QRyXl_pL-2BXJ9rP5q-2BUaltF3BAu0APMIg3d2nFGiVcDnYlc5ZREwlljd9bP014zYWsoMJGFqKL36vYX8G5W10MJiMSb2UBTpbgbK4apZWVTdGHF1o0NVm37U0KDnYHZ-2B-2FoA3KdVvu3-2FZXWKkYvmueKHvWBhyVTzCbKaAQNvWI1lROFGrW3q1z68aHqDHhz7DzrhkOiK-2FnnAzputOPwpT779zbuENATn8FmoR6txk5LvK0McfE6sK2H67DSKTGUYwrmjinAIFpP80-2F8aXH2QPG5VvHNthQ-3D-3D
[](http://mail.smart.pr/wf/click?upn=1N-2F8fkDnVDa02lyj8AY-2FdQmZtZqs31cfVll-2F1yIGrQUgC88PkE6dmHWnsjAJtbJnQaJ9YhSV-2B1K-2BC3TT8s-2BpRw-3D-3D_pL-2BXJ9rP5q-2BUaltF3BAu0APMIg3d2nFGiVcDnYlc5ZREwlljd9bP014zYWsoMJGFqKL36vYX8G5W10MJiMSb2UBTpbgbK4apZWVTdGHF1o064my-2FELos6g2-2FqG3pN0TfOOcbXWL5wX-2FvLL1AcnnYqwLAsJBL9tEIT3leV7IZZ-2F4Z-2F49fc2qfoo-2FycnCoAe34Th2pvcc0UNKWO5SmQlBiGsezKcy691q37FuSnlY0M0GjwNiYrGX-2FAD78wdytdhGCCQVjDUg9fAGfLIdaemE3rQ-3D-3D
)
**Rijksuniversiteit Groningen**
De [Rijksuniversiteit
Groningen](http://mail.smart.pr/wf/click?upn=gNiz8ZwLqUrfpO3v-2B6RNfhk9DZs4vMuvXvvjgCGKAsmXzAUXXf44utOQkXQLNVBh_pL-2BXJ9rP5q-2BUaltF3BAu0APMIg3d2nFGiVcDnYlc5ZREwlljd9bP014zYWsoMJGFqKL36vYX8G5W10MJiMSb2UBTpbgbK4apZWVTdGHF1o19lvXQAiI-2FvrXevUXnPfuc7Z06ursb59YBw0YG0tdOugg7aWaCgIY6tmkz5Vt7ebj9LTLrAgonVIoBkIhri3-2B8sZo6DezMlVVe2Ce4ut5sJT8NKWxMeSH93ADtW1Bv-2Bgn72o3wlixwHg2MmDCYc0VpaWyVRx1dd7SMXbfZOHxm1w-3D-3D
is
een mondiaal georiënteerde research universiteit, geworteld in Groningen,
[City of
Talent](http://mail.smart.pr/wf/click?upn=gNiz8ZwLqUrfpO3v-2B6RNfk9KVucMs8RBy-2FD-2BO-2FjLjQumWexBGt-2F48Gb6EPcCve35_pL-2BXJ9rP5q-2BUaltF3BAu0APMIg3d2nFGiVcDnYlc5ZREwlljd9bP014zYWsoMJGFqKL36vYX8G5W10MJiMSb2UBTpbgbK4apZWVTdGHF1o2Uij-2BfK3s7zV91I1UyYF5g9eZkXcPGQ0ogIsYlG25-2BQFU4lCWkTUPon3nDK6NylL2XiEtcDreUqGLkGYqanzuTjrq4-2Br7mqtewhr4BablIoGKIBzbKFMlLCTPBUa7zUoXq9HkrbfKH4-2FQOKBV9N-2FvLnbtYEe-2Bb9G3CN3l-2B8AxxbA-3D-3D
Bevindt zich op [invloedrijke
ranglijsten](http://mail.smart.pr/wf/click?upn=gNiz8ZwLqUrfpO3v-2B6RNfhk9DZs4vMuvXvvjgCGKAsmcPNGOiYU9TRNAYEAS5TkI-2F-2FSmFp2k-2FM-2FLJ42Ut8Xo2g-3D-3D_pL-2BXJ9rP5q-2BUaltF3BAu0APMIg3d2nFGiVcDnYlc5ZREwlljd9bP014zYWsoMJGFqKL36vYX8G5W10MJiMSb2UBTpbgbK4apZWVTdGHF1o2cCmkf8Kdn6kMLUKonx6Lzb1ihoEtOfGS7vCoLJ4Ke7dtgNr7Q68GiH63IZk-2Fs4rZ0iPoOyoGA-2FkS851NvX6z78-2FfPKLNm4im9Rg306tSHGR7HxWAKtmoA3WOxpVCbhFJNOPFnK-2Br3-2BO2TPZXZ7sjbgXeD6CRMJWWHhEKs-2FDqt0w-3D-3D
in de top
100. Is geliefd bij studenten (30.000) en medewerkers (5250 fte) uit binnen-
en buitenland. Zij worden uitgedaagd het beste uit zichzelf te halen; talent
krijgt de ruimte, kwaliteit staat centraal. De universiteit werkt actief samen
met maatschappelijke partners en profileert zich op de thema’s [Healthy
Ageing](http://mail.smart.pr/wf/click?upn=gNiz8ZwLqUrfpO3v-2B6RNfsMLYGkrFD8-2Bonx8AruuG8tjqCBUIh44WvDDtsd1xQlaRxdysowNdVoRem3NGAWCag-3D-3D_pL-2BXJ9rP5q-2BUaltF3BAu0APMIg3d2nFGiVcDnYlc5ZREwlljd9bP014zYWsoMJGFqKL36vYX8G5W10MJiMSb2UBTpbgbK4apZWVTdGHF1o3NyV4H3nfFeZg7xsLSXI9exfvixtrsPVwiB4FQ5-2BRoW7F5emusEN-2BFPOp0WMNEQmDsvQuS-2F-2BG83K14hUEzpKR7wbdlulAg5S9izDfM-2BQlEfqpIT-2BLFOE3hACfOXl-2FNxknbsXCgXK6B7pVV1spMkCWYEDLTk5Pht9ligzsXNdG1sg-3D-3D
[Energy](http://mail.smart.pr/wf/click?upn=gNiz8ZwLqUrfpO3v-2B6RNfsMLYGkrFD8-2Bonx8AruuG8st6c-2By7U3KS-2Fud6gCN5NsW_pL-2BXJ9rP5q-2BUaltF3BAu0APMIg3d2nFGiVcDnYlc5ZREwlljd9bP014zYWsoMJGFqKL36vYX8G5W10MJiMSb2UBTpbgbK4apZWVTdGHF1o1rxh6t4KwOHG8eM4Y0oeMDiDIclp4vkhaYoYeebPO066qk4BUw4AgZlVJJBLMAwP5bdn4-2F-2BcwijtmlQeZuFE88JBCHUqtzHbt8-2BRUK-2B5v0W-2FEOChVOZniBaIFIg7kLGcd2thCwrtq8dZGOije2wMgSWpZ8ps6voOjKosrCPuVJng-3D-3D
en [Sustainable
Society](http://mail.smart.pr/wf/click?upn=gNiz8ZwLqUrfpO3v-2B6RNfsMLYGkrFD8-2Bonx8AruuG8sPtbtJ1yuRtB7nGVm8Vi3IC0ojGSo979aS5xKpJv7G7Q-3D-3D_pL-2BXJ9rP5q-2BUaltF3BAu0APMIg3d2nFGiVcDnYlc5ZREwlljd9bP014zYWsoMJGFqKL36vYX8G5W10MJiMSb2UBTpbgbK4apZWVTdGHF1o2mn1yFfBVKsryl-2B8V39h6M59o3NJwZo2c4xvWDeQT1S5KDFGEwxuUu-2FkAunj0cWXQs7Cp535ZgqIFdPNY8hmLr0Cv2UzGWAdT5xjTPmy1kELoAoot-2FutYscxLRdhEBvFOgTqvMGHPOMpZugZd82oR3odLBU94ThXcPdg3CPz3Jew-3D-3D
|
| |
| |
| |
|
---
Klik [hier](\[UNSUBSCRIBE\]) om u uit te schrijven voor deze persberichten.
---
