[PWC-MEDIA] FW: Persbericht Wageningen University: Ecologische kennis biedt duurzame landbouw perspectieven

  • From: "Niessen, Jac" <jac.niessen@xxxxxx>
  • To: "'persbericht@xxxxxxxxxxxxx' (persbericht@xxxxxxxxxxxxx)" <persbericht@xxxxxxxxxxxxx>
  • Date: Mon, 22 Apr 2013 06:55:41 +0000

Persbericht Wageningen University, nr 028, 22 april 2013.

http://www.wageningenur.nl/nl/show/Ecologische-kennis-biedt-duurzame-landbouw-perspectieven.htm
 
<http://www.wageningenur.nl/nl/show/Ecologische-kennis-biedt-duurzame-landbouw-perspectieven.htm>

Inauguratie prof. Niels Anten

Ecologische kennis biedt duurzame landbouw perspectieven

Een slimme combinatie van de teelt van diverse gewassen, zoals bonen en maïs, 
kan het gebruik van bestrijdingsmiddelen aanzienlijk reduceren en tegelijk de 
behoefte aan kunstmest verlagen. Door ecologische kennis uit de natuur te 
integreren met kennis van gewassen komt een duurzame strategie in beeld die de 
opbrengst per hectare verhoogt tegen lagere milieukosten. Dat betoogt 
prof.dr.ir. Niels Anten in zijn inaugurele rede bij de aanvaarding van het ambt 
van hoogleraar Gewas- en onkruidecologie op maandag 22 april aan Wageningen 
University, onderdeel van Wageningen UR.

Prof. Anten ziet grote overeenkomsten tussen de natuur en een akker met 
gewassen. In beide gevallen gaat het om planten omringd door tal van organismen 
zoals onkruiden, bestuivende insecten, schimmels, plagen en ziekten en hun 
natuurlijke vijanden, die alle de strijd om het bestaan aangaan.

Om  te voldoen aan de voedselbehoeften van een populatie van negen miljard 
mensen in 2050 en tegelijk de lasten voor het milieu, zoals 
bestrijdingsmiddelengebruik en ontwikkelingen die leiden tot ontbossing of 
verwoestijning, te verminderen, kunnen we niet langer uitsluitend vertrouwen op 
synthetische pesticiden en kunstmest. “We moeten veel meer onderzoek doen om de 
potentie te benutten die zit opgesloten in natuurlijke ecologische processen”, 
aldus prof. Anten.

Hij wijst op recente onderzoeksdata waaruit blijkt dat bedrijfsopbrengsten bij 
toepassing van gemengde teelten 20 tot 40 procent hoger liggen dan bij teelt 
van monoculturen. Daarvoor zijn meerdere redenen. Verschillende plantensoorten 
benutten andere groeitijden en andere voedingsstoffen in de bodem. Ook kunnen 
ze elkaar faciliteren, bijvoorbeeld met schaduw of door het zuurder maken van 
de bodem, zodat er meer fosfaat vrijkomt. Opmerkelijk is ook dat gemengde 
culturen gemiddeld 40 procent minder last hebben van ziekten in vergelijking 
met alleenstaande gewassen. In China zijn er zelfs voorbeelden van een 
verminderde ziektedruk door schimmels met 90 procent. waardoor de totale 
productie groter wordt.

“Zulke gemengde teelten hebben een scala aan voordelen. Het is daarom des te 
verrassender dat er nog weinig onderzoek naar is gedaan”, stelt prof. Anten 
vast. “Onze kennis van plantenveredeling en gewasfysiologie hebben geleid tot 
gewassen, die maximaal produceren in monoculturen. Maar soortgelijk onderzoek 
naar gemengde teelten ontbreekt vrijwel.”

In zijn oratie met de titel Crop ecosystem as diverse playing fields gaat prof. 
Niels Anten in op de parallelle ontwikkeling van twee vakgebieden, de ecologie 
van natuurlijke systemen zoals bossen en de ecologie van de landbouw. Binnen 
zijn leeropdracht Gewas- en onkruidecologie zoekt hij naar de verbinding tussen 
die vakgebieden ten behoeve van duurzame teelten met hoge opbrengst.

Buren

Prof. Anten gaat in zijn rede uitvoerig in op de manier waarop planten elkaars 
aanwezigheid ‘voelen’. Planten reageren op hun buren en het maakt uit of de 
buurplant een vriend of vijand is, een soortgenoot, familielid of een genetisch 
identieke kloon, zoals in veel monocultures in het Westen. Aan de hand van de 
beschaduwing en filtering van het zonlicht door een buurplant bepaalt een plant 
diens nabijheid en omvang. Zijn reactie kan bijvoorbeeld een groeispurt zijn, 
richting het licht. Maar de plant maakt ook onderscheid tussen soorten. Maïs 
naast tarwe produceert diepe wortels, die van de tarwe vermijdend, terwijl als 
de wortels van bonen nabij zijn de maïswortels hun kant op groeien. Ook planten 
afkomstig van dezelfde moeder kunnen anders op elkaar reageren dan planten van 
verschillende moeders. Dus op familiair niveau lijken zij elkaar ook te 
herkennen.

Onder de vreemde buurplanten bevinden zich ook onkruiden, die een ware zaadbank 
in akkers erop nahouden.  Gebruik van herbiciden is een belangrijke pijler 
onder onkruidbeheersing maar ook schadelijk voor het milieu, terwijl er steeds 
meer onkruiden resistent worden tegen deze middelen. “We zullen daarom ook 
moeten zoeken naar andere, meer ecologische oplossingen”, aldus prof. Anten. 
“Kortom, om tot duurzame verhoging van voedselproductie te komen, zullen we het 
volle arsenaal aan mogelijkheden moeten benutten; de kansen die voortvloeien 
uit ecologische interacties zijn hierbij tot nu toe onderbelicht gebleven.”

NOOT VOOR DE REDACTIE

Meer informatie bij prof.dr.ir. Niels Anten, tel. 0317 484772, 033-4323971 of 
06-33735067, e-mail niels.anten@xxxxxx<mailto:niels.anten@xxxxxx>, of via Jac 
Niessen, wetenschapsvoorlichter Wageningen UR, tel. 0317 485003, e-mail 
jac.niessen@xxxxxx<mailto:jac.niessen@xxxxxx>.

Wageningen University maakt deel uit van Wageningen UR (University & Research 
centre). De missie is 'To explore the potential of nature to improve the 
quality of life'. Binnen Wageningen UR bundelen 9 gespecialiseerde 
onderzoeksinstituten van stichting DLO en Wageningen University hun krachten om 
bij te dragen aan de oplossing van belangrijke vragen in het domein van gezonde 
voeding en leefomgeving. Met ongeveer 30 vestigingen, 6.000 medewerkers en 
9.000 studenten behoort Wageningen UR wereldwijd tot de aansprekende 
kennisinstellingen binnen haar domein. De integrale benadering van de 
vraagstukken en de samenwerking tussen verschillende disciplines vormen het 
hart van de unieke Wageningen aanpak.



Disclaimer: If you do not wish to receive further news/releases from Wageningen 
University, please click the following link: [Remove 
Me]<http://app.meltwaterpress.com/mpress/removeme.html?cId=1243562&sId=93466&cT=imported&cEmail=Jac.niessen@xxxxxx>.
 Requests will take a maximum of 2 business days to process.

Contact information: Jac Niessen Wageningen UR, Wageningen University, Postbus 
9101, Wageningen, 6700 HB

JPEG image

Other related posts:

  • » [PWC-MEDIA] FW: Persbericht Wageningen University: Ecologische kennis biedt duurzame landbouw perspectieven - Niessen, Jac