[https://meltwater-apps-production.s3.amazonaws.com/uploads/images/57a3006616054743fab4e8d8/blobid1_1507039532673.jpg]
28 maart 2018
Japanse oester helpt Nederlandse mossel een handje
Is de Japanse oester, een exoot uit Azië die steeds verder oprukt in de
Waddenzee, ongewenst? "Nee", zegt Andreas Waser van het NIOZ Koninklijk
Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee op Texel. "We krijgen hem toch niet
weg. Bovendien helpt hij de inheemse mossel te overleven." Op 13 april
verdedigt Waser zijn proefschrift 'Predation on intertidal mussels' aan de
Vrije Universiteit te
Amsterdam<http://link.email.dynect.net/link.php?DynEngagement=true&H=I%2BqMhXDuIS2RujNbavWSOKShOr7Ezi73JeGvxlkJ09Qb0kDpZZQFeNO32BD09CzV0Ul9PNQ2Q0QCeZPorSSe3l67ez6d2ppgMZzjzUIo%2F13LYGyQ5PylIA%3D%3D&G=0&R=https%3A%2F%2Fwww.vu.nl%2Fnl%2Fnieuws-agenda%2Fagenda%2F2018%2Fapr-jun%2F13april_am-waser.aspx%23accept&I=20180328105626.0000000df160%40mail6-46-ussnn1&X=MHwxMDQ2NzU4OjVhYmE0YzBkYjc5ZmMzZWNkNTAzYTc0Yjs%3D&S=wvM7_krFDKs5A2pNY0N7dh1gJuYnbCMFfnS2T592YRQ>.
[https://meltwater-apps-production.s3.amazonaws.com/uploads/images/57a3006616054743fab4e8d8/blobid4_1522231740554.jpg]Het
herstel van de mosselbanken in de Waddenzee ging minder snel dan gehoopt.
Foto: Jasper Donker.
De mossel Mytilus edulis beleefde een absoluut dieptepunt in de jaren '90 van
de vorige eeuw. Om te voorkomen dat het oppervlak aan mosselbanken in de
Waddenzee nog verder zou dalen, zijn beperkingen opgelegd aan de visserij. Het
herstel van de mosselbanken in de Waddenzee viel echter tegen. Waser onderzocht
welke factoren een rol spelen bij het herstel. "Mosselen die samenleven met
Japanse oesters hebben een grotere overlevingskans dan mosselen in 'pure'
mosselbanken", concludeert de bioloog.
De Japanse oester Magallana gigas is een Aziatische exoot die in 1983 voor het
eerst in de Waddenzee werd aangetroffen. Deze oestersoort werd bewust
geïntroduceerd in de Zeeuwse wateren voor de commerciële productie en vond
daarna zijn weg naar de Waddenzee. De inheemse platte oester Ostrea edulis is
als gevolg van overbevissing vorige eeuw uitgestorven in de Waddenzee.
Oesterrif biedt beschutting
De Japanse oester is een goede rifbouwer, die zich permanent vasthecht aan de
ondergrond. Hij bouwt robuuste 3D-structuren, vestigt zich op bestaande mossel-
en oesterbanken en de schelp kan tot wel 30 cm lang kan worden. "De Japanse
oester produceert zoveel slib, dat hij hierin zelfs kan 'verdrinken'", vertelt
Waser. De mossel ondergaat dit lot niet, want dit schelpdier hecht zich
tijdelijk met zijn draden vast en is hierdoor veel mobieler. Zodra hij begraven
dreigt te worden in het oesterslib, kan hij zich naar een veiligere plek
verplaatsen.
[https://meltwater-apps-production.s3.amazonaws.com/uploads/images/57a3006616054743fab4e8d8/blobid3_1522231589785.jpg]Drie
verschillende typen schelpdierbanken in de Waddenzee. Links (A): pure
mosselbank; midden (B): gemengde mossel-/oesterbank; rechts (C): oesterbank
(Japanse oester).
"Mosselen die op gemengde banken leven hebben een grotere overlevingskans omdat
zij in het oesterrif beschutting vinden tegen hun voornaamste natuurlijke
vijanden", legt Waser uit. In de Waddenzee zijn dit de scholekster, de
eidereend, de zilvermeeuw en de strandkrab. "De predatoren kunnen de
tussenruimten in de oesterbanken, waar de mosselen leven, moeilijker bereiken.
Vooral de kleine mosseltjes profiteren van de bescherming van het oesterrif."
Minder 'vlezige' mossel
Gemengde banken, waar oesters en mossels samenleven, hebben echter ook nadelen,
zo blijkt uit Wasers onderzoek. "Mosselen op gemengde banken hebben een
slechtere conditie dan hun 'vlezigere' soortgenoten op een pure mosselbank. Op
gemengde banken moeten zij om voedsel concurreren met de oester." Waser
bepaalde de biomassa door de schelpdiertjes te drogen en te verbranden, en de
droge organische stof te wegen. Hij sluit niet uit dat de kleinere biomassa van
de mosselen op de gemengde banken de voortplantingssnelheid beïnvloedt. "Het is
zeker mogelijk dat een kleiner gewicht ertoe leidt dat het langer duurt voordat
de mossel larven gaat produceren."
Scholekster meer moeite met oester-mosselbanken
De 'magere' mosselen op een gemengde schelpdierbank zijn minder aantrekkelijk
voor de scholekster. "Het kost een scholekster relatief meer tijd om op
gemengde banken voldoende voedsel te vinden", aldus Waser. "Pure mosselbanken
hebben hun voorkeur, maar voor veel andere Wadvogels maakt het geen verschil."
Scholeksters blijken ook niet echt van oesters te houden, zeker niet van de
grotere exemplaren, waarvan ze de schelpen niet kunnen openbreken.
[https://meltwater-apps-production.s3.amazonaws.com/uploads/images/57a3006616054743fab4e8d8/blobid1_1522231396634.jpg]Scholeksters
geven de voorkeur aan pure mosselbanken omdat er meer mosselen zijn die
bovendien vleziger en makkelijker bereikbaar zijn. Foto: Jan van de Kam
"Uitheemse helper" accepteren én benutten
Waser pleit er niet alleen voor de Japanse oester te accepteren door de
belangrijke functie van het oesterrif voor mosselen; deze "uitheemse helper"
kan volgens hem zelfs actief worden ingezet in de vestigingsfase van nieuwe
schelpdierbanken. "Bio-afbreekbare kratten die nu worden gebruikt om het
herstel van mosselbanken te ondersteunen, zou je zelfs kunnen vervangen door de
Japanse oester."
Het promotieonderzoek van Andreas Waser maakt deel uit van het
onderzoeksproject
Mosselwad<http://link.email.dynect.net/link.php?DynEngagement=true&H=I%2BqMhXDuIS2RujNbavWSOKShOr7Ezi73JeGvxlkJ09Qb0kDpZZQFeNO32BD09CzV0Ul9PNQ2Q0QCeZPorSSe3l67ez6d2ppgMZzjzUIo%2F13LYGyQ5PylIA%3D%3D&G=0&R=https%3A%2F%2Fwww.sovon.nl%2Fnl%2Fcontent%2Fmosselwad&I=20180328105626.0000000df160%40mail6-46-ussnn1&X=MHwxMDQ2NzU4OjVhYmE0YzBkYjc5ZmMzZWNkNTAzYTc0Yjs%3D&S=sDllgh7iZVcBExHnBV-T02V_R1MJuW_9q9WcMfnlHnw>
in samenwerking met Wageningen Marine Research (WMR), Sovon en Stichting Kust
& Zee.
Waser, A. M. (2018) Predation on intertidal mussels. Influence of biotic
factors on the survival of epibenthic bivalve beds. ISBN: 978 94 6332 327 7
[https://meltwater-apps-production.s3.amazonaws.com/uploads/images/57a3006616054743fab4e8d8/blobid0_1522231375827.jpg]
Cover proefschrift met de vier belangrijkste natuurlijke vijanden van de blauwe
mossel: scholekster, eidereend, zilvermeeuw en strandkrab.
________________________________
Lees meer over het proefschrift van Andreas Waser in
DARE<http://link.email.dynect.net/link.php?DynEngagement=true&H=I%2BqMhXDuIS2RujNbavWSOKShOr7Ezi73JeGvxlkJ09Qb0kDpZZQFeNO32BD09CzV0Ul9PNQ2Q0QCeZPorSSe3l67ez6d2ppgMZzjzUIo%2F13LYGyQ5PylIA%3D%3D&G=0&R=http%3A%2F%2Fdare.ubvu.vu.nl%2Fhandle%2F1871%2F55620&I=20180328105626.0000000df160%40mail6-46-ussnn1&X=MHwxMDQ2NzU4OjVhYmE0YzBkYjc5ZmMzZWNkNTAzYTc0Yjs%3D&S=lOE042p2kJX2Bk97XcTX3gompvb80VL7Q85EI1ncbR0>
van de VU of op de
NIOZ-website<http://link.email.dynect.net/link.php?DynEngagement=true&H=I%2BqMhXDuIS2RujNbavWSOKShOr7Ezi73JeGvxlkJ09Qb0kDpZZQFeNO32BD09CzV0Ul9PNQ2Q0QCeZPorSSe3l67ez6d2ppgMZzjzUIo%2F13LYGyQ5PylIA%3D%3D&G=0&R=https%3A%2F%2Fwww.nioz.nl%2Fen%2Fnews%2Fjapanse-oester-helpt-nederlandse-mossel-een-handje&I=20180328105626.0000000df160%40mail6-46-ussnn1&X=MHwxMDQ2NzU4OjVhYmE0YzBkYjc5ZmMzZWNkNTAzYTc0Yjs%3D&S=4D3jOfXNNgfVG2wVMwDjfDDplw0eEt14POVhGmle_9o>.
Contact: Andreas Waser, Andreas.Waser@xxxxxxx<mailto:andreas.waser@xxxxxxx> |
0222 369 531 - 06 169 88 955
Voor foto's in hoge resolutie of andere vragen:
Margaux Tjoeng, NIOZ Communicatie -
Margaux.Tjoeng@xxxxxxx<mailto:Margaux.Tjoeng@xxxxxxx> | 0222-369369 - 0610709696
UITNODIGING MINI -SYMPOSIUM | 12 APRIL
Ter gelegenheid van de promotie van Andreas Waser wordt op 12 april een
minisymposium 'Restoration of shellfis h beds’ gehouden bij het NIOZ op
Texel.Als je het symposium wilt bijwonen, stuur dan vóór 6 april een e-mail
naar meet@xxxxxxx<mailto:meet@xxxxxxx>. De toegang is gratis.
Wat: Mini-symposium: Restoration of shellfish beds
Wanneer: 12 april: 13.00 – 17.00
Waar: Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ), Texel - Landsdiep 4,
't Horntje.
[https://meltwater-apps-production.s3.amazonaws.com/uploads/images/57a3006616054743fab4e8d8/blobid0_1522159175769.jpg]
Het NIOZ Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee, met
vestigingen op Texel en in Yerseke, is het nationale oceanografische instituut
van Nederland. Het NIOZ is een instituut van de Nederlandse Organisatie voor
Wetenschappelijk Onderzoek (NWO-I), sinds 2016 in samenwerking met de
Universiteit van Utrecht.
www.nioz.nl<http://link.email.dynect.net/link.php?DynEngagement=true&H=I%2BqMhXDuIS2RujNbavWSOKShOr7Ezi73JeGvxlkJ09Qb0kDpZZQFeNO32BD09CzV0Ul9PNQ2Q0QCeZPorSSe3l67ez6d2ppgMZzjzUIo%2F13LYGyQ5PylIA%3D%3D&G=0&R=https%3A%2F%2Fwww.nioz.nl%2Fen&I=20180328105626.0000000df160%40mail6-46-ussnn1&X=MHwxMDQ2NzU4OjVhYmE0YzBkYjc5ZmMzZWNkNTAzYTc0Yjs%3D&S=yhhLDmnqX5kgLZAO6hU4_MMow4zw2K1svrtarzKH87M>
- Onze blauwe planeet beschermen en benutten begint bij begrijpen
Deze email is verzonden aan mstjoeng@xxxxxx<mailto:mstjoeng@xxxxxx>
NIOZ Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee, Landsdiep 4, 1791
SZ, 't Horntje (Texel) - Nederland, PO Box 59 1790 AB Den Burg (Texel), 't
Horntje, Noord-Holland 1791 SZ,
NederlandUitschrijven<http://link.email.dynect.net/link.php?DynEngagement=true&H=I%2BqMhXDuIS2RujNbavWSOKShOr7Ezi73JeGvxlkJ09Qb0kDpZZQFeNO32BD09CzV0Ul9PNQ2Q0QCeZPorSSe3l67ez6d2ppgMZzjzUIo%2F13LYGyQ5PylIA%3D%3D&G=0&R=https%3A%2F%2Finfluencers.meltwater.com%2Funsubscribe%2FICM%3Fc%3Ddbf315c246b2016eb92f81ece4a90a8724cee430f79f3169e8abf375c0de02f4869e33fa508a5c573d63824ae67c45614884a3b43e25425533459cda95de83051b605a93ec30a7f7fe080180ecc792ad00e7c68969b213441d750c0cd1b2719d8e84ec621617ad2126f1ceaf8b85231a4ad83b65dae102fc123c24d8a49a152e0a7c85819c292f59e57e032b6da3e9915ff0d22e7819fd07d4828632f86bf195a7f27cad71c33ec5df988866e8bcaf77987549e6a2ba84f7908342f724f61664e595979f7b3d27cb2f3987e4b472ab28cd840d55ffdb09ad01f4d639cc3883190c571a776bb412dc90ca7acc40cec60e8a8d16112ab959c9716b3a0ca74dffb554b5501aa0d6cf3f13bc92d857cd487976b31961aa211b36266f1e4e33c88455fe687f4c72e2a7402bb6259cb9d656710994a5e6a00552678b97cfdf30d60646f7d4446bc42557f84558ffa60e46a5d6%26iv%3D6bcadc3990097af940133712663cc3b5&I=20180328105626.0000000df160%40mail6-46-ussnn1&X=MHwxMDQ2NzU4OjVhYmE0YzBkYjc5ZmMzZWNkNTAzYTc0Yjs%3D&S=GCUyI2KN6qM4Yf2Y2zbIhnI92diDhsCEj40TIHbX4P8>
[cid:199AA3C0-5793-4C4D-8352-A1A76F7191AE@fritz.box][cid:D902E1C2-5A2A-49B6-878B-651690B0AEFA@fritz.box]
Attachment:
PersberichtAndreasWaser_28032018_DEF.pdf
Description: PersberichtAndreasWaser_28032018_DEF.pdf