[PWC-MEDIA] Persbericht Wageningen University: "Te onafhankelijk advies van wetenschapper kan onbruikbaar zijn"

From: "Niessen, Jac" <Jac.Niessen@xxxxxx>
To: "'persbericht@xxxxxxxxxxxxx' (persbericht@xxxxxxxxxxxxx)" <persbericht@xxxxxxxxxxxxx>
Date: Thu, 2 Feb 2012 11:25:15 +0100
Persbericht Wageningen University: nr 010, 2 februari 2012.

http://www.wageningenuniversity.nl/NL/nieuwsagenda/nieuws/P009_OnafhankelijkAdvies_.htm

Afscheidsrede prof. Evert Schouten

"Te onafhankelijk advies van wetenschapper kan onbruikbaar zijn"

"Voor een werkelijk relevant en realistisch advies is luisteren nodig, 
meedenken, inleven in de mogelijkheden, verwachtingen en belangen. De 
wetenschapper die door de overheid tot adviseren wordt geroepen moet daarom 
zijn onafhankelijkheid tijdelijk en ten dele opzij kunnen zetten. Een te 
onafhankelijk advies kan onbruikbaar, niet relevant en tot mislukken gedoemd 
zijn." Met die woorden neemt prof.dr. Evert Schouten, op 2 februari afscheid 
als hoogleraar Voeding en preventie aan Wageningen University, onderdeel van 
Wageningen UR, en als directeur Risicobeoordeling en onderzoeksprogrammering 
van de NVWA.

Prof. Schouten gaat in zijn afscheidsrede 'Risicobeoordeling rond het bord: 
Balanceren tussen onafhankelijkheid en relevantie' in op de precaire situaties 
waarin onafhankelijke onderzoekers zich kunnen bevinden als hen om advies wordt 
gevraagd. Prof. Schouten stelt dat adviseren in feite inhoudt dat de raadgever 
iets probeert te bewerkstelligen, zonder daar zelf de middelen of macht voor te 
hebben. Het succes van het advies is dus afhankelijk van de ontvanger die wél 
de macht en middelen heeft. "Daarom moet de onderzoeker die op basis van zijn 
kennis om advies wordt gevraagd goed kunnen luisteren, een andere pet op kunnen 
zetten en andere vaardigheden kunnen inzetten. Dat vraagt om een balans tussen 
relevantie en onafhankelijkheid". Heel onafhankelijk, maar niet relevant is 
bijvoorbeeld een advies voor een maatregel die het risico maximaal beheerst, 
maar onuitvoerbaar is, zoals een recall van een product met een zeer gering 
risico dat al bij de consument ligt. De recall is dan niet proportioneel en het 
advies kan zich beter beperken tot het uit de handel halen van het product.

Een van de oorzaken voor de lastige positie van adviserende wetenschappers is 
het feit dat er over gezondheid en ziekte bijna nooit definitieve zekerheid 
bestaat. "Er is altijd ruimte voor twijfel," zegt prof. Schouten. De mate van 
die twijfel is afhankelijk van de robuustheid van de gehanteerde 
wetenschappelijke methoden en de onderbouwing van het advies. Als het onderzoek 
onafhankelijk is gebeurd maakt dat de uitkomsten geldiger (een grotere 
validiteit) en geloofwaardiger en dus met minder twijfel omgeven. Maar de 
onafhankelijkheid kan op de tocht komen te staan, bijvoorbeeld wanneer een 
wetenschapper een financiële vergoeding ontvangt voor het advies. Daarmee kan 
ook de integriteit van de persoon ter discussie komen te staan.

Uit het verleden zijn daar voorbeelden van. Zo kwam de onafhankelijkheid van 
enkele wetenschappers die voor EFSA (De Europese voedselveiligheidsautoriteit) 
werkten, in het geding vanwege vermeende belangenconflicten en 
adviseurschappen. Hun onafhankelijkheid, bijvoorbeeld bij het beoordelen van de 
veiligheid van genetisch gemodificeerde organismen, werd door 
belangenorganisaties en het Europese parlement ter discussie gesteld.

Ook kan de onafhankelijkheid van onderzoekers in het geding zijn als zij 
adviseren over eigen onderzoek. Te ver gaande uitspraken over de implicaties 
kunnen de geloofwaardigheid aantasten.

"Met onafhankelijkheid is een zekere spanning ingebouwd," zegt prof. Schouten, 
"omdat adviezen, zeker de ongevraagde adviezen, niet altijd even welkom zijn 
bij het beleid en handhaving van de NVWA, terwijl de adviezen ook niet altijd 
worden onderschreven. Ze worden soms terzijde gelegd, om als de tijd rijp is, 
opvolging te krijgen".

De afscheidsrede van prof. Evert Schouten in donderdag 2 februari in de Aula 
van Wageningen University (16.00 uur). Hij neemt afscheid als hoogleraar en als 
directeur Risicobeoordeling en onderzoeksprogrammering van de Nederlandse 
Voedsel en Waren Autoriteit (NVWA). Voorafgaand aan de rede is het 
minisymposium 'Veilig en gezond voedsel. Over geloofwaardigheid' (vanaf 13.30 
uur).

NOOT VOOR DE REDACTIE
Meer informatie bij prof.dr. Evert Schouten, tel. 06 52412510, 
evert.schouten@xxxxxx of via Jac Niessen, wetenschapsvoorlichter Wageningen UR, 
tel. 0317 485003, jac.niessen@xxxxxxx

Wageningen University maakt deel uit van Wageningen UR (University & Research 
centre). De missie is 'To explore the potential of nature to improve the 
quality of life'. Binnen Wageningen UR bundelen negen gespecialiseerde en meer 
toegepaste onderzoeksinstituten, Wageningen University en hogeschool Van Hall 
Larenstein hun krachten om bij te dragen aan de oplossing van belangrijke 
vragen in het domein van gezonde voeding en leefomgeving. Met meer dan 30 
vestigingen (in Nederland, Brazilië Ethiopië en China), 6. 500 medewerkers en 
12.000 studenten behoort Wageningen UR wereldwijd tot de vooraanstaande 
kennisinstellingen binnen haar domein. De integrale benadering van de 
vraagstukken en de samenwerking tussen natuurwetenschappelijke,  technologische 
en maatschappijwetenschappelijke disciplines vormen het hart van de 
Wageningen-aanpak.
[PWC-MEDIA] Persbericht Wageningen University: "Te onafhankelijk advies van wetenschapper kan onbruikbaar zijn"

Other related posts:
