[/Users/esmeralda/Library/Containers/com.microsoft.Outlook/Data/Library/Caches/Signatures/signature_1347419838]REM-slaap
sust de sirene van het brein
Rusteloze REM-slaap een risico voor vele psychische stoornissen?
Amsterdam, 11 juli 2019
Van slag door iets vervelends? We kennen het allemaal. Gelukkig gaat dat gevoel
ook weer over. Een nieuwe dag, een nieuw begin. Tenminste: als je rustige
REM-slaap hebt. Onderzoekers van het Nederlands Herseninstituut ontdekten
waarom je morgen beter bestand bent tegen wat je vandaag nog zo van slag
bracht. En waarom dat mis kan gaan.
Sirene van het brein
Iets beangstigends of vervelends blijft niet onopgemerkt. In ons brein wordt
direct het zogeheten limbische circuit van hersencellen en verbindingen actief.
Met voorop de amygdala, een diep in de hersenen gelegen kern, die je zou kunnen
zien als de sirene van het brein: opgelet! Om goed te kunnen functioneren, moet
die sirene ook weer uitgezet worden. Rustige REM-slaap, het deel van de slaap
met de meest levendige dromen, blijkt hiervoor essentieel.
Goede slapers
De onderzoekers legden hun deelnemers 's avonds in een MRI-scanner en boden een
specifieke geur aan terwijl ze hen van streek maakten. Op de hersenscans was te
zien hoe de amygdala actief werd. De deelnemers brachten vervolgens de nacht
door in het slaablab, terwijl de hersenactiviteit tijdens de slaap werd gemeten
met EEG, en de specifieke geur weer af en toe werd aangeboden. De volgende
ochtend probeerden de onderzoekers hun vrijwilligers weer van streek te maken,
op precies dezelfde manier als de avond ervoor. Dat lukte een stuk minder goed.
Hersencircuits hadden zich 's nachts aangepast, de sirene van het brein hoefde
niet meer aan te slaan. De amygdala reageerde veel minder heftig, vooral bij
degenen die veel rustigere REM-slaap hadden en die daarin ook nog eens aan de
specifieke geur waren blootgesteld.
Rusteloze slapers
Onder de deelnemers waren echter ook mensen met onrustige REM-slaap. Bij hen
verliep het verrassend anders. Hersencircuits hadden zich 's nachts niet goed
aangepast, de sirene van het brein bleef ook de volgende ochtend aanslaan.
Terwijl het nachtelijke aanbieden van de geur aan mensen met rustige REM-slaap
hielp bij het verwerken, werkte dit juist averechts bij mensen met rusteloze
REM-slaap.
Verbindingen verzwakken en versterken
Tijdens slaap worden 'geheugensporen' van ervaringen van de afgelopen dag als
een soort film afgespeeld. Uit alle dagresten kan een specifiek geheugenspoor
worden opgeroepen door tijdens de slaap opnieuw de geur aan te bieden die daar
overdag bij te ruiken was. Ondertussen worden afgespeelde geheugensporen
aangepast: sommige verbindingen tussen hersencellen worden versterkt, anderen
juist verzwakt. Deze nachtelijke aanpassingen zijn essentieel zijn voor
aanpassing en herstel na een vervelende ervaring en worden verstoord door
rusteloze REM-slaap.
Transdiagnostisch belang
De bevindingen worden op 11 juli gepubliceerd in het vooraanstaande tijdschrift
Current Biology. Deze ontdekking kan van groot belang zijn voor ongeveer twee
derde van alle mensen met een psychische stoornis. Rusteloze REM-slaap en een
hyperactieve amygdala zijn namelijk dé kenmerken van posttraumatische
stress-stoornis (PTSS), angststoornissen, depressie en slapeloosheid. Mensen
met PTSS nemen hun traumatische ervaring mee naar de volgende dag. Mensen met
een angststoornis hun grootste vrees, mensen met een depressie hun wanhoop, en
chronisch slapelozen hun spanning. Behandeling van rusteloze REM slaap zou
transdiagnostisch kunnen helpen emoties over de nacht heen een betere plek te
geven in het brein.
Auteurs Rick Wassing, Frans Schalkwijk en Eus van Someren hopen voor hun
vervolgonderzoek op de hulp van vele slechte slapers die nu niet somber zijn.
Deze kunnen zich vrijblijvend aanmelden via slaapregister.nl/stemming
[/var/folders/p7/0szkp7b12v5dbp009ltyflj80000gp/T/com.microsoft.Outlook/WebArchiveCopyPasteTempFiles/cidimage002.png@01D537CD.D7109830]
Noot voor redactie:
Media
Rick Wassing
Artikel
Restless REM sleep impedes overnight amygdala adaptation
https://www.cell.com/current-biology/fulltext/S0960-9822(19)30761-4
DOI: 10.1016/j.cub.2019.06.034
Contact
Rick Wassing, de eerste auteur van het artikel, is op 23 mei in Amsterdam cum
laude gepromoveerd op het belangrijke onderzoek. Hij is inmiddels werkzaam aan
het Woolcock Institute of Medical Research in Sydney, waar hij te bereiken is
voor vragen en commentaar:
+61 2 9114 0461 | Rick.wassing@xxxxxxxxxxxxx<mailto:Rick.wassing@xxxxxxxxxxxxx>
Eus Van Someren, onderzoeksleider en senior auteur, is te bereiken op:
020 5665497 | 0627110160 |
e.van.someren@xxxxxxxxxxx<mailto:e.van.someren@xxxxxxxxxxx>
Met vriendelijke groeten,
Esmeralda Schemmekes
Communicatiemedewerker | 020 566 4596 | 06 41098125
Afwezig op maandag
Nederlands Herseninstituut
Meibergdreef 47| 1105 BA | Amsterdam
www.herseninstituut. nl<http://www.herseninstituut.knaw.nl/> |
@Herseninstituut<https://twitter.com/Herseninstituut>
[/Users/esmeralda/Library/Containers/com.microsoft.Outlook/Data/Library/Caches/Signatures/signature_1347419838]