Nieuwsbrief Rijksuniversiteit Groningen / nummer 41 / 30 november 2011 Opinie 'Voorspellingen over horrorwinter zijn uit de lucht gegrepen' De voorspellingen over een mogelijke horrorwinter die her en der in de media opduiken zijn uit de lucht gegrepen. Meer dan tien dagen vooruit valt het weer niet te voorspellen. Toch wordt aan dergelijke voorspellingen waarde gehecht - terwijl scepticisme over de opwarming van de aarde lijkt toe te nemen. Meteorologen moeten zich dat aantrekken, vindt meteoroloog Wim Klaassen van de Rijksuniversiteit Groningen. 'Dat het klimaat op de lange termijn verandert, is wél zeker. Dat moeten wij meteorologen beter uitleggen.' > lees verder Contact: Wim Klaassen, tel. 050-363 4703 (werk), 06-3430 9819 (mobiel), e-mail: w.klaassen@xxxxxx Actueel Pesten is gezond, ook voor slachtoffertjes (NRC, 28 november) Prof.dr. René Veenstra en Gijs Huitsing van de Rijksuniversiteit Groningen zijn het daar pertinent niet mee eens. 'Deze bewering is feitelijk onjuist,' aldus Gijs Huitsing van het anti-pestprogramma KiVa. 'We hebben nog nooit een studie gezien waaruit blijkt dat slachtoffers profiteren van het pesten.' > lees verder Contact: Gijs Huitsing MSc, tel. 050-363 61 97, e-mail: g.e.huitsing@xxxxxx Zie ook het portret van prof.dr. René Veenstra over zijn onderzoek naar pesten. In Beeld 'Verhoging snelheidslimiet naar 130 onverantwoord' Hoogleraar Verkeerspsychologie Karel Brookhuis vindt het kabinetsbesluit om op de meeste snelwegen 130 te mogen rijden een onverantwoord en slecht idee. 'Je introduceert grotere snelheidsverschillen en meer onrust op de weg, met alle gevaren van dien. Bovendien zorgt het voor een behoorlijke toename van brandstofverbruik en bijkomende vervuiling, terwijl de tijdswinst minimaal is.' > lees verder Contact: Karel Brookhuis, tel. 050-363 6772/6472, e-mail: k.a.brookhuis@xxxxxx -------------------------------------------------------------------------- Oratie Een gewaarschuwd mens telt voor twee Het aantal wettelijke regels is zo groot dat geen enkele jurist nog het overzicht heeft. Dat geldt des te meer voor burgers: als zij geen kostbaar juridisch advies zoeken, verdwalen zij gemakkelijk in het woud aan regels. Toch komt gebrek aan kennis met betrekking tot de toepasselijke regels in principe voor rekening van de burger, immers: iedere burger wordt geacht de wet te kennen. De gevolgen kunnen vooral pijnlijk zijn als de burger een hem onbekende termijn laat verstrijken. In dat geval kan hij zijn recht namelijk niet meer halen. In zijn oratie brengt Albert Verheij in kaart op welke wijzen en in welke gevallen de rechtsorde rekening kan houden met onkunde van burgers met betrekking tot termijnen. De afgelopen vijftien jaar zijn op verschillende rechtsgebieden oplossingen tot stand gekomen, maar deze zijn tot op heden nog niet met elkaar in verband gebracht en geanalyseerd. Verheij geeft in zijn oratie hiertoe een eerste aanzet. > lees verder Contact: via de afdeling Communicatie, tel. 050-363 4444, e-mail: communicatie@xxxxxx -------------------------------------------------------------------------- Promoties Brandwerende stoffen verstoren ontwikkeling jonge kinderen Brandwerende stoffen, die overal ter wereld in elektronica, kleding en meubels worden verwerkt, hebben een negatieve invloed op de ontwikkeling van jonge kinderen. Dat blijkt uit het promotieonderzoek van Elise Roze. Nog voor de geboorte kunnen kinderen met brandwerende stoffen in aanraking komen. Wanneer de moeder aan de stoffen wordt blootgesteld, komen ze in haar lichaam terecht. Vervolgens bereiken de stoffen via de placenta het lichaam van het ongeboren kind. Ze hebben een negatieve invloed op onder meer fijne motoriek, aandacht en coördinatie bij kinderen in de schoolleeftijd, concludeert Roze. Ook kunnen de stoffen onwillekeurige, schokkerige bewegingen veroorzaken. Voorts stelt Roze vast dat in te vroeg geboren kinderen met een cerebraal veneus infarct de ontwikkeling beter is dan tot nog toe werd aangenomen. In sommige ziekenhuizen wordt de behandeling soms gestopt wanneer zo'n infarct optreedt, omdat het een zeer slechte prognose zou hebben. De conclusies uit het onderzoek van Roze maken betere behandelbeslissingen mogelijk. > lees verder Contact: via de persvoorlichters van het UMCG, tel. 050-361 2200, e-mail: voorlichting@xxxxxxxxxxx Pleidooi voor wijzigen samenloopregeling overdrachtsbelasting-btw Jan Sanders, vicepresident van het Gerechtshof te Den Haag en docent belastingrecht aan de Universiteit van Amsterdam, onderzocht de belangrijkste elementen van de zogenoemde samenloopregeling. Hij geeft aan dat deze in de Wet op belastingen van rechtsverkeer neergelegde regeling veroordeeld is tot de uitleg en invulling van begrippen en bepalingen van een volstrekt anders gekarakteriseerde en gestructureerde Wet op de omzetbelasting 1968 en op tal van punten de aansluiting met die btw-bepalingen mist. De elementen die ten grondslag liggen aan de beslissing omtrent toepassing van de samenloopregeling lopen steeds meer uiteen en zijn reeds lang onwerkbaar, concludeert Sanders. Hij vindt dat voor de door de wetgever beoogde vrijstelling een eigen en betere wet moet worden gecreëerd. Dat kan volgens hem op relatief eenvoudige wijze. > lees verder Contact: via de afdeling Communicatie, tel. 050-363 4444, e-mail: communicatie@xxxxxx Gebruik van anti-epilectica aanpassen vóór een eventuele zwangerschap Vrouwen die anti-epileptica nodig hebben en zwanger willen worden moeten ruim voor de conceptie de neuroloog consulteren en hun kinderwens kenbaar maken, zodat de medicatie, het handhaven of veranderen van de therapie, hierop afgestemd kan worden. Want uiteindelijk kan de beste therapie alleen individueel worden bepaald. Dit en meer concludeert Janneke Boersma-Jentink op basis van haar promotieonderzoek. > lees verder Contact: via de afdeling Communicatie, tel. 050-363 4444, e-mail: communicatie@xxxxxx Donornieren in machine bewaren vergroot kans op succesvolle transplantatie Een nieuwe techniek om donornieren te bewaren, hypotherme machineperfusie geheten, vergroot de kans op een succesvolle transplantatie aanzienlijk. Dat blijkt uit het promotieonderzoek van Cyril Moers. > lees verder Contact: via de persvoorlichters van het UMCG, tel. 050-361 2200, e-mail: voorlichting@xxxxxxxxxxx Nieuwe behandeling tegen ophoping van bilirubine in het bloed stap dichterbij Ophoping van bilirubine in het bloed kan wellicht effectief bestreden worden met het galzout ursochol of met het laxeermiddel polyethyleen glycol. Dat blijkt uit onderzoek van promovendus Frans Cuperus. > lees verder Contact: via de persvoorlichters van het UMCG, tel. 050-361 2200, e-mail: voorlichting@xxxxxxxxxxx Kannibalisme in onze kosmische achtertuin Else Starkenburg bestudeerde een aantal onderwerpen uit het vakgebied van de galactische archeologie. Zo zocht ze in de buitenste delen van de Melkweg naar substructuren in positie en snelheden die overblijfselen kunnen zijn van de vernietiging van kleinere stelsels door de Melkweg, ook wel 'kosmisch kannibalisme' genoemd. Ze vond verscheidene substructuren en concludeert dat minstens 10 procent - maar wellicht alle buitenste delen van onze Melkweg - is opgebouwd uit de restanten van vernietigde kleinere stelsels. Vervolgens richtte ze zich op de studie van kleinere satellietstelsels die (nog) niet vernietigd zijn door de gravitationele interactie met de veel grotere Melkweg waar ze omheen draaien. Een verrassend resultaat uit eerder werk was dat in deze stelsels geen hele primitieve sterren gevonden waren. Starkenburg laat zien dat deze sterren wel aanwezig zijn. > lees verder Contact: via de afdeling Communicatie, tel. 050-363 4444, e-mail: communicatie@xxxxxx Genetische achtergrond heldercellige niercelcarcinomen nader in kaart gebracht De korte arm van chromosoom 3 bevat verschillende genen die een rol kunnen spelen bij de ontwikkeling van de meest voorkomende soort nierkanker: heldercellige niercelcarcinomen (ccRCCs). Dat blijkt uit onderzoek van promovendus Gerben Duns. > lees verder Contact: via de persvoorlichters van het UMCG, tel. 050-361 2200, e-mail: voorlichting@xxxxxxxxxxx De domeinafhankelijkheid van automatische ontleedsystemen Het doel van de computationele taalkunde is het maken van systemen die in staat zijn natuurlijke taal te begrijpen en te produceren, net zoals mensen dat doen. Het maken van dergelijke systemen is moeilijk, onder andere vanwege het probleem van de ambiguïteit van natuurlijke taal. Barbara Plank onderzocht het automatisch ontleden, het bepalen van welke woorden en woordgroepen bij elkaar horen, en wat de functie van de verschillende woordgroepen is. Het probleem van ambiguïteit doet zich ook hier voor omdat er vaak meerdere ontledingen bestaan voor een uiting. > lees verder Contact: via de afdeling Communicatie, tel. 050-363 4444, e-mail: communicatie@xxxxxx Nieuwe modellen voor segmentatie van spraak De segmentatie van continue spraak in lexicale eenheden is een van de eerste vaardigheden die een kind moet leren gedurende de taalverwerving. Promovendus Çagri Çöltekin onderzocht segmentatie met behulp van computationeel modelleren en computationele simulaties. > lees verder Contact: Çagri Cöltekin, tel. 050-363 5982, e-mail: c.coltekin@xxxxxx Nederduitse dialecten Zuidwestfalen beschreven Ludwig Brandes deed onderzoek naar de verdwijnende Nederduitse dialecten van de regio Breckerfeld-Hagen-Iserlohn in Zuidwestfalen. > lees verder Contact: via de afdeling Communicatie, tel. 050-363 4444, e-mail: communicatie@xxxxxx Ontwikkeling nieuwe anti-HATs in de strijd tegen kanker en ontstekingen Bij ontstekingen en kanker spelen zogeheten histon acetyltransferases (HATs) een belangrijke rol. Daarom is er veel belangstelling om nieuwe therapeutische middelen te ontwikkelen die HATs als doelwit hebben. Helaas zijn er op het moment nog maar weinig kleine en cel-doordringende moleculen beschikbaar die HATs kunnen remmen. Massimo Ghizzoni richtte zijn promotieonderzoek op de synthese en biologische evaluatie van nieuwe HAT-remmers. > lees verder Contact: via de afdeling Communicatie, tel. 050-363 4444, e-mail: communicatie@xxxxxx Nieuwe regelsystemen voor een betere energieoverdracht van elektriciteit Het onderzoek van Tano del Puerto Flores gaat over de mogelijkheden om de energieoverdracht van een wisselstroombron naar een wisselstroombelasting te optimaliseren. Voor een efficiënt gebruik van elektriciteitsnetten is vermogensbeheer zowel een klassiek als een modern probleem. Het toegenomen energieverbruik, smart grid ontwikkelingen en integratie van nieuwe energiesystemen in ons elektriciteitssysteem maken nieuwe methodes om de energieoverdracht te verbeteren in toenemende mate noodzakelijk. > lees verder Contact: via de afdeling Communicatie, tel. 050-363 4444, e-mail: communicatie@xxxxxx Nanobuizen toepassen in opto-elektronica Jia Gao onderzocht twee soorten eendimensionale organisch-anorganische hybriden die gebaseerd zijn op koolstofnanobuizen. Doel van het onderzoek is het beter begrijpen van de fundamentele eigenschappen ervan en het vinden van toepassingen in opto-elektronische apparaten. > lees verder Contact: Jia Gao, tel. 050-363 8336, e-mail: j.gao@xxxxxx Meer zicht op dicht opeengepakte kromme lijnen Maarten Everts bestudeerde de visualisatie van grote aantallen dicht opeengepakte (gekromde) lijnen. Dergelijke verzamelingen van lijnen komen in verschillende domeinen voor, waarvan hij er twee behandelt. Het eerste is het medische domein, waar zogenaamde DTI fiber tracts inzicht kunnen verschaffen in de structuur van de witte stof in de hersenen. Het tweede domein is de numerieke wiskunde, waar stromingslijnen informatie verschaffen over het gedrag van de stroming in vloeistoffen en gassen in simulaties. > lees verder Contact: via de afdeling Communicatie, tel. 050-363 4444, e-mail: communicatie@xxxxxx -------------------------------------------------------------------------- Diversen Posterpublieksprijs voor Honours College student Gisteren ontving de Chinese student Wei Peng van het Honours College van de RUG de posterpublieksprijs van de jaarlijkse Student Research Award, waar hij zijn onderzoek presenteerde naar de bestrijding van kanker. Wei Peng onderzoekt hoe geneesmiddelen tegen kanker veel minder schadelijk kunnen zijn dan de huidige chemokuren. > lees verder FEBlog Debra Trampe: On fat suits, messy stores, and peeing: exciting experiments in consumer behavior research The associations that many, if not most, people have when they think about scientific research are unlikely to include 'exciting' and 'creative'. If you are among them, please read the blog by FEB's dr. Debra Trampe. She will make an effort to convince you otherwise. Her first of three blogs on consumer research experiments involves a creative solution with researchers wearing a 'fat suit'. Question is how the body size of others around us would affect our eating behavior. > read on -------------------------------------------------------------------------- Agenda Studium Generale Groningen - Van Idee naar Bedrijf Film: Pirates of Silicon Valley 6 december 2011 > lees verder Studium Generale Groningen De Perfecte Elevator Pitch 7 december 2011 > lees verder Meer evenementen: > Universitaire agenda -------------------------------------------------------------------------- Redactie Afdeling Communicatie / Postbus 72, 9700 AB Groningen / 050-363 4444 / communicatie@xxxxxx / www.rug.nl Afmelden Nieuwsbrief E-mail: communicatie@xxxxxx Rijksuniversiteit Groningen De Rijksuniversiteit Groningen behoort tot de top van de Europese research-universiteiten en is internationaal georiënteerd. De universiteit is maatschappelijk actief en voelt zich betrokken bij haar omgeving. Talent, ambitie en prestatie van de 27.000 studenten en 5.500 medewerkers worden waar mogelijk gehonoreerd.