Nieuwsbrief Rijksuniversiteit Groningen / nummer 39 / 15 november 2011 Opinie 'Lupineboon ideale grondstof voor vleesvervangers' Vleesvervangers op basis van lupine zijn lekker, duurzaam én goed voor de gezondheid. De boon van de lupineplant is dan ook een ideale grondstof om onze voedingsmiddelen mee te verduurzamen. Dat zegt Rob van Haren, directeur van de innovatiealliantie Kiemkracht en hoogleraar Productinnovatie en Kennistransfer Agribusiness aan de Rijksuniversiteit Groningen. > lees verder Contact: Rob van Haren, tel. 050-363 2747/7090, e-mail: r.j.f.van.haren@xxxxxx -------------------------------------------------------------------------- Promoties Bestrijden darmbacteriën levert onbedoeld schade op Bij het bestrijden van darmbacteriën op de intensive care wordt soms onbedoeld schade toegebracht aan de bacteriehuishouding. Dat blijkt uit het promotieonderzoek van Robin Benus. Bij Selectieve Darm Decontaminatie (SDD) worden via een maagslang antibiotica ingebracht in de darmen. Dit is om schadelijke darmbacteriën te bestrijden. Hierbij worden echter ook gunstige bacteriën sterk onderdrukt, die essentieel zijn voor een gezond darmslijmvlies. Daarnaast nemen de enterokokken juist toe. Meestal worden deze bacteriën als betrekkelijk onschuldig beschouwd, maar ze kunnen ook ernstige infecties veroorzaken, zo stelt Benus vast. Benus ontdekte ook dat de hoeveelheid gezonde bacteriën in de darmen van IC-patiënten toeneemt, wanneer aan hun sondevoeding de juiste voedingsvezels worden toegevoegd. > lees verder Contact: via de persvoorlichters van het UMCG, tel. 050-361 2200, e-mail: voorlichting@xxxxxxxxxxx Cannabisgebruik verkleint kans op herstel na psychose Mensen die een psychose doormaken hebben veelal grote moeite hiervan te herstellen. Maar hoe liggen hun kansen precies? Dat is moeilijk te zeggen. Onderzoek van promovendus Gunnar Faber werpt nieuw licht op deze materie. Wanneer patiënten na een eerste psychose weer zelfstandig kunnen wonen, werken en sociale activiteiten ondernemen, is dat een betere voorspeller voor herstel dan het uitblijven van ziekteverschijnselen, zo blijkt. > lees verder Contact: via de persvoorlichters van het UMCG, tel. 050-361 2200, e-mail: voorlichting@xxxxxxxxxxx Onbewuste processen spelen rol bij afvallen De meeste mensen houden een dieet maar korte tijd vol en laten zich toch weer verleiden door het 'verboden' voedsel. Een opmerkelijke uitzondering hierop vormen mensen met anorexia nervosa: zij zijn juist heel succesvol in het beperken van wat ze eten, waardoor ze zelfs ondergewicht ontwikkelen. Esther Veenstra onderzocht mogelijke mechanismen die hieraan ten grondslag zouden kunnen liggen, met name de eventuele rol van automatische onbewuste processen. Proefpersonen deden daartoe een computerexperiment waarbij de automatische neiging om op voedsel af te gaan of juist te vermijden werd geregistreerd. De proefpersonen met anorexia nervosa lieten inderdaad een verminderde automatische neiging zien om op voedsel af te gaan, terwijl de proefpersonen die vaak hadden gefaald in hun lijnpogingen juist wel sterker geneigd waren om op het voedsel af te gaan. In de toekomst zou dit mechanisme wellicht ingezet kunnen worden bij de behandeling en/of preventie van eetstoornissen. > lees verder Contact: via de afdeling Communicatie, tel. 050-363 4444, e-mail: communicatie@xxxxxx 'IJzerstofzuiger' in oceaan remt algengroei Er is een duidelijk verschil in beschikbaarheid van ijzer in de oceanen. Dit blijkt uit het promotieonderzoek dat Charles-Edouard Thuróczy vanuit het NIOZ heeft uitgevoerd in het Noord- en Zuidpoolgebied. Thuróczy vond een duidelijke trend, zowel horizontaal als verticaal in de zee. Cruciaal is de binding van ijzer aan opgeloste organische stoffen, waardoor het ijzer voor fytoplankton beschikbaar blijft. > persbericht NIOZ Contact: via Nienke Bloksma, NIOZ Communicatie & PR, tel. 0222-369 460 Leidingwater in ontwikkelingslanden Waarom is het zo moeilijk de stedelijke bevolking in ontwikkelingslanden van leidingwater te voorzien op een manier die financieel-economisch duurzaam is? Financieel-economische duurzaamheid betekent dat de consumenten een prijs voor leidingwater betalen die alle kosten van deze service dekken. Het gebrek aan een regelmatige stroom van bijdragen wanneer de huidige consumenten niet voorzien in de volledige kosten van de waterleidingsvoorziening, kan er volgens promovenda Caroline van den Berg toe leiden dat investeringen achterwege blijven. Mogelijke gevolgen zijn dat afvalwater direct in het oppervlaktewater terechtkomt, dat te veel grondwater wordt gebruikt en dat verzilting en watervervuiling optreden. > lees verder Contact: via de afdeling Communicatie, tel. 050-363 4444, e-mail: communicatie@xxxxxx Leiderschap en diversiteit in multinationals Effectiviteit van leiderschap en diversiteit krijgen veel aandacht binnen de multinationals van vandaag. De belangrijkste reden is een groeiend geloof en vertrouwen dat leiders en diversiteit een verschil kunnen maken voor de prestatie van een organisatie. In het onderzoek van Jacqueline Brassey zijn deze onderwerpen bekeken vanuit het perspectief van de werknemers binnen een grote multinationale organisatie. De meningen van werknemers over het leiderschap en hun demografische gegevens werden verzameld middels een grootschalige wereldwijde vragenlijst. Informatie over prestaties werd verzameld via de financiële en supply chain systemen. > lees verder Contact: via de afdeling Communicatie, tel. 050-363 4444, e-mail: communicatie@xxxxxx Nader inzicht in effecten bloeddrukverlagers bij diabetes en nierziekte Patiënten met diabetes type 2 en nierziekten krijgen vaak bloeddrukverlagers (waaronder angiotensine receptor blokkers; ARB's) voorgeschreven. Het tijdig voorspellen van het effect van deze middelen kan helpen de therapie te verbeteren. Frank Holtkamp verrichtte onderzoek op dit terrein. Het levert inzichten op waarmee de behandeling met ARB's beter op de individuele patiënt kan worden afgestemd. > lees verder Contact: via de persvoorlichters van het UMCG, tel. 050-361 2200, e-mail: voorlichting@xxxxxxxxxxx Massa van sterren in extreme omgevingen viermaal groter dan in onze Melkweg Het onderzoek in het proefschrift van Sayit Höçük richt zich op het verkrijgen van inzicht in de vorming van sterren in extreme omgevingen. Höçük keek vooral naar de afhankelijkheid van de initiële massafunctie. > lees verder Contact: Seyit Höçük tel. 050 363 4060, e-mail: seyit@xxxxxxxxxxxx 3D-structuren van een KSTD-enzym opgehelderd 3-Ketosteroid dehydrogenase (KSTD) enzymen katalyseren de introductie van een dubbele binding in de steroidenstructuur. Jan Knol heeft met behulp van kristallografie de (model) 3D-structuren van een KSTD-enzym opgehelderd. Dit heeft ook geresulteerd in inzicht in de reactiemechanismen van de twee verschillende type KSTD-enzymen en in identificatie van de katalytische belangrijke (kandidaat) aminozuurresiduen. Deze inzichten zouden gebruikt kunnen worden om nieuwe behandelvormen te vinden tegen M. tuberculosis, de veroorzaker van tuberculose. > lees verder Contact: via de afdeling Communicatie, tel. 050-363 4444, e-mail: communicatie@xxxxxx Sleutelenzymen KSH in bacteriële cholesterol- en steroïdafbraak 3-ketosteroid 9?-hydroxylase (KSH) enzymen, bestaande uit de twee eiwitten KshA en KshB, zijn sleutelenzymen in bacteriële cholesterol- en steroïdafbraak. Omdat recent is gevonden dat KSH essentieel is voor het ziekteverwekkende vermogen van M. tuberculosis, die tuberculose veroorzaakt, zouden de door Mirjan Petrusma verkregen inzichten in de eigenschappen van dit enzym kunnen leiden tot de ontwikkeling van medicatie ter bestrijding van tbc. > lees verder Contact: Mirjan Petrusma, tel. 050 363 2157, e-mail: j.m.petrusma@xxxxxx Biosensoren voor medisch onderzoek Het proefschrift van Francesco Maddalena beschrijft een studie naar organische veld-effecttransistors (OFET's) en hun nut voor (bio)sensing-toepassingen. Het onderzoek is gericht op fundamenteel begrip van het gebruik van OFET's als sensor of biosensor, en niet op de realisatie van de sensoren zelf. > lees verder Contact: via de afdeling Communicatie, tel. 050-363 4444, e-mail: communicatie@xxxxxx Multidrugresistentie en de regulatie daarvan in Enterococcus faecalis Muhammad Tariq toont in zijn proefschrift aan dat het ABC-type multidrugresistentie (MDR) systeem EmrCD verantwoordelijk is voor MDR in Enterococcus faecalis. > lees verder Contact: Muhammad Tariq, tel. 050-363 8037, e-mail: m.tariq@xxxxxx Rechtstreekse melding medicijnbijwerking door patiënten nuttige aanvulling Promotie Florence van Hunsel > persbericht -------------------------------------------------------------------------- Agenda Studium Generale Groningen - Van Idee naar Bedrijf Succesvol Ondernemen - Bernd Mintjes 21 november 2011 > lees verder Studium Generale Groningen Film: Jesus Camp 23 november 2011 > lees verder Studium Generale Groningen The New Psychology of Leadership - Alex Haslam 24 november 2011 > lees verder Spraakmakende Boeken Doeko Bosscher over 'Vrijheid' van Jonathan Franzen 24 november 2011 > lees verder Meer evenementen: > Universitaire agenda -------------------------------------------------------------------------- Redactie Afdeling Communicatie / Postbus 72, 9700 AB Groningen / 050-363 4444 / communicatie@xxxxxx / www.rug.nl Afmelden Nieuwsbrief E-mail: communicatie@xxxxxx Rijksuniversiteit Groningen De Rijksuniversiteit Groningen behoort tot de top van de Europese research-universiteiten en is internationaal georiënteerd. De universiteit is maatschappelijk actief en voelt zich betrokken bij haar omgeving. Talent, ambitie en prestatie van de 27.000 studenten en 5.500 medewerkers worden waar mogelijk gehonoreerd.