[openyourmind] Ιάκωβος Καμπανέλλης: Πέθανε ο "πατριάρχης" του θεάτρου
- From: "Giorgos Mpeliris" <gagr24@xxxxxxxxx>
- To: <openyourmind@xxxxxxxxxxxxx>, <orasi@xxxxxxxxxxxxx>, "maty.gr" <info@xxxxxxx>, Γιάννης Φαρμάκης <yiannisfarmakis@xxxxxxxxxxx>, "d d" <eanagno@xxxxxxxx>, Αννα Μπιθικώτση <annabithikotsi@xxxxxxxxx>, ΒΙΒΗ ΤΣΑΒΑΛΙΑ <vivitsav@xxxxxxxxx>
- Date: Wed, 30 Mar 2011 19:46:00 +0300
Εννέα ημέρες μετά τον θάνατο της αγαπημένης του συντρόφου έκλεισε για πάντα τα
μάτια του ο Ιάκωβος Καμπανέλλης. Ο πατριάρχης του ελληνικού θεάτρου έχασε τη
μάχη για τη ζωή χθες το μεσημέρι στο νοσοκομείο «Μητέρα», όπου νοσηλευόταν στη
μονάδα εντατικής θεραπείας λόγω νεφρικής ανεπάρκειας.
Ο Ιάκωβος Καμπανέλλης ταξιδεύει για την «αυλή των θαυμάτων», εκεί όπου θα
ξεχάσει τις οδυνηρές στιγμές που τον σημάδεψαν σε αυτή τη ζωή. Και δεν ήταν
λίγες. Παρ' όλα αυτά, είχε την τύχη και την ευλογία να συνεργαστεί με ανθρώπους
όπως ο Μάνος Χατζιδάκις, ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Μιχάλης Κακογιάννης, ο Κάρολος
Κουν!
Αυτός ο σημαντικός και ανεπανάληπτος δημιουργός παρέμεινε μέχρι το τέλος απλός,
καταδεκτικός προς όλους, και το χαμόγελο που συνόδευε πάντα τις εκφράσεις του
δεν είχε χάσει τίποτα από τα χρόνια της αθωότητας. Θεμελιωτής του μετεμφυλιακού
θεάτρου, ποιητής, σεναριογράφος, ακαδημαϊκός αργότερα, άφησε το χνάρι του στα
ελληνικά γράμματα και σε μας παρακαταθήκη μοναδικά έργα, όπως τη «Στέλλα», που
γυρίστηκε σε ταινία από τον Μιχάλη Κακογιάννη, και τον «Δράκο», που μετέφερε
στο
πανί ο Νίκος Κούνδουρος.
Ναξιώτης στην καταγωγή, ήρθε στον κόσμο το 1922. Σε ηλικία δώδεκα χρόνων οι
δικοί του μετακόμισαν στην Αθήνα προς αναζήτηση καλύτερης τύχης, γιατί στο νησί
δεν μπορούσαν να τα βγάλουν πέρα με τα εννέα παιδιά τους. Ο μικρός Ιάκωβος
βγήκε
στη βιοπάλη για να μπορέσει να μορφωθεί. Το πρωί εργαζόταν και το βράδυ
φοιτούσε
σε νυχτερινή τεχνική σχολή κι «έτρωγε» τη λογοτεχνία όπου την έβρισκε. Το
μεγάλο
του «τραύμα», όπως ο ίδιος το είχε χαρακτηρίσει, ήταν ότι δεν τελείωσε ποτέ το
γυμνάσιο.
Στα χρόνια της γερμανικής κατοχής εντάχτηκε στην Αντίσταση. Το 1942, σε μια
απόπειρρα απόδρασης από τη Γερμανία, συνελήφθη από την Γκεστάπο και κρατήθηκε
ως
αιχμάλωτος στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Μαουτχάουζεν, όπου έμεινε τρία χρόνια
και
ήταν από τους ελάχιστους που επέζησαν.
Την εμπειρία του αυτή κατέγραψε στα ποιήματα του κύκλου τραγουδιών
«Μαουτχάουζεν», που αποθέωσε με τις μουσικές του ο Μίκης Θεοδωράκης. Οι ήρωες
του έργου αυτού ήταν δύο ερωτευμένοι κρατούμενοι στο στρατόπεδο.
Γυρνώντας στην Αθήνα ήρθε σε επαφή με τον Κάρολο Κουν, οι παραστάσεις του
οποίου
τον έκαναν να βρει τον προορισμό του, όπως ο ίδιος είχε παραδεχτεί.
Ο συγγραφέας της «Στέλλας με τα κόκκινα γάντια», με πρωταγωνίστρια τη Μελίνα
Μερκούρη, που έβγαλε εκτός των τειχών τον ελληνικό κινηματογράφο, δεν έγραψε τη
«Στέλλα» έχοντας στο μυαλό του την πρωταγωνίστρια. Δεν τη γνώριζε καν, ωστόσο
αμέσως μετά τη γνωριμία τους παραδέχτηκε ότι τον επηρέασε.
«Η Μελίνα επέστρεψε από το Παρίσι το '54. Δεν την ήξερα καθόλου μέχρι τότε.
Οταν
τη συνάντησα, είδα αυτά τα στοιχεία τα πληθωρικά, τα εξωστρεφή, τα μερακλίδικα.
Δεν ταυτίστηκε η Μελίνα με τη Στέλλα. Εγώ ταυτίστηκα με τη Μελίνα. Δηλαδή, η
Στέλλα έχει πολλά της Μελίνας. Δεν έχει η Μελίνα της Στέλλας» είχε
εκμυστηρευτεί
ο Ιάκωβος Καμπανέλλης σε τελευταία του συνέντευξη.
Το πρώτο θεατρικό έργο «Ο χορός πάνω στα στάχυα» παρουσιάστηκε το καλοκαίρι του
'50 από τον θίασο Αδαμαντίου Λεμού στο θέατρο «Διονύσια» της Καλλιθέας.
Ακολούθησαν έργα-σταθμός στο ελληνικό θέατρο, όπως «Η αυλή των θαυμάτων» ,
«Παραμύθι χωρίς όνομα», «Το μεγάλο μας τσίρκο» -παράσταση διαμαρτυρίας κατά της
χούντας-, «Η γειτονιά των αγγέλων», «Οδυσσέα γύρισε σπίτι», «Αποικία των
τιμωρημένων», «Ο εχθρός του λαού», «Η έβδομη μέρα της δημιουργίας», «Τα τέσσερα
πόδια του τραπεζιού», «Πρόσωπα για βιολί και ορχήστρα», «Ο μπαμπάς ο πόλεμος»,
«Ο αόρατος θίασος», «Αποικία των τιμωρημένων», «Ο δρόμος περνά από μέσα» και
δεν
υπάρχει τελειωμός.
Τα περισσότερα έργα του ανέβηκαν στο Θέατρο Τέχνης και στο Εθνικό, ενώ
συνεργάστηκε με μεγάλους θιάσους, όπως με την Τζένη Καρέζη και τον Κώστα Καζάκο.
Ως στιχουργός ο Καμπανέλλης συνεργάστηκε επίσης με τον Μάνο Χατζιδάκι στο
«Παραμύθι χωρίς όνομα», με τον Σταύρο Ξαρχάκο στο «Μεγάλο μας τσίρκο», με τον
Μαμαγκάκη στον «Κύκλο με την κιμωλία». Τα περισσότερα έργα του μεταφράστηκαν σε
πολλές γλώσσες και παίχτηκαν με τεράστια επιτυχία σε διάφορες χώρες της
Ευρώπης.
Η νεκρώσιμη ακολουθία θα ψαλεί το Σάββατο στις 11:30 στον Ιερό Ναό της Αγίας
Ζώνης και η κηδεία θα γίνει στο Β' Νεκροταφείο.
«Με μια λέξη: Ηταν σπουδαίος!» Βαθιά θλίψη προκάλεσε στον πνευματικό κόσμο της
χώρας η είδηση του θανάτου του Ιάκωβου Καμπανέλλη. Ο Mίκης Θεοδωράκης
συγκλονισμένος δήλωσε: «Η είδηση για τον θάνατο του Ιάκωβου Καμπανέλλη με
χτύπησε σαν κεραυνός. Οταν έχεις ζήσει μαζί του τόσο στενά δεμένος από την
εφηβεία σου, νιώθεις μέσα σου ένα κενό, σαν να έχεις χάσει ένα κομμάτι του
εαυτού σου. Αλλοι θα μιλήσουν για τη μεγάλη του αξία και την ανυπολόγιστη
προσφορά του στην τέχνη και ειδικά στο θέατρο. Εγώ θρηνώ τον φίλο, τον
συνεργάτη
και τον άνθρωπο που ομόρφυνε με τα έργα του τη ζωή μας».
Ο Νίκος Κούνδουρος, με τον οποίο συνεργάστηκε στον «Δράκο», αυτή την
ταινία-σταθμό στον ελληνικό κινηματογράφο, είπε στην «Espresso»: «Κάποιες
έννοιες έχουν χάσει πια τη σημασία τους, εκφυλισμένες μέσα σε μια κοινωνία
πολυφωνική, όπου το καλό από το κακό απέχουν από ένα εκατομμυριοστό ώς 2.000
χλμ. Ετσι, μένει στην κρίση μας η αποτίμηση του ασήμαντου ή του σημαντικού ή
του
πάρα πολύ σημαντικού ή του εξαιρετικού ή κατά περίπτωση του μοναδικού. Ποιος
ήταν ο Ιάκωβος Καμπανέλλης, άραγε; Λίγος; Λίγος δεν ήτανε, μέτριος δεν ήτανε,
αμφίβολης σημασίας δεν ήτανε. Και λέω τώρα εγώ με μια λέξη: "Ητανε σπουδαίος!"».
Η διοίκηση της ΕΡΤ εξέφρασε τη θλίψη της για τον θάνατο του ακαδημαϊκού Ιάκωβου
Καμπανέλλη. «Υπηρέτησε με συνέπεια και έμπνευση και την Ελληνική Ραδιοφωνία,
της
οποίας υπήρξε γενικός διευθυντής από το 1981 ώς το 1987. Το έργο του θα
παραμείνει πολύτιμη παρακαταθήκη για τις επερχόμενες γενιές, όχι μόνο στην
Ελλάδα, αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο» υπογραμμίζεται σε σχετική ανακοίνωση.
Τη
θλίψη της για τον θάνατο του Ιάκωβου Καμπανέλλη εξέφρασε η πολιτική ηγεσία της
χώρας.
Espressonews.gr
http://www.youtube.com/watch?v=g_it8uhkmJs
Other related posts:
