[PWC-MEDIA] Persbericht TU Delft: Veroudering van schilderijen Picasso en Mondriaan beter te monitoren en te voorkomen

  • From: Roy Meijer <R.E.T.Meijer@xxxxxxxxxx>
  • To: "pwc-media@xxxxxxxxxxxxx" <pwc-media@xxxxxxxxxxxxx>
  • Date: Thu, 9 Mar 2017 14:23:39 +0000

Veroudering van schilderijen Picasso en Mondriaan beter te monitoren en te 
voorkomen

Wetenschappers van de TU Delft en andere partijen hebben een methode ontwikkeld 
om vroegtijdig te signaleren dat het belangrijke pigment titaanwit zorgt voor 
veroudering in moderne schilderijen. Daarmee kunnen belangrijke schilderijen op 
tijd worden beschermd. De resultaten van de onderzoekers zijn net geaccepteerd 
door het tijdschrift ACS Applied Materials and Interfaces.

Titaanwit
Een veel gebruikte olieverf in de 20e eeuw is titaanwit, dat voor het grootste 
gedeelte bestaat uit titaniumdioxide als pigment en olie als bindmiddel. 
Titaanwit werd in 1920 op de markt gebracht en is bijvoorbeeld te vinden in 
schilderijen van Picasso, Mondriaan en Jackson Pollock. Zonder maatregelen is 
het onvermijdelijk dat dit witte pigment op de lange duur veroudering 
veroorzaakt en het schilderij aan kracht, kleur en glans verliest. Deze 
veroudering gebeurt onder invloed van ultraviolet licht.

Betaalbaar
'Helaas was het altijd moeilijk om precies vast te stellen of er al veroudering 
van  het bindmiddel op het schilderij plaatsvond', zegt promovenda Birgit van 
Driel, verbonden aan de TU Delft en het Rijksmuseum. 'Dus je was eigenlijk al 
te laat als je de aantasting vaststelde. Samen met andere onderzoekers hebben 
we daarom een methode ontwikkeld waarmee beginnende veroudering van de verf in 
de toekomst op een betaalbare manier is te monitoren, en daarmee te voorkomen.'

[cid:image002.jpg@01D298E9.1FD3ECB0]Infrarood
Van Driel en collega's gebruikte voor het onderzoek verschillende types 
infrarood-spectroscopie. 'We hebben voor het eerst heel nauwkeurig, op 
nanoschaal zelfs, naar het degradatieproces van titaanwit kunnen kijken, via 
AFM-IR (Atomic Force Microscopy-Infraroodanalyse). Daarmee konden we specifieke 
pieken in het absorptiespectrum identificeren, die als het ware een 
'handtekening' vormen voor veroudering van olieverf onder invloed van titaanwit 
in combinatie met ultraviolet licht.'
Makkelijke test
'Helaas is het niet realistisch om alle schilderijen te onderwerpen aan een 
dure en ingewikkelde techniek als AFM-IR', zegt Van Driel. 'Maar met de 
informatie uit onze analyse met AFM-IR (en andere technieken) weten we nu 
gelukkig wel precies naar welke aanwijzingen we moeten kijken. En deze zijn in 
de toekomst ook te monitoren via simpelere, draagbare, non-invasieve en 
betaalbare infrarood-technieken die in ontwikkeling zijn Je zou daarmee 
bijvoorbeeld om de vijf jaar kunnen kijken welke schilderijen al last hebben 
van veroudering. En dan kun je, indien nodig, de benodigde maatregelen treffen, 
door bijvoorbeeld de hoeveelheid UV-licht te verminderen.'

Breder toe te passen
Overigens denkt Van Driel dat de gebruikte AFM-IR techniek ook heel nuttig zou 
zijn voor onderzoek naar ander problemen met kunstenaarsverven. 'In het 
algemeen kun je zeggen dat er met technologie nog veel is te winnen bij de 
conservering van schilderijen. Natuurlijk vergt dat wel eerst een zekere 
investering.'

Het onderzoek vond plaats in samenwerking met de University of Manchester 
(eerste auteur van het artikel), het Rijksmuseum en de Rijksdienst voor het 
Cultureel Erfgoed (RCE). Verder was er financiële en inhoudelijke ondersteuning 
van AkzoNobel.

Meer informatie
Investigating the Photocatalytic Degradation of Oil Paint using ATR-IR and 
AFM-IR,
Suzanne Morsch, Birgit van Driel, Klaas Jan van den Berg en Joris Dik, ACS 
Appl. Mater. Interfaces,
DOI: 10.1021/acsami.7b00638, http://pubs.acs.org/doi/abs/10.1021/acsami.7b00638
Contact Birgit van Driel, 
b.van.driel@xxxxxxxxxxxxxx<mailto:b.van.driel@xxxxxxxxxxxxxx>, 06 24167438
Adviseur wetenschapscommunicatie TU Delft Roy Meijer, 
r.e.t.meijer@xxxxxxxxxx<mailto:r.e.t.meijer@xxxxxxxxxx>, 015 2781751

JPEG image

JPEG image

Attachment: IMG_20160203_152335.jpg
Description: IMG_20160203_152335.jpg

Other related posts:

  • » [PWC-MEDIA] Persbericht TU Delft: Veroudering van schilderijen Picasso en Mondriaan beter te monitoren en te voorkomen - Roy Meijer