[PWC-MEDIA] Persbericht. Harttransplantatie effectieve therapie bij 'nieuwe' glycosyleringsziekte

  • From: <UMCStRadboud@xxxxxxx>
  • To: <UMCStRadboud@xxxxxxx>
  • Date: Tue, 21 Feb 2012 08:17:58 +0100

                                                                            

 

 

PERSBERICHT

Nijmegen, 21 februari 2012

 

Ook eerste levertransplantatie bij CDG lijkt succesvol

 

Harttransplantatie effectieve therapie bij 'nieuwe' glycosyleringsziekte

 

Onderzoekers van het UMC St Radboud hebben bij kinderen met hartfalen onlangs 
een nieuwe genetische oorzaak ontdekt. Het hartfalen ontstaat in dit geval door 
fouten in een enzym dat suikerstaarten aan eiwitten plakt; een proces dat 
glycosylering wordt genoemd. Voor glycosyleringsziekten bestaan geen goede 
behandelingen, maar in dit geval biedt harttransplantatie een uitkomst. Voor 
één van de andere, tot dusver onbehandelbare glycosyleringsziekten lijkt 
transplantatie van de lever ook een interessante optie.

 

 

Het plakken van suikerstaartjes aan eiwitten staat nog niet zo lang op de 
onderzoeksagenda. Maar sinds wetenschappers en artsen ernaar kijken, is 
duidelijk dat dit plakwerk een belangrijke rol speelt bij ziekte en gezondheid. 
Veel eiwitten kunnen hun werk pas goed doen als ze zo'n suikerstaartje hebben 
gekregen.

 

Acuut hartfalen

Ron Wevers, hoogleraar van de afdeling Laboratoriumgeneeskunde in het UMC St 
Radboud: "Dat vastmaken van die suikerstructuren - glycosylering - is een 
ingewikkeld proces. Vergelijk het met een lopende band waar tweehonderd 
verschillende handelingen nodig zijn om het eindproduct te maken. Gaat ergens 
aan die lopende band iets mis, dan is het eindproduct meestal niet in orde. Die 
fabricagefoutjes zien we terug in ziektebeelden bij de mens. Inmiddels zijn al 
meer dan vijftig verschillende aangeboren glycosyleringsziekten ontdekt. We 
noemen het CDG's, congenital disorders of glycosylation. Het aantal CDG's neemt 
de laatste jaren snel toe omdat we er gericht naar kijken."

In een artikel in Heart Failure Reviews 
<http://www.springerlink.com/content/n173q265t11402k7/fulltext.html>  voegt 
Wevers, samen met Nijmeegse, Israëlische en Oostenrijkse collega's, een 
opmerkelijke variant toe aan de al bekende glycolyseringsziekten. 
Kindercardioloog Livia Kapusta, die zowel in Nijmegen als Israel werkt, kwam in 
Israel drie families tegen met kinderen die totaal onverwacht acuut hartfalen 
ontwikkelden. Twee kinderen overleden aan de onbekende hartziekte,  drie andere 
kinderen werden tijdig gered met een harttransplantatie. Eva Morava, haar 
collega en kinderarts in het UMC St Radboud: "Bij de transplantaties ontstonden 
onverwacht ook bloedingsproblemen. Er moest dus meer aan de hand zijn dan 
alleen dat hartfalen. De vraag was alleen, wat dan? We zijn toen in Nijmegen 
gaan zoeken naar de onderliggende, onbekende oorzaak."

 

Losgescheurde spiercellen

In het Laboratorium Genetische, Endocriene en Metabole Ziekten van Wevers wordt 
duidelijk dat het om een erfelijk probleem met de suikerstaarten gaat, om een 
CDG. Maar het is een 'vreemd' probleem. Wevers: "Glycosylering is voor alle 
lichaamscellen belangrijk. Gaat er iets fout in dat proces, dan ontstaan altijd 
afwijkingen in meerdere organen. Maar bij deze kinderen zagen we alleen maar 
een acuut, levensbedreigend hartprobleem. Dat zette ons aanvankelijk op het 
verkeerde been. Inmiddels weten we waarom. De lopende band van de glycosylering 
kent namelijk helemaal aan het begin een aftakking. Die aftakking neemt een 
speciale vorm van glycosylering in spier- en hersen­cellen voor zijn rekening. 
En bij deze kinderen zit het probleem vooral in de hartspiercellen. Dat gaat 
jarenlang goed, maar ineens kan er in heel korte tijd een enorme schade in de 
spiercellen ontstaan, waardoor het hart het begeeft."

Dirk Lefeber, onderzoeker glycosyleringsziekten in het Radboud beschrijft in 
PLoS genetics 
<http://www.plosgenetics.org/article/info:doi/10.1371/journal.pgen.1002427>  
hoe dat proces precies in elkaar zit: "Bij deze kinderen plakt een suikerstaart 
niet goed aan het eiwit alfa-dystroglycaan. Dit eiwit zit in de wand van 
hartspiercellen. Het speelt daar een essentiële rol bij het ophangen van de 
spiercellen in de ondersteunende, dragende steigers die het hart vorm en 
stevigheid geven. Zonder een goede koppeling van suikerstaart en eiwit worden 
de spiercellen niet goed verankerd in het steigerwerk. Dat leidt uiteindelijk 
tot het losscheuren van spiercellen en acuut hartfalen."

 

Therapeutische transplantaties

De nieuwe vorm van CDG die nu ontdekt is, heeft ook belangrijke consequenties 
voor de therapie. Eva Morava: "Met uitzondering van één subtype, waren de CDG's 
niet te behandelen. Omdat een probleem in de glycosylering overal in het 
lichaam tot problemen leidt. Dat dachten we tenminste. Bij deze kinderen zit 
het probleem alleen in het hart. Daarom is een harttransplantatie, ook al 
stellen we die zo lang mogelijk uit, voor hen een goede optie. Want met het 
donorhart is ook het enige defect in het lichaam opgelost."

De 'therapeutische harttransplantatie' plaatst het denken over behandeling van 
CDG's in een nieuw perspectief. Morava: "Recentelijk heeft onze eerste 
'klassieke' CDG-patiënt in Groningen een levertransplantatie gekregen. Deze 
patiënt was in een hele ernstige ziektefase beland en andere behandelopties 
waren er niet meer. Inmiddels zijn de biochemische processen in de patiënt 
aanzienlijk verbeterd en hopelijk blijft dat zo. Omdat glycosylering voor een 
belangrijk deel plaatsvindt in de lever, lijkt een levertransplantatie een 
interessante optie voor een beperkt deel van de CDG-patiënten."

 

 

Noten voor de redactie:

 

Online publicatie in Heart Failure Reviews: From discrete dilated 
cardiomyopathy to successful cardiac transplantation in congenital disorders of 
glycosylation due to dolichol kinase deficiency (DK1-CDG) - Livia Kapusta * 
Nili Zucker * George Frenckel * Benjamin Medalion * Tuvia Ben Gal * Einat Birk 
* Hanna Mandel * Nadim Nasser * Sarah Morgenstern * Andreas Zuckermann * Dirk 
Lefeber * Arjan de Brouwer * Ron Wevers * Avraham Lorber * Eva Morava

 

Persvoorlichters bij het UMC St Radboud: 024-3618910, buiten kantooruren 06 - 
51291446.

E-mailadres voor de media: umcstradboud@xxxxxxx
Volg ons ook op twitter <http://twitter.com/umcnpress> 

Klik hier voor meer persberichten 
<http://www.umcn.nl/OverUMCstRadboud/NieuwsEnMedia/Nieuws/Pages/default.aspx>  
van het UMC St Radboud

Wilt u onze persberichten niet ontvangen? Stuur een mailtje naar 
umcstradboud@xxxxxxx




Het UMC St Radboud staat geregistreerd bij de Kamer van Koophandel in het 
handelsregister onder nummer 41055629.
The Radboud University Nijmegen Medical Centre is listed in the Commercial 
Register of the Chamber of Commerce under file number 41055629.

JPEG image

Other related posts:

  • » [PWC-MEDIA] Persbericht. Harttransplantatie effectieve therapie bij 'nieuwe' glycosyleringsziekte - UMCStRadboud