[PWC-MEDIA] Beginfase aderverkalking in beeld gebracht (persbericht TU Eindhoven)

  • From: "Jongsma, I.L.A." <I.L.A.Jongsma@xxxxxx>
  • To: "pwc-media@xxxxxxxxxxxxx" <pwc-media@xxxxxxxxxxxxx>
  • Date: Mon, 15 Nov 2010 10:14:33 +0100

[cid:image004.png@01CB84AA.7EE625B0]

Persbericht TU Eindhoven, 15 november 2010

Beginfase aderverkalking in beeld gebracht
Onderzoeker Nico Sommerdijk met twee publicaties in Nature Materials

Bij aderverkalking treedt verharding en vernauwing van slagaders op, met 
ernstige gevolgen voor de gezondheid. Onderzoekers van de Technische 
Universiteit Eindhoven hebben nu op nanoschaal de stappen in het proces van 
calcificatie in beeld gebracht. De groei van de verharding in bloedvaten blijkt 
vrijwel precies hetzelfde te verlopen als de groei van botten of tanden. De 
resultaten van het onderzoek staan in de decembereditie van het 
wetenschappelijke tijdschrift Nature Materials.

Met de beelden die onderzoeksleider Nico Sommerdijk (Laboratorium voor 
Materialen en Grensvlakchemie, faculteit Scheikundige Technologie) en zijn team 
wisten te maken, is een oude discussie beslecht. Al in 1965 is door Aaron S. 
Posner in het blad Nature gesuggereerd hoe het proces van calcificatie (de 
vorming van calciumfosfaat) in een biologische omgeving verloopt, maar dat 
stuitte toen op flinke weerstand, vertelt Sommerdijk. Zijn waarnemingen 
bevestigen nu echter het 45 jaar oude idee. Calcium- en fosfaationen, opgelost 
in het bloed, slaan niet direct als kristallijn materiaal neer, maar ze 
doorgaan eerst een tussenfase. In die fase vormen zich eerst 
prenucleatieclusters, en daarna amorfe nanodeeltjes van ongeveer 50 nanometer 
groot (1 nanometer is een miljoenste millimeter). Pas daarna treedt 
kristallisatie op, en daarmee verharding. De onderzoekers hopen dat dit inzicht 
gebruikt wordt om nieuwe behandelingsmethoden voor aderverkalking te 
ontwikkelen.

Serum
Omdat aderverkalking niet op nanoschaal in levende mensen bekeken kan worden, 
gebruikten de onderzoekers imitatieserum, ofwel een vloeistof waarin precies 
alle stoffen zitten die ook in het bloed voorkomen, behalve de organische 
materialen. Dat brachten de onderzoekers in aanraking met een vlies met 
dezelfde eigenschappen als bloedvatwand, waarop vervolgens calcificatie begon 
op te treden. De verschillende stappen brachten ze in beeld met een bijzondere 
elektronenmicroscoop, de cryoTitan. Hiermee kunnen onderzoekers op het niveau 
van individuele atomen monsters bekijken die zeer snel ingevroren zijn, 
waardoor een proces stil wordt gezet en in stapjes kan worden bekeken.

Alle levende wezens
Sommerdijk toonde eerder al aan dat het proces van schelpgroei en botvorming op 
dezelfde manier verloopt. "Het lijkt erop dat alle mineralisatiesystemen in 
levende wezens op dezelfde manier verlopen. En we hebben steeds meer 
aanwijzingen dat het overal zo verloopt", aldus Sommerdijk.

Drie artikelen in Nature Materials
De publicatie zal staan in de decembereditie van het wetenschappelijke topblad 
Nature Materials. Daarin staat nog een publicatie van Nico Sommerdijk. Die gaat 
over het doorgronden van de mechanismes van botgroei; een gerelateerd 
onderzoek. Volgens de redactie van Nature Materials is het zeldzaam dat er twee 
publicaties van een onderzoeker in dezelfde editie van het blad staan. "Dat 
komt misschien een keer per jaar voor", aldus Alison Stoddart van Nature 
Materials. "Slechts vijf tot tien procent van de aangeboden artikelen komen 
door de selectie. Dus als er twee ineens in staan, is dat wel zeldzaam." 
Bovendien plaatst het blad een zogenaamde 'editorial' van twee bladzijden, 
waarin een externe deskundige zijn licht laat schijnen over de 
onderzoeksresultaten van Sommerdijk.

The role of prenucleation clusters in surface-induced calcium phosphate 
crystallization. Archan Dey, Paul H.H. Bomans, Frank A. Müller, Julia Will, 
Peter M. Frederik, Gijsbertus de With en Nico A.J.M. Sommerdijk. De publicatie 
verscheen op 14 november 2010 al online bij Nature 
Materials<http://www.nature.com/nmat/journal/vaop/ncurrent/full/nmat2900.html>.
_____________________________________

Noot voor de redactie:
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met dr. Nico Sommerdijk:

 *   +31 40 247 5870
 *    +31 6 5162 7482
 *   n.sommerdijk@xxxxxx

Daarnaast kunt u contact opnemen met wetenschapsvoorlichter ir. Ivo Jongsma:

 *   +31 40 247 2110
 *   +31 6 4194 2160
 *   i.l.a.jongsma@xxxxxx


Met vriendelijke groet,
Ivo Jongsma


[cid:image001.gif@01CB84A8.08D351B0]

ir. Ivo Jongsma
Wetenschapscommunicator TU/e
t |  040 247 2110 / 06 4194 2160
e |  I.L.A.Jongsma@xxxxxx<mailto:I.L.A.Jongsma@xxxxxx>
w | www.tue.nl<http://www.tue.nl/>

Den Dolech 2, 5612 AZ
Postbus 513, Laplace 0.35
5600 MB Eindhoven


GIF image

PNG image

Other related posts:

  • » [PWC-MEDIA] Beginfase aderverkalking in beeld gebracht (persbericht TU Eindhoven) - Jongsma, I.L.A.