[orasi] ΑΜΕΑ ΚΑΙΨΥΧΑΓΩΓΙΚΗΤΗΛΕΟΡΑΣΗ - ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΣΗΡΙΑΛ
- From: Κούβαρης Κώστας <COSTAS26@xxxxxxxxxxxxxxx>
- To: Λιστα Οραση <orasi@xxxxxxxxxxxxx>
- Date: Mon, 16 Jun 2008 10:11:19 +0300
ΑΜΕΑ ΚΑΙ ΨΥΧΑΓΩΓΙΚΗ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ - ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΣΗΡΙΑΛ
AMEA KAI ΨΥΧΑΓΩΓΙΚΗ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ
Η ΑΝΑΠΗΡΙΑ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΣΗΡΙΑΛ
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: ΝΤ. ΣΙΩΤΗΣ
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ (ΝΤ. ΣΙΟΤΗΣ): Καταρχήν λέει εδώ συντονιστής Δημήτρης Καμπουράκης
σ' αυτή τη σύνοδο, δεν είμαι ο Δημήτρης Καμπουράκης ούτε του μοιάζω, ούτε
ο σωσίας του, είμαι ο Ντίνος Σιότης δημοσιογράφος, υπάλληλος εδώ στη Γενική
Γραμματεία και εκδότης ενός περιοδικού και τον αντικαθιστώ διότι δεν μπόρεσε
να έρθει.
Η Σύνοδος αυτή που θα ξεκινούσε στις 16.30 η ώρα και θα τελείωνε στις 18.00
με λίγη καθυστέρηση έχει αντικείμενο «Άτομα με αναπηρία και Ψυχαγωγική
Τηλεόραση».
Αν είναι εδώ να έρθουν παρακαλώ ο κ. Φειδάς, ο κ. Βαζάκας, ο Γιάννης
Ζουγανέλης είναι δίπλα μου, αριστερά μου όπως βλέπετε γνωστό πρόσωπο και ο
Δημόπουλος
Χρήστος δεξιά μου ο οποίος είναι παραγωγός παιδικών εκπομπών, να δούμε τι
έχουν να μας πουν για το θέμα αυτό.
Εκείνο που θέλω να πω εγώ είναι ότι έχω παρακολουθήσει αρκετές Συνόδους
πρωινές και απογευματινές και άκουσα πάρα πολλές σοφίες, όχι εξυπνάδες,
σοφίες
αυτό ακριβώς εννοώ και νομίζω ότι μόλις τελειώσει το Συνέδριο αυτό αύριο το
απόγευμα θα βγούμε από εδώ πέρα όλοι μας πιο σοφοί πιο ευαισθητοποιημένοι
στα
θέματα αυτά, πιο ώριμοι, για να ανοίξει μια καινούργια σελίδα
αλληλοκατανόησης μ' αυτή την μειονότητα των ατόμων το 10% που είναι πολύ
μεγάλο ποσοστό βέβαια,
σε μια κοινωνία δέκα εκατομμυρίων είναι πολύ μεγάλο ποσοστό.
Θα ξεκινήσουμε με τον Γιώργο Φειδά ο οποίος είναι σεναριογράφος.
Γ. ΦΕΙΔΑΣ: Ευχαριστώ, καλησπέρα σας. Kαταρχάς θα ήθελα να ευχαριστήσω το
Συνέδριο για την πρόσκληση και όλους εσάς για τον χρόνο που δίνετε σε μένα.
Είναι
η πρώτη φορά που προσωπικά μιλάω σε μια τέτοια συγκέντρωση και το άγχος μου
ήταν μεγάλο και πριν και είναι και τώρα.
Όταν μίλησα με την κα Παπαλουκά και με κάλεσε με αυτό το θέμα σε αυτό το
Συνέδριο, αγχώθηκα αρκετά γιατί ήταν ένα θέμα για το οποίο εγώ δεν γνωρίζω
πολλά
πράγματα. Παρά ταύτα πιστεύω ότι η τηλεόραση έχει μια ευθύνη απέναντι σε
κοινωνικά θέματα, πόσο μάλλον σε θέματα ατόμων με αναπηρία, ατόμων με
αναπηρία,
ακριβώς από αυτό το λάθος φαίνεται το πόσα λίγα πράγματα γνωρίζω. Είναι ίσως
το πρώτο από πολλά λάθη που θα κάνω μιλώντας και ίσως αυτά που έχω να πω
εγώ,
έχουν περισσότερο αξία σαν την γνώμη ενός ανθρώπου που είναι πολύ έξω απ'
αυτό το χώρο και τώρα τον μαθαίνει.
Θα περάσω πολύ γρήγορα από μια σύντομη έρευνα που έκανα στο διαδίκτυο για να
δω ορισμένα πράγματα και να μάθω και εγώ από άλλους ανθρώπους πώς
παρουσιάζονται
τα άτομα με αναπηρία στα ΜΜΕ.
Βρήκα λοιπόν μια έρευνα, η οποία παρουσίαζε τα δέκα στερεότυπα με τα οποία
αντιμετωπίζονται τα άτομα με αναπηρία, με τον τρόπο που προβάλλονται στα ΜΜΕ
και είναι χρήσιμο για μένα κάθε σεναριογράφος που επιχειρεί να προσεγγίσει
ένα τέτοιο χαρακτήρα να τα γνωρίζει για να προσπαθήσει να τα αποφύγει, θα
φθάσω
αυτό στο δεύτερο κομμάτι των όσων έχω να πω.
Τα δέκα στερεότυπα λοιπόν που βρήκα και πιθανώς να είναι και περισσότερα ή
να είναι και διαφορετικά, θα με διορθώσουν και οι επόμενοι ομιλητές ή και
κόσμος
από το κοινό με περισσότερες γνώσεις, είναι ότι πολύ συχνά τα άτομα με
αναπηρία αντιμετωπίζονται ως αξιολύπητα, ως αντικείμενο περιέργειας ή βίας,
ως κακοί
χαρακτήρες λόγω της αναπηρίας και του προβλήματος που τους έχει
δημιουργήσει, ως ο σούπερ ανάπηρος που δεν τον προβληματίζει η αναπηρία του
και τα καταφέρνει
όλα, ως δευτερεύοντες χαρακτήρες-περιβάλλον των βασικών χαρακτήρων και
πολλές φορές ως όχημα για να δείξουμε την ευαισθησία ενός άλλου χαρακτήρα
που βρίσκεται
κοντά στο άτομο με αναπηρία, αρκετά συχνά ως αντικείμενο γέλιου, πολύ συχνά
ως βάρος για τον άνθρωπο που τον φροντίζει. Δηλαδή παρουσιάζεται ως το
πρόβλημα
του βασικού χαρακτήρα.
Δεν γίνεται αναφορά ποτέ σε σεξουαλικές σχέσεις των ατόμων με αναπηρία,
πολύ συχνά παρουσιάζονται ως ο χειρότερος εχθρός του εαυτού τους και επίσης
ανίκανοι
να συμμετάσχουν στην καθημερινή ζωή.
Πολύ συχνά στην τηλεόραση χρησιμοποιούνται για να πουλήσουμε δράμα, ή σε μια
σαπουνόπερα η αναπηρία αντιμετωπίζεται πάρα πολύ ευτελώς, ως κάτι που
σκεφτόμαστε
εμείς οι σεναριογράφοι για να κάνουμε την ιστορία μας πιο ενδιαφέρουσα.
Σχεδόν πάντα, όπως στη βραζιλιάνικη σαπουνόπερα Εσμεράλντα, στο τέλος
υπάρχει μια
θαυματουργή ανάνηψη, δηλαδή βρίσκει το φως του ή σηκώνεται από το αναπηρικό
καροτσάκι, κάτι που δυστυχώς δεν συμβαίνει συνήθως στη ζωή.
Εγώ γράφω τη σειρά Singles που προβάλλεται αυτή τη στιγμή στο MEGA και θα
συνεχιστεί και του χρόνου, και έχω αρχίσει την έρευνα γενικά στον χώρο για
να
καταλήξω σε τι είδους χαρακτήρα και με ποιο τρόπο θα μπορούσα να βοηθήσω και
εγώ σ' αυτή τη κατάσταση, μια και σκέφτομαι να παρουσιάσω κάποιον χαρακτήρα
με αναπηρία.
Μια άποψη λοιπόν που διάβασα που μου άρεσε είναι ότι το θέμα δεν είναι να
παρουσιαστούν όσα δεν μπορεί να κάνει ένα άτομο με αναπηρία, το οποίο μπορεί
να
γίνει σε σχέση με τα προβλήματα που αντιμετωπίζει στο περιβάλλον γύρω του.
Το θέμα είναι να παρουσιάσει όσα μπορεί να κάνει.
Και ένα ακόμα που διάβασα και μου έκανε κλικ, είναι το γεγονός ότι πολύ
συχνά οι άνθρωποι που έχουν μια αναπηρία ξεκινάνε με μια πρόσθετη δυσκολία.
Η αναπηρία
δεν δημιουργείται από το πώς έχουν γεννηθεί από αυτό που τους συμβαίνει στην
πορεία, αλλά από την αντιμετώπισή τους από την κοινωνία, δηλαδή από το
γεγονός
ότι αν εγώ είμαι σε ένα αναπηρικό καροτσάκι το πρόβλημα δεν είναι μόνο το
καροτσάκι, αλλά ότι δεν μπορώ να φθάσω στο τάδε κτίριο, επειδή δεν υπάρχουν
ράμπες .
Η πιο προσωπική εμπειρία που είχα εγώ σε σχέση με το θέμα αυτό γιατί δεν
τυχαίνει να έχω στο περιβάλλον μου κάποιο άτομο με αναπηρία είναι ότι είχα
πάει
πριν λίγο καιρό στο θέατρο των κωφών, γιατί μ' ενδιέφερε να εισάγω
έναν -έτσι έλεγα τότε και θα πω επίτηδες την λέξη- έναν κωφάλαλο χαρακτήρα.
Όταν έφθασα εκεί λοιπόν οι άνθρωποι με αντιμετώπισαν με άγχος περισσότερο
παρά χαρά, και αυτό ίσως έχει σχέση με το πώς αντιμετωπίζονται οι χαρακτήρες
με
αναπηρία. Εγώ δεν αισθάνομαι ότι είμαι έτοιμος ακόμα να γράψω ένα τέτοιο
χαρακτήρα, γιατί οι δυο λέξεις - κλειδιά για μένα και για ανθρώπους που
γράφουν
σε σχέση με οποιονδήποτε χαρακτήρα γενικότερα, ειδικά όμως όταν αφορά και
ένα σημαντικό κοινωνικό θέμα, είναι η έρευνα και η αίσθηση ευθύνης.
Η έρευνα είναι βασική για ό,τι και να κάνεις και εγώ προσωπικά δεν πρόκειται
σύντομα να γράψω κάτι, μπορεί να σχολιάσει ένας χαρακτήρας μου κάποιο θέμα,
αλλά για να γράψω ένα άτομο με αναπηρία θα έπρεπε να έχω πολύ περισσότερες
γνώσεις.
Και μέσω του ενδιαφέροντος φορέων που έχουν δείξει κάποιοι φορείς αυτές τις
γνώσεις προσπαθώ να συγκεντρώσω.
Γενικά εγώ επειδή έχω ασχοληθεί με κοινωνικά θέματα στη σειρά, πάντα με πολύ
έρευνα πίσω τους, είμαι υπέρ του political in correct με τον δικό μου τρόπο,
θεωρώ ότι το υπερβολικά political correct μπορεί να ρίξει έξω μια κατάσταση,
να γίνει διδακτικό, να κουράσει τον κόσμο και να μην πετύχει το σκοπό του.
Πιστεύω λοιπόν ότι οποιοδήποτε κοινωνικό θέμα, μιλώντας γενικά αλλά και σε
σχέση με τα άτομα με αναπηρίες, πρέπει να περαστεί έξυπνα και με τρόπο,
τουλάχιστον
όσον αφορά στις ψυχαγωγικές σειρές. Είναι διαφορετικό το να υπάρξει
μεγαλύτερη εκπροσώπηση σε ντοκιμαντέρ ή σειρές που θα γίνουν και ακούγοντας
μερικά
πράγματα στην προηγούμενη συνεδρία, θεωρώ κι εγώ ότι είναι πάρα πολύ
σημαντικό να βρεθούν και άνθρωποι με αναπηρία που δουλεύουν Μέσα σε κανάλια,
να δοθούν
ευκαιρίες για να μπορέσει να προσανατολιστεί προς τα εκεί η προβολή των
προβλημάτων.
Εγώ δεν μπορώ να γράψω ένα ανάπηρο χαρακτήρα τόσο καλά όσο θα μπορούσε ένας
άνθρωπος που είναι σε ένα αναπηρικό καροτσάκι. Γι' αυτό και έχει πολύ
σημασία
για μένα να δοθούν ευκαιρίες και να υπάρξουν και σεναριογράφοι με αναπηρία,
που σίγουρα θα μπορούν να περάσουν τα προβλήματα τους πολύ καλύτερα.
Εγώ θα σας περιγράψω μια σκηνή που χωρίς έρευνα θα μπορούσα να έχω γράψει
εγώ για ένα χαρακτήρα για παράδειγμα σε αναπηρικό καροτσάκι, χωρίς ναι
περνάει
απαραίτητα κάποιο μήνυμα.
Θα τον έβαζα π.χ. έξω από ένα εστιατόριο να έχει ραντεβού με το κορίτσι των
ονείρων του, αλλά το συγκεκριμένο εστιατόριο που του έχει κλείσει το
ραντεβού
να μην έχει ράμπα. Η προσωπική μου φιλοσοφία και αυτό που εγώ ως άνθρωπος
που γράφει προσπαθώ να περάσω, είναι ότι πρέπει να δίνουμε το σωστό βάρος
στα
πράγματα, αλλά να προσπαθούμε να τα σκεφτόμαστε και θετικά.
Σ' αυτή την περίπτωση εγώ στο συγκεκριμένο χαρακτήρα θα προσπαθούσα να δω τι
μπορεί να κάνει για να ξεπεράσει την κατάσταση.
Σε όλες τις σειρές και τις ταινίες, έχουμε έναν ήρωα που έχει ένα στόχο. Ο
στόχος αυτός θα του δώσει ευτυχία. Και υπάρχει ένα εμπόδιο. Όλοι οι ήρωες
σειρών
και ταινιών έχουν αναπηρίες, σε άλλους είναι εσωτερικές και σε άλλους μπορεί
να είναι και εξωτερικές.
Έχω την αίσθηση ότι Μέσα από τα ΜΜΕ, Μέσα από την τηλεόραση συγκεκριμένα,
υπάρχει χώρος για να περαστούν κάποια μηνύματα, πιστεύω ότι μπορούν να
υπάρξουν
περισσότεροι χαρακτήρες με αναπηρίες. Εγώ όπως είπα, δεν έχω έρθει εδώ πέρα
για να παρουσιαστώ ως ο υπερευαίσθητος σ' αυτά τα θέματα, αλλά αισθάνομαι
ότι
κάνω μια δουλειά που έχει μια αυξημένη κοινωνική ευθύνη και έχω την αίσθηση
της ευθύνης αυτής, όχι όμως πάντα τον τρόπο ή τις γνώσεις να ανταποκριθώ στο
μέγεθος της.
Όταν κάνω ένα χαρακτήρα κάνω έρευνα, αλλά η αλήθεια είναι ότι μη έχοντας και
μια επαφή με το θέμα αυτό, σαφέστατα δεν είμαι ο άνθρωπος που θα σώσει τα
θέματα
των ατόμων με αναπηρίες στην Ελλάδα.
Αυτό που πιστεύω είναι ότι υπάρχει περιθώριο σε μια σειρά, ας πούμε ως την
δική μου, η παρουσίαση χαρακτήρων με αναπηρία να γίνει πιο έξυπνα και με
τρόπο
που περνάει μηνύματα. Και με αφετηρία τέτοιες ευκαιρίες συνάντησης, όπως
αυτή που έχουμε τώρα, οι άνθρωποι που γράφουμε να αποκτήσουμε γνώσεις για
αυτά
τα ζητήματα και να προσπαθήσουμε ο καθένας μας να τα προβάλουμε με τον
καλύτερο τρόπο που μπορούμε.
Αυτά προς το παρόν από μένα. Σας ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο σας.
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: Να ευχαριστήσουμε τον κ. Φειδά και να συγκρατήσουμε τα δέκα
στερεότυπα που μας είπε και να κοιτάξουμε πώς να τα αποφύγουμε.
Συνειδητοποίησα
μόλις ότι οι τρεις που έχω αριστερά μου είναι διαμορφωτές κοινής γνώμης.
Είναι πολύ βαριά η δουλειά που κάνουμε, θα πρέπει να προσέχουμε. Ο κύριος
είναι
παραγωγός, είναι πολύ σοβαρή η δουλειά που κάνουμε και θα πρέπει να
προσέχουμε πάρα πολύ τι λέμε και τι κάνουμε και τι έρευνες κάνουμε και θα
πρότεινα
στον κ. Φειδά να αποκτήσει μια εμπειρική διάθεση γι' αυτά που θέλει να κάνει
γνωρίζοντας άτομα με αναπηρία, είτε να συγγράψει μαζί τους ένα σενάριο, ή
να βρει ένα σενάριο που υπάρχει ήδη και να το επεξεργαστεί και να το κάνει
εκείνος πιο τέλειο. Αν μου επιτρέπει, είναι μια φιλική προτροπή. Το λόγο
έχει
ο κ. Ζουγανέλης.
Γ. ΖΟΥΓΑΝΕΛΗΣ: Πρώτα απ' όλα σας ευχαριστώ που με τιμήσατε με την πρόσκλησή
σας και χαιρετίζω τους φορείς που οργάνωσαν αυτό το Συνέδριο, μάλλον εγώ
ήρθα
περισσότερο για να διαμαρτυρηθώ και η διαμαρτυρία μου έχει σχέση και με τα
ΜΜΕ.
Εγώ δεν πιστεύω μόνο στους ανάπηρους, ούτε και στους αρτιμελείς, πιστεύω
στην συνύπαρξη. Δεν πιστεύω ότι οι ανάπηροι είναι κάτι ιδιαίτερο και οι
υπόλοιποι
είναι πάλι κάτι ιδιαίτερο και τα στρατόπεδα να βλέπουν το ένα το άλλο με την
«διαφορετικότητα» που δεν έχει σχέση με την «διαφορετικότητα» παρά μόνο με
την μαζικοποίηση, και θα ήθελα να διαμαρτυρηθώ για τους εξής λόγους.
Πρώτα απ' όλα ζούμε σε μια κοινωνία που η αναπηρία απαξιώνεται φύση και
θέση, δεν έχει ασχοληθεί ποτέ καμία Πολιτεία σοβαρά με τους ανάπηρους παρά
μόνο
όταν το θέμα αυτό μπορεί να πουλήσει στα ΜΜΕ, να και η σχέση.
Όταν ασχολούνται, ασχολούνται με την έννοια υπουργοί, φορείς, παράγοντες,
λένε να βοηθήσουν, δεν υπάρχει πιο απαξιωμένη έννοια από το να βοηθάς, είναι
πολύ
εγωιστικό να πω εγώ ότι βοηθάω κάποιον.
Επίσης υπάρχει πρόβλημα αναπηρίας σ' όλους τους ανθρώπους. Και σήμερα
πιστεύω ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η αναπηρία η πνευματική που
βιώνουμε όλοι
μας και κυρίως με την αντανάκλασή μας που είναι η τηλεόραση.
Πρώτα θέλω να διαμαρτυρηθώ στους ανάπηρους που είναι μαζί μας εδώ. Τι κάνετε
εσείς οι ανάπηροι και θα σας μιλήσω εγώ και τι έκανα εγώ, γιατί εκπροσωπώ
τους
ανθρώπους που έχουν αγωνιστεί να φανεί η αναπηρία τους, όταν βλέπετε σε
εκπομπές της τηλεόρασης να βγαίνουν παιδιά με νοητική στέρηση γελάτε μ'
αυτούς
κι εσείς και τραγουδάνε και παίζουν και χαριεντίζονται κλπ, μήπως γελάτε;
Γιατί οι ανάπηροι όπως και εμείς κουβαλάμε συμπλέγματα και εσείς κουβαλάτε
τα δικά σας συμπλέγματα και εγώ δεν θέλω να τους χαϊδέψω, όπως δεν χάιδεψα
ποτέ
τους γονείς μου γιατί τους αγάπησα πάρα πολύ και όλους τους ανάπηρους που
συναναστρέφομαι και συναναστρέφομαι αρκετούς πάρα πολλά χρόνια.
Θέλω να σας πω ότι, απαξιώνονται τα πάντα, δεν ξέρω εάν υπάρχουν εκπρόσωποι
εδώ από την Παραολυμπιακή Επιτροπή έφυγε ο φίλος μου, και εδώ υπήρχαν
ανάπηροι
που βολευτήκανε Μέσα από τη διαδικασία, εγώ τους μέμφομαι και τσακώθηκα και
ήμουν σε μόνιμη αντιπαράθεση.
Υπήρχαν χρήματα για τους Ολυμπιακούς Αγώνες χορηγοί για την Παραολυμπιάδα
τίποτα, όσοι ανιδιοτελώς ασχοληθήκαμε με αυτό επί πολλά χρόνια ούτε τα
εισιτήριά
μας δεν μας δώσανε. Ευτυχώς εγώ έχω την πολυτέλεια να έχω ξεπεράσει το
πρόβλημα του βιοπορισμού. Υπήρχαν άνθρωποι που ανιδιοτελώς ασχοληθήκανε,
γιατί ασχοληθήκανε
με τους ανάπηρους και τους απαξιώσανε. Μην χαριεντιζόμαστε, νομίζω ότι αν οι
ανάπηροι δεν πάρουν πρωτοβουλίες να εκθέσουν τις προσωπικότητές τους, να
μπουν
στην διαδικασία της πραγματικής τους Έκθεσης δεν θα γίνει απολύτως τίποτα.
Να αντιπαρατεθούν κυρίως με τις εξουσίες και τις δικές του αλλά και την
κυβέρνηση
γιατί και η κυβέρνηση, η όποια κυβέρνηση δεν κάνω πολιτική προς Θεού, η
κυβέρνηση για να κυβερνήσει χρησιμοποιεί την κυβερνητική, η κυβερνητική
θέλει και
κυβερνώμενους. Εμείς είμαστε μόνο κυβερνώμενοι δεν χρησιμοποιούμε την
κυβερνητική για να αντιπαρατεθούμε.
Δεν αισθάνομαι καθόλου καλά με τους ανθρώπους που συνυπάρχω. Γιατί βίωσα τον
κοινωνικό ρατσισμό στο σπίτι μου. Οι γονείς μου κωφάλαλοι, ως εκ τούτου
αναλφάβητοι
και καταλαβαίνετε τι συνέπειες έχει αυτό, μονίμως στην αγνωσία, πράγμα που
αυτό μας χαρακτηρίζει και ως λαό νομίζω, γιατί όποιος άνθρωπος μπαίνει στη
διαδικασία
της γνώσης και της κοινωνικότητας και της φιλοσοφίας, αυτόματα γίνεται
αλληλέγγυος με τους άλλους.
Εδώ διανύουμε μια περίοδο απόλυτου ατομισμού. Ασχολιόμαστε μόνο με την πάρτι
μας. Εγώ γνώρισα τον ήχο γι' αυτό και έγινα μουσικός Μέσα από την σιωπή.
Κατάλαβα
τι σημασία έχει ο ήχος γιατί αισθάνθηκα και εγώ ανάπηρος ζώντας με τους
γονείς μου. Η αναπηρία δεν είναι κάτι, όπως και η υγεία, δεν είναι καλό να
είσαι
υγιής σε ανθρώπους που ασθενούν. Εμείς νομίζουμε ότι η υγεία είναι κάτι
προσωπικό, είμαι εγώ καλά, καταρχήν όλοι μας είμαστε μέλλοντες ανάπηροι το
έχει
σκεφθεί κανείς αυτό ότι είμαστε μέλλοντες ανάπηροι όλοι μας; Από τα
ατυχήματα, από τις ασθένειες, δεν ασχολήθηκε ποτέ κανείς σοβαρά. Οι
ελληνικές οικογένειες
των αναπήρων σε μεγάλο ποσοστό στο παρελθόν, κρύβανε τα παιδιά τους που ήταν
ανάπηρα, κρύβονταν οι ανάπηροι γιατί η κοινωνία δεν είναι έτοιμη να τους
αποδεχθεί.
Εγώ να σας πω τα προσωπικά μου, όχι Μέσα από το εγώ μου αλλά Μέσα από το
άμεσο οικογενειακό περιβάλλον το οποίο διευρύνθηκε Μέσα στους ανθρώπους που
είναι
κωφοί, διευρύνθηκε γιατί όταν ένας κωφός παντρεύεται κωφό ξανακάνει και κωφά
παιδιά και πάει λέγοντας, ήμουν δακτυλοδεικτούμενος στην αρχή και
αναγκάστηκα
και εγώ να κρύψω την μάνα μου πολλές φορές, όταν ήρθε στο ινστιτούτο
αγγλικών για να ρωτήσει πώς πάω και καταλάβανε ότι κάτι δεν πάει καλά, αλλά
ήρθαν
με μια κατάσταση πάρα πολύ επιθετικοί όλα αυτά τα καλά παιδάκια που ήμασταν
συμμαθητές και βέβαια εγώ για να μην εξηγώ κλπ, κλπ, μου είπαν πώς μιλάει
έτσι
η μάνα σου; Λέω είναι ιταλίδα. Μόλις είπα ότι είναι ιταλίδα, γουστάρανε.
Άρχισα και εγώ να πιάνω τον εαυτό μου να κρύβω την μάνα μου ή τον πατέρα μου
σε
πολύ μικρή ηλικία, αντιμετωπιζόμουν ακόμα και από την γιαγιά μου, τη μάνα
του πατέρα μου ή της μητέρας μου, διαφορετικά. Άλλα δώρα έπαιρνα εγώ που
ήμουν
γόνος κωφαλάλων, άλλα τα ξαδέλφια μου που οι γονείς τους μιλούσαν.
Μου έκανε αυτό πολύ μεγάλη εντύπωση ο τρόπος, την μάνα μου την λέγανε κουφή,
τον πατέρα μου να ο κουφός, που ήταν ένας αξιοπρεπής άνθρωπος, εγώ το λέω
πολλές
φορές, ότι γνώρισα τον έρωτα Μέσα από τη διαδικασία των γονέων μου και από
τον τρόπο που αντιμετώπισε ο ένας τον άλλον κλπ.
Ήμουν σε ένα σόι που ο περίγυρος είχε πάρα πολλά χρήματα σε αντίθεση με την
δική μου οικογένεια και έβλεπα κάτι αισχρά πράγματα, να φέρνουν δώρα, όπως
φαγητά
στο σπίτι και τέτοια. Ο πατέρας μου βέβαια, από ταπεινότητα τα έπαιρνε,
χωρίς να τα φάμε ποτέ. Θέλω να πω ότι ακόμα και στο ίδιο το άμεσο το
οικογενειακό
περιβάλλον και δυστυχώς πιστεύω ότι είναι και σήμερα αυτό το πράγμα,
υφιστάμεθα όλοι από τον ατομισμό μας και από τον τρόπο που η κοινωνία βλέπει
το πράγμα
με αυτόν τον ρατσισμό. Οι έλληνες μη μασάτε, είμαστε ρατσιστές, αυτό που
λένε ότι δεν είμαστε ρατσιστές και ότι αλληλοχαϊδευόμαστε δεν μπορώ να το
κατανοήσω,
εγώ ζω τον κοινωνικό ρατσισμό συνεχώς. Οι ανάπηροι πουλάνε μόνο όταν είναι
αφορμή για γέλιο. Όταν σκουντουφλάει ο τυφλός έχω δει παιδιά που γελάνε,
αυτό
δεν μπορούσα να το καταλάβω εγώ. Όταν παραχαραγμένα η ομιλία των ανθρώπων
εκφράζεται με ένα τρόπο ιδιότυπο στους κωφάλαλους ας πούμε, που σωστά είναι
και ο Πρόεδρός του εδώ φίλος μου εξαιρετικός άνθρωπος και αγωνιστής επειδή
όμως αρθρώνει το λόγο ο ίδιος εξαιρετικά θέλει να πει ότι είναι κωφοί και
όχι
κωφάλαλοι, εγώ πιστεύω ότι είναι κωφάλαλοι και έχουμε μια μικρή αντίθεση σε
αυτό. Βέβαια ο ίδιος εκφράζει το λόγο εξαιρετικά.
Και γιατί το λέω αυτό; Γιατί όσοι εκ των αναπήρων μπήκαν στη διαδικασία της
γνώσης αυτόματα η ισορροπία στην κοινωνία είναι πολύ πιο ουσιαστική.
Τώρα τι σχέση έχουν όλα αυτά με τα ΜΜΕ; Εγώ επειδή έτυχε και έμπλεξα μ' αυτά
και επειδή νιώθω τον εαυτό μου μια παραχαραγμένη προσωπικότητα και μέρος του
συστήματος, διότι πιστεύω ότι το σύστημα για να πολεμηθεί πρέπει να μπεις
Μέσα, αλλά το σύστημα προβάλλει ή αυτό που το βολεύει, ή αυτό που
αντιλαμβάνεται,
μπαίνοντας λοιπόν στη διαδικασία αυτή προσπάθησα και εγώ να κάνω και κυρίως
από την Κρατική Τηλεόραση διάφορα πράγματα που να έχουν σχέση με τα άτομα με
αναπηρία.
Και Μέσα από τη μουσική. Δηλαδή υπάρχουν τυφλοί εξαιρετικοί καλλιτέχνες,
παραπληγικοί εξαιρετικοί καλλιτέχνες, οσάκις προσπάθησα να κάνουμε κάτι μαζί
και
σας το τονίζω, χωρίς να θέλω να κάνω τον καλό γιατί δεν είναι καλός,
ανιδιοτελώς μειδιούσαν δεν έγινε τίποτα, προτάσεις επί προτάσεων στην ΕΡΤ
για να κάνουμε
θέματα που να έχουν σχέση με τους ανάπηρους αλλά όχι έτσι με γκέτο, δηλαδή
να το πρόγραμμα των αναπήρων δεν μ' αρέσει καθόλου αυτό εμένα. Εμένα μ'
αρέσει
η συνύπαρξη να υπάρχουμε μαζί και να προχωράμε μαζί, λοιπόν δεν έχω
καταφέρει τίποτα.
Και βέβαια υπολογίζω το εξής, ότι μάλλον όταν μπαίνεις στη διαδικασία της
ανιδιοτέλειας, ο άλλος δεν έχει αφορμή για να οικονομήσει και δεν προχωράει.
Και
αρχίζω και πιστεύω ότι πρέπει να ζητάμε λεφτά πια και πολλά ώστε να
εκτιμηθεί η διάσταση της τέχνης που μπορεί να κάνουμε μαζί με αναπήρους, το
τονίζω
μαζί με αναπήρους.
Όμως κάποια στιγμή πρέπει και οι ανάπηροι να διεκδικήσουν το λόγο τους. Δεν
ξέρω, δεν αισθάνομαι κι τόσο καλά που βλέπω ανθρώπους και μπαίνουν στη
διαδικασία
ότι ναι, να μας βοηθήσετε, δεν μπορώ το να μας βοηθήσετε, δεν μπορώ να το
ακούω, δηλαδή πενήντα χρόνια αυτό ακούω. Η Μαρίνα Οικονόμου ήταν συμμαθήτριά
μου, συμπτωματικά είναι λίγο μικρότερή μου 44 ετών.
Θέλω να πω το εξής, έχω ζήσει, έχω βιώσει, αισθάνομαι και εγώ ανάπηρος διότι
σας είπα δεν μπορεί να είναι κανείς υγιής σε μια κοινωνία ανωμάλων, δεν
γίνεται
ανωμαλεύεις αναγκαστικά, ή αποστασιοποιείσαι απ' αυτή τη κοινωνία. Θα
μπορούσα να μιλώ πάρα πολύ, πάντως θέλω να σας πω και την άλλη πλευρά,
υπάρχει και
η καλή πλευρά, υπάρχει η πλευρά των ανθρώπων που είναι βέβαια ελάχιστες
εξαιρέσεις, που δεν θέλουν να πουληθούν και να πουλήσουν και να μπουν στη
διαδικασία
της αγοραπωλησίας των συνειδήσεων Μέσα απ' αυτή τη σχέση, και ευτυχώς που
υπάρχουν μερικοί και κάνουν τους ανάπηρους να έχουν περισσότερο φως.
Αλλά και πάλι το λέω, μόνο όταν συνυπάρχουμε, όταν δεν τους χαϊδεύουμε, όταν
μπαίνουμε στη διαδικασία, γιατί η δασκάλα προηγούμενα είπε ότι πρέπει να
είμαστε
γνωστοί. Γνωστός τι σημαίνει; Μπορεί να τον γνωρίζουν οι άλλοι, αλλά δεν
σημαίνει ότι είναι, ούτε πιο σημαίνων και δεν λέει τίποτα το να είσαι
γνωστός,
μερικές φορές είναι και εμπόδιο, γιατί σας είπα ότι εγώ πιστεύω ότι όλοι μας
είμαστε παραχαραγμένοι.
Εγώ έλεγα τώρα ότι έκανα τώρα μια ταινία για τον κοινωνικό ρατσισμό με
κινέζους κωφούς για τους Παραολυμπιακούς Αγώνες, που δεν υπήρχε καμιά
Παραολυμπιάδα
εδώ, τίποτα κανείς και οι περισσότεροι γελούσαν, νόμιζαν ότι έκανα πλάκα.
Λες και δεν υπάρχουν κινέζοι κωφοί, οι οποίοι ούτε μεταξύ τους δεν μπορούν
να
συνεννοηθούν οι ομιλούντες όχι οι κωφοί, και εγώ τους το είπα, γιατί άλλος
στη Σαγκάη και άλλος στο Πεκίνο και θα κάνουν Ολυμπιακούς Αγώνες ,τέλος
πάντων.
Αυτά από μένα. Νομίζω ότι θα πρέπει να βγάλουμε τις συνειδήσεις μας, να τις
βάλουμε στα δόντια και να τις δαγκώσουμε ώστε να προχωρήσουμε μπροστά, γιατί
είμαστε λίγο νωχελικοί, ατομιστές και λαός υπανάπτυκτων, έτσι πιστεύω και
δεν μπορώ να μη το πω, έτσι το νιώθω, το ένιωσα πάρα πολλά χρόνια, βλέπω και
τώρα το ίδιο πράγμα και βέβαια υπάρχει το εξής, αυτό που θα ήθελα να πω
είναι για την εκμετάλλευση. Ο ανάπηρος έχει δικαίωμα στην κοινωνία ίση,
είναι
πολίτης, θα πρέπει λοιπόν να μπει στη διαδικασία της εργασίας και της
δημιουργίας.
Όταν κάποτε σε μια εύπορη κωφή...δεν ξέρω εάν πρέπει να το πω νομίζω ότι δεν
προσβάλω τον Πρόεδρο που πραγματικά είναι εξαιρετική προσωπικότητα, είδα ας
πούμε κάρτα αναπηρίας να μπαίνει και να μην πληρώνει στα πλοία και στα
διάφορα, τρελάθηκα, λέω εσύ τι ανάγκη έχεις; Λέει γιατί, αφού την παίρνω
γιατί να
μην το χρησιμοποιήσω; Και υπάρχουν ανάπηροι τετραπληγικοί που δεν έχουν
καροτσάκια να κυκλοφορήσουν στο δρόμο, κάποια ειδικά μηχανοκίνητα καρότσια
που
είναι πανάκριβα. Τους βλέπεις τους παραπληγικούς και νομίζει κανείς ότι
επειδή οι μυς του προσώπου τους και οι συσπάσεις τους καθιστούν έτσι όπως
την βλέπουμε
την εικόνα τους νομίζουμε ότι είναι χαζοί. Υπάρχουν πολλοί ευφυείς που έχουν
παραπληγία, τετραπληγία κλπ.
Εγώ συστήνω να συνυπάρξουμε, να κάνουμε το παν να προχωρήσουμε με αυτή τη
δυναμική και πιστεύω ότι έτσι ίσως να πάνε τα πράγματα καλά. Ευχαριστώ πάρα
πολύ.
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: Νομίζω ότι θα συμφωνήσετε μαζί μου ήταν συγκλονιστική η
μαρτυρία του κ. Ζουγανέλη βιωματικά βέβαια, αλλά μια λέξη κλειδί η οποία δεν
είχε ακουστεί
αν δεν κάνω λάθος είναι η συνύπαρξη. Είναι κλειδί πραγματικά αυτή η λέξη,
μας δείχνει πόσα πράγματα μπορούν να αναπτυχθούν Μέσα απ' αυτή την έννοια
πάλι
για αλληλοκατανόηση, αλληλεπίδραση και για ένα καλύτερο αποτέλεσμα. Το λόγο
έχει ο κ. Βαζάκας επίσης σεναριογράφος και διαμορφωτής κοινής γνώμης.
Κ. ΒΑΖΑΚΑΣ: Ευχαριστώ πολύ. Ευχαριστώ πολύ για την πρόσκληση. Εγώ είχα την
τύχη να μεγαλώσω πάνω στο λιμάνι των Χανίων μαζί με τον παππού μου που ήταν
ανάπηρος
από εγκεφαλικό από 50 χρονών. Aπό τότε δεν είχε ξαναμιλήσει, είχε και ένα
χέρι παράλυτο άρα ήταν αδύνατη και η επιλογή του να μπορέσουμε να
συνεννοηθούμε
μέσω κάποιας νοηματικής. Έτσι έζησα μαζί του γύρω στα 20 χρόνια, ήμουν πολύ
κοντά του, τον φρόντιζα, τον βοηθούσε να σηκωθεί, να ξαπλώσει μαζί με την
γιαγιά
μου να έχει πάντα ότι χρειάζεται. Ποτέ δεν μπόρεσα να καταλάβω τι εννοούσε,
γιατί πολλές φορές προσπαθούσε να μιλήσει, έβγαζε αυτούς τους ήχους που
απελπισμένα
προσπαθούσε να πει κάτι χωρίς ποτέ να καταλάβει κανείς τι ήθελε να πει.
Θυμάμαι ότι αυτό με πλήγωνε, δηλαδή προσπαθούσα συνεχώς επί ώρες να του μάθω
με το αριστερό χέρι να προσπαθήσει να γράψει έστω μια δυο λέξεις αλλά δεν τα
κατάφερε ποτέ. Παρόλα αυτά η σχέση μας ήταν καταπληκτική, γεμάτη αγάπη και
πολύ ειλικρινής. Και αργότερα αυτό μου βγήκε τόσο στα βιβλία που έγραφα, όσο
και στα σενάρια.
Βέβαια είχα περάσει και μια φάση που έβλεπα συχνά ένα εφιάλτη, ότι είμαι
κάποιος πολύ σημαντικός άνθρωπος σε ένα πολύ όμορφο ιδιόκτητο νησί, είχα
πάρα πολλούς
φίλους να έρχονται να με βλέπουν, αλλά ήμουν ανάπηρος και ένιωθα μια
εσωτερική μοναξιά, νομίζω ότι αυτό είναι που φοβούνται οι άνθρωποι
περισσότερο.
Αργότερα σε ένα σήριαλ στην «Απόσταση Αναπνοής» δυο από τους πρωταγωνιστές
μου, ήταν ανάπηροι.
Ο ένας ήταν ο προπονητής ενός ρωμαλέου και όρθιου αθλητή που όμως ήταν
συναισθηματικά ανάπηρος για να μπορέσει να βρει τη δύναμη και να ξεπεράσει
τον εαυτό
του και τα όριά του. Αντίθετα ο προπονητής του, πρώην πρωταθλητής που αν
μπορούσε να σηκωθεί από το καροτσάκι θα έτρωγε την ζωή μέχρι το μεδούλι της.
Μέσα
από κόντρες κι έντονη διαμάχη αυτοί οι δυο κατάφεραν να βρουν μια ισορροπία
και να δώσει ο ένας στον άλλον πράγματα για να τα καταφέρουν και οι δυο.
Ο άλλος ήταν ένα νεαρό αγόρι και αυτό ανάπηρο με κακή πρόγνωση για το
μέλλον. Επειδή είχε την αίσθηση της αυτοθυσίας, ήταν αυτός που όταν βρέθηκε
συμβατός
δότης για μια πρωταγωνίστρια τη Μαρία Σολωμού που είχε λευχαιμία, διάλεξε να
τη σώσει και να φύγει από τη ζωή αυτός.
Έχω κάνει άλλο ένα σήριαλ με αναπηρία, ήταν η δεύτερη φορά και αυτό λεγόταν
«Γη και Ουρανός». Ήρωας ήταν ένας πρώην ορειβάτης, ο Νίκος Κουρής, που είχε
ένα ατύχημα και έσπασε τους σπόνδυλους κάτω απ' το λαιμό και έμεινε ανάπηρος
μέχρι το κεφάλι, δηλαδή στην πραγματικότητα ήταν ένα κεφάλι. Ένας άνθρωπος
που έχει μάθει να ζει στα όρια και να προκαλεί την τύχη του αλλά και την
αδρεναλίνη ξαφνικά βρέθηκε καθηλωμένος σε ένα κρεβάτι μη μπορώντας να
αυτοεξυπηρετηθεί
στα αυτονόητα να φάει ή να γυρίσει πλευρό μόνος του. Προσπάθησα να δείξω όλα
τα συναισθήματα που περνάνε αυτοί οι άνθρωποι, την άρνηση, την διάθεση να
φύγουν από τη ζωή, την προσπάθεια να παραμείνουν στη ζωή, την προσπάθεια να
πείσουν έναν - έναν τους αγαπημένους τους να τους βοηθήσουν να φύγουν από τη
ζωή και όταν όλοι αρνήθηκαν ο ήρωας μου μέχρι που προσπάθησε να τους
«μανιπιουλάρει» να τους πείσει με διάφορους τρόπους να τον βοηθήσουν να
πεθάνει,
γιατί γι' αυτόν θα ήταν η καλύτερη επιλογή.
Εγώ δεν ξέρω τι θα έκανα σε μια τέτοια περίπτωση ούτε θέλω να το σκεφτώ,
αυτό που έκανα στο σενάριο όμως ήταν να δείξω ότι οι άνθρωποι που είναι
κοντά
σε τέτοιους ασθενείς μπορούν να δώσουν πάρα πολλά από τον εαυτό τους, να το
κάνουν νόημα ζωής, γιατί έχουν να κερδίσουν πάρα πολλά πράγματα από μια
τέτοια
σχέση. Γράφοντας το σενάριο έκανα μια πολύ μεγάλη μελέτη, ήταν πριν δυο
χρόνια- τότε τα βλαστοκύτταρα ήταν ακόμα σε αμφισβήτηση και προσπάθησα να
περιγράψω
αυτό το εν δυνάμει θαύμα που προσπαθούν να πετύχουν κάποιοι επιστήμονες,
όπως ο Σίλβα στην Πορτογαλία. Χωρίς να θέλω να δώσω ψεύτικες ελπίδες, ή να
παραπληροφορήσω
τον κόσμο, προσπάθησα να αγγίξω τα όρια του θαύματος και της ελπίδας. Σε ένα
σήριαλ είναι πολύ δύσκολο να το κάνεις αυτό, να μιλάς για τεχνικούς και
ιατρικούς
όρους, να ανοίξεις ένα παράθυρο στον κόσμο- να μιλήσεις για τις δυνατότητες
των βλαστοκυττάρων, μιας έννοιας που το τηλεοπτικό κοινό αγνοούσε μέχρι
τότε.
Στο τέλος ο πρωταγωνιστής μας πείστηκε απ' την αγάπη των δικών του, αλλά και
την διαφορετική προσέγγιση ενός τολμηρού γιατρού-που υποδύθηκε εξαιρετικά
ο Σπύρος Παπαδόπουλος- να κάνει την επέμβαση.
Όταν βγήκε απ' το χειρουργείο ένιωσε κάποια πράγματα, όπως πολλοί ασθενείς
που κάνουν αυτή την επέμβαση, αλλά φυσικά δεν ήθελα να προχωρήσω και άλλο,
ήθελα
να το αφήσω για τον καθένα τηλεθεατή με την ελπίδα ότι τα μηνύματα μου είχαν
περάσει.
Τώρα εγώ είμαι λίγο πιο αισιόδοξος από το Γιάννη, μου άρεσε ο τρόπος που
μίλησε, αλλά νομίζω ότι όλο αυτό που ζούμε γύρω μας είναι μέρος μιας φυσικής
εξέλιξης,
μιας φυσικής επιλογής και πιστεύω ότι είμαστε σε πολύ καλύτερο σημείο απ'
ότι είμαστε στο παρελθόν. Η ανθρωπότητα έχει περάσει τραγικές καταστάσεις,
γενοκτονίες,
σφαγές, άνθρωποι που είχαν μια αναπηρία, δεν είχαν καμία ελπίδα να
επιζήσουν, πέθαιναν χωρίς καμία φροντίδα. Τώρα το θέμα είναι πώς μπορείς να
βοηθήσεις
αυτούς τους ανθρώπους.
Ξέρω ότι δεν τους αρέσει να τους λένε ανθρώπους με ειδικές ικανότητες, τους
εκνευρίζει, γιατί κάποιοι το εκμεταλλεύονται αυτό και τους αφήνουν στις
ειδικές
τους ικανότητες και δεν τους βοηθούν ουσιαστικά. Μάλιστα ένας ανάπηρος, όταν
έκανα την έρευνα για το σήριαλ μου το είπε αυτό, δεν θέλω να με αποκαλείτε
έτσι, είμαστε άνθρωποι με αναπηρία.
Δεν ξέρω πώς μπορείς να βοηθήσεις και να κάνεις βήματα παραπέρα. Βλέποντας
το πρόβλημα μακροσκοπικά, δηλαδή από ψηλά προσπαθώντας να λύσεις το θέμα
πολιτικοκοινωνικά,
υπάρχει ο κίνδυνος να δεις αυτούς τους ανθρώπους ως αριθμούς και οι αριθμοί
δεν πονάνε ούτε υποφέρουν. Εκείνοι που έχουν το πρόβλημα μες το σπίτι τους
ξέρουν πως πρέπει να έρθεις πολύ κοντά τους και να τους βοηθήσεις στην
καθημερινή τους ανάγκη. Και τα δυο θα ήταν η καλύτερη φυσική επιλογή.
Αυτά είχα να πω, σας ευχαριστώ πολύ.
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: Ευχαριστούμε τον κ. Βαζάκα. Στην περίπτωσή του είδαμε ότι η
σχέση με τον παππού, ο αγαπημένος εγγονός και παππούς παρόλο που ήταν μια
σιωπηλή
σχέση, έβγαλε μια εμπειρία και ένα βίωμα η οποία μετατράπηκε σε βιβλία και
σε σήριαλ και οπωσδήποτε ο παππούς έγινε ένας καλός δάσκαλος, δίνοντας τόσο
όμορφα ερεθίσματα απ' ότι κατάλαβα στον ομιλητή.
Το λόγο έχει ο κ. Χρήστος Δημόπουλος ο οποίος είναι παραγωγός παιδικών
εκπομπών στην ΕΡΤ και όχι υπεύθυνος που γράψαμε κατά λάθος.
πηγη πληροφοριων
http://www.ameamedia.gr/proceedings-2007/greek-series
_____________________
orasi mailing list
διαβάστε για αυτή την λίστα και τα θέματα που συζητά στο
//www.freelists.org/webpage/orasi
Για να στείλετε ένα μήνυμα και να το δουν όλοι οι συνδρομητές της λίστας
στείλτε email στην διεύθυνση
orasi@xxxxxxxxxxxxx
Για να διαγραφείτε από αυτή την λίστα μπορείτε οποιαδήποτε στιγμή να στείλετε
email στην διεύθυνση
orasi-request@xxxxxxxxxxxxx
και στο θέμα γράψτε unsubscribe.
Το αρχείο της λίστας βρίσκεται στο
//www.freelists.org/archives/orasi
______________
Other related posts:
