[orasi] να το διαβασετεολοι
- From: Κούβαρης Κώστας <COSTAS26@xxxxxxxxxxxxxxx>
- To: Λιστα Οραση <orasi@xxxxxxxxxxxxx>
- Date: Tue, 20 May 2008 14:22:06 +0300
Σημερα θα ηθελα να σας προβληματισω λιγο.Σας αποστελω ενα αρθρο που ειχα
αποστειλει, παλαιοτερα στην λιστα του maty.gr. Εγω πρωσωπικα το θεωρησα παρα
πολυ σοβαρο και με εβαλε σε μεγαλο προβληματισμο. ατενοιζωντας λοιπων των
μελλων, αυτο που μου ηρθε πρωτο στο μυαλο ειναι οτι απο σχολες τυφλων, θα
πρεπει να μεταβουμε σε ενα αλλο σταδιο ιδρυοντας σχολες ορασης. Αυτη ειναι
μια πρωσωπικη μου αποψη. Διαβαστε το παρακατω αρθρο προσεκτικα και θα
καταλαβετε.Περιμενω και την δικη σας αποψη΄.με εκτίμηση.Κούβαρης
Κωνσταντινος.Τα θεμέλια της όρασης
Ο Μέι θα έπρεπε να έχει όραση 20 στα 20 μετά την αποκατάσταση του δεξιού του
ματιού με χρήση βλαστοκυττάρων και τη μεταμόσχευση κερατοειδούς. Όμως η
όρασή του είναι πιο κοντά στο 20/500, δηλαδή όσο θολή είναι η εικόνα στα
δεξιά.
«Βασικά, το αποτέλεσμα δείχνει ότι μπορείς να αποκτήσεις ακριβή όραση, μόνο
νωρίς στη ζωή σου, την κρίσιμη περίοδο», συμπεραίνει ο Ντον Μακ Λέοντ
Οι περισσότεροι άνθρωποι πιστεύουν ότι όποιος έχει μάτια που δεν έχουν πάθει
κάποια ζημιά από το πέρασμα του χρόνου ή από κάποιο ατύχημα, άθικτο οπτικό
νεύρο και δεν έχει βλάβη στις περιοχές του εγκεφάλου που κατεξοχήν
επεξεργάζονται τα οπτικά δεδομένα πρέπει να βλέπει τέλεια. Τα πράγματα δεν
είναι ακριβώς έτσι. Οπωσδήποτε στον εγκέφαλο ενός ανθρώπου που έχει τα
παραπάνω χαρακτηριστικά υγείας φτάνουν οπτικά ερεθίσματα, αλλά η ερμηνεία
τους με τον κατάλληλο τρόπο ώστε να μετατραπούν στην αίσθηση της όρασης δεν
είναι εγγυημένη. Τα τελευταία χρόνια, πετυχημένες εγχειρήσεις
«αποκατάστασης» της όρασης σε εκ γενετής ή από πολύ μικρή ηλικία τυφλούς
επέτρεψαν τη βαθύτερη κατανόηση του μηχανισμού της όρασης.
Ο Μάικ Μέι είναι ένας 50χρονος Αμερικανός, που έχασε την όρασή του σε ηλικία
3 ετών, όταν έσκασε μπροστά στο πρόσωπό του ένα δοχείο με εύφλεκτο υγρό. Το
αριστερό του μάτι καταστράφηκε τελείως, ενώ σοβαρή ζημιά έπαθε ο κερατοειδής
χιτώνας του δεξιού. Παρά την αναπηρία του αυτή, ο Μέι δεν το έβαλε κάτω και
είχε μια πολύ πετυχημένη επαγγελματική σταδιοδρομία (κατά τα αστικά
πρότυπα). Εκτός αυτού, αναδείχτηκε και σε παγκόσμιας κλάσης αθλητή του
σλάλομ, κάνοντας σκι σε πλαγιές με 100 χιλιόμετρα την ώρα! Για να το πετύχει
δε χρειαζόταν τίποτα άλλο από την αίσθηση του ανέμου και τον ήχο από τα σκι
του οδηγού που βρισκόταν μερικά μέτρα μπροστά του.
Μια ζωή στο σκοτάδι, έχει κάνει τον Μέι να μην επηρεάζεται από οφθαλμαπάτες.
Οι περισσότεροι άνθρωποι θα έλεγαν ότι η κορυφή του σκουρόχρωμου κύβου είναι
πιο σκούρα από την πρόσοψη του πιο ανοιχτόχρωμου κύβου. Για τον Μέι έχουν
ακριβώς την ίδια απόχρωση. Μόνο όταν του εξηγηθεί η οφθαλμαπάτη ο Μέι
αρχίζει να συνειδητοποιεί ακόμα και το δεδομένο για όσους είχαν πάντοτε
όραση γεγονός, ότι οι κύβοι πρέπει να φαίνονται σαν τρισδιάστατα σχήματα
Έχοντας μάθει να ζει στο σκοτάδι επί 43 χρόνια, ο Μέι υποβλήθηκε το 1999 σε
μια εγχείρηση για την αποκατάσταση της όρασης στο δεξί του μάτι. Κατ' αρχήν
οι γιατροί του έβαλαν βλαστοκύτταρα (μη εξειδικευμένα κύτταρα), που σταδιακά
αντικατέστησαν τον συνδετικό ιστό από το τραύμα και ανακατασκεύασαν την
επιφάνεια του ματιού, προετοιμάζοντάς το για τη μεταμόσχευση κερατοειδούς
χιτώνα. Οταν βγήκαν οι επίδεσμοι το Μάρτη του 2000, ο Μέι είδε για πρώτη
φορά τη γυναίκα και τα παιδιά του, αλλά και το είδωλό του στον καθρέφτη, που
είχε να το δει από 3 χρονών.
Οσο και αν φαίνεται απίστευτο, εγχειρήσεις για την αποκατάσταση της όρασης
γίνονταν από την εποχή της αρχαίας Αιγύπτου, όταν οι «γιατροί»
χρησιμοποιούσαν λεπτές βελόνες για να απομακρύνουν τον καταρράκτη από την
κόρη του ματιού και να δώσουν στον ασθενή καλύτερη όραση. Αλλά απ' όλους
τους ανθρώπους που ξαναβρήκαν το φως τους στο πέρασμα της ιστορίας, μόνο 20
καταγεγραμμένες περιπτώσεις αφορούν τυφλούς από την παιδική ηλικία και απ'
αυτούς οι περισσότεροι είχαν ελαττωματικό κερατοειδή χιτώνα μετά την
εγχείρηση. Οταν οι γιατροί έλεγξαν το εγχειρισμένο μάτι του Μέι, είδαν ένα
φακό που θα 'πρεπε να του προσφέρει τέλεια όραση.
Κάθε άλλο. Αν και τα οπτικά όργανα του Μέι είναι σε καλή κατάσταση, ο
εγκέφαλός του δεν προγραμματίστηκε αρκετά για να επεξεργάζεται τις οπτικές
πληροφορίες που λαμβάνει. Ο Μέι συνεχίζει να κυκλοφορεί με τον σκύλο οδηγό
και το λευκό μπαστούνι και αναφέρεται στον εαυτό του σαν «τυφλό με όραση».
Οταν ο Μέι βαδίζει στο δρόμο δεν μπορεί να αντιληφθεί την προοπτική της
εικόνας που βλέπει και έτσι πρέπει να χρησιμοποιεί διάφορα χαρακτηριστικά
στοιχεία του περιβάλλοντος για να προσανατολίζεται. «Μαθαίνω κάθε μέρα κι
από ένα καρέ», λέει
Η ταχύτητα με την οποία τα μωρά μαθαίνουν να καταλαβαίνουν τον κόσμο γύρω
τους δείχνει ότι γεννιούνται με την ικανότητα να επεξεργάζονται κάποιες
πλευρές των οπτικών πληροφοριών. Αλλά ποιες ακριβώς; Τι είναι εκείνο που
μαθαίνεται και τι είναι εκείνο που είναι «χαραγμένο» στον εγκέφαλο; Δυο
ψυχολόγοι του Πανεπιστημίου του Σαν Ντιέγκο υπέβαλαν τον Μέι σε σειρά
εξετάσεων, τα αποτελέσματα των οποίων αρχίζουν να ρίχνουν φως στον τρόπο με
τον οποίο μαθαίνουμε να βλέπουμε.
Πριν από 300 χρόνια, σε ένα γράμμα του προς τον φιλόσοφο Τζον Λοκ, ο
Ιρλανδός στοχαστής Γουίλιαμ Μολινό πρόβλεψε τι θα βλέπει ο Μέι. Ενας τυφλός
που ξαφνικά αποκτά όραση, έγραφε ο Μολινό, δε θα μπορεί να δει τη διαφορά
ανάμεσα σε ένα κύβο και μια σφαίρα. Η όραση είναι ένα είδος αντίληψης και η
αφή ένα άλλο.
Μπορούν να συνδεθούν μόνο μέσα από την εμπειρία. Η πιο δραματική απόδειξη
αυτής της άποψης ήρθε το 1963, όταν δύο καθηγητές του Πανεπιστημίου
Μπράντεϊς της Μασαχουσέτης μεγάλωσαν δύο γατάκια σε πλήρες σκοτάδι. Κάθε
τόσο τα έβαζαν σε διαφορετικά καλάθια, κρεμούσαν τα καλάθια σε ένα στεφάνι
που περιστρεφόταν και άναβαν τα φώτα. Το καλάθι της μιας γάτας είχε τρύπες
ώστε να βγάζει τα πόδια της και να πατάει στο έδαφος, το άλλο όχι. Η πρώτη
γάτα έκανε γύρους σπρώχνοντας με τα πόδια της το πάτωμα περιστρέφοντας και
το καλάθι της άλλης γάτας, που μην έχοντας τι άλλο να κάνει καθόταν και
παρακολουθούσε. Η γάτα που είχε έστω και για λίγο την αίσθηση της
αλληλεπίδρασης με το περιβάλλον έμαθε να βλέπει κανονικά, η άλλη ήταν
πρακτικά τυφλή: τα μάτια της έβλεπαν, αλλά ο εγκέφαλός της δεν μπορούσε να
ερμηνεύσει τα σήματα.
Αλλα πειράματα επιβεβαίωσαν ότι χωρίς εμπειρία μερικά πράγματα δεν μπορούν
να κατανοηθούν, όπως οι διαφορές στα πρόσωπα των ανθρώπων, η αντίληψη του
βάθους.
Γενικά οτιδήποτε μας επιτρέπει να κινούμαστε με άνεση στον κόσμο είναι χωρίς
νόημα για ένα άτομο που αποκτά ξαφνικά την όρασή του. Ο Μέι, μετά από πολλές
φορές που είδε κύβους και σφαίρες, άρχισε σιγά σιγά να αναγνωρίζει αυτά τα
δύο σχήματα. Με άλλα σχήματα δεν έχει τέτοια ευχέρεια. Μάλλον έχει περάσει
οριστικά την κρίσιμη περίοδο που κανείς μαθαίνει να αναγνωρίζει τα σχήματα
στιγμιαία.
Τα πρόσωπα του δημιουργούν ακόμα μεγαλύτερο πρόβλημα. Του είναι δύσκολο να
τα αναγνωρίσει, ενώ οι εκφράσεις τους του διαφεύγουν εντελώς. Ακόμα και τη
γυναίκα του την αναγνωρίζει περισσότερο από το βήμα της, το μήκος των
μαλλιών και τα ρούχα που φοράει παρά από το πρόσωπό της. Οι άνθρωποι που
πάντοτε είχαν όραση μπορούν εύκολα να διακρίνουν το γένος ακόμα και σε
πρόσωπα που δε φαίνονται τα μαλλιά και έχει τοποθετηθεί ένα ψεύτικο
μουστάκι. Ο Μέι δεν μπορεί. Μαγνητική τομογραφία επιβεβαίωσε ότι οι περιοχές
του εγκεφάλου που δραστηριοποιούνται κανονικά όταν βλέπουμε ένα πρόσωπο,
στον Μέι παραμένουν ανενεργείς.
Ομως ο Μέι μπορεί να διακρίνει εύκολα τα κινούμενα αντικείμενα. Το κυνήγι
της μπάλας του μπάσκετ έχει γίνει μια από τις αγαπημένες ασχολίες του. Οι
επιστήμονες πιθανολογούν ότι η ανίχνευση της κίνησης είναι μια ικανότητα
κατά μεγάλο μέρος «χαραγμένη» εκ γενετής στον εγκέφαλο.
Η ξαφνική όραση έχει και ένα αμφιλεγόμενο πλεονέκτημα. Ο Μέι δεν ξεγελιέται
από τις οφθαλμαπάτες. Όταν του έδειξαν δύο κύκλους, έναν μικρό σε μικρή
απόσταση απ' αυτόν και έναν μεγαλύτερο πιο μακριά, αντί να απαντήσει ότι
έχουν το ίδιο μέγεθος, όπως θα έκαναν οι περισσότεροι άνθρωποι που είχαν
πάντοτε την όρασή τους, περιορίστηκε να πει ότι δεν καταλαβαίνει την
ερώτηση, γιατί αυτός ξέρει ότι είναι πιο μεγάλος ο ένας κύκλος επειδή
βρίσκεται πιο μακριά. Κατ'
ανάλογο
τρόπο η αίσθηση της αφής του έχει μάθει ότι οι τοίχοι στους διαδρόμους είναι
παράλληλοι, γι' αυτό δεν μπορεί να καταλάβει την έννοια της προοπτικής και
δεν μπορεί να «δει» τους τοίχους να συγκλίνουν στο βάθος. Το μυαλό του έχει
μάθει μια άλλη ανάγνωση του κόσμου και απορρίπτει τις πληροφορίες που του
δίνει τώρα το μάτι του.
Το γεγονός ότι βλέπει μόνο από το ένα μάτι του στερεί τη στερεοσκοπική
όραση, αλλά έχει μεγάλο πρόβλημα να κινηθεί μέσα σε ένα χώρο γιατί επιπλέον
δεν έχει μάθει να αναγνωρίζει τα περιγράμματα των αντικειμένων από τη σκίασή
τους. Η εμπειρία του όταν ξαναπήγε για σκι ήταν απογοητευτική. Γύρω στο ένα
τρίτο απ'
όσους ανέκτησαν την όρασή τους, επιστρέφει στον κόσμο των τυφλών,
προτιμώντας τα σκοτεινά δωμάτια και το περπάτημα με τα μάτια κλειστά.
Επιμέλεια:
Σταύρος ΞΕΝΙΚΟΥΔΑΚΗΣ
Πηγή: «Discover»
Αποστολέας: Κούβαρης Κωνσταντίνος
_____________________
orasi mailing list
διαβάστε για αυτή την λίστα και τα θέματα που συζητά στο
//www.freelists.org/webpage/orasi
Για να στείλετε ένα μήνυμα και να το δουν όλοι οι συνδρομητές της λίστας
στείλτε email στην διεύθυνση
orasi@xxxxxxxxxxxxx
Για να διαγραφείτε από αυτή την λίστα μπορείτε οποιαδήποτε στιγμή να στείλετε
email στην διεύθυνση
orasi-request@xxxxxxxxxxxxx
και στο θέμα γράψτε unsubscribe.
Το αρχείο της λίστας βρίσκεται στο
//www.freelists.org/archives/orasi
______________
Other related posts:
