[PWC-MEDIA] Persbericht: effecten borstkankerscreening

  • From: <UMCStRadboud@xxxxxxx>
  • To: Undisclosed recipients:;
  • Date: Fri, 1 Mar 2013 09:21:02 +0000

[Logo UMC.jpg]




PERSBERICHT
Nijmegen, 1 maart 2013


Screening halveert borstkankersterfte



Borstkankerscreening heeft voor- en nadelen. Wat geeft de doorslag? Nijmeegse 
en Rotterdamse onderzoekers zetten in het Nederlands Tijdschrift voor 
Geneeskunde (online) alle onderzoeken op een rij waarin de borstkankersterfte 
onder gescreende vrouwen en niet-gescreende vrouwen wordt vergeleken. Eén van 
de conclusies: onder de deelneemsters aan het Nederlandse bevolkingsonderzoek 
sterven half zo veel vrouwen aan borstkanker als onder de niet-deelneemsters.


Vroege ontdekking is winst
Het uitgangspunt van het bevolkingsonderzoek op borstkanker is, dat vroege 
ontdekking de kans verkleint om aan borstkanker te overlijden. Nu er steeds 
meer vrouwen komen die het screeningsprogramma (dat vijfentwintig jaar duurt) 
grotendeels of helemaal doorlopen hebben, is na te gaan of dankzij de screening 
de sterfte aan borstkanker onder deelnemende vrouwen inderdaad afneemt. Dit 
blijkt het geval. Onder de deelneemsters aan het Nederlandse programma is de 
kans om aan borstkanker te overlijden half zo groot als onder 
niet-deelneemsters. Vroege ontdekking is dus winst. Zowel de gescreende als de 
niet-gescreende vrouwen met borstkanker profiteren bovendien van de verbeterde 
behandelmogelijkheden.

Geen zelfselectie
Misschien blijven juist de vrouwen die meer kans hebben op borstkanker wel 
thuis, zeggen critici van het bevolkingsonderzoek. Deze vorm van zelfselectie 
zou de uitkomst van de kansberekening beïnvloeden ten gunste van het 
bevolkingsonderzoek. Nauwkeurig empirisch en theoretisch onderzoek heeft echter 
aangetoond dat het effect van zelfselectie klein is. 'De uitkomsten van de 
studies die wij hebben laten meewegen, zijn bovendien allemaal gecorrigeerd 
voor eventuele zelfselectie,' aldus klinisch epidemioloog prof.dr. André 
Verbeek, verbonden aan het UMC St Radboud en hoofdauteur van het artikel in het 
NTvG.

Nadelen
Er zijn enkele duidelijke nadelen aan het bevolkingsonderzoek, onder andere de 
foutpositieve uitslagen. Dat betreft vrouwen, bij wie de radioloog op de 
screeningsfoto iets ziet wat, bij nader onderzoek in het ziekenhuis, geen 
borstkanker is. Deze vrouwen hebben dus voor niets in spanning gezeten. In 
Nederland wordt twee procent van de gescreende vrouwen doorverwezen voor nader 
onderzoek. Bij zeventig procent van de doorverwezen vrouwen blijkt achteraf 
niets aan de hand te zijn, stellen Verbeek en zijn collega-onderzoekers vast.
In de Verenigde Staten ligt de nadruk juist op het voorkòmen van het over het 
hoofd zien van tumoren. Daarom worden daar veel meer vrouwen doorverwezen naar 
het ziekenhuis dan in Nederland: tien procent in de VS tegen twee procent in 
Nederland.

Een ander nadeel van het bevolkingsonderzoek is overdiagnose. Het gaat hier om 
tumoren die gevonden worden bij de screening en vervolgens behandeld worden, 
maar die zonder de screening nooit tot klachten of sterfte geleid zouden 
hebben. Dit komt onder andere doordat sommige tumoren erg langzaam groeien. Op 
basis van computersimulaties is de schatting, dat dit in Nederland om negen 
procent van de borstkanker gaat, die bij de screening gevonden wordt.

Trends
Ook de ontwikkeling van de borstkankersterfte op landelijk niveau door de jaren 
heen is bekend. Begin jaren negentig, direct na de invoering van de screening 
in Nederland, is er nog nauwelijks een daling in de sterfte te zien. Vanaf het 
eind van de jaren negentig, zeven tot tien jaar na invoering van het programma, 
wordt de daling van de borstkankersterfte statistisch significant. In enkele 
Scandinavische studies wordt na de invoering van screening geen dalende trend 
gezien. 'Hoogstwaarschijnlijk speelt hier mee, dat de Scandinaviërs alleen naar 
de korte termijn hebben gekeken,' zegt Verbeek.

Cijfers van de Wereldgezondheidsorganisatie laten zien, dat in dertig Europese 
landen de borstkankersterfte daalt, ook in landen waar geen screening is. Dit 
is mede te danken aan het groeiende besef bij vrouwen om met een knobbeltje in 
de borst meteen naar de dokter te gaan, en aan de betere behandelingen.

Voor Nederland denken de onderzoekers op basis van computersimulaties dat de 
bijdrage van de screening aan de daling in de borstkankersterfte ongeveer de 
helft is. 'Misschien is het mogelijk om de borstkankersterfte nog verder terug 
te dringen', aldus Verbeek. 'Bijvoorbeeld door ook een vorm van screening aan 
te bieden aan vrouwen die nu buiten de doelgroep vallen.' Onderzoek hiernaar is 
gaande.


Borstkankerscreening in Nederland (2009)


Gescreende vrouwen per jaar

Doorverwezen naar het ziekenhuis

  - hiervan foutpositief: 70 %

Ontdekte mammacarcinomen

Overdiagnose


ruim 900.000 (80 % van de doelgroep)

ruim  17.000 (2 %)



ruim   5.000 (0,57 %)

9 %



Einde bericht

Noten voor de redactie

André L.M. Verbeek, Mireille J.M. Broeders, Suzie.J. Otto, Jacques Francheboud, 
J.D.M. (Hans) Otten, Roland Holland, G.J. (Ard) den Heeten, Harry J. de Koning. 
Effecten van het bevolkingsonderzoek naar borstkanker. Nederlands Tijdschrift 
voor Geneeskunde, online, 1 maart 2013.

Persvoorlichters bij het UMC St Radboud: 024-3618910, buiten kantooruren 06 - 
51291446.
E-mailadres voor de media: umcstradboud@xxxxxxx<mailto:umcstradboud@xxxxxxx>
Volg ons ook op twitter<http://twitter.com/umcnpress>

Klik hier voor meer 
persberichten<http://www.umcn.nl/OverUMCstRadboud/NieuwsEnMedia/Nieuws/Pages/default.aspx>
 van het UMC St Radboud
Wilt u onze persberichten niet ontvangen? Stuur een mailtje naar 
umcstradboud@xxxxxxx<mailto:umcstradboud@xxxxxxx>





Het UMC St Radboud staat geregistreerd bij de Kamer van Koophandel in het 
handelsregister onder nummer 41055629.
The Radboud University Nijmegen Medical Centre is listed in the Commercial 
Register of the Chamber of Commerce under file number 41055629.

JPEG image

Other related posts:

  • » [PWC-MEDIA] Persbericht: effecten borstkankerscreening - UMCStRadboud