Persbericht Wageningen University, nr 072, 1 september 2015
http://www.wageningenur.nl/nl/nieuws/Genetische-variatie-van-varkens-nog-steeds-groot.htm
Genetische variatie van varkens nog steeds groot
De eeuwenlange domesticatie heeft de genetische variatie bij varkens niet
beperkt. De genenpool is nog steeds groot, doordat ze nog vaak kruisten met hun
wilde soortgenoten. Dat concluderen onderzoekers van Wageningen University en
enkele internationale collega’s in een publicatie die 31 augustus online
verscheen bij Nature Genetics.
Varkens worden sinds zo’n 9000 jaar door mensen gehouden. Dat begon in
Anatolië, nu het Aziatisch deel van Turkije, en in de Mekong Vallei in Vietnam.
De onderzoekers van Wageningen University gingen aan de slag met de vraag wat
is er veranderd in het genoom van tamme varkens ten opzichte van dat van wilde
zwijnen, en hoe dat proces is verlopen.
Voor het onderzoek werd van 104 wilde en gedomesticeerde varkens het complete
genoom in kaart gebracht en met elkaar vergeleken. Deze 104 dieren waren
gekozen uit een collectie van 4000 varkens van over de hele wereld die eerder
al met een chip met 60.000 SNPs gekarakteriseerd waren.
Gedrag en bouw
Uit de genoomsequenties blijkt dat gedomesticeerde varkens in de loop der
eeuwen sterk op gedrag en bouw zijn geselecteerd. Varkens werden rustiger, de
schedel werd korter en de dieren werden kleiner – al zijn ze de laatste eeuwen
weer langer en groter geworden. Daarbinnen zijn echter nog altijd twee
subgroepen te onderscheiden, die verband houden met de regio van oorsprong,
Azië of Europa, zegt Martien Groenen, hoogleraar Dierlijke genomica en
betrokken bij het onderzoek. “Het netwerk van genen waar in Azië op
geselecteerd is, komt overeen met dat van Europese varkens, maar de specifieke
plekken zijn vaak verschillend.”
Daarnaast tonen de onderzoekers aan dat er voortdurend inmenging van wilde
varkens in de gedomesticeerde varkens heeft plaatsgevonden. “In de Middeleeuwen
lieten boeren hun varkens gewoon los in het bos lopen, waardoor de genetische
uitwisseling met hun wilde soortgenoten behoorlijk sterk bleef.” Die wilde
inmenging is goed nieuws voor de fokkerijsector, zegt Groenen. “Daardoor is er
voor fokkers bij varkens nog veel genetische variatie te vinden.”
Catalogus
Voor de fokkers is het ook handig dat voor het onderzoek ook commerciële
varkens werden gesequenced. Zo bouwden de onderzoekers een goede catalogus op
die laat zien wat specifiek is voor wilde en tamme varkens. Dat kan nuttige
informatie zijn voor de ontwikkeling van nieuwe commerciële varkenslijnen.
Groenen: “Onze grote selectie aan genoomsequenties geeft een beter inzicht in
mogelijk interessante genetische varianten, en de varianten die je niet wilt
hebben.”
Publicatie:
Laurent A.F. Frantz et all,Evidence of long-term gene flow and selection during
domestication from analyses of Eurasian wild and domestic pig genomes, Nature
Genetics, 31 augustus 2015 online first, doi:10.1038/ng.3394.
NOOT VOOR DE REDACTIE
Dit bericht op de website van Wageningen
UR<http://www.wageningenur.nl/nl/nieuws/Genetische-variatie-van-varkens-nog-steeds-groot.htm>
Meer informatie bij prof.dr. Martien Groenen, persoonlijk hoogleraar Dierlijke
genomica, leerstoelgroep Fokkerij en genetica van Wageningen University, tel.
0317 483747, martien.groenen@xxxxxx<mailto:martien.groenen@xxxxxx> of via Jac
Niessen, wetenschapsvoorlichter Wageningen UR, tel. 0317 485003,
jac.niessen@xxxxxx<mailto:jac.niessen@xxxxxx>.
Wageningen University maakt deel uit van Wageningen UR (University & Research
centre). De missie is 'To explore the potential of nature to improve the
quality of life'. Binnen Wageningen UR bundelen 9 gespecialiseerde
onderzoeksinstituten van stichting DLO en Wageningen University hun krachten om
bij te dragen aan de oplossing van belangrijke vragen in het domein van gezonde
voeding en leefomgeving. Met ongeveer 30 vestigingen, 6.000 medewerkers en
10.000 studenten behoort Wageningen UR wereldwijd tot de aansprekende
kennisinstellingen binnen haar domein. De integrale benadering van de
vraagstukken en de samenwerking tussen verschillende disciplines vormen het
hart van de unieke Wageningen aanpak.
