[http://www.leidenuniv.nl/nieuwsbrief/doelgroepnieuwsbrieven/zegel-universiteit-leiden-nl.gif] Persbericht 1 mei 2014 Was de Neanderthaler wel zo inferieur aan de moderne mens? Archeoloog Wil Roebroeks en zijn Amerikaanse collega Paola Villa menen dat de argumenten voor de vermeende inferioriteit van Neanderthalers ten opzichte van de moderne mens, niet valide zijn. Hun belangrijkste bezwaar is dat Neanderthalers doorgaans met hun 'opvolgers' en niet met hun tijdgenoten worden vergeleken. Publicatie in PLoS ONE op 1 mei. Systematisch onderzoek Roebroeks en Villa onderzochten in een groot vergelijkend onderzoek systematisch de hele archeologische record van de Neanderthalers en hun tijdgenoten, de moderne mens in Afrika van 350.000 tot 40.000 jaar geleden. Hun conclusie is dat de verschillen niet zo groot zijn als steeds is gesteld; ze zijn te klein om het verdwijnen van de Neanderthalers te verklaren in termen van cognitieve en gedragsmatige inferioriteit. Dat ze niettemin dat stempel kregen komt omdat de moderne mens pas na verspreiding over Eurazië en de verdwijning van de Neanderthalers een snelle ontwikkeling doormaakte. Neanderthalers het meest onderzocht Neanderthalers zijn van alle uitgestorven menstypen het best onderzocht; een rijke verzameling van fossiel materiaal van honderden individuen is beschikbaar, grofweg gedateerd van 350.000 tot 40.000 jaar geleden. Resten zijn aangetroffen in een groot gebied: van Portugal in het westen tot het Altai-gebied (centraal Azië) in het oosten, en van de wateren van de Noordzee in het noorden, tot Israël in het zuiden. Superieure moderne mens Na ruim 300.000 jaar te hebben gefloreerd, verdween de Neanderthaler ongeveer 40.000 jaar geleden van de aardbodem. Dat gebeurde toen de moderne mens, afkomstig uit Afrika, zich over Europa verspreidde. Deze moderne immigranten worden gewoonlijk gezien als superieur aan de Neanderthalers, op velerlei gebied: ze gebruikten complexe werktuigen en wapens en groepsstrategieën om succesvol te jagen, toonden symbolisch gedrag, hadden uitgebreide sociale netwerken, en waren in staat tot innovatie. Het was de moderne mens die bijvoorbeeld de prachtige tekeningen maakte in de grot van Chauvet, Frankrijk, en de eerste sculpturen. Neanderthaler ook cognitief en praktisch Echter, de laatste jaren komen er steeds meer aanwijzingen dat de verschillen tussen de Neanderthalers en hun moderne tijdgenoten in Afrika noch zo sterk noch zo eenduidig zijn als steeds is gesteld: archeologische bewijzen van de cognitieve en praktische capaciteiten van de moderne mens kunnen meer dan gedacht óók naar de Neanderthaler wijzen. T-Ford versus Ferrari Techniek en gedrag van de Neanderthaler vergelijken met die van de moderne mens uit de periode na de verdwijning van de Neanderthalers, is als de T-Ford uit het begin van de 20e eeuw vergelijken met een hedendaagse Ferrari, en dan over Henry Ford concluderen dat hij cognitief inferieur was aan Enzo Ferrari. Op die manier wordt voorbijgegaan aan de (explosieve) culturele en technische ontwikkelingen die plaatsvonden na de verdwijning van de laatste, kleine groepen Neanderthalers. Hun conclusie: de verschillen in de archeologische record tussen de Neanderthalers en hun Afrikaanse tijdgenoten, zijn marginaal. Vermenging en assimilatie leidden wellicht tot verdwijning Neanderthalers De heersende theorie is dat de cognitieve superioriteit van de moderne mens de Neanderthaler verdrong en vervolgens deed uitsterven. Villa en Roebroeks betogen daarentegen dat de genetische data die recent zijn verkregen uit skeletresten van Neanderthalers in een andere richting wijzen: aannemelijk is dat complexe en langdurige processen van vermenging met en assimilatie in de moderne mens verantwoordelijk zijn voor het verdwijnen van de Neanderthalermorfologie. Noot voor de redactie, niet voor publicatie Voor meer informatie: Wil Roebroeks: 071 5272387 en j.w.m.roebroeks@xxxxxxxxxxxxxxxxxx<mailto:j.w.m.roebroeks@xxxxxxxxxxxxxxxxxx>. Inès van Arkel, adviseur wetenschapscommunicatie: 071 5273282, i.van.arkel@xxxxxxxxxxxxxxxx<mailto:i.van.arkel@xxxxxxxxxxxxxxxx>. http://www.nieuws.leidenuniv.nl/nieuws-2014/was-de-neanderthaler-wel-zo-inferieur-aan-de-moderne-mens.html [http://www.leidenuniv.nl/nieuwsbrief/doelgroepnieuwsbrieven/pay-off.jpg]