[PWC-MEDIA] Persbericht Universiteit Leiden: Was de Neanderthaler wel zo inferieur aan de moderne mens?

  • From: Universiteit Leiden - Communicatie <communicatie@xxxxxxxxxxxxx>
  • To: Universiteit Leiden - Communicatie <communicatie@xxxxxxxxxxxxx>
  • Date: Thu, 1 May 2014 08:18:39 +0000

[http://www.leidenuniv.nl/nieuwsbrief/doelgroepnieuwsbrieven/zegel-universiteit-leiden-nl.gif]


Persbericht
1 mei 2014




Was de Neanderthaler wel zo inferieur aan de moderne mens?

Archeoloog Wil Roebroeks en zijn Amerikaanse collega Paola Villa menen dat de 
argumenten voor de vermeende inferioriteit van Neanderthalers ten opzichte van 
de moderne mens, niet valide zijn. Hun belangrijkste bezwaar is dat 
Neanderthalers doorgaans met hun 'opvolgers' en niet met hun tijdgenoten worden 
vergeleken. Publicatie in PLoS ONE op 1 mei.

Systematisch onderzoek

Roebroeks en Villa onderzochten in een groot vergelijkend onderzoek 
systematisch de hele archeologische record van de Neanderthalers en hun 
tijdgenoten, de moderne mens in Afrika van 350.000 tot 40.000 jaar geleden. Hun 
conclusie is dat de verschillen niet zo groot zijn als steeds is gesteld; ze 
zijn te klein om het verdwijnen van de Neanderthalers te verklaren in termen 
van cognitieve en gedragsmatige inferioriteit. Dat ze niettemin dat stempel 
kregen komt omdat de moderne mens pas na verspreiding over Eurazië en de 
verdwijning van de Neanderthalers een snelle ontwikkeling doormaakte.

Neanderthalers het meest onderzocht

Neanderthalers zijn van alle uitgestorven menstypen het best onderzocht; een 
rijke verzameling van fossiel materiaal van honderden individuen is 
beschikbaar, grofweg gedateerd van 350.000 tot 40.000 jaar geleden. Resten zijn 
aangetroffen in een groot gebied: van Portugal in het westen tot het 
Altai-gebied (centraal Azië) in het oosten, en van de wateren van de Noordzee 
in het noorden, tot Israël in het zuiden.

Superieure moderne mens

Na ruim 300.000 jaar te hebben gefloreerd, verdween de Neanderthaler ongeveer 
40.000 jaar geleden van de aardbodem. Dat gebeurde toen de moderne mens, 
afkomstig uit Afrika, zich over Europa verspreidde. Deze moderne immigranten 
worden gewoonlijk gezien als superieur aan de Neanderthalers, op velerlei 
gebied: ze gebruikten complexe werktuigen en wapens en groepsstrategieën om 
succesvol te jagen, toonden symbolisch gedrag, hadden uitgebreide sociale 
netwerken, en waren in staat tot innovatie. Het was de moderne mens die 
bijvoorbeeld de prachtige tekeningen maakte in de grot van Chauvet, Frankrijk, 
en de eerste sculpturen.

Neanderthaler ook cognitief en praktisch

Echter, de laatste jaren komen er steeds meer aanwijzingen dat de verschillen 
tussen de Neanderthalers en hun moderne tijdgenoten in Afrika noch zo sterk 
noch zo eenduidig zijn als steeds is gesteld: archeologische bewijzen van de 
cognitieve en praktische capaciteiten van de moderne mens kunnen meer dan 
gedacht óók naar de Neanderthaler wijzen.

T-Ford versus Ferrari

Techniek en gedrag van de Neanderthaler vergelijken met die van de moderne mens 
uit de periode na de verdwijning van de Neanderthalers, is als de T-Ford uit 
het begin van de 20e eeuw vergelijken met een hedendaagse Ferrari, en dan over 
Henry Ford concluderen dat hij cognitief inferieur was aan Enzo Ferrari. Op die 
manier wordt voorbijgegaan aan de (explosieve) culturele en technische 
ontwikkelingen die plaatsvonden na de verdwijning van de laatste, kleine 
groepen Neanderthalers. Hun conclusie: de verschillen in de archeologische 
record tussen de Neanderthalers en hun Afrikaanse tijdgenoten, zijn marginaal.

Vermenging en assimilatie leidden wellicht tot verdwijning Neanderthalers

De heersende theorie is dat de cognitieve superioriteit van de moderne mens de 
Neanderthaler verdrong en vervolgens deed uitsterven. Villa en Roebroeks 
betogen daarentegen dat de genetische data die recent zijn verkregen uit 
skeletresten van Neanderthalers in een andere richting wijzen: aannemelijk is 
dat complexe en langdurige processen van vermenging met en assimilatie in de 
moderne mens verantwoordelijk zijn voor het verdwijnen van de 
Neanderthalermorfologie.

Noot voor de redactie, niet voor publicatie

Voor meer informatie:

Wil Roebroeks: 071 5272387 en 
j.w.m.roebroeks@xxxxxxxxxxxxxxxxxx<mailto:j.w.m.roebroeks@xxxxxxxxxxxxxxxxxx>.
Inès van Arkel, adviseur wetenschapscommunicatie: 071 5273282, 
i.van.arkel@xxxxxxxxxxxxxxxx<mailto:i.van.arkel@xxxxxxxxxxxxxxxx>.

http://www.nieuws.leidenuniv.nl/nieuws-2014/was-de-neanderthaler-wel-zo-inferieur-aan-de-moderne-mens.html

[http://www.leidenuniv.nl/nieuwsbrief/doelgroepnieuwsbrieven/pay-off.jpg]


GIF image

JPEG image

Other related posts:

  • » [PWC-MEDIA] Persbericht Universiteit Leiden: Was de Neanderthaler wel zo inferieur aan de moderne mens? - Universiteit Leiden - Communicatie