[PWC-MEDIA] Persbericht Universiteit Leiden: Oog voor Asymmetrie onthult grote patronen in evolutie

From: Universiteit Leiden - Communicatie <communicatie@xxxxxxxxxxxxx>
To: "'pwc-media@xxxxxxxxxxxxx'" <pwc-media@xxxxxxxxxxxxx>
Date: Fri, 20 Jun 2014 09:45:56 +0000

[http://www.leidenuniv.nl/nieuwsbrief/doelgroepnieuwsbrieven/zegel-universiteit-leiden-nl.gif]

Persbericht
20 juni 2014

Oog voor Asymmetrie onthult grote patronen in evolutie

Evolutiebioloog Menno Schilthuizen zoekt evolutiepatronen achter asymmetrische
vormen bij dieren. Van bijna geen enkel dier is de linkerhelft namelijk precies
hetzelfde als de rechterhelft. Schilthuizen, hoogleraar Kenmerkevolutie en
Biodiversiteit aan de Universiteit Leiden en werkzaam bij Naturalis, vertelt
erover in zijn oratie op 27 juni.

Regel doorbroken
Schilthuizen, expert in slakken en insecten, is vooral geïnteresseerd in
asymmetrische geslachtsorganen. 'Veel insecten, spinnen en wormen hebben
asymmetrische geslachtsorganen. Maar ook veel zoogdieren, zoals herten,
varkens, kamelen, schapen en eekhoorns hebben een asymmetrische penis.

Ook ons eigen hart en onze ingewanden zijn niet symmetrisch. Veel kreeften en
krabben hebben een grote en een kleine schaar. En slakkenhuisjes draaien ofwel
met de klok mee, ofwel ertegenin. 'Om goed te kunnen zwemmen, lopen of vliegen
moeten dieren links en rechts gelijk zijn en de meeste soorten hebben dan ook
een tweezijdig symmetrische bouw. Maar kennelijk kan die regel worden
doorbroken', zegt Schilthuizen. 'We hebben geen idee waarom. Het is een
braakliggend terrein.'

Experts
Schilthuizen richt zich op het ontstaan van links-rechts symmetrie en
asymmetrie omdat het een van de grote overkoepelende patronen in de evolutie
is. Net als andere grote evolutionaire innovaties (het oog, vliegvermogen,
metamorfose) is het vele keren onafhankelijk geëvolueerd. Het heeft tot nu toe
vreemd genoeg weinig aandacht gekregen, terwijl het makkelijker te bestuderen
is: het komt bij bijna alle groepen organismen voor. Naturalis is volgens
Schilthuizen de juiste plek om dit patroon nader in kaart te brengen, omdat er
experts werken die thuis zijn in verschillende dier- en plantengroepen. Hij wil
bovendien met zijn onderzoek, dat deels in Maleisië plaatsvindt, een brug slaan
naar het Instituut Biologie Leiden. Hier werken onderzoekers aan
modelorganismen, zoals de poelslak of de zebravis, waarvan zij de genetica
kunnen ophelderen.

Curriculum Vitae
Menno Schilthuizen (1965) promoveerde aan de Universiteit Leiden in 1994, deed
daarna twee postdocs aan Wageningen Universiteit en werkte van 2000 t/m 2006
aan het Institute for Tropical Biology and Conservation in Maleisie. Sinds 2007
werkt hij als onderzoeker bij Naturalis. Tussen 2007 en 2012 was hij bijzonder
hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Groningen. Sinds 1 januari 2013 is hij
hoogleraar 'Kenmerkevolutie en biodiversiteit' aan de Universiteit Leiden.

Noot voor de redactie, niet voor publicatie
Voor meer informatie:
Menno Schilthuizen:
menno.schilthuizen@xxxxxxxxxxxx<mailto:menno.schilthuizen@xxxxxxxxxxxx>, tel.
06-22030313

Inès van Arkel, adviseur wetenschapscommunicatie Universiteit Leiden:
i.van.arkel@xxxxxxxxxxxxxxxx<mailto:i.van.arkel@xxxxxxxxxxxxxxxx>, tel.
071-5273282.

Over Universiteit Leiden
De Universiteit Leiden is een internationaal georiënteerde
onderzoeksuniversiteit. De universiteit biedt hoogwaardig onderzoek en
academisch onderwijs in het alfa- gamma- en bètadomein. De Universiteit Leiden
heeft 4000 mensen in dienst en leidt 23.000 studenten op.
Over Naturalis Biodiversity Center
Naturalis is het meest bekend bij het grote publiek als familiemuseum, met
gemiddeld 256.000 bezoekers per jaar. Naturalis is bovendien een internationaal
opererend onderzoekscentrum. De ruim 120 onderzoekers en 200 gastonderzoekers
die aan Naturalis Biodiversity Center verbonden zijn, houden zich bezig met het
beschrijven, begrijpen en verklaren van biodiversiteit en geodiversiteit. Aan
de basis van het museum en dit onderzoekscentrum ligt de in twee eeuwen
opgebouwde nationale collectie van maar liefst 37 miljoen planten, dieren,
fossielen en gesteenten.

[http://www.leidenuniv.nl/nieuwsbrief/doelgroepnieuwsbrieven/pay-off.jpg]

[PWC-MEDIA] Persbericht Universiteit Leiden: Oog voor Asymmetrie onthult grote patronen in evolutie

Other related posts: