27 oktober 2016
Hersenactiviteit geliefde pubers gemeten
Pubers die op de basisschool zeer geliefd waren bij hun klasgenoten zijn vaker
bereid eerlijk te delen met een ander. Tijdens het delen worden bij hen
‘sociale’ hersengebieden sterker geactiveerd dan bij pubers die door de jaren
heen minder geliefd waren. Dat blijkt uit onderzoek van ontwikkelingspsycholoog
Geert-Jan Will, op 17 oktober gepubliceerd in Developmental Science.
Eerlijk delen?
Geert-Jan Will en zijn collega’s maakten scans van de hersenen van 47 pubers in
de leeftijd van 12-15 jaar. De populariteit van deze pubers was van groep 3 tot
en met groep 8 op de basisschool in kaart gebracht door ieder jaar aan hun
klasgenoten te vragen wie zij aardig vonden en wie niet. Door de antwoorden van
een hele klas te combineren ontstond er een goed beeld van welke kinderen het
meest geliefd waren en welke kinderen minder goed in de groep lagen. Tijdens de
scans mochten de deelnemers bepalen of zij geld gunden aan kinderen die zij
niet kenden. In sommige gevallen konden zij kiezen voor een eerlijke verdeling
van geld zonder dat het henzelf iets kostte, in andere gevallen ging een
eerlijke verdeling ten koste van hun eigen beloning. Pubers die door de jaren
heen zeer geliefd waren bij hun klasgenoten gunden de andere deelnemers vaker
geld dan pubers die minder geliefd waren, maar alleen als dat hun geen geld
kostte. Hun gedrag was dus zowel sociaal als strategisch.
‘Sociale’ hersengebieden
In situaties waarin eerlijk delen kostbaar was, vertoonden geliefde pubers meer
hersenactiviteit in twee hersennetwerken. Het ene netwerk is belangrijk om
jezelf in een ander te verplaatsen. Het andere is actief wanneer iemand merkt
dat een norm overschreden wordt, bijvoorbeeld wanneer iemand oneerlijk handelt.
De verhoogde activiteit in deze netwerken duidt er mogelijk op dat geliefde
pubers meer aandacht gaven aan de consequenties van hun keuze voor de ander dan
pubers die minder geliefd waren op de basisschool.
Hersenprocessen als schakel
Uit eerder onderzoek was al gebleken dat kinderen met sterk ontwikkelde sociale
vaardigheden geliefder zijn bij leeftijdgenoten en minder vaak kampen met
problemen op school. Het huidige onderzoek van Geert-Jan Will en zijn collega’s
geeft inzicht in hersenprocessen die mogelijk een schakel vormen tussen de
ontwikkeling van sociale vaardigheden en populariteit onder klasgenoten. Of
deze hersenprocessen de oorzaak of het gevolg zijn van populariteit onder
klasgenoten kan dit onderzoek niet beantwoorden. Om meer inzicht te krijgen in
die vraag moet er nog veel onderzoek gedaan worden. Gedacht kan worden aan
langdurige onderzoeken waarbij veranderingen in populariteit over langere tijd
gekoppeld kunnen worden aan meerdere hersenscans in verschillende fases van de
kindertijd en adolescentie.
' Longitudinal links between childhood peer acceptance and the neural
correlates of sharing
[http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/desc.12489/full]' van Geert-Jan
Will, Eveline Crone, Pol van Lier en Berna Güroğlu is op 17 oktober verschenen
in Developmental Science.
Noot voor de pers, niet voor publicatie
Voor meer informatie kunt u contact opnemen:
Geert-Jan Will: [g.j.will@xxxxxxxxxxxxxxxxx] / 0044-7481491744 (Londen)
Miranda Jansen, Adviseur wetenschapscommunicatie a.i. Universiteit Leiden:
[m.j.jansen@xxxxxxxxxxxxxxxx] / 071-5273282
Over de Universiteit Leiden
De Universiteit Leiden is een internationaal georiënteerde
onderzoeksuniversiteit. De universiteit biedt hoogwaardig onderzoek en
academisch onderwijs in het alfa- gamma- en bètadomein. De Universiteit Leiden
[http://www.leidenuniv.nl] heeft 5.500 mensen in dienst en leidt 25.800 ;
studenten op.
Volg ons
Aanmelden voor de nieuwsbrief
[http://www.nieuwsbrief.leidenuniv.nl/contact/adres.html]
Afmelden voor persberichten van de Universiteit Leiden
http://persberichten.cmail19.com/t/d-u-djtythd-jlkyurili-o/
Meer nieuws- en persberichten vindt u op onze nieuwspagina
[http://www.nieuws.leidenuniv.nl/].
