De Nederlandse consument is zich in het derde kwartaal veel slechter gaan voelen over de eigen financiële toekomst.
Ruim een derde voelt zich overwegend negatief over de financiële toekomst van het eigen huishouden.
De kans op baanverlies schatten Nederlanders niet hoger in dan een kwartaal geleden, maar zij zijn uitermate somber geworden over de Nederlandse en wereldeconomie.
Bij grote aankopen houden ze daarom de hand steeds vaster op de knip.
Dat blijkt uit de nieuwste editie van de Tilburg Consumer Outlook Monitor (Tilcom) van Tilburg University en CentERdata onder Nederlandse consumenten.
De TILCOM-barometer van consumentenemoties, de zogenaamde Ecomotion-index, kwam in september 2011 uit op 19,8; in juni was dat nog 35,5.
Deze daling is ongekend fors, de barometer heeft het laagste punt bereikt sinds de eerste meting in het derde kwartaal van 2009 (toen 27,1).
Het voorzichtige herstel van de afgelopen twee jaar is met deze daling volledig ongedaan gemaakt.
Overheidsbezuinigingen op talloze terreinen, de Griekse eurocrisis en het haperen van de economische groei hebben onmiskenbaar hun weerslag op het economische welbevinden van de Nederlandse consument en daarmee op het consumentenvertrouwen.
Pessimisme over Nederlandse en wereldeconomie
Ook het CBS liet een verslechtering van het consumentenvertrouwen zien, maar de emotie-index laat zelfs zien dat een derde van de Nederlanders (33,4%) inmiddels meer negatieve dan positieve emoties ervaart als zij aan de financiële toekomst van het eigen huishouden denken.
Men is daarbij vooral bezorgd en onzeker.
Ook blijkt de teruggang breed te worden gedragen; alle leeftijdsgroepen laten een daling zien, en dat is niet eerder voorgekomen.
Uit de CBS-cijfers blijkt dat Nederlanders pessimistisch zijn over de Nederlandse arbeidsmarkt, de TILCOM-meting laat een ander beeld zien: Nederlanders schatten de kans dat zij zelf hun baan verliezen in het komend jaar lager in (16,3%) dan een kwartaal geleden (16,9%).
“Dit remt de stevige dip in het consumentenvertrouwen nog enigszins.
Als dit laatste lichtpuntje verdwijnt, raakt de binnenlandse consumptie nog verder in het slop”, aldus Jorna Leenheer, senior onderzoeker bij CentERdata.
Over de Nederlandse en wereldeconomie is de Nederlandse consument nog veel negatiever gestemd dan over de persoonlijke financiën.
Driekwart van de bevolking verwacht dat de Nederlandse economie en de wereldeconomie in het komend jaar zullen verslechteren.
Minder aankoopplannen, huizenmarkt licht verbeterd
Als gevolg van het consumentenpessimisme, gaan de aankoopplannen van Nederlanders verder achteruit.
Het CBS geeft aan dat Nederlanders de tijd om grote aankopen te doen iets vinden verbeterd, ook hier laat het TILCOM-onderzoek een ander beeld zien, namelijk dat voor alle specifiek onderzochte productcategorieën, zoals auto’s, kleding en vakanties, de eigen aankoopplannen afnemen, met uitzondering van de aankoop van woningen.
De tijdelijke verlaging van de overdrachtsbelastingen heeft er waarschijnlijk aan bijgedragen dat de huizenmarkt een lichtpuntje vormt.
Nederlandse huishoudens schatten de kans dat ze een huis kopen in de komende 12 maanden in op 4,6%.
Dat is iets hoger dan in het voorgaande kwartaal (4,0%), maar nog wel lager dan een jaar geleden (5,5%).
Op basis van deze cijfers is te verwachten dat de binnenlandse consumptie voorlopig niet zal aantrekken en wordt een zogenaamde “dubbele dip” onafwendbaar.
Over TILCOM
Sinds september 2009 peilt de Tilburg Consumer Outlook Monitor (TILCOM) driemaandelijks de emoties van ruim 2.500 Nederlanders over de economie en stelt een economische emotiebarometer op.
Het onderzoek is een samenwerking tussen CentERdata en de Tilburg School of Economics and Management van Tilburg University.
Noot voor de pers
Voor meer informatie en interviews kunt u contact opnemen met Jorna Leenheer, senior onderzoeker CentERdata, via (013) 466 3597 of
j.leenheer@xxxxxx. Een uitgebreide versie van de resultaten staat ook
online.
Meer onderzoeksnieuws van de Tilburg School of Economics and Management vindt u op
www.econtrack.nl.
