[PWC-MEDIA] Persbericht TU Delft: Ruisdael Observatorium gaat Nederlandse atmosfeer modelleren met resolutie van 100 meter

  • From: Roy Meijer <R.E.T.Meijer@xxxxxxxxxx>
  • To: "pwc-media@xxxxxxxxxxxxx" <pwc-media@xxxxxxxxxxxxx>
  • Date: Thu, 12 Apr 2018 11:46:59 +0000

18 miljoen euro uit Nationale Roadmap voor toponderzoeksfaciliteit weer en 
klimaat
Ruisdael Observatorium gaat Nederlandse atmosfeer modelleren met resolutie van 
100 meter
'Het weer' is het resultaat van samenwerking van vele uiteenlopende factoren, 
zoals zonnestraling, de concentratie van broeikasgassen, luchtkwaliteit en 
-vochtigheid, bebouwing of begroeiing ter plaatse, windrichting, en met 
allerlei onderliggende en samenhangende natuurkundige en scheikundige 
processen. Dat maakt het opstellen van weers- en klimaatvoorspellingen zo 
complex. Het Ruisdael Observatorium - naar de 17e-eeuwse schilder Jacob 
Ruisdael - gaat een landelijk dekkend meetnetwerk combineren met fijnmazige 
simulaties en de benodigde rekenkracht om gedetailleerd de verandering van het 
lokale weer, klimaat en luchtkwaliteit in beeld te kunnen brengen. Op 12 april 
krijgt deze nieuwe toponderzoeksfaciliteit  daartoe een van de tien 
certificaten voor de Nationale Roadmap Grootschalige Wetenschappelijke 
Infrastructuur.

Door de langdurige emissies van broeikasgassen, luchtverontreiniging en 
fijnstof is onze atmosfeer structureel veranderd. Over wat er precies in de 
atmosfeer gebeurt - en hoe die verandert door de toevoeging van broeikasgassen 
- weten we nog (te) weinig. 'De grote uitdagingen voor de atmosferische 
wetenschappen zijn om voorspellingen te kunnen doen op korte termijn, lokaal en 
heel gedetailleerd, en daarnaast hoe de atmosfeer er in de toekomst uit gaat 
zien.", aldus professor Herman Russchenberg, hoogleraar atmospheric remote 
sensing, directeur van het TU Delft Climate Institute en trekker van het 
Ruisdael Observatorium. "Maar onze huidige modellen werken met blokken van een 
paar kilometer groot, terwijl de meeste atmosferische verschijnselen zich op 
veel kleinere schaal afspelen." Dus worden er aannames gedaan over de toestand 
van de atmosfeer. Om daar vanaf te komen, zullen die kleinschalige fenomenen 
gemeten en gemodelleerd moeten worden, iets wat nu alleen voor sommige 
deelprocessen gebeurt.

Troposfeer
Voor de atmosfeer zelf gaat het Ruisdael Observatorium boven Nederland de 
thermodynamische grootheden meten als temperatuur, wind en vocht, maar ook de 
chemische samenstelling, waaronder broeikasgassen als CO2 en uitlaatgassen en 
emissiegassen als stikstofdioxide, ammoniak en zwaveldioxide. Daaruit ontstaan 
aerosolen - stofdeeltjes - waaromheen zich wolkendruppels kunnen vormen. De 
resulterende wolken hebben weer invloed op straling. Ook de ondergrond zelf is 
belangrijk, vanwege de invloed die ook bodemvocht en -temperatuur hebben op het 
weer. De metingen zouden een meter onder de grond moeten beginnen en zo'n 
twaalf kilometer hoogte moeten bestrijken - de hele troposfeer dus, want dat is 
de laag van de atmosfeer die ons weer - en ons klimaat - bepaalt.

Fijnmazig landelijk dekkend meetnetwerk
Om al die diverse vakgebieden te kunnen combineren, is het Ruisdael 
Observatorium een samenwerkingsverband van vele uiteenlopende partijen. Het 
consortium bestaat uit onderzoekers van het KNMI, Universiteit Utrecht, 
Rijksuniversiteit Groningen, Vrije Universiteit, Wageningen University & 
Research, RIVM, TNO, ECN en TU Delft (penvoerder).
Russchenberg en zijn collega's willen toe naar een zeer fijnmazig landelijk 
dekkend meetnetwerk: een vast meetnetwerk, mobiele sensoren en uitgebreide 
grondstations leveren gegevens op over de fysische en chemische eigenschappen 
van de atmosfeer en zijn interactie met het aardoppervlak.
[cid:image003.jpg@01D3D264.BA3FEAF0]
Schematische weergave van de betrokken meetstations, het modelleren en de 
datastromen

Nauwkeurige modellen en rekenkracht
Aan de modellenkant speelt hetzelfde probleem als aan de meetkant. Hoewel die 
een steeds hogere resolutie krijgen, zijn ze nog niet fijnmazig genoeg. Een 
nieuwe rekenfaciliteit moet straks de geobserveerde gegevens real time in 
atmosfeermodellen kunnen verwerken. Doel van het Ruisdael Observatorium: een 
simulatie van de hele Nederlandse atmosfeer met een resolutie van 100x100 meter.
Groot voordeel van zo'n nationale kaart van 'Hollandse luchten' is dat 
Nederland op een relatief klein oppervlak vele verschillende soorten 
landschappen, bebouwing, vegetatie  en weersomstandigheden kent. Er zijn dan 
ook uiteenlopende lokale lessen over weer en klimaat te leren, die ook 
internationaal goed toepasbaar zullen zijn.

Meer informatie
Meer over de Nationale Roadmap Grootschalige Wetenschappelijke Infrastructuur: 
www.nwo.nl/roadmap<http://www.nwo.nl/roadmap>

Over het observatorium verscheen ook eerder dit achtergrondstuk Ruisdael 
Observatorium; De toekomst van de atmosfeer 
begrijpen<https://www.tudelft.nl/2016/tu-delft/ruisdael-observatorium-de-toekomst-van-de-atmosfeer-begrijpen/>
Contact Herman Russchenberg https://www.tudelft.nl/staff/h.w.j.russchenberg/
Adviseur wetenschapscommunicatie TU Delft Roy Meijer, 015-2781751, 
r.e.t.meijer@xxxxxxxxxx<mailto:r.e.t.meijer@xxxxxxxxxx>

JPEG image

Other related posts:

  • » [PWC-MEDIA] Persbericht TU Delft: Ruisdael Observatorium gaat Nederlandse atmosfeer modelleren met resolutie van 100 meter - Roy Meijer