Nieuwe bodemdalingskaart toont de (in)stabiliteit van Nederland
Scheve huizen, verzakkende straten, verschuivende dijken, en uitdrogende
natuurgebieden. Burgers, bedrijven en overheid zullen de komende jaren flink
moeten investeren in onderhoud. Dat valt op te maken uit de vernieuwde
interactieve bodemdalingskaart van Nederland, die vandaag online is gekomen. De
gegevens kunnen worden ingezien op https://bodemdalingskaart.nl.
40 miljard meetpunten
De kaart, die het Nederlands Centrum voor Geodesie en Geo-Informatica
(NCG)<https://www.ncgeo.nl/index.php/nl/> samen met
SkyGeo<file:///C:/Users/ramon/AppData/Local/Microsoft/Windows/INetCache/Content.Outlook/WP1G38IT/skygeo.nl>
en de TU
Delft<file:///C:/Users/ramon/AppData/Local/Microsoft/Windows/INetCache/Content.Outlook/WP1G38IT/tudelft.nl>
publiek heeft gemaakt, toont de beweging van miljarden meetpunten over het
hele land. Terwijl dit soort gegevens vroeger met de hand moest worden
ingewonnen, is nu gebruik gemaakt van overvliegende radarsatellieten, waardoor
elke paar dagen een meetpunt opnieuw kan worden ingemeten. De gegevens zijn
veel gedetailleerder dan de eerdere versie van de kaart. In de eerste versie
werden de satellietgegevens sterk gemiddeld: tot vakjes van vier vierkante
kilometer. In de nieuwe versie wordt elk individueel meetpunt getoond: meer dan
40 miljard meetpunten in totaal.
[cid:image001.jpg@01D685B1.FC478720]
Beweging van bruggen, spoor en gebouwen
'Een belangrijk verschil met de eerdere versie van de
bodemdalingskaart<https://www.tudelft.nl/2018/tu-delft/nederlandse-bodem-zakt-meer-dan-verwacht/>
is dat de meetgegevens niet alleen de beweging van de bodem laten zien, maar
ook de beweging van allerlei objecten zoals bruggen, het spoor en gebouwen',
zegt Pieter Bas Leezenberg van SkyGeo, die de verwerking van de satellietdata
heeft uitgevoerd. Hierdoor kunnen allerlei partijen, zoals gemeenten en
beheerders van infrastructuur nagaan waar onderhoud noodzakelijk is. Zo is
duidelijk te zien dat dijken verzakken, dat heidegebieden inklinken, maar ook
dat bijvoorbeeld de wateruitlaat van de kerncentrale bij Borssele aan
verzakking onderhevig is (zie afbeelding).
[cid:image002.jpg@01D685B1.FC478720]
Terughoudend
Het team was eerst terughoudend met het publiceren van deze gegevens. Alhoewel
de metingen millimeter-precisie hebben, is voor een correcte diagnose van de
oorzaak veel kennis nodig van de gebruikte satelliettechnologie. Toch is deze
nieuwe versie van de bodemdalingskaart van belang voor het bredere publiek.
Volgens hoogleraar Ramon Hanssen van de TU Delft zijn sommige metingen direct
bruikbaar en kunnen deze aanleiding zijn om actie te ondernemen. Bij andere is
de interpretatie lastiger, en moeten de metingen worden gebruikt als aanleiding
om nader onderzoek te doen. 'Eigenlijk zie je in de kaart terug hoe
ongelofelijk intensief we ons land gebruiken', zegt Hanssen. 'Dat noopt direct
tot voorzichtigheid in de interpretatie van de gegevens. Wat we in feite zien
is de wisselwerking van een radiosignaal van een satelliet met objecten op het
aardoppervlak, en interpretatie hiervan vergt specialistische kennis.'
Instabiliteit van Nederland
Toch is het duidelijk dat Nederland voor een enorme investering staat als het
gaat om onderhoud van infrastructuur ten gevolge van verzakkingen. Wegen,
rioleringen, spoorwegen, dijken, maar ook industriële complexen en gebouwen
vertonen tekenen van instabiliteit. Dit raakt dus zowel overheid, bedrijven en
burgers.
Continue monitoring
Het project bodemdalingskaart.nl is een initiatief van het Nederlands Centrum
voor Geodesie en Geo-Informatica (NCG)<https://www.ncgeo.nl/index.php/nl/>,
dezelfde organisatie die de NAP-metingen van Nederland initieerde, het eerste
continue GPS-netwerk van Nederland heeft ontworpen, en die aan de wieg stond
van het actuele hoogtemodel van Nederland (AHN). Verschillende universiteiten,
kennisinstituten en bedrijven dragen bij aan het resultaat: TU Delft, KNMI,
Hogeschool Utrecht, Universiteit Twente, SkyGeo, en 06-GPS. Het team werkt
verder aan de ontwikkeling van de technologie om continue monitoring van
objecten en bodem mogelijk te maken, waardoor ook snel kan worden ingegrepen
wanneer een beweging zou kunnen leiden tot een mogelijke calamiteit.
Presentatie resultaten
Dinsdag 8 september, 13:30: Prinsenkwartier, Sint Agathaplein 4, 2611 HR Delft.
Ingang via café Barbaar, zaal op 1e verdieping. Parkeren in de
Prinsenhofgarage. Meld u svp vooraf aan via 06-43082982.
Meer informatie
https://bodemdalingskaart.nl
Contactinfo: https://www.tudelft.nl/hanssen/
Secretariaat: 015 278 1701/3546,
secr-grs-citg@xxxxxxxxxx<mailto:secr-grs-citg@xxxxxxxxxx>
Adviseur wetenschapscommunicatie TU Delft Roy Meijer,
r.e.t.meijer@xxxxxxxxxx<mailto:r.e.t.meijer@xxxxxxxxxx>, 06 14015008
Beeldmateriaal, met diverse lokale voorbeelden: klik hier om beeldmateriaal te
bekijken.<https://urldefense.proofpoint.com/v2/url?u=https-3A__surfdrive.surf.nl_files_index.php_s_GaCJNg0MHvXZPB5&d=DwMFaQ&c=XYzUhXBD2cD-CornpT4QE19xOJBbRy-TBPLK0X9U2o8&r=uenItzgxBlEdYf9xcmJ4u4kcBIxP6p0rTL9GZQOHfks&m=TVWGU8V7LH-sZzhBb7wfAM5uPJSIf3Ss56UWmjR8C9M&s=V-JlFKyJ1Xvu7wlwMOIAOoYI_DmLpMUUalmBcV8ts1Y&e=>