[PWC-MEDIA] Persbericht: 'Regionale politici moeten verder kijken dan de provinciegrens'
- From: "Communicatie RUG" <communicatie@xxxxxx>
- To: <"Undisclosed-Recipient:;"@freelists.org>
- Date: Tue, 11 Dec 2012 09:42:58 +0100
Persbericht
Rijksuniversiteit Groningen / nummer 175 / 11 december 2012
Oratie prof.dr. Paul Elhorst: 'Regionale politici moeten verder kijken dan de
provinciegrens'
Politici in de noordelijke provincies hebben nogal eens onvoldoende oog voor de
economische belangen van het Noorden als geheel. Volgens Paul Elhorst,
hoogleraar Regionale Economie aan de Rijksuniversiteit Groningen, gaan ze
daarmee voorbij aan het feit dat een aanzienlijk deel van de effecten van
economische programma's in nabijgelegen provincies terecht komt.
Elhorst onderzocht de gevolgen van projecten die zijn gericht op bevordering
van werkgelegenheid. Hij bestudeerde vooral de invloed van zulke projecten is
op de economie in buurprovincies, het zogeheten overloopeffect. Dat er een nauw
verband is tussen de bedrijvigheid in provincies is wel duidelijk. Een
Groninger die zijn oprit laat bestraten, kan dat doen met klinkers van een
betonfirma in Drachten. Friezen geven op hun beurt hun verdiende euro's uit aan
shoppen in het Groninger stadscentrum. Op dinsdag 11 december houdt Elhorst
zijn oratie over dit onderwerp, getiteld 'Van ruimtelijke econometrie naar
regionaal beleid'.
Werkloosheid en productie
Er is al volop onderzoek gedaan naar het verband tussen werkloosheid en
productie, en andersom naar de relatie tussen productie en werkloosheid. Een
verband dat als eerste wetenschappelijk werd vastgesteld door Okun. Hij stelde
de Wet van Okun op, die is gebaseerd op het idee dat iemand die werkloos raakt
minder geld uitgeeft, waardoor de productie daalt. Het omgekeerde is ook waar:
wanneer de productie daalt, dan raken mensen werkloos. 'Studies naar deze
relaties zijn echter alleen maar gedaan binnen regio's', aldus Elhorst. 'Maar
wat er in de ene regio gebeurt, heeft ook effect op nabijgelegen regio's. Ik
heb die interactie- of overloopeffecten in kaart gebracht. Dat is in relatie
tot de Wet van Okun nooit eerder gedaan.'
Elhorst heeft specifiek gekeken naar de gevolgen van een stijging van de
werkloosheid in Groningen, Friesland of Drenthe voor de productie in de
buurprovincie. 'Toename van werkloosheid heeft maatschappelijke kosten tot
gevolg in de vorm van verloren gegane productie', licht Elhorst toe. 'En het
blijkt dat een kwart van de kosten buiten de provinciegrens terecht komt. In
getallen uitgedrukt betekent het dat 1 procent extra werkloosheid de eigen
provincie 90 miljoen euro aan productie kost, en de buurprovincie 30 miljoen.'
Samenwerking noodzakelijk
Die kennis heeft belangrijke gevolgen voor regionale politici en beleidsmakers,
stelt Elhorst. 'Wanneer duidelijk is dat een aanzienlijk deel van de kosten
buiten de provinciegrens terecht komt, hebben de provincies dus een
maatschappelijk belang om daar samen wat aan te doen.' En juist aan dat
laatste, daar schort het aan, vindt Elhorst. 'Het komt te vaak voor dat
provincies hun eigen belang voorop stellen. Kijk bijvoorbeeld naar het 8-punten
plan ter versterking van de Friese economie van de provinciale afdeling van de
PvdA. Dat plan was sterk geredeneerd vanuit de eigen provincie. Uitgangspunt
was dat er alles aan gedaan moest worden om de werkgelegenheid in Friesland te
behouden.'
Onvoldoende oog voor synergie-effecten
Plannen om de economie te versterken zijn op zich goed, maar als ze vooral
gericht zijn op de eigen provincie, dan is dat niet optimaal. 'Wat
beleidsmakers in zo'n geval doen, is niet fout, maar het kan veel beter',
betoogt Elhorst. 'Dat zie je onder meer bij het aantrekken van bedrijven.
Provincies staan onvoldoende stil bij de vraag waar de nieuwe onderneming het
beste zou passen, omdat het bijvoorbeeld de al aanwezige bedrijvigheid verder
kan versterken. Provincies hebben onvoldoende oog voor dergelijke
synergie-effecten.'
Noordelijk perspectief
Ofschoon in onder meer SNN-verband (het Samenwerkingsverband Noord-Nederland)
sprake is van afstemming, gaat het wat Elhorst betreft soms toch fout. Hij
concludeert dat op grond van zijn contacten met noordelijke beleidsbepalers.
'Een voorbeeld is de besluitvorming rond infrastructuurprojecten. De interesse
voor aanleg van weg- en spoorverbindingen is in bijvoorbeeld Groningen groter
dan in Friesland. Zo was in Friesland de aanleg van een spoorlijn tussen
Groningen en Heerenveen, en ook het superbus-project van Wubbo Ockels allang
geen optie meer, terwijl daar in Groningen nog serieus over werd nagedacht.
Vanuit het eigenbelang kan een provincie weliswaar weinig zien in dergelijke
projecten, maar wanneer die projecten in noordelijk perspectief worden bekeken,
krijgen ze een veel groter gewicht.'
Het ontbreken van dat noordelijk perspectief zit helaas als een mechanisme in
het systeem ingebakken, aldus Elhorst, want politici denken vooral vanuit
partijbelangen of vanuit het eigen belang van herverkiezing. 'Provinciale
politici kunnen slechts worden gekozen door kiezers in de eigen provincie. Ze
zullen daardoor niet worden beloond voor een beleid dat helpt om werkloosheid
in een buurprovincie te bestrijden. Dat drukt hun motivatie om er wat aan te
doen.'
Noot voor de pers
Contact: prof.dr. Paul Elhorst, tel.: 050-363 3893 / 363 7018 (secretariaat) /
06 - 29590560, e-mail: j.p.elhorst@xxxxxx
________________________________________
Redactie
Afdeling Communicatie / Postbus 72, 9700 AB Groningen / 050-363 44 44 /
communicatie@xxxxxx / www.rug.nl
Afmelden Persberichten
E-mail: communicatie@xxxxxx
Rijksuniversiteit Groningen
De Rijksuniversiteit Groningen is een mondiaal georiënteerde research
universiteit, geworteld in Groningen, City of Talent. Bevindt zich op
invloedrijke ranglijsten rond de top-100. Is geliefd bij studenten (27.000) en
medewerkers (5500) uit binnen- en buitenland. Zij worden uitgedaagd het beste
uit zichzelf te halen; talent krijgt de ruimte, kwaliteit staat centraal. De
universiteit werkt actief samen met maatschappelijke partners en profileert
zich op de thema's Healthy Ageing, Energy en Sustainable Society.
Other related posts:
- » [PWC-MEDIA] Persbericht: 'Regionale politici moeten verder kijken dan de provinciegrens' - Communicatie RUG
