[PWC-MEDIA] Persbericht: Ratten vermijden het bezeren van andere ratten

  • From: Communicatie Herseninstituut <communicatie@xxxxxxxxxxx>
  • Date: Thu, 5 Mar 2020 16:00:17 +0000

[cid:image001.jpg@01D5F30F.8BDDB700]Persbericht 5 maart 2020

Ratten vermijden het bezeren van andere ratten
Amsterdam - Voor de meeste mensen voelt het niet goed om anderen pijn te doen. 
Dit zogenaamde ‘harm aversion’ (afkeer tegen kwaad) is de sleutel tot normale 
morele ontwikkeling en is beperkt in gewelddadige antisociale mensen. Helaas is 
er nog weinig bekend over wat ervoor zorgt dat wij anderen geen pijn willen 
doen. Daarnaast is er een gebrek aan effectieve medicatie voor geweld in 
psychopathische criminelen, die geen afkeer hebben tegen kwaad. In een nieuw 
artikel, gepubliceerd in het vooraanstaande wetenschappelijke tijdschrift 
Current 
Biology<https://www.cell.com/current-biology/fulltext/S0960-9822(20)30017-8>, 
laat een team van neurowetenschappers van het Nederlands Herseninstituut zien 
dat mannetjes- en vrouwtjesratten harm aversion laten zien. Dit verschijnsel is 
afhankelijk van hetzelfde hersengebied dat geassocieerd is met empathie in 
mensen. Dit geeft aan dat harm aversion diepgeworteld is in onze biologie, en 
zich een weg baant naar toekomstig onderzoek in hoe harm aversion kan toenemen 
in psychiatrische ziektes.
Snoepjes voor mij, pijn voor jou

We hebben de neiging om te geloven dat alleen mensen morele gevoelens hebben; 
dieren zijn egoïstisch. In de strijd om het bestaan zouden zij voor zichzelf en 
hun kinderen moeten zorgen – niet voor vreemdelingen. In deze studie 
onderzochten wetenschappers of dit inderdaad het geval is. De onderzoekers 
gaven ratten de keuze tussen twee knoppen die ze konden indrukken om snoepjes 
te krijgen (sucrose balletjes). Nadat de ratten een voorkeur hadden ontwikkeld 
voor één van de twee knoppen, hadden de wetenschappers het systeem zo omgebouwd 
dat het indrukken van die knop er ook voor zorgde dat de aangrenzende rat via 
de vloer een elektrisch schokje kreeg. De rat die de schok ontving reageerde 
door piepend te protesteren. Ratten stopten met het gebruiken van hun favoriete 
knop, zo gauw het verkrijgen van een snoepje ook betekende dat hun soortgenoot 
pijn kreeg. Dit gold zowel voor ratten waarmee ze hun kooi gedeeld hadden als 
voor een totale vreemdeling. “Net als bij mensen hebben ratten dus een afkeer 
tegen het pijn doen van anderen”, legt Dr. Julen Hernandez-Lallement uit, 
eerste auteur van de studie en onderzoeker bij het Nederlands Herseninstituut.

Om te ontdekken of er een overeenkomst is tussen harm aversion in ratten en 
mensen, gingen de onderzoekers nog een stapje verder. In mensen heeft 
fMRI-onderzoek laten zien dat het gebied tussen de twee hersenhelften in 
oplicht wanneer mensen empathie ervaren voor de pijn van een ander. Die 
onderzoekers hebben recentelijk aangetoond dat dezelfde regio in de rat 
emotionele spiegelneuronen bevat – zenuwcellen die de pijn van een andere rat 
in kaart brengen op zenuwcellen die pijn registreren van de getuige zelf. In de 
huidige studie verminderden ze de hersenactiviteit in dezelfde regio van de rat 
door een lokaal verdovingsmiddel toe te dienen. De onderzoekers zagen dat 
ratten in dit geval stopten met het vermijden van de naburige rat pijn te doen 
voor snoepjes. “Dat mensen en ratten hetzelfde hersengebied gebruiken om pijn 
bij anderen te voorkomen is opvallend. Het laat zien dat de morele motivatie 
die ons ervan weerhoudt om andere mensen pijn te doen evolutionair oud is, diep 
geworteld in de biologie van ons brein en gedeeld met andere dieren”, aldus Dr. 
Valeria Gazzola, één van de senior auteurs van de studie en groepsleider bij 
het Nederlands Herseninstituut.

Zijn ratten altruïstisch?

Betekent dit dat ratten daadwerkelijk geven om het welzijn van andere ratten? 
Deze vraag is moeilijk te beantwoorden. “Misschien stoppen ratten wel met het 
indrukken van de knop omdat ze het vervelend vinden om een andere rat te horen 
piepen – wij vinden het immers ook niet prettig om een baby te horen huilen 
tijdens een lange vlucht. Misschien stoppen ze omdat ze het echt vervelend 
vinden voor hun soortgenoot. We weten niet of ratten een egoïstische of 
altruïstische motivatie hebben. Maar we weten ook niet altijd wat de motivatie 
van mensen is achter hun goede daad”, voegt Prof. Christian Keysers toe, 
groepsleider bij het Nederlands Herseninstituut. “Wat het motief ook is, dat we 
een mechanisme delen met ratten dat antisociaal gedrag voorkomt vind ik erg 
fascinerend. We kunnen nu alle krachtige tools van de neurowetenschappen gaan 
gebruiken om te ontdekken hoe we harm aversion in antisociale patiënten kunnen 
laten toenemen”.



Noot voor de redactie
Het artikel ‘Harm to others acts as a negative reinforcer in rats’ is 
gepubliceerd in Current Biology. 
https://www.cell.com/current-biology/fulltext/S0960-9822(20)30017-8

We hebben een filmpje gemaakt over dit onderzoek: 
https://www.dropbox.com/s/53phjy662a6d5td/Video%20Abstract%20CellPress%20Sound%20good.mp4?dl=0

Voor meer informatie kun je contact opnemen met: Christian Keysers via 
c.keysers@xxxxxxxxxxx<mailto:c.keysers@xxxxxxxxxxx> or +31 20 566 1716 
(Engelstalig).



JPEG image

Other related posts:

  • » [PWC-MEDIA] Persbericht: Ratten vermijden het bezeren van andere ratten - Communicatie Herseninstituut