Klik hier als u deze e-mail niet juist heeft ontvangen<https://www.knaw.nl/nl/actueel/nieuws/nieuw-inzicht-in-ontstaan-van-ernstige-oogziekte> [cid:image001.jpg@01CEF1C1.13F1D100] 06-12-2013 Nieuw inzicht in ontstaan van ernstige oogziekte Ons netvlies geeft informatie door aan onze hersenen over de omgeving waarin wij ons bevinden. Een aantal oogziektes is te herleiden tot genetische afwijkingen, ofwel mutaties. Een van die mutaties leidt tot een vorm van blindheid die vanaf de geboorte bestaat of in de eerste twintig levensjaren optreedt. Onderzoek van het Nederlands Herseninstituut levert nieuwe inzichten op in deze ziekte. De onderzoeksresultaten geven richting aan de ontwikkeling van een medicijn dat het ziekteverloop kan vertragen. De bevindingen van de groep van Jan Wijnholds, verbonden aan het Nederlands Herseninstituut van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) zijn vandaag gepubliceerd in het gezaghebbende tijdschrift PloS Genetics. De groep van Wijnholds ging op zoek naar het ontstaan van de ziekte, die in de wetenschap bekendstaat als Leber congenitale amaurosis (LCA) of retinis pigmentosa. Wetenschappers wisten al dat er bij LCA-patiënten iets misgaat bij de ontwikkeling van het netvlies, maar de oorzaak was onbekend. Het onderzoek van Wijnholds c.s. toont aan dat bij deze patiënten door mutaties eerst een dikker netvlies ontstaat. Daarna neemt het aantal lichtgevoelige cellen in het netvlies af, wat uiteindelijk leidt tot blindheid. Door dit inzicht kan het onderzoeksteam werken aan de ontwikkeling van een gentherapiemedicijn dat het verloop van deze en dergelijke oogziektes vertraagt. De rol van CRUMBS- of CRB-eiwitten Eiwitten hebben een belangrijke functie in onze cellen: ze zorgen ervoor dat talloze celfuncties vlekkeloos verlopen. In het netvlies vervullen de CRB-eiwitten een belangrijke functie. Ze zijn onder meer verantwoordelijk voor de samenwerking tussen lichtgevoelige cellen (fotoreceptorcellen) en de zogenaamde gliacellen, die de neuronen beschermen en ondersteunen. Als de CRB-eiwitten niet goed functioneren, leidt dat vaak tot wildgroei: een ongeorganiseerde structuur van celtypes of weefseltypes. Door mutaties in een van deze CRB-eiwitten, CRB1, ontstaat in de ogen van LCA-patiënten een verdikking van het netvlies. Deze verdikking is met een microscoop goed waar te nemen. Nieuw inzicht Het onderzoek van Jan Wijnholds c.s. toont aan dat de verdikking in het netvlies ontstaat als behalve eiwit CRB1 ook CRB2 niet goed functioneert. Bij de patiënt ontstaat dan tijdelijk een ongeremde groei van verschillende soorten cellen. Door die groei ontstaat een dikker netvlies, waarna de hoeveelheid fotoreceptorcellen afneemt en blindheid ontstaat. Dit inzicht maakt het mogelijk nieuwe wegen te verkennen om de ontwikkeling van deze oogziektes te vertragen. [cid:image002.jpg@01CEF1C1.13F1D100]Verdikt netvlies door disfunctionerende eiwitten Foto: Lucie Pellissier, Nederlands Herseninstituut Over het Nederlands Herseninstituut Het Nederlands Herseninstituut<http://www.herseninstituut.nl/> verricht fundamenteel neurowetenschappelijk onderzoek, met speciale aandacht voor de hersenen en het visuele systeem. Het onderzoeksprogramma bestaat uit fundamentele mechanismen, oorzaken van neurologische en psychiatrische ziektebeelden, ontwikkeling van hersenfuncties en die van diagnostische en therapeutische strategieën. Meer informatie Jan Wijnholds, 020 566 4597 of 566 6101, j.wijnholds@xxxxxxxxxxx<mailto:j.wijnholds@xxxxxxxxxxx> [cid:image003.gif@01CEF1C1.13F1D100]Targeted Ablation of Crb1 and Crb2 in Retinal Progenitor Cells Mimics Leber Congenital Amaurosis, <http://www.plosgenetics.org/doi/pgen.1003976> PloS Genetics, December 2013 Het Trippenhuis Kloveniersburgwal 29 Postbus 19121 1000 GC Amsterdam Afdeling Communicatie Telefoon 020 551 0759 communicatie@xxxxxxx<mailto:communicatie@xxxxxxx> www.knaw.nl<https://www.knaw.nl>