[PWC-MEDIA] Persbericht NWO: Woordkennis slechter bij doof dan horend kind naarmate woorden moeilijker zijn

  • From: "NWO_NIEUWS" <NWO_Nieuws@xxxxxx>
  • To: "NWO_NIEUWS" <NWO_Nieuws@xxxxxx>
  • Date: Wed, 3 Oct 2012 11:05:43 +0200

 

Dit bericht staat online op: http://www.nwo.nl/nwohome.nsf/pages/NWOP_8YQBPY 

 

3 oktober 2012 

 

Woordkennis slechter bij doof dan horend kind naarmate woorden moeilijker zijn 

 

Een doof of slechthorend kind kent over het algemeen minder woorden dan een 
kind dat goed kan horen. NWO-onderzoeker Karien Coppens ontdekte dat de 
achterstand in woordenschat het grootst is bij moeilijke woorden waarbij een 
diep begrip van de betekenis nodig is. Een beperkte woordenschat is de 
belangrijkste oorzaak voor problemen met begrijpend lezen. Op basis van de 
onderzoeksresultaten is een digitale woordenschattoets ontwikkeld die in het 
speciaal basisonderwijs gebruikt zal worden. Coppens promoveert op 5 oktober 
aan de Radboud Universiteit. 

 

Communicatie- en informatiewetenschapper Karien Coppens volgde 140 dove en 
zwaar slechthorende leerlingen ÃÃn tot vier jaar lang in de ontwikkeling van 
hun woordenschat. De kinderen waren in de leeftijd van 8 tot 13 jaar aan het 
begin van het onderzoek. Bij elk meetmoment kregen de kinderen twee opdrachten 
voorgeschoteld die de mate van woordherkenning en diepere woordkennis maten. De 
uitkomst vergeleek Coppens met die van 819 horende basisschoolkinderen. De 
onderzoekster stelde vast dat zowel de grootte, diepte, als de groei van de 
woordenschat bij auditief beperkte kinderen kleiner is dan bij horende 
kinderen. De achterstand is het grootst bij moeilijke woorden. 

 

Wat moeilijke en makkelijke woorden waren, stelde Coppens vast door 
veelvoorkomende woorden uit de Cito Eindtoets Basisonderwijs statistisch te 
analyseren. Ze deelde deze woorden op in zeven groepen van oplopende 
moeilijkheidsgraad. De woordgroepen verschilden onder meer van elkaar op aantal 
letters, leeftijd waarop het kind het woord leert, voorstelbaarheid bij de 
betekenis en gebruiksfrequentie. Bij de moeilijke woordgroepen presteerden 
auditief beperkte kinderen tijdens de opdrachten het minst goed in vergelijking 
met horende kinderen. âOver het algemeen ontwikkelen dove kinderen een kleinere 
basiswoordenschat, omdat ze minder woorden indirect in hun omgeving opvangen, 
in vergelijking met horende kinderen,â geeft Coppens als mogelijke verklaring. 
âMakkelijke woorden heb je nodig om de betekenis van moeilijkere woorden uit te 
leggen en dus te begrijpen. Op die manier beperkt een kleinere 
basiswoordenschat de dove kinderen in het leren van moeilijkere woorden.â 

 

Onderlinge verschillen

Auditief beperkte kinderen verschillen overigens ook onderling sterk in hun 
leeswoordenschat. âKinderen met bijvoorbeeld een gehoorapparaat of implantaat, 
een hoog intelligentieniveau, die met hun ouders via spraak communiceren, die 
regulier onderwijs volgen of waarbij op latere leeftijd gehoorverlies is 
ontstaan, zijn hierbij in het voordeelâ, somt Coppens op. Opmerkelijk is dat de 
prestatieverschillen tussen auditief beperkte kinderen over de tijd gelijk 
blijven. Nu een relatief grote woordenschat, betekent ook op latere leeftijd 
een relatief grote woordenschat. Voor kinderen met een relatief kleine 
woordenschat geldt hetzelfde. 

 

Woordenschattoets

Dankzij een Meerwaarde-subsidie van NWO kunnen de wetenschappelijke inzichten 
van Coppens in de praktijk gebracht worden. âWe hebben een woordenschattoets 
van 10 minuten ontwikkeld, die docenten digitaal bij leerlingen kunnen 
afnemenâ, licht Coppens toe. Zo wordt de ontwikkeling van de leerling in kaart 
gebracht en de verwachte groei voorspeld. âDeze toets geeft bijvoorbeeld 
inzicht of een auditief beperkte leerling een voldoende woordenschatniveau 
heeft om door te stromen naar het regulier onderwijsâ, voorziet Coppens. De 
toets, genaamd Woord voor Woord, bestaat uit negen niveaus. Elke keer als de 
toets afgenomen wordt, past de moeilijkheidsgraad zich automatisch aan op grond 
van de eerder behaalde resultaten van het kind. Naar verwachting zullen scholen 
voor kinderen met een auditieve beperking vanaf volgend jaar gebruik kunnen 
maken van Woord voor Woord. 

 

Over NWO

De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) is met een 
budget van ruim 500 miljoen euro per jaar een van de grootste 
wetenschapsfinanciers in Nederland. NWO stimuleert kwaliteit en vernieuwing in 
de wetenschap door het beste onderzoek te selecteren en financieren. NWO 
beheert onderzoeksinstituten van (inter)nationaal belang, geeft mede richting 
aan het wetenschappelijk onderzoek in Nederland en brengt wetenschap en 
maatschappij dichter bij elkaar. Onderzoeksvoorstellen worden beoordeeld en 
geselecteerd door vooraanstaande wetenschappers uit binnen- en buitenland. 
Dankzij financiering van NWO kunnen meer dan vijfduizend wetenschappers 
onderzoek doen. 

 

---

 

Meer informatie: 

 

- NWO, afdeling Voorlichting en Communicatie 

- t.: +31 (0)70 344 07 41, voorlichting@xxxxxx 

 

12-60

 

---

 

 

Perslijst: aanmelden 
<http://www.nwo.nl/interact.nsf/pages/NWOA_78BDC3?OpenDocument>  | afmelden 
<http://www.nwo.nl/interact.nsf/pages/NWOA_78BDC3?opendocument&subfrm=Cancel> 
Adreswijzigingen doorgeven via: nwo_nieuws@xxxxxx <mailto:nwo_nieuws@xxxxxx>    
 

Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO)  
Afdeling Voorlichting en Communicatie  
Postbus 93138 
2509 AC Den Haag

Persvoorlichters: nwo_nieuws@xxxxxx <mailto:nwo_nieuws@xxxxxx>  
t.: +31 (0)70 344 07 29 (ook buiten kantooruren bereikbaar)

        

 

 

JPEG image

Other related posts:

  • » [PWC-MEDIA] Persbericht NWO: Woordkennis slechter bij doof dan horend kind naarmate woorden moeilijker zijn - NWO_NIEUWS