NU ONLINE BIJ NATURE<https://www.nature.com/articles/s41586-019-1418-6>
Persbericht
Meest voorkomende dier ter wereld leeft vooral in hoge noorden
Eerste wereldwijde inventarisatie benadrukt impact klimaatverandering via bodem
Uit de eerste wereldwijde bodeminventarisatie van aaltjes blijkt dat de
grootste aantallen in Arctische gebieden voorkomen, en niet in de tropen. Deze
bodemwormpjes-studie is gestart door onderzoekers van het Nederlands Instituut
voor Ecologie (NIOO-KNAW) en uitgevoerd met gegevens van een groot
internationaal team. In Nature leggen ze deze week uit waarom
klimaatverandering via deze aaltjes een enorme impact kan hebben.
[cid:image004.jpg@01D542C0.1AA199D0]Het is de eerste keer dat wereldwijd in
kaart is gebracht hoeveel aaltjes of sjieker gezegd 'nematoden' zich in de
bodem bevinden. En dat is interessant, omdat deze kleine vooral bodembewonende
wormpjes de meest voorkomende diergroep op onze planeet vormen. Er zijn 57
miljard meer aaltjes in de bodem dan mensen op aarde. Alles bij elkaar zijn dat
ruwweg 4,4 x 1020 diertjes, veel meer dan eerder gedacht, en 300 miljoen ton
aan gewicht in bodemaaltjes.
Ook de totale hoeveelheid koolstof die in al die aaltjes zit, is berekend door
het onderzoeksteam. Aaltjes zijn natuurlijk veel kleiner dan mensen: meestal
minder dan een millimeter lang. "Als je vergelijkt met mensen zit er in totaal
ongeveer de helft aan koolstof in aaltjes," weet hoofdauteur en
NIOO-onderzoeker Stefan Geisen. Een aanzienlijke hoeveelheid dus.
Meer aaltjes, meer CO2
"Wat het opmerkelijkst is, is dat de meeste aaltjes zich in de bodem van
Arctische gebieden bevinden," zegt co-auteur Wim van der Putten van het NIOO.
Meestal horen we over de enorme aantallen dieren in de rijke Tropen. Dat klopt
wel voor bovengronds levende dieren, maar niet voor deze bodembewoners.
Ongeveer 38 % van alle aaltjes in de bodem leeft in bossen en toendra's
verspreid over Noord Amerika, Scandinavië en Rusland. In de gematigde gebieden
leeft 24 % en slechts 21 % zit in de tropen en subtropen.
Door de lage temperaturen dichtbij de Noordpool zullen de aaltjes in het Hoge
Noorden nu nog niet zo actief zijn. Maar als de temperaturen er verder oplopen
door klimaatverandering, worden al die aaltjes actiever. Ze gaan dan de
aanwezige bacteriën en schimmels opeten en maken zo veel voedingsstoffen vrij.
Daardoor kan de afbraak van het veen in het Hoge Noorden versnellen, met een
grote uitstoot van CO2 tot gevolg. En dat vergroot op zijn beurt het
broeikaseffect, waardoor het klimaat op aarde nog sneller opwarmt. "Kortom:
deze studie versterkt het idee dat we er alles aan moeten doen om de huidige
klimaatverandering tegen te gaan," legt Van der Putten uit. "Als we dat niet
doen, gaan er allerlei processen lopen die de temperatuurstijging verder
versterken. Dat is een belangrijke conclusie van deze studie."
Alle onderzoekers verzamelen!
De studie concentreert zich op de bovenste 15 cm van de bodem, die biologisch
het meest actief is. Voor de studie zijn de gegevens van 6759 bodemmonsters
bijeen gebracht. De onderzoekers bekeken ook de functies van de verschillende
groepen aaltjes, die een zeer grote rol spelen voor de vruchtbaarheid in
Nederlandse landbouwbodems.
Hoofdauteur Geisen verzamelde alle aaltjesinformatie van over de hele wereld,
door een uitgebreid netwerk van collega-onderzoekers in te schakelen. Het
Centrum voor Bodemecologie (CSE), een samenwerkingsverband van het NIOO met
Wageningen Universiteit, heeft al een aantal nematologen (aaltjesonderzoekers)
in huis en samen met hen heeft Geisen onderzoekers van over de hele wereld
uitgezocht. Die onderzoekers heeft hij benaderd met de vraag of ze met hun
gegevens aan de Nature studie wilden bijdragen. Met het Crowther Lab van het
ETH in Zürich, van voormalig NIOO-onderzoeker Tom Crowther, is deze enorme
vracht aan data verwerkt.
[cid:image004.jpg@01D542BF.B1E2DF80]
__________________________________________________________________________________________
Het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) is met ruim 300 medewerkers
en studenten een van de grootste onderzoeksinstituten van de Koninklijke
Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW). Het is gespecialiseerd in de
ecologie van het water en het land: hoe werkt de natuur? Sinds 2011 is het
gevestigd in een duurzaam gebouwd onderzoekspand in Wageningen. De historie van
het onderzoek gaat meer dan 60 jaar terug en loopt door ons hele land, en ver
daarbuiten. www.nioo.knaw.nl<http://www.nioo.knaw.nl>
Voor meer informatie:
· Onderzoeker dr. Stefan
Geisen<https://nioo.knaw.nl/nl/employees/stefan-geisen>, Terrestrische Ecologie
NIOO-KNAW, tel. 004917641931273,
s.geisen@xxxxxxxxxxxx<mailto:s.geisen@xxxxxxxxxxxx> (Engels of Duits)
· Onderzoeker prof.dr. Wim van der
Putten<https://nioo.knaw.nl/nl/employees/wim-van-der-putten>, afdelingshoofd
Terrestrische Ecologie NIOO-KNAW, tel. 06-51193157,
w.vanderputten@xxxxxxxxxxxx<mailto:w.vanderputten@xxxxxxxxxxxx>
· Hoofd wetenschapscommunicatie Froukje Rienks, Nederlands Instituut voor
Ecologie (NIOO-KNAW), tel. 06-10487481 / 0317-473590,
f.rienks@xxxxxxxxxxxx<mailto:f.rienks@xxxxxxxxxxxx>
Illustraties: er zijn een aantal illustraties beschikbaar
online<https://nioo.knaw.nl/nl/pers/meest-voorkomende-dier-leeft-vooral-hoge-noorden>.
Artikel: Soil nematode abundance and functional group composition at a global
scale<https://www.nature.com/articles/s41586-019-1418-6>, Van den Hoogen &
Geisen et al., Nature, online 24 juli 2019 (19.00 uur), doi:
10.1038/s41586-019-1418-6.
NIOO-auteurs: Stefan Geisen (één van de twee hoofdauteurs), Wim van der Putten,
Gerard Korthals, Casper Quist en Rutger Wilschut.
Twitter: @niooknaw<https://twitter.com/niooknaw>
Website NIOO: www.nioo.knaw.nl<http://www.nioo.knaw.nl>
Als u dit persbericht ten onrechte ontvangt of geen persberichten meer wenst te
ontvangen, meld dat dan s.v.p. via
communicatie@xxxxxxxxxxxx<mailto:communicatie@xxxxxxxxxxxx>.
Froukje Rienks
Wetenschapsvoorlichter / Hoofd PR & Wetenschapscommunicatie
Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW)
Bureau Bedrijfsvoering
Droevendaalsesteeg 10, 6708 PB Wageningen
Postbus 50, 6700 AB Wageningen
T 0317-473590
M 06-10487481
f.rienks@xxxxxxxxxxxx<mailto:f.rienks@xxxxxxxxxxxx>
www.nioo.knaw.nl<http://www.nioo.knaw.nl/>
@niooknaw (Twitter)<twitter.com/niooknaw>
Het NIOO is het onderzoeksinstituut voor ecologie van de Koninklijke
Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW)