Grondwater efficiënter winnen door putverstopping te voorkomen KWR Watercycle Research Institute, Nieuwegein 1 december 2010 EMBARGO TOT DONDERDAG 2 DECEMBER OM 15.00 UUR. Een familieaangelegenheid, dat is de promotie van ir. Kees van Beek. dr.ir. Kaj van Beek en dr.ir. Christy van Beek - broer en zus - vervullen op donderdag 2 december de ceremoniële rol van paranimf als hun vader promoveert aan de VU Amsterdam op een proefschrift over putverstopping. Van Beek, gepensioneerd gastmedewerker bij KWR Watercycle Research Institute, beschrijft in zijn proefschrift Cause and prevention of clogging of wells abstracting groundwater from unconsolidated aquifers twee soorten putverstopping en geeft waardevolle handvatten voor de verbetering van de bedrijfsvoering en efficiëntie van grondwaterputten. Wereldwijd gaat het om miljoenen putten, hetgeen de onderzoeksresultaten ook economisch uiterst relevant maakt. Een moderne put bestaat uit een PVC buis, die is geperforeerd om het grondwater te laten toestromen. Deze buizen worden geplaatst in boorgaten, waarbij de ruimte tussen put en boorgatwand is opgevuld met grind. Putten kunnen op twee manieren verstopt raken: door een opeenstapeling van chemische neerslagen in de perforaties, meestal ijzerhydroxiden, en door opeenstapeling van kleine bodemdeeltjes, vaak kleideeltjes, op de boorgatwand (afbeelding 1). [cid:346353514@01122010-12A2] Afbeelding 1. Bovenaanzicht van een mechanische verstopping van een put door kleine gronddeeltjes. Links de ideale situatie, rechts de situatie in de praktijk. Kees van Beek beschrijft de oorzaken van beide vormen van putverstopping en methoden om beide vormen van verstopping te onderscheiden. Ook licht hij toe onder welke omstandigheden de chemische verstopping van de perforaties of de mechanische verstopping van de boorgatwand ontstaan en hoe ze te voorkomen zijn. De twee hoofdvormen van putverstopping vragen ieder een eigen aanpak. Deeltjesverstopping kan worden voorkomen door het regelmatig uit- en aanschakelen van de put, terwijl bij chemische putverstopping een vlak onttrekkingsregime juist voordelen biedt. Van Beek geeft hiermee waardevolle handvatten voor de verbetering van de bedrijfsvoering en efficiëntie van grondwaterputten. Miljoenen putten Grondwater wordt om vele redenen aan de bodem onttrokken: als grondstof voor de bereiding van drinkwater, voor irrigatie van landbouwgrond of het drenken van vee of om civieltechnische redenen, zoals drooglegging van bouwputten, sanering van verontreinigd grondwater of opslag van energie. Over de hele wereld zijn miljoenen van dergelijke putten in gebruik, voornamelijk in deltagebieden. Zelfs een kleine verbetering in de bedrijfsvoering van putten kan daarom wereldwijd grote financiële voordelen bieden en de zekerheid van de watervoorziening versterken. Pensioen en promotie ir. Kees van Beek, werkzaam bij KWR Watercycle research Institute, ging in 2006 met vervroegd pensioen. Sindsdien werkte hij bij KWR als zogenaamde gastmedewerker aan zijn proefschrift. Promotor prof.dr. Pieter Stuyfzand (geohydroloog) is eveneens werkzaam bij KWR. De promotie vindt plaats op 2 december om 13.45 uur. Locatie: aula Vrije Universiteit, De Boelaan 1105, Amsterdam. Informatie voor de pers Hans Ruijgers, Senior Communicatieadviseur / woordvoerder KWR Watercycle Research Institute M: 06 2182 2812 E: hans.ruijgers@xxxxxxxxx<mailto:hans.ruijgers@xxxxxxxxx> Mini-symposium 3 december Kees van Beek, twee van zijn buitenlandse opponenten, zijn promotor prof.dr. Pieter Stuyfzand alsook zijn zoon Kaj van Beek zullen op 3 december presentaties geven op een speciaal mini-symposium ter gelegenheid van de promotie. Programma 9.15 Opening door Prof.Dr. Pieter Stuyfzand (KWR/VU, dagvoorzitter) 9.30 Dr. Georg Houben (BGR, GeoZentrum, Hannover) (KWR): "The influence of near-field hydraulics on the spatial distribution of well incrustations" 10.10 Dr.Ir. Kees van Beek (KWR): Cause and prevention of clogging of wells abstracting groundwater from unconsolidated aquifers. 10.35 Dr.Ir. Kaj van Beek (ASPEX Corporation): Automatic SEM-EDS analysis of particles 10.50 Pauze 11.15 Prof.Dr. Thilo Hofmann (University Vienna, Dept. Environmental Geosciences): Colloids, particles and engineered nanoparticles in groundwater 11.55 Prof.Dr. Pieter Stuyfzand (KWR/VU): Clogging of recovery wells around a recharged gravel pit by iron encrustations; hydrochemical patterns in and around the well during abstraction and no pumping.