Vanwege een misverstand is de tijd van het embargo weggevallen in onderstaand
persbericht. Dit geldt tot vandaag 19.00.
Hartelijke groet,
Koen Scheerders
Van: "Mailbox Communication (Hubrecht)" <communication@xxxxxxxxxxx>
Datum: woensdag 11 april 2018 om 13:30
CC: "pwc-media@xxxxxxxxxxxxx" <pwc-media@xxxxxxxxxxxxx>, "ogw@xxxxxx"
<ogw@xxxxxx>, Rinke van den Brink <Rinke.van.den.Brink@xxxxxx>,
"m.aandebrugh@xxxxxx" <m.aandebrugh@xxxxxx>, Joep Engels <J.Engels@xxxxxxxx>,
"redactie@xxxxxxxxxxxx" <redactie@xxxxxxxxxxxx>, "eboutsma@xxxxxxxxxxxxxxxxx"
<eboutsma@xxxxxxxxxxxxxxxxx>, "redactie@xxxxx" <redactie@xxxxx>
Onderwerp: Persbericht Hubrecht Institute: Elke darmkankercel heeft een eigen
genetische vingerafdruk
Single cell-sequencing en organoïden laten zien dat elke darmkankercel een
eigen genetische vingerafdruk heeft
Elke tumor is genetisch uniek, net zoals elke afzonderlijke tumorcel. Dat
schrijven onderzoekers van het Hubrecht Institute (KNAW) te Utrecht en het
Wellcome Sanger Institute in Cambridge, Engeland. Om tot die conclusie te komen
gebruikten de wetenschappers single cell-technologie bij driedimensionale
mini-darmpjes, zogenaamde organoïden. Het onderzoek, waarvan de resultaten zijn
gepubliceerd in het tijdschrift Nature, helpt de onderzoekers te begrijpen hoe
mutaties ontstaan bij kanker, en kan licht werpen op processen die specifiek
zijn voor het ontstaan van kanker. Dat is van belang voor het onderzoek naar
preventie en behandeling van deze ziekte.
Darmkanker is de op twee na meest voorkomende soort kanker en is
verantwoordelijk voor tien procent van alle kankergevallen wereldwijd. In
Nederland krijgt ongeveer een op de twintig mensen darmkanker: vorig jaar waren
dat ruim 13.700 mensen*.
Het was al bekend dat darmtumoren bestaan uit verschillende subsoorten van
kankercellen die ook anders reageren op behandelingen. Echter, het was tot
dusver niet mogelijk om individuele cellen afkomstig van tumoren en normaal
weefsel te bestuderen. Om dit te onderzoeken gebruikte het team van
wetenschappers darmweefsel van drie patiënten met darmkanker, en haalde daaruit
normale darmstamcellen en cellen uit vier verschillende gebieden van de
tumoren. Deze individuele cellen kweekten de onderzoekers vervolgens in het
laboratorium op tot organoïden, driedimensionale ‘mini-darmen’, die ze konden
bestuderen.
Prof. Dr. Hans Clevers, groepsleider bij het Hubrecht Institute en
corresponderend auteur: ‘Dit is de eerste keer dat we organoïden gebruiken om
individuele kankercellen te bestuderen. Nobuo Sasaki, een medewerker uit mijn
lab, isoleerde afzonderlijke cellen uit tumoren en kweekte ze op als
organoïden. Dat stelde ons in staat om elke cel afzonderlijk te bestuderen.
Voor het eerst kunnen we een uitvoerige vergelijking maken tussen individuele
gezonde en zieke cellen uit hetzelfde weefsel, van hetzelfde tijdstip, van
dezelfde persoon, en kunnen we zien hoe de kanker zich heeft ontwikkeld.’
De onderzoekers ontdekten dat de tumorcellen veel meer mutaties hadden dan
normale cellen, en dat niet alleen elke darmkankertumor genetisch verschillend
is, maar dat dat geldt voor iedere afzonderlijke cel in die tumor.
Dr. Sophie Roerink, gedeeld eerste auteur en onderzoeker bij het Wellcome
Sanger Institute: ‘We kwamen erachter dat de mutatieprocessen in deze cel niet
voorkomen in normale cellen. Dat leidt tot een grote toename van de hoeveelheid
mutaties in tumoren, wat vervolgens leidt tot een opmerkelijke genetische
variatie in de tumoren. We wisten al dat kankers bestaan uit subsoorten, maar
dit is de eerste keer dat er is aangetoond dat elke cel in een tumor een
verschillende genetische opbouw heeft.’
Uit het onderzoek kwam naar voren dat de mutatieprocessen in kankercellen in
grote mate verschillen van gezonde cellen, en dat de toename van de hoeveelheid
mutaties een kenmerk lijkt te zijn van darmkanker. De resultaten duiden ook op
een verandering van de hoeveelheid mutaties, vele jaren voordat er kanker kan
worden gediagnosticeerd. Als het in de toekomst mogelijk is om deze mutaties in
een darmkankercel aan te tonen, kan deze kennis ons wellicht voorzien van
diagnostische aanwijzingen.
Prof. Sir Mike Stratton, corresponderend auteur namens het Wellcome Sanger
Institute: ‘Dit onderzoek biedt ons fundamentele kennis van de manier waarop
kankers ontstaan. Door het bestuderen van het mutatiepatroon van afzonderlijke
gezonde en tumorcellen kunnen we meer te weten komen over de aard van de
mutatieprocessen, en kunnen we de oorzaak van deze processen beredeneren. Het
verbreden van kennis op dit gebied kan ons helpen om risicofactoren voor kanker
te ontdekken, zodat we uiteindelijk het aantal gevallen van kanker kunnen
verlagen en geneesmiddelen kunnen maken die gericht zijn op kankerspecifieke
mutatieprocessen.’
Correspondentie:
Koen Scheerders, MSc
Communicatiemedewerker, Hubrecht Institute
k.scheerders@xxxxxxxxxxx
T: +31 (0)30 - 212 18 00<tel:+31%2030%20-%20212%2018%2000>
M: +31 (0)6 - 83 59 65 48<tel:+31%206%20-%2083%2059%2065%2048>
Opmerkingen voor de pers:
Originele artikel:
Sophie F. Roerink, Nobuo Sasaki & Henry Lee-Six et al. 2018 Intra-tumour
diversification in colorectal cancer at the single cell level. Nature.
* Cijfers: CRUK
(http://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/bowel-cancer/about-bowel-cancer)
en Maag Lever Darm Stichting
(https://www.mlds.nl/kanker/darmkanker/feiten-en-cijfers-darmkanker)
Financiering:
Dit werk werd mogelijk gemaakt door financiering van het Wellcome trust
(098051), Stichting Vrienden van het Hubrecht en KWF (SU2C-AACR-DT1213 en HUBR
KWF 2014-6917).
Meer informatie:
Hans Clevers is groepsleider bij het Hubrecht Institute (KNAW), hoogleraar
Moleculaire Genetica bij het Universitair Medisch Centrum Utrecht en
Universiteit Utrecht, wetenschappelijk directeur van het Prinses Máxima Centrum
voor kinderoncologie en groepsleider bij Oncode Institute.
Over het Hubrecht Institute
Het Hubrecht Institute is een onderzoeksinstituut dat zich richt op
ontwikkelings- en stamcelbiologie. De 20 onderzoeksgroepen van het instituut
doen fundamenteel en multidisciplinair onderzoek, zowel in gezonde systemen als
in ziektemodellen. Het Hubrecht Institute is onderdeel van de Koninklijke
Nederlandsche Akademie van Wetenschappen (KNAW) en bevindt zich op Utrecht
Science Park ‘De Uithof’. Sinds 2008 is het instituut geaffilieerd met het
Universitair Medisch Centrum Utrecht. Dit bevordert de vertaling van het
onderzoek naar de kliniek. Het Hubrecht Institute heeft een partnerschap met
het European Molecular Biology Laboratory (EMBL). Voor meer informatie, ga naar
www.hubrecht.eu.
Over de KNAW
De Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) is het forum, de
stem en het geweten van de Nederlandse wetenschap. Zij ontleent haar gezag aan
haar op kwaliteit geselecteerde leden. Vanuit een onafhankelijke positie
bewaakt zij de kwaliteit en de belangen van de wetenschap en adviseert zij de
regering. Zij is verantwoordelijk voor vijftien instituten die met hun
onderzoek en collecties tot de voorhoede van de Nederlandse wetenschap behoren
en internationale faam genieten.
Over Oncode Institute
Oncode Institute<http://www.oncode.nl> is een onafhankelijk instituut dat zich
inzet om fundamentele inzichten over kanker zo efficiënt mogelijk te vertalen
naar betere en meer betaalbare zorg voor de patiënt. Een team van
vooraanstaande kankeronderzoekers, werkzaam in Nederland, is samengebracht
onder een overkoepelende strategie in een missie-gedreven instituut dat zich
richt op drie pijlers: excellent onderzoek, intensieve samenwerking en
krachtige valorisatie. KWF Kankerbestrijding investeert samen met de
ministeries van Economische Zaken & Klimaat, Onderwijs Cultuur & Wetenschap en
Volksgezondheid, Welzijn & Sport, Health~Holland, NWO en ZonMw, in totaal €120
miljoen in Oncode Institute tot 2022.
The Wellcome Sanger Institute
The Wellcome Sanger Institute is one of the world's leading genome centres.
Through its ability to conduct research at scale, it is able to engage in bold
and long-term exploratory projects that are designed to influence and empower
medical science globally. Institute research findings, generated through its
own research programmes and through its leading role in international
consortia, are being used to develop new diagnostics and treatments for human
disease. To celebrate its 25th year in 2018, the Institute is sequencing 25 new
genomes of species in the UK. Find out more at
www.sanger.ac.uk<http://www.sanger.ac.uk/> or follow
@sangerinstitute<https://twitter.com/sangerinstitute>
Wellcome
Wellcome exists to improve health for everyone by helping great ideas to
thrive. We’re a global charitable foundation, both politically and financially
independent. We support scientists and researchers, take on big problems, fuel
imaginations and spark debate. www.wellcome.ac.uk<https://wellcome.ac.uk/>
