[cid:image001.jpg@01D4AF2D.F002C710]Gentherapie bevordert zenuwherstel
18 januari 2019
Amsterdam - Een behandeling met gentherapie leidt tot een sneller herstel van
zenuwschade. Dit blijkt uit onderzoek van het Nederlands Hersensinstituut en
het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC). Door een chirurgische ingreep te
combineren met gentherapie werd voor de eerste keer de overleving van
zenuwcellen en regeneratie van zenuwvezels over een lange afstand gestimuleerd.
De ontdekking, gepubliceerd in het tijdschrift Brain, is een belangrijke stap
richting de verdere ontwikkeling van nieuwe behandeltherapieën voor mensen met
zenuwschade.
Tijdens de geboorte of bij een ernstig verkeersongeluk komt het voor dat
zenuwen uit het ruggenmerg losscheuren. Als gevolg hiervan verliezen zulke
patiënten de armfunctie en worden zij belemmerd in het uitvoeren van allerlei
dagelijkse handelingen zoals het drinken van een kop koffie. Op dit moment is
een chirurgische reparatie de enige beschikbare behandeling bij patiënten die
een beschadiging hebben van de armzenuwen. “Na zo’n ingreep moeten zenuwvezels
afstanden overbruggen van vele centimeters voordat zij de spieren bereiken. Het
was al langer bekend dat zenuwcellen waar opnieuw zenuwvezels uit moeten
groeien in grote aantallen verloren gaan. Ze lopen vast in de zenuw en bereiken
hierdoor de spieren niet. Het herstel van de armfunctie is vaak teleurstellend
en onvolledig” legt onderzoeker Ruben Eggers van het Nederlands Herseninstituut
uit.
Combinatie van behandelingen
Door de neurochirurgische reparatie te combineren met gentherapie bij ratten
kunnen veel van de afstervende zenuwcellen worden gered en tegelijkertijd wordt
het herstel van de zenuwvezels in de richting van de spier gestimuleerd.
De onderzoekers maakten in de huidige studie gebruik van reguleerbare
gentherapie met een groeifactor die door middel van een antibioticum aan en uit
gezet kon worden. “Doordat we nu voor het eerst in staat waren de gentherapie
uit te schakelen op het moment dat de groeifactor niet langer nodig was werd de
regeneratie van nieuwe zenuwvezels naar de spieren aanzienlijk verbeterd,”
aldus Ruben Eggers.
Een verborgen schakelaar
De onderzoekers moesten nog wel het probleem oplossen waarbij het afweersysteem
de gen-schakelaar inactiveerde. Met de ontwikkeling van een verborgen versie,
een zogenaamde stealth-gen-schakelaar, is dit gelukt. Onderzoeksleider Joost
Verhaagen (Nederlands Herseninstituut): “de ‘stealth’ gen-schakelaar is een
belangrijke stap voorwaarts in het onderzoek naar de ontwikkeling van
gentherapie voor zenuwschade. Het gebruik van een verborgen schakelaar
verbetert de gentherapie en maakt het nog veiliger. ”
De gentherapie is nog niet zover dat deze bij patiënten kan worden toegepast.
Zo troffen de onderzoekers toch nog kleine hoeveelheden van het actieve gen aan
als de schakelaar was uitgezet. Verder onderzoek is daarom nodig om de therapie
te optimaliseren.
Het onderzoek werd gefinancierd door Wings for Life, de International Spinal
Research Trust en door een gift van het Dwarslaesiefonds
Noot voor de redactie (niet voor publicatie)
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Joost Verhaagen
(j.verhaagen@xxxxxxxxxxx – 020 566 5513) of Ruben Eggers
(r.eggers@xxxxxxxxxxx<mailto:r.eggers@xxxxxxxxxxx> – 020 566 5510).
Artikel: Timed GDNF gene therapy using an immune-evasive gene switch promotes
long distance axon regeneration, Brain https://doi.org/10.1093/brain/awy340
Het Nederlands Herseninstituut
Het Nederlands Herseninstituut is een instituut van de Koninklijke Nederlandse
Akademie van Wetenschappen (KNAW). Het verricht fundamenteel en strategisch
wetenschappelijk onderzoek op het gebied van de neurowetenschappen. Het accent
ligt daarbij op hersenonderzoek en onderzoek naar het visueel systeem.
International Spinal Research Trust
Spinal Research is de belangrijkste subsidiegever van het Verenigd Koninkrijk
voor wereldwijd medisch onderzoek naar effectieve behandelwijzen voor
verlamming veroorzaakt door ruggenmergletsel.
Wings for Life
Wings for Life, opgericht in 2004, is een non-profit onderzoeksorganisatie met
als enige doel het ondersteunen van fundamenteel en klinisch onderzoek van
ruggenmergletsel. Wings for Life financiert wereldwijd onderzoeksprojecten die
alle aspecten van dwarslaesie, zenuwregeneratie, trofische ondersteuning van
beschadigde zenuwcellen en functionele veranderingen ten gevolge van laesies
onderzoeken. Het onderzoek dient uitzicht te bieden op een vertaalslag van
laboratorium naar kliniek en menselijke patiënten moeten in potentie
daadwerkelijk baat kunnen hebben bij het onderzoek.Met
vriendelijke groeten,
Esmeralda Schemmekes
Communicatiemedewerker | 020 566 4596 | 06 41098125
Afwezig op maandag
Nederlands Herseninstituut
Meibergdreef 47| 1105 BA | Amsterdam
www.herseninstituut. nl<http://www.herseninstituut.knaw.nl/> |
@Herseninstituut<https://twitter.com/Herseninstituut>
[/Users/esmeralda/Library/Containers/com.microsoft.Outlook/Data/Library/Caches/Signatures/signature_1984871157]