[PWC-MEDIA] Persbericht: Evolutionair genetisch onderzoek maakt vliegenmepper overbodig

From: Communicatie RUG <communicatie@xxxxxx>
To: undisclosed-recipients:;
Date: Tue, 16 Apr 2013 12:09:04 +0200
 

Rijksuniversiteit Groningen <http://www.rug.nl/> 

 

 

*Persbericht*

*Rijksuniversiteit Groningen****/ nummer 41 / 16 april 2013***


Dit persbericht
<http://www.rug.nl/news-and-events/news/archief2013/nieuwsberichten/0416vliegenmepper>
staat ook op de RUG-website.


  Evolutionair genetisch onderzoek maakt vliegenmepper overbodig

 

*Wordt de vliegenmepper overbodig? Van geen enkel insect is tot nu toe
het gen voor mannelijke ontwikkeling geïdentificeerd. Bij de huisvlieg
lijkt het echter bijna gevonden. Evolutionaire biologen van de
Rijksuniversiteit Groningen doen er met collega's van de
partneruniversiteit in Göttingen onderzoek naar. De resultaten kunnen
bruikbaar zijn bij een milieuvriendelijke bestrijding van deze
ziekteverwekker en wellicht ook van andere vliegen en muggen. *

 

Huisvliegen in Nederland hebben dezelfde geslachtsbepaling als de mens:
vrouwtjes hebben twee X-chromosomen en mannetjes een X en een Y. Ergens
op het Y-chromosoom ligt een gen dat de mannelijkheid bepaalt.
Mannelijke huisvliegen in het zuiden van Europa hebben echter helemaal
geen Y-chromosoom. Ze zijn XX en het gen voor hun mannelijkheid bevindt
zich op één van de vijf andere chromosomen, dat daarom
neo-geslachtschromosoom wordt genoemd. Waarom deze andere strategie van
geslachtsbepaling is ontstaan, is een van de vragen die de
onderzoeksgroep Evolutionaire Genetica van de RUG hoopt te beantwoorden.

 


      Evolutionair belangrijk

Onderzoeksleider Leo Beukeboom vertelt: 'Bij de mens wordt het mannelijk
geslacht bepaald door het zogeheten SRY-gen, dat al ongeveer 150 miljoen
jaar geleden is ontstaan in de evolutionaire lijn van de zoogdieren. Van
geen enkel insect is tot nu toe een dergelijk gen geïdentificeerd. Maar
wij zijn hard op weg om het bij de huisvlieg te vinden. Daarbij maken we
dankbaar gebruik van de inmiddels voorhanden zijnde volledige
DNA-sequentie van de huisvlieg. We willen de verschillen tussen
vrouwelijke en mannelijke genen gaan meten bij verschillende --
"Nederlandse" en "Zuid-Europese" -temperaturen. Voor dit evolutionaire
belangrijke onderzoek hebben we recentelijk een zogeheten Ubbo Emmius
sandwichpositie verworven met collegabiologen van de universiteit van
Göttingen.'

 


      Milieuvriendelijke bestrijdingsmethode

Dit onderzoek is niet alleen van belang om te begrijpen hoe
geslachtsbepaling-mechanismen kunnen veranderen tijdens de evolutie.
Meer kennis over de genetica van geslachtsbepaling in de huisvlieg kan
bijdragen aan het ontwikkelen van milieuvriendelijke
bestrijdingsmethoden van dit plaaginsect. De partner uit Göttingen heeft
al steriele mannetjes geproduceerd van de schadelijke Mediterrane
fruitvlieg. Als dit ook voor de huisvlieg zou kunnen, is effectieve
bestrijding van deze ziekteoverdrager in de toekomst mogelijk.

 


      Temperatuur

'In eerder onderzoek hebben we aangetoond dat temperatuur de
belangrijkste verklarende factor is voor het ontstaan van
neo-geslachtschromosomen,' vertelt Beukeboom. 'We begrijpen echter nog
niet waarom deze nieuwe geslachtschromosomen in warme gebieden een
voordeel hebben ten opzichte van gewone Y-chromosomen in koudere
gebieden. Een mogelijke verklaring is dat het gen voor mannelijkheid op
het Y-chromosoom niet goed werkt bij hogere temperatuur. Hierdoor
ontstaat natuurlijke selectie ten gunste van nieuwe genen voor
mannelijkheid en dit zou kunnen leiden tot het ontstaan van nieuwe
geslachtsbepalingsgenen op andere chromosomen

 


      Noot voor de redactie

Meer informatie: prof.dr. Leo Beukeboom
<http://www.rug.nl/staff/l.w.beukeboom/>, vakgroep Evolutionaire
Genetica, Center for Ecological and Evolutionary Studies (CEES)
<http://www.rug.nl/research/cees/>, Rijksuniversiteit Groningen,
l.w.beukeboom@xxxxxx <mailto:l.w.beukeboom@xxxxxx>, tel (050) 363 8448
of 363 2092.

------------------------------------------------------------------------

*Redactie*

Afdeling Communicatie / Postbus 72, 9700 AB Groningen / 050-363 44 44 /
communicatie@xxxxxx <mailto:communicatie@xxxxxx> / www.rug.nl
<http://www.rug.nl>

*icon_youtube*
<http://www.youtube.com/universityGroningen>* **icon_twitter*
<http://twitter.com/univgroningen>* **icon_facebook*
<http://www.facebook.com/universityofgroningen>**

* *

*Afmelden Persberichten*

E-mail: communicatie@xxxxxx <mailto:communicatie@xxxxxx>

 

*Rijksuniversiteit Groningen*

De Rijksuniversiteit Groningen
<http://www.rug.nl/corporate/universiteit/strategie/index> is een
mondiaal georiënteerde research universiteit, geworteld in Groningen,
City of Talent <http://www.cityoftalent.nl/>. Bevindt zich op
invloedrijke ranglijsten
<http://www.rug.nl/corporate/universiteit/rankingsRUG> rond de top-100.
Is geliefd bij studenten (27.000) en medewerkers (5500) uit binnen- en
buitenland. Zij worden uitgedaagd het beste uit zichzelf te halen;
talent krijgt de ruimte, kwaliteit staat centraal. De universiteit werkt
actief samen met maatschappelijke partners en profileert zich op de
thema's Healthy Ageing, Energy en Sustainable Society.

In dit nummer:
[PWC-MEDIA] Persbericht: Evolutionair genetisch onderzoek maakt vliegenmepper overbodig

Other related posts:
