[PWC-MEDIA] Persbericht Bodemdieren in 2018: Pissebed terug op 1, maar naaktslak keldert juist bij droogte
- From: "Rienks, Froukje" <F.Rienks@xxxxxxxxxxxx>
- To: "'pwc-media@xxxxxxxxxxxxx'" <pwc-media@xxxxxxxxxxxxx>
- Date: Tue, 30 Oct 2018 15:38:22 +0000
Persbericht, 30 oktober 2018
Bodemdieren in 2018:
Pissebed terug op 1, maar naaktslak keldert juist bij droogte
In ruim 200 tuinen en parken vonden 856 waarnemers deze maand zo'n 7500
'bodemschatjes'. De resultaten van de 4e Bodemdierendagen laten interessante
dingen zien. De pissebedden grijpen weer de macht, terwijl de naaktslakken
juist minder zijn gezien. Ook hadden behoorlijk wat deelnemers moeite met het
vinden van alle bodemdieren. Dat heeft waarschijnlijk met de enorm droge zomer
te maken. Goed ingerichte tuinen kunnen uitkomst bieden.
De belangrijkste resultaten van de Bodemdierendagen 2018 staan opgesomd in deze
infographic:
[cid:image003.png@01D4706E.09C64810]
Bodemdieren Top 3
In de Bodemdieren Top 3 van 2018 gaat de pissebed aan kop, terwijl ze in het
natte najaar van 2017 maar op plaats vier stonden. Pissebedden zijn dit jaar
dus het vaakst gevonden: in wel 89% van de meer dan 200 onderzochte tuinen,
parken en schoolpleinen. Op twee en drie volgen de regenwormen (85%) en de
spinachtigen (82%).
Gevolgen droogte: minder naaktslakken
De zomer van 2018 was extreem warm en droog. Wat zie je daarvan terug bij de
bodemdieren? Bodemdierenexpert en organisator Gerard Korthals van het Centrum
voor Bodemecologie (NIOO & WUR) legt uit: "De ruim 800 citizen scientists
signaleerden minder vaak naaktslakken dit jaar. Naaktslakken zijn gevoeliger
voor de droogte en de hitte dan de andere bodemdieren."
Op langere termijn kan dat gevolgen hebben. "Als je een aantal jaren achter
elkaar zulke extreem droge omstandigheden hebt, kan de balans in de bodem
veranderen." Naaktslakken ruimen veel restjes (dood) organisch materiaal op, en
ze zijn zelf weer voedsel voor andere dieren zoals egels.
Meer mieren & herstel
De waarnemers zagen juist vaker mieren - die staan nu op de vierde plek, net
als in 2016 toen er een warme nazomer was. Verder is er herstel te zien bij
andere soorten bodemdieren. "Groene tuinen hebben voldoende veerkracht,
waardoor dat herstel mogelijk is en nu ook al bezig is. Ik zag bijvoorbeeld
veel jonge miljoenpoten," vult Korthals aan.
Verschil in stress
"Op andere plekken hadden bodemdieren meer last van hittestress. Denk aan
tuinen zonder koelere, vochtigere toevluchtsoorden, en balkons of groene
daken," zegt Korthals. Daarom zit er dit jaar veel variatie in de waarnemingen:
een deel van de mensen kon veel moeilijker bodemdieren vinden dan normaal. "Dit
wijst op het belang van 'gezonde' tuinen."
Groene daken scoorden met een 5,5 een nipte voldoende, terwijl de Tiny Forests
het hoogste cijfer van alle typen tuinen haalden. Deze speciale
'ministadsbosjes' van IVN doen dit jaar als nieuw tuintype mee en scoorden
gezamenlijk een 9,2. Het algemene rapportcijfer per tuintype geeft aan hoe
geschikt zulke tuinen, parken of schoolpleinen kunnen zijn voor bodemdieren: de
potentie dus.
[cid:image006.jpg@01D4706E.09C64810]Kaart online
Waar zijn er waarnemingen gedaan? De spreiding zie je op de kaart van
Nederland:
www.bodemdierendagen.nl/resultaten<http://www.bodemdierendagen.nl/resultaten>.
En op de interactieve pagina
www.bodemdierendagen.nl/editie/2018/<http://www.bodemdierendagen.nl/editie/2018/>
kun je in alle eindresultaten duiken - uitgesplitst per bodemdierengroep, per
soort en per tuintype.
Cijfer voor je eigen tuin
Dit jaar kregen deelnemers voor het eerst een - nog experimenteel - cijfer voor
hun eigen tuin of schoolplein. Een individuele tuin scoorde vaak een stuk lager
op bodemdieren dan een tuintype totaal. De komt door de droogte. "En doordat
het moeilijk is in één tuin echt al het bodemleven te hebben en te vinden,"
zegt bodemecoloog en wormendeskundige Ron de Goede. "Door deze test kunnen we
het cijfer voor het bodemleven in eigen tuin verbeteren en breder inzetbaar
maken."
Wat vonden de deelnemers?
Behalve de standaard-waarnemingen leverden de waarnemers ook bijzondere dingen
aan. Een paar voorbeelden van extra meldingen:
· "Een blauwe en een witte pissebed" (De blauwe kleur komt door een
virus en de witte is net aan het vervellen.)
· "Een zoetwaterkreeft ondergronds". Maar ook "een levendbarende
hagedis" of "twee spitsmuizen".
· "6 watersalamanders en te snelle diertjes." (Dit jaar werden vaak
weggekropen salamanders gevonden. De te snelle diertjes zijn waarschijnlijk
springstaarten, die wegspringen als je met je hand in de buurt komt.)
· "De meeste dieren zaten onder bloempotten of stenen. Ook daar was het
nu vrij droog."
· "Leuk om te doen. Volgend jaar weer!"
Jubileumeditie
Hebben de bodemdieren die last hadden van droogte en hitte zich volgend jaar
weer hersteld? Daarvoor hebben we van meer jaren gegevens nodig. Volgend jaar
dus weer Bodemdierendagen. Dan is het de 5e keer en voor deze jubileumeditie
kunnen allerlei organisaties en geïnteresseerden weer aansluiten met
bodemactiviteiten!
Wat zijn de Bodemdierendagen?
Tijdens de Bodemdierendagen vragen we aandacht voor het onmisbare maar vaak
vergeten leven in de bodem. Een belangrijk onderdeel is het citizen
science-project met een 'biodiversiteitsmeting' waarbij veel mensen samen op
zoek gaan naar bodemdieren in dorpen en steden. Een gezonde bodem en daardoor
ook wij hebben dat bodemleven hard nodig. Wie ruimt er bijvoorbeeld de
herfstbladeren voor ons op en maakt daar het plantenvoedsel van volgend jaar
van?
Hoofdorganisatoren zijn het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) en
het Centrum voor Bodemecologie (van NIOO en Wageningen UR). Experts van NIOO,
Wageningen University en Vrije Universiteit Amsterdam stelden de zoekkaart voor
bodemdieren samen - met Vroege Vogels.
IVN ondersteunt de zoektocht net als NL Greenlabel, Operatie Steenbreek, het
Nederlands Instituut voor Biologie en het Weekend van de Wetenschap. Daarnaast
kregen de bodemdieren ook op allerlei andere manieren de aandacht die ze
verdienen: in het herfstvakantie-programma van ARTIS, bij het maken van
'bodemdierensnackzakjes' voor Dierendag in Maastricht of bij een
fototentoonstelling in West-Friesland.
__________________________________________________________________________________________
Het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) is met ruim 300 medewerkers
en studenten één van de grootste onderzoeksinstituten van de Koninklijke
Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW). Het is gespecialiseerd in de
ecologie van het water en het land: hoe werkt de natuur? Sinds 2011 is het
gevestigd in een duurzaam gebouwd onderzoekspand in Wageningen. De historie van
het onderzoek gaat meer dan 60 jaar terug en loopt door ons hele land, en ver
daarbuiten. www.nioo.knaw.nl<http://www.nioo.knaw.nl>
Voor meer informatie:
· Bodemdierenexpert en organisator dr. Gerard Korthals, coördinator
Centrum voor Bodemecologie CSE (NIOO-KNAW en WUR), tel. 06-12882710,
g.korthals@xxxxxxxxxxxx<mailto:g.korthals@xxxxxxxxxxxx>
· Hoofd wetenschapscommunicatie en organisator Froukje Rienks, Nederlands
Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW), tel. 06-10487481 / 0317-473590,
f.rienks@xxxxxxxxxxxx<mailto:f.rienks@xxxxxxxxxxxx>
Illustraties: voor foto's en infographics, zie de
downloads<https://bodemdierendagen.nl/pers/bodemdieren-2018-pissebed-terug-op-1-maar-naaktslak-keldert-juist-bij-droogte>
bij de online versie van dit bericht.
Website Bodemdierendagen met resultaten, updates en achtergrondinformatie:
www.bodemdierendagen.nl<http://www.bodemdierendagen.nl>
Kaart met waarnemingen:
www.bodemdierendagen.nl/resultaten<http://www.bodemdierendagen.nl/resultaten>
Alle resultaten om verder in te graven:
www.bodemdierendagen.nl/editie/2018/<http://www.bodemdierendagen.nl/editie/2018/>
Prijsvraag 'Wat is jouw favoriete bodemdier' nog t/m 7 november:
www.bodemdierendagen.nl/prijsvraag<http://www.bodemdierendagen.nl/prijsvraag>
Twitter: @niooknaw<https://twitter.com/niooknaw>
Website NIOO: www.nioo.knaw.nl<http://www.nioo.knaw.nl>
Als u dit persbericht ten onrechte ontvangt of geen persberichten meer wenst te
ontvangen, meld dat dan s.v.p. via
communicatie@xxxxxxxxxxxx<mailto:communicatie@xxxxxxxxxxxx>.
Froukje Rienks
Wetenschapsvoorlichter / Hoofd PR & Wetenschapscommunicatie
Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW)
Bureau Bedrijfsvoering
Droevendaalsesteeg 10, 6708 PB Wageningen
Postbus 50, 6700 AB Wageningen
T 0317-473590
M 06-10487481
f.rienks@xxxxxxxxxxxx<mailto:f.rienks@xxxxxxxxxxxx>
www.nioo.knaw.nl<http://www.nioo.knaw.nl/>
@niooknaw (Twitter)<twitter.com/niooknaw>
Het NIOO is het onderzoeksinstituut voor ecologie van de Koninklijke
Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW)
Other related posts:
- » [PWC-MEDIA] Persbericht Bodemdieren in 2018: Pissebed terug op 1, maar naaktslak keldert juist bij droogte - Rienks, Froukje
