Zelflerende machines openen jacht op kosmische explosies
De Nationale Wetenschapsagenda kent 5 miljoen euro toe aan CORTEX, het Centrum
voor Onderzoek in Real Time naar het Explosieve Universum. Het CORTEX
samenwerkingsverband van 12 partners uit wetenschap, bedrijfsleven en
maatschappij gaat zelflerende machines sneller maken: om enorme kosmische
explosies beter te begrijpen, en voor technologische vernieuwingen voor de
maatschappij.
Kunstmatige intelligentie is sinds kort een belangrijk deel van onze
maatschappij. Virtuele assistenten in je mobiele telefoon en zoekresultaten
terugkrijgen precies naar jouw smaak zijn heel normaal. Ook in de wetenschap
helpen zelflerende machines, door patronen te ontdekken in de natuur en het
heelal. Maar om bijvoorbeeld zelfsturende auto’s of dynamische fabricage
mogelijk te maken, moeten deze machines sneller worden. Ook voor fundamenteel
onderzoek zijn snellere zelflerende machines belangrijk, bijvoorbeeld om de pas
ontdekte dynamische kant van het heelal in kaart te brengen. Felle explosies
van licht en zwaartekrachtsgolven gaan overal in de hemel af. Wetenschappers en
het publiek zijn nieuwsgierig waar die vandaan komen.
“In CORTEX willen we deze open vragen beantwoorden door fundamenteel onderzoek
te koppelen met de maatschappij,” zegt onderzoeksleider dr. Joeri van Leeuwen
(ASTRON). “We kunnen zulke ambitieuze doelen alleen verwezenlijken wanneer
academische, toegepaste, publieke en commerciële partners samenwerken.”
De subsidie van 5 miljoen euro uit het Nationale Wetenschapsagenda: Onderzoek
op Routes door Consortia(NWA-ORC) programma financiert daarom onderzoek bij
partnerinstellingen ASTRON, Nikhef, SURF, Netherlands eScience Center,
Universiteit van Amsterdam, Radboud Universiteit Nijmegen, Centrum voor
Wiskunde & Informatica, IBM Nederland B.V., BrainCreators B.V., ABN AMRO N.V.,
NVIDIA, NOVA, en Stichting ILT; in samenwerking met Rijksmuseum, Thermo Fisher
Scientific, en de Universiteit Leiden.
“De storm aan zwaartekrachtsgolven die wordt gevormd wanneer een stel zwarte
gaten of neutronensterren samensmelt, piekt maar een paar seconden, misschien
eens per week,” zegt dr. Sarah Caudill (Nikhef), “en snelle kunstmatige
intelligentie kan helpen deze verre explosies te herkennen, nog terwijl ze
afgaan.” Dan onmiddellijk waarnemen met radio telescopen gaat ons veel leren
over het heelal, aldus dr. Antonia Rowlinson (Universiteit van Amsterdam &
ASTRON): “Zelflerende machines kunnen de nagloeiende radio-explosie uit
duizenden achtergrondbronnen herkennen. Door het vervagen van deze kosmische
vuurballen te volgen, kunnen we bepalen wat voor enorme energie daarvoor nodig
moet zijn.”
“Uniek aan CORTEX is dat we de nieuwste inzichten uit wiskunde en informatica
vertalen naar sneller en beter rekenen voor bedrijfsleven en maatschappij,”
zegt dr. Raymond Oonk van SURF. Maarten Stol van BrainCreators B.V. vult aan:
“Zowel voor startups als grote bedrijven is het toepassen van kunstmatige
intelligentie op grote datastromen essentieel. Alleen in een samenwerking als
CORTEX kunnen wetenschappelijke ontdekkingen direct hun weg vinden naar
vernieuwing in het bedrijfsleven.”
EINDE PERSBERICHT
--------------------------
Meer informatie:
Afbeeldingen en videomateriaal
- de CORTEX afbeelding:
https://www.dropbox.com/s/zka8uyqd264ebwt/Cortex.jpg?dl=1 ;
<https://www.dropbox.com/s/zka8uyqd264ebwt/Cortex.jpg?dl=1> (Credit: ASTRON /
Danielle Futselaar)
- CORTEX animatie: https://youtu.be/SLh4Z0ak28w ;
- video quotes (Nederlands):
https://www.youtube.com/channel/UCei-SIioxamQAtPwRQl5jsA
Contactpersonen
Joeri van Leeuwen
Sterrenkundige en Onderzoeksleider, ASTRON
E-mail: leeuwen@xxxxxxxxx
Mobiel: 06 26 154 552
Frank Nuijens
Hoofd Communicatie, ASTRON
E-mail: nuijens@xxxxxxxxx
Telefoon: 0521 595 216
